Katalog

Ve ateşin ızgarasına dogru egilerck fısılda Bira/ kırgın, yava^, nasıl uçtu A^k Nasıl kaçtı aşılma/ dagların ardına, O kederli yiizünü nasıl sakladı yıldızlarla. (Wbcıı You An ()U) Yok bir başka Troya Kızmalı mıyım ona, bana bu hayatı Zindan ctti diye, ya da son zamanlarda Öğretırdı diye en zalim yolları cahil cühelaya Ya buyuk yollardansa kiiçükleri oviışu, Ama aı/ularına denk nıivdi onların yüreği? Ne onu sakinleştırebilircıı, yııcelığın Ateş gibi yalın kıldığı o aklı, bu çaga ait olmayan o aykırı C) gergin yaya benzer güzelli^i varkcn, Yalnız, asil ve kararlıvken? Oydıı, i^te, kcndisiycli, ne yapabilirdi? Yakacagı bir başka Iroya mı vaıdıl' (No Secnnd \ro\) William Eutler Yeats/ Şiirler/ Çeviren: Levent Yılmaz "Hafife al dedi hayatı, hafiften nasıl birer ot nehip kıvısında" îrlandalı şair ve ovun yazan Yeats, Dublin yakınlarında Sandymount'ta doğdu. Unlü bir poıtrc rcssamı olan oabası John B. Ycats'in işlcri yüzündcn ailcsiylc birliktc bir sürc Londra'da oturdu. Fakat çocukluk döneminin en unutulmaz andan tatillerini geçirdiği İrlanda'nın batısındaki Sligo bölgesiyle ilgilidir. Ailesi 1880'de Irlanda'ya döndükten sonra, Yeats öğrenimini Erasmus Okulu'nda süruürdü. Daha sonra da babası gibi ressam olmak amacıyla Metropolitan Güzel Sanatlar Okulu'na girdi. Çok geçmeden gerçek tııtkusunun şiir olduğunu anlayan Yeats, resmi bıraktı ve ilk şiir kitabı The Wanderings of üisin'i 1899'da yayımladı. Bu yıllarda aralarında Oscar Wilde, William Morris, Bernard Shaw gibi yazarların bulunduğu Londra edebiyat çevresine girdi. Gene aynı dönemde tanıştıĞı Maııd Gonne adlı îrlandalı bir kadın Yeats'in yaratıcılık nayatının en güçlü esin kaynağı oldu. Maud Gonne'un İrlanda Bağımsjzlık Hareketi'nin ateşli önderlerinden biri olması Yeats'in de bu davayı benimsemesine ve İrlanda'da ulusal bir sanat ve edebiyatın yaratılması için çalışmasına yol açtı. Yeats'in 1896'da tanıştıg'ı Lady Gregory ise onun Ulusal trlanda Tiyatrosu'nun kurulmasındaki önemli katkılarırıa elverişli bir ortam hazırladı. Yeats bir yandan yeni kurulan Abbey Tiyatrosunun yönctim sorumluluğunu paylaşıp bu tiyatro için oyunlar yazarken, bir yandan da şiir yazmayı sürdürüyordu. Yeats'in elli yıh kapsayan şairlik nayatında sürekli bir gelişme ve olgunlaşma görülür. Ozclliklc gcnçlik yillarının romantizmini geride bırakıp trlanda ersaneleri ve halk edebiyatından yararlanmaya başlayınca, daha inandırıcı bir sanat anlayışıyla okurun karşısına çıkar. Yeats'i asıl olgunlaştıran olaylar ise kendisinin de doğru sözlü bir tanığı olduğu Irlanda Bağımsızlık Savaşı'dır. Ingilizler'in acımasızca bastırdıkları 1916 Paskalya Ayaklanması Yeats'in siyasal gelişmeleıi algılaması bakımından onun siirinde de bir dönüm noktasıdır.Yeats şiirlerinde, oyunlarında ve denemelerinde olgunlaştıkça artan bir bilgelikle evrenin gizlerini çözmeye çalışmış, doğaüstü güçleri, bo§ inançları eski efsaneleri bir bilinı adamının titizliğiyle incelemiş, bu tutku onun şiirine bir duygu ve düşünce dengesi ve bütünlüğü kazandırmıştır. Söğütlü Bahçeden Aşağılara Söğütlü bahçeden a^aöılara indim aşkım ve onu gördüm, Cîeçiyordu bahçeden küçıık kar beyazı adımlarla. Harirc al dedi aşkı, hafiften sürer ya yaprak ağaçta; ()ysa hem gençtim hem sersem, onu tersledım. Nehreyakın biı taılada aşkım ve ayakta Durduk vc o pamuk elini koydu çokıik omzuma. 1 lalile al dedi hayatı, hafüten nasıl birer ot nehir kıyısında; Oysa ben gençtim hem sersem, şimdı yaşla dolıı gözlcrim. (Doıvn By the Salley Gardern) lhtiyarladığında Ihtiyarladığında, saçlann ağarıp uyku bastığmda, Ateşin başında uyukladığında, al bu kitabı, Yavaş yavaş oku ve gözlerinın bir zamankı Pırıltısını cfuşlc vc şimdi inen agır perdeyi; Kimbılır kimler scvdi senin o neşeli anlannı Vuruldular güzelliğine sahte ya ua hakiki a^kla, Ama bıri, yalnız birı buldu sendckı uçarı rııhu Ve tutuldu yu/ünün o gidip gelen hüznünc; Iki yıl sonra Kimse demedi mı bu ciiret dolu Sevecen gtuler daha görgülü olmalı? Ya da uyarmadıl.ır mı seni ne denli Umuts.uzdur atese uçan pervane? Ben söyleyebilirdim; ama gençsin, Dillerimiz farklı. Ah, kim ne sunarsa hepsini alacak, Dünya dost sanacaksın. Çek, annenin çektiği gibi çek, Kırıl sonunda onun gibi kırıl. Ben yaşlıyım, sen genç, Dilim yabandır bcnim. (Twn Yfti Latcr) Seçim Insan aklı seçim yapmalı Ya hayatı mukemmcl kılmalı ya eseri, lkinciyı seçeibe cenneti unutmalı, Karanlıklar içinde ofkcye hazır olmalı .. Bu hikâye biteı biı gun, gerive ne kalır? tyi ya da kötü, ugraş iz bırakır. O bir zamanki dert, boij ccplcr, Günlük kibir ya da pişman geceler. (The Choıcc) Rüzgârda danseden çocuğa ürada, kıyıda danset; Rüzgâr uğulduyor, su gürlüyormuş Tüm bunlardan sana ne? Damlaların, tuzlu sulann ıslattığı Saçlarını dağıt, dökülsünler; " Dana gençsin, nereden bilesin Budalalar hep galip gelir ya da Aşk, ele geçirdim dersin uçuverir Nereden bilesin o miithiş çiftçınin ölümünü, Derlenip toplanacak tüm o demetleri... Neden korkarsın ki neden Rüzgânn paralayıcı iniltisinden? (To a Chıld Danang ın the WtnJ) SAYFA 18 C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 434