Katalog

ras'ın yaşamı ile yapıtı arasındaki ilişkilerin gerçek bağlantılarını ortaya çıkarıyor. Biranın İlk Yudumu ve... Diğer Küçiik Zevkler/P/»lıppe Delcrm/Çcvircn Nııriye Yiğitler/Güncel Yayırıa hk/79s. Espadril giyme zevkinden otomobille giderken dııyulan acı bir haBiranm ılk yudunıu bere; cepteki bir bıçaktan Agatha Christic'nin çok bilinen bir roma DICEKKUCÜKZKVKI.EK nına kadar yaşamın küçiik zevklcri ve bellcğin tortulannda bırakılınış,, önemsiz gibi görüncn aııların ifa desi: tşte Philippe Delerm'in "Diğer Küçiik Zevkler"de kullandığı rillllııpr IVIcrnı edebiyat araçları. Tür olarak betimlemeli bir denemeyi seçen ve etkileyici bir anlatım dilinc sahip olan Delerm, bıı kitabındaki yazılarında yaşamın küçük zevlderini yazınsal bir lezzetlc vcriyor. Egeli Dimitra... Ama Önce Arızonal/Ray K /Çeviren: Banu Harzemşah Smith, Şür çevirilen: Ahmet Semih/Güncel Yayınalık/167 s. "Fgeli Dimitra:.. Ama Önce Arizona!", yazarıyla aynı tuhaf kaderi paylaşan bir kitap. Roman kahramanı Roy gibi, bir Italyan kızılderili melezi olan Ray K., 6O'lı yıllardan 70'lcrin başına, Arizona'dan Akdeniz ülkclerine taşıdığı serüvenini, yirmi yıl önce usta bir kıırguyla kâğıda dökıııüştü. Kitap ABD'de yayımlandığında bazı eleştirmenlerden övgü aldı ancak yeterince ilgi görmedi. 90'lann sonunda tek romanı daha geniş bir kitlc tarafından keşfedilip bir kiilt kitaba dönüştüğünde ise, Ray K. çoktan izini kaybettirmişti. Kızılderili hüznünü, Navaho mitolojisini, Amerikan top lumunun çürümüş dokıılarını, Akdeniz duyarlılığinı, dönemin rock ruhunu vc yeraltı şiirlerini romanın akışı içinde edebiyat tadtnda birleştirmek... Ray K.'nin başardığı buydu. Ve bazı eleştirmenlere göre, roman olmanın ötesinde, adrcsini geç bulmuş bir şiirdir Egeli Dimitra... Ama Önce Arizona! îlk Eş/Françoise Chandernagor/Çeviri. Burcu Aliefendioğlu/Güncel Yayınçtlık/232 s. Ünlü Fransız romancı ve Goncourt Akademisi üyesi Françoise Chandcrnagor'un "İlk Eş," adlı romanı kocasının isteği üzerine boşanmak zorunda kalan bir kadının hikayesini anlatıyor. Bu kitap yayımlandığı ilk günden bu yana Fransa'da çok satanlar listesinde. Duru anlatımı, insanı yer yer gülümseten keskin gözlcmleri ve eşsiz kadın du yarlüığıyla İlk Eş, aşkı tatmış, ıskalamış, bulmuş, elden kaçırmış herkes için yazılmış adeta. İlk Eş otuz yıllık tutkıılu bir aşk ve yirmi beş yıllık evlilikten sonra, hem dc sahte bir sarışın uğruna yüz üstü bırakılan yazar Cathcrine Lelande'ın romanı. Kocasının ilk gözdcsi, ilk göz ağrısı, ilk gerçek aşkı olan bu kadın, günün birinde kocasının isteği ile boşanmak zorunda kalıyor ve hayatının erkeğiyle birlikte ailesinin bütünlüğünü kaybcdiyor. Kaprislerinden gönül maceralanna, gönül maceralarından başka ilişkilere kadar yıllarca her şeyi kabullenen "ilk eş" Catiıerine Lelande en sonunda kocasından hiç seçenek bırakmayan şu sözü işitti: "Ya boşanalım ya da ayrı yaşayalım." Gerçek bir çift, dört çocuklarıyla beraber gerçek bir aileydıler. Francis'in gelgeç aşklarını birlikte alaya alırlardı çünkü o hep karısına geri dönüyor, karısı da onu hep bağışlıyordu. Yerini yeni bir "tazeye" bırakması gereken yaşa geldiğindeyse, bir erkek değildi vitirdiği; geçmişinin üçte ikisiydi. Bir gecede dul kaldı. Acı dolu bir ayrılık sonrasında uzun süren bir boşanma ve üç yıl... Kalemini yüz üstü bırakılan bir kadının yaşamına teslim eden Françoise Chandernagor, bu romantnda cvlilikteki tutkuyu ve aşktaki başarısızlığı; sade, keskin bir üslupla acığa çıkarılan gizli bir lirizm ve dokunaklı bir duyarlılıkla anlatıyor bizc. Cografya Savaşmak \qmâ\t/Yves Lacoste/Çcvircn: Ayiirt