Katalog

Y R I N T I L A O N E M L I D I R ! . 10yıl 200.kitap Kitle ve Iktidar Çeviren: Gülşat Aygen Elias Canetti Ayrintı Yayınları'nın 10. yılında 200. kitap olarak yüzyüın en önemli yapıtlanndan birini yayımlıyoruz: Kitle ve îktidar. Elias Canetti'nin 30 yıllık çalışmasının ürünü olan bu kitap sosyoloji, antropoloji, psikoloji... gibi disiplinleri içeren; ama onlann sınırlarıyla yetinmeyen benzersiz bir çalışma olarak tanınıyor. Cannetti bu kitabında "kitle" ve "iktidar"ın birbirlerini nasıl etkileyip çoğalttığını; insanlar arasında "emir" ve "itaat" ilişkisinin nasıl biçimlenerek saldırganlık mekanizmalanna dönüştüğünü anlatıyor. En az sorgulanan, dolayısıyla en tehlikeli şey olan "emir verme"nin emredilende özgür bir kişilik edinmesini önleyen bir sızı bıraktığını, bu sızının sürekli emredilenlerde katmerleşerek itaati içselleştirdiğini gösteriyor. Canetti 1930'larda kitle eylemlerinin her tür politik mücadelenin en önemli silahı olduğunu fark ederek "kitle" ve "iktidar" ilişkisi üzerinde çalışmaya başlar. Çalışması ilerledikçe ilişkinin "tarih üstü" boyutlarını keşfeder ve insanın özüne yönelir. Hayvan sürülerini, bir araya gelmiş her tür insan topluluğunu çag, coğrafya, din farkı gözetmeksizin devasa bir literatür taraması yaparak inceler. Yaşadığı yıllar, özellikle îkinci Dünya Savaşı'nın tarihteki en büyük kitle hareketlerinin ve kitlesel yıkımların görüldüğü yıllar olması; bir "iktidar" simgesi olarak Hitler'in vahşeti doğru iz üzerinde olduğunu gösterir: Kitle yıkıcı, iktidar oldürücüdür. İnsan "iktidar" isteği ile Tanrı'nın kıyamet ve dehşet tehdidini çalmıştır. Ölüme karşı direnmenin yolu ise emre karşı koymak ve yaratmaktır. Canetti "düşünmek ısrar etmektir" diyerek "Kitle ve lktidar"ı kaleme aldıgı 30 yıl boyunca bu çalışmasını gölgeleyecek kapsamda başka eser vermedi. Çok sayıda araştırmaya ve her yıl Viyana'da düzenlenen bir sempozyuma konu olan bu kitaptan sonra insan dogasının kitle ,ve iktidarla ilişkisini bu denli kuşatan başka bir kitap da yayımlanmadı. Düşünsel zenginliğinin yanı sıra böylesi kitaplarda çok az rastlanan edebi bir anlatıma da sahip olan "Kitle ve İktidar", zamana karşı direnerek insanı anlamada başvuracağımız vazgeçilmez kaynaklardan biri haline geldi. Anlamanın müthiş bahtiyarlıgını hissetmek isteyenler için... "Muhteşem bir imgelemi olan yalnız dâhilerimizden biri... Canetti, filozofların yapması gerekeni yaptı: Bizlere yeni kavramlar kazandırdı." Iris Murdoch "Olağanüstü... toplumun doğası, Özellikle de şiddetin doğası üzerine son derece ilginç, derin bir düşün eseri." Susan Sontag vJH AYRİNTI AYUNT1 YAYINLARI