Katalog

nemeciliğiyle genişletiyor çcvrenimizi (ufkumuzu). Aklın, bilimin aydınlığıyla beslenmiş duygu zenginliğiyle ulaşıyor bize denemelerinde. Düşiin dünyamı/ı ışıtıp genişletiyor. Yazın, sanat, düşünce dünyamı/a sıcak, sevecen yaklaşımıyla incclikler taşıyan bireleştirmcn, sorunıluluğunıın bilincinde bir yazar. "Toplum ve Edcbiyat", onun bu niteliklerini bclirtmcyc çalıştığım denemclerinden olıışmıış biryapıt. "Okuyun: Dünyamıza, insana vc sanata bakışını/a değerlcr kattığını görecekMniz." diyor kitabın arka kapağına yazdığı yazıda Sami Karaören. Şarkılarına Kadar MahzunDenemeler/Oykiicükler/ Ohtny Akhal/Ça&Jai Yciynılart/ 1 5'J ı "Yaşam gibidir Oktay Akbal'ın yazıları. Bir şeyin akıp gittiğini duyarsımz okurken. Düşünceler, olaylar birbirinin içine girmiştir. Bunlardan biri ölekinin üstüne çıkmaz, hatta çoğu zaman birbirlerinin yerini aldıkları olur. Bu küçük rastlantı, bakarsınız bir düşünc dönüşmüş ya da bir söz bir yaşam rengi, bir yaşantı oluvermiş. Onun kişiliğinin en öncmli yanı yaşamla sözü ayırmamasıdır" diyor Melih Cevdet Anday. "Akbal yaşarken düşüncn, duyan, duyunısayan, yaşayan kişidir. Yazıları da bu yüzden zamanları kapsayan bir günce gibidir." diyor tlhan Selçuk. "Akbal'ın dcncmelcri, özelliklc şiir üzcrine yazdıkları okuyanda bir çağrışım seli yaratır. Şiir üzcrine söylcnmiş sözlcrdcn bizc sunduğu 1 /cngin malzcmt bizc şiiri dc, o şairi dc scvdirir... Akbal, Türkçcnin tadını vc olanaklarını duyuran bir yazar" diyor Doğan 1 lızlan arka kapaktaki yazısında. Devlet tnsan mı? Vedat Günyol/ Çağdaş Yayınlart/ V)2 \ "Batı'dan edindiği düşünceleri, bir süs gibi taşımayıp yurdunda bir işc yaramasını, uygulama alanında kcndi koşullarımıza göre bir ycr bulmasını istcycn yazardır Vcdat Günyol. Cakasız, alçakgönüllü bir denemeci, güvenilir bir eleştirmen. Kcndisi için "Edebiyatımızın Cumhurbaşkanı" dcnmcsi, yerindc bir yakıştırmadır. Kcndisi hukuk cğitimi görmüş, bu konuda bilimselliğe yönelip Fransa'da doktora da yapmış Vedat Günyol. 1 hıkuk doktoru ama, yurduna dönünce bu eğitimin sağlayabileccği yaşamını kolayca sürdürme yerinc; zahmcti çok, parası az kültür vc eğitim alanında çalışmayı yeğlemiştir. Yazarlık, öğretmenlik vc yaptığı çcvirilerle (özelliklc Batı'nın hümanist yazarlarından) ulusunu aydınlatmaya çahşmış, bu yüzden de zaman zaman siyasal iktidarların hışmına uğramıştır. Günyol'un bu kitaptaki yazılarında, ülkcmizdcki anlayışsızlıklarm, hoşgörüsüzlüklerin, yaratılan karanlığın üstüne yürüyüşünü; Batılı düşüncelerin ışığı altında acı eleştirilerini vc edcbiyat ürünlerini değerlcndirmclerini bulacaksınız" diyor Sami Karaören kitabın arka kapak yazısında. Dinde Siyasal Islam Tekeli/ Prof Dr. Nur Serter/ Sarmal Yayınevı/ 157 ı Türkiye zor günlcr geçiriyor. Belki dc ertelenmiş sorunlarını en canlı biçimde yaşıyor. Cumhuriyetten bu yana üstü örtülmüş ne varsa orğ^h> I taya çıkıyor. lyileşen yaralar tekrar iflEr I kanatılıyor. Sevgisizlik ve güven'"• **• sizlik diz boyu... Korku, saldırganlığı körükleyecek en tehlikcli duygu.. kol geziyor. Gelecek nasıl şekillcnccekr1 Türkiye 21. yüzyıla hangi kıyafetlc girecck? Gcleceği yazacak kalemi kimler tutuyor? Dcmokrasi ağacı olgıın mcyveler verecek mi? Bu sorunlar cözüklüğündc, gerçek dcmokrasinin önündeki cngcller dc aşılmış olacak. Siyasal sistem getiren bir dinin, dcmokratik sisteme geçit vermesi mümkün değil. Dinin özünü tcşkil cden tanrısal vahiy sistemi vc onun anayasası olan Kııtsal Kitap, yönetme erkini Tanrı'ya vc onun seçtiklerine dcvrediyor. Tann'nın anayasasının karşısına, hukuk devletinin yasalannı çıkarmak, Tanrısal CUMHURİYET KİTAP SAYI 387 irade yerine, halkın iradcsini ikame etmek, siyasal sistem getiren bir dine inananlarca kabııl görccek yaklaşjmlar değil. 