Arayıcı/Özne Yayınları/120 s. Yeryüzeyinin bilgisi, bize ilk bakışta insanın dünyayı algılama çabasının sonucu gibi görüniir. Ancak, olusjturulan bu yeryüzü bilgisi iizerindekilerin ve altındaki leriıı vaılıklarının saptanabilmesivle anlamlı hale gelir. Akademisyenlerin bu varlıklara ilgisi soyut bir ilgi gibi SAYFA 22 görünse de, bu çabanın harekete geçirilişi egemenlik ilişkileri içinde anlaşılabilir. (]oğrafya, bir coğrafyacı açısından "Bilgi için bilgi" gibi görünse de, gerçekte dünya kaynaklarına egemen olmanın aracıdır. Eski tip'haraçcı imparatorluklardan modern sömiirgeciliğe, çokuluslu şirketlerin doğal kaynakların ve emek gücünün envanterini çıkartmasından tekil devletleıin turizm potansiyelini hesaplamaya kadar tüm siyasi ve ik^isadi ilgiler coğrafyasız yapamaz. Bu açıdan coğrarya stratejik bir bilgidir. Meraklılan için... Que Viva Mexico! (Yaşasın Meksika!)/5. M. Eisenstein/Çeviren: Kcmal Bek/Özne Yayınları/71 s. Sinema tarihinin en büyük başyapıtlarından biri olan Potemkin Zırhlısı filminin yaratıcısı S. M. Eisenstein, "Que Viva Mexico!" (Yaşasın Meksika!) filminin tasarısı için ünlü ABD'li sol kanat yazar U. Sinclair'in destcğini sağlayınca, büyük bir çoşkuyla Meksika'ya gitmişti. Kafasında, "eski Meksika"dan günümüz Meksika'sına uzanan başkaldırı, devrim ve aşk değişmezini şiirsel bir anlatımla somutlaştınna düşüncesi vardı. Ama Holywood'un "fabrikasyon yapımcılan"lan ve Sinclair, onun dehasını anlayacak yetcnekte değildiler. Çektifii filmleri kurgulamasına bıle izin ver meyerek, negatirlerinc al koydular. Sinema yazarı Ernest Lindgren bu konuda: "Que Viva Mexico! filmi, tamamlanmasına izin verilseydi, Eisenstein'in büyük başyapıtı olabilirdi. Yapıttan bizc, bütün kalan, üstün fotoğraf değeri olan çok miktarda kurgulanmış film, bunlardan oluşturmaya niyetlendiği birkaç taslak ve bu kitapta yayımlanan eksiksiz senaryodur. Gerisi, dünyadaki ölü doğmuş başyapıtlarından biri olarak, Eisenstein'le birlikte yok olup gitti" diyor. Bozkır Kavimlerinin Doğu'dan Batı'ya • ruly Czegledy/Çeviren: Erdal Çoban/Özne Yayınlart/U9 s Batı dünyası hemen yanıbaşında ortaya çıkan ve cihan imparatorluklarmı tehdit eden göçebe kavimleri, Tann'nın medeni dün^ayı cezalandıran kırbacı olarak değerlendirmişti. Batılı insanın zihnini yüzyıllarca meşgul eden, etnik ve siyasi haritayı değiştiren Avrupa'daki göçebe kavimler kimdi, nereden kopup gelmişlerdi? Bu sorulara cevap aramak üzere Batı'da, XVIII. Yüzyıldan başlayarak bozkır kavimlerinin kökeni ve hareketlerinin Asya'daki arka planı üzerinde birçok araştırma yapılmış ve yeni kaynaklar gün ışığına çıkanlmıştır. Macar doğubilimcisi Karoly Czegledy'nin "Bozkır Kavimlerinin Doğu'dan Batı'ya Göçleri" adlı eseri, bu araştırmaları degcrlendirirkcn aynı zamanda doğu ve batı kaynaklarını karşılaştırarak Avrasya bozkınnın tarihi ve coğrafi problemleriyle ilgili olarak orijinal bilgiler vermekte Tamamen filolojik metod üzerine temellenen eser, özellikle 1 lunlarm, Onogurların, Savirlerin ve Avarların oluşumunu ve göç ediş nedenlerini ortaya koyarken I lazar tmparatorluğu'nun kuruluşuna kadar Avrasya bozkırındaki göçlere ışık tutmakta. Estetiğin tdeolojisi/Tirry Eagleton/Çevirenler. Hakkı }\ünler, l'ürkcr Armaner, Nur Atej, AyferDost, Engın Kılıç, Ela Akman, Neşe Nur Domaniç, Ayban Çilil/Yayıma Haztrlayan: Bülent Gözkan/Özne YaytnEdebiyat kuramı, eleştirisi ve ideolojiyle ilgili kitaplan daha önce Türkçeye kazandırılmış olan Terry Eagleton, bu kitabında önccki çalışmalarının geniş ölçekli bir bireşimini yapıyor. "Estetiğin ldeolojisi" estetik üzerine bir inceleme olmanın ötesinde, estetik kavramının modern Avrupa düşüncesinde tuttuğu yerin eleştirilmesini hedefliyor. Estotik, ahlak felsefesi ve siyaset arasındaki karmaşık ilişkiler üzerinde yoğıınlaşaıak ve estetik ve edebiyat kuramıyla siyaset ilişkisini gözardı etmenin zaten ideolojık bir tercilı olduğuna dikkat çekerek modern Batı fclsclesinin eleştirel bir incelemesini sunuyor. Bu incelemeyi Hume, Burke, Kant, Schiller, Schopenhauer, Kierkegard, Marx, Nietchze, Freud, 1 leidegger, Lukacks, Adorno, Benjamin, Habermas gibi düşünürlerin yapıdarı bağlamında ele alıyor Eagleton. Tiirkiye'nin Şeytan Vçgenl/thkmet Çetinkaya/Cumhuriyet Kitapları/248 s. I likmet Çetinkaya'yı Cumhuriyet gazetesindeki yazılarından tanıyorsunuz. Laik demokratik cumhuriyete saldıran şeriatçı çetelerin korkulu rüyası haline gelen güçlü bir yazar Hikrnct Çetinkaya. "Türkiye'de Şeytan Üçgeni" C5,LtıııLa>.. ...ı. ju^ılanndan ve olgun gözlemlerindcn oluşuyor. Hikmet Çetinkaya müthiş bilgiler içeren yazîlarıyla bazı kesimleri rahatsız eden bir yazar olma özelliği ile de taninıyor. Bir solukta okumayı sevenler için biçilmiş kaftan Çetinkaya'nın kitabı. Sosyal Detnokraside Temel Eğilimlcr/Dt'«;z Kavukçuoğlu/CumhuriyelKitaplan/441 v. Deniz Kavukçuoğlu titiz, oylumlu bir araştırma geıçekleştirmiş "Sosyal Demokraside Temel Eğilimler" adını taşıyan çalışması ile. Türkiye'deki siyasal partileri karşılaştırma, değeılendirme olanağını sağlıyor kitap. Kendini "sosyal demokrat" olarak tanımlayanlar yanı sıra "demokratik sol"da olduğunu savunanlar için bulunmaz bir kaynak. Bıçak Sırtındaki Dünya ve Tiirkiye//:w/ Manısalı/Cumhuriyet Kitapları/204 s. 199O'lı yıllarda başlayan yeni uluslararası yapılanma Türkiye'yi etkilemekte, hem ııluslararası sistem içindeki yeri bakımından hem de bölgesel konumu açısından önemli değişikliklergetirmektedir. Bu kitapta yer alan yazılar daha çok, Türkiye'ye, uluslararası sistem tarafından dayatılan koşuljarı içermekte. "Edilgen" bir biçimde sistcme sokulmak istenen Türkiye'de hangi çevreler bu oluşuma yardımcı olmaktadır, sorusuna yanıt aramakta. Paylaşılan Tutku Sinema/Gö««7 Dönmez Colın/Cumhuriyet Kitaplan/'199 s. Gönül Dönnıez Colin kişisel tutkusunu, tüm sinema tutkurüanyla paylaşmak isteyen bir kişilik çiziyor kitabında. Önce sinema dünyasındaki yüzlerce yönetmen eşliğinde, kendince bir yolculuğa çıkıyor. Sonra bu yüzlerce yönetmenden "bir avuç söyleşi" üretiyor. Dünyanın başka başka köselerinden gelmiş yönetmenlerin kimi zaman paylaştıkları, kimi zaman ayrı düştükleri görüşlcr, deneyimler, duygular... Sinema adına :erçektcn "lezzetli" alınması ve de okunması gereken ir kitap "Paylaşılan tutku Sinema". tspanya, Çin, Küba, 1917 Ekim Devrimleri Üzerine/Yayıma llazırlayan YaşarSelçuk/Çeviren: A. Elif/Göçebe Yaymlart/215 s. lspanya'da "demokrasi", Çin ve Küba'da "antiemperyalizm" heIsnanyaCin Küba. 1917 Ekim defleriyle kitleleri sınırlayan önDevrimleri Üzerine derlikler, işçi sınıfının iktidarı alve masını engellediler. Stalin, Mao Kastro gibi önderlerin izlediği yol, Lenin ve Troçki'ninkinden, Ekim Devrimi'nin hedeflerinden tamamen farldıydı ve işçi sınıfının çıkarlarını temsil etmiyordu. Bu derleme, Ispanya, Çin ve Küba deneyimlerinin değerlendirilmesini, 1917 Ekim Devrimi ile karşılaştırılmasını içermekte. Elimizdeki kitapta, 20. yüzyıla damgasını vuran dört önemli tarihsel deneyime farklı bir yaklaşımı bulacaksınız. Bu derleme, işçi sınıfının hedefleriyle, bürokrasinin, küçük burjuva milliyeıçı dcvrimcilerinin hedefleri arasındaki farkı ortaya koymayı amaçlıyor. • C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 4 6 2