1 luzursuzluk, gcleccgi geçmişte aramaktan kaynaklanıyt)r. Oysa gcçmişi gclece^e taşınıak, ak lın cağa özgü ürünlerini gcçmişe doğrulatmak, gerçekçiliktcn uzak bir gayretkeşlik. Siyasal Islamcılar güniin koşullarını Asrı Saadcte uydumıa gayrcti için de. Kuran, tüm sorulara cevap vermcdıği için soruyorlar: "Pcygamber olsaydı ne yapardı?"Pcygamberin sünneti ilc cevap bulunamayan sorulara, birileri kendilerini Pcygamber yerine koyarak cevap üretıne ye çahsjiyor. Bu cevap, Türkiye'yi asırlarca geriye gö türüyor vc toplum ya^amına ipotek koyuyor. Çekim Kuralları/ lirct Ha\tnrı FJln/ Çcı<ırcn Soncr Aslan/Can Yayınları/2X7 * Bret Ivaston \\\W\ okurlar, ("an Jîfcl l'.;ıston I'll Yayınları arasından çıkan "Sıfırdan Az" adlı roınanından hatırla KrRM.LARI yacaklardır. Yeni bir kuşağı tanıttığı bu romanı yazdığında KIlis yalnı/ca yirmi ya^ındaydı. Ondan iki yıl sonra da "Çckim Kuralları" yayımlandı. Ellis'in en az ilk romanı kadar şa^ırtıcı, çarpıcı ve özgür olan bu kıtap, Amerika'da bir üniversitc kanıpusunda cinsclliklc romantik ilişkilcri bir arada yaşayan günümüz gençli^inin bir aynası; Laurcn, Paul ve romantik ilişkilcri bir ara yaşayan günümüz gençliglnin bir aynası. Durmadan scvgili değiştircn Lauren, kurnaz vc tutkulu Paul vc romantik duygularını alaycılığıyla gizlcmcyc çalışan Sean bir a^k üçgenininin üç kahramanı. Ellis, bu üç kişinin sesinden, bir kaleydoskopa bakarcasına, Amerikan gençliginin, 1980'li yılların 'yitik kuşagVnın çelişkili bcklentilerini, hayal kırıklıklarını ve karmaşık arzularını dile getiriyor. Lucrezia'nın Bahçesi/ Felicien Marceau/ Çeviren Ali Özçclcbı/ Can Yayınları/ 136 s l'elicicn Marceau Bclçika kökenli, Rlimn M.ıııt.ıu ama yapıtlarını Fransa'da vermis; IACKKZIANIN vc Fransız Akadcmisi üyeliğine IVVHCI.Sİ seçilmiş, çok yönlü ve çok verimli bir yazar. 1950'lerden beri, romanları, öykülcri, oyunları, denemc ve incelemeleriyle hep gündemde. Tüm yapıtlarının ortak özelliğiyse, canlı, akıcı, güleç vc inceden inceye alaylı bir anlatım. "Lucrezia'nın Bahçesi" dc yazarın ustalıgının parlak bir örncgi. Marceau bu romanda bize sevimliligi, sevecenliği, her şeyc çabucak çözüm bulma, yaşamı kolaylaştırıp güzelleştirme yetencği ve derinden derinc sezilen bencilliğiyle, koca bir apartmanın seçkin 'kat malikleri'ni avucunun içine alan, bu arada saygınlığını ve olanaklarını günden güne arttırarak kızını bir kral ailesinc gelin verccck kadar yükselen bir kapıcı kadının yükselişini anlatırkcn, gcrçckten özgür bir gözlem, yorum ve anlatım şöleni sunuyor. Hırsızın Günliiğü/ \can Gcnet/ Çeviren: Ya^ar Avunç/ Ayrıntı Yayınları/ 225 s. Jean (îenet. ÇocukJuğunda 'piç' vc öksüz. Büyüdüğünde 'hırsız', eşcinsel vc yazar. Babasının kim oldug~u belli değildi. Annesi ise onu doğar dogmaz terk etti. Küçüklüğünü gcçirdi^i yetimhancdcn 10 yaşında kaçtı. Tıpkı daha sonra yerleştirildiği her yerdcn ve katıldı£ı sömürge birliklerinden kaçtığı gibi... Hayatını Avrupa'nın çeşitli ülkelcrinde hırsızlık, kaçakçılık gibi suçlar işleyerek sürdürdü. Sık sık hapse girdi. (^enet, "Hırsızın Günlüğü"nde otobiyografik öğclere ön planda yer vermiştir. Yaşamın en ücra köşclcrine, hırsızların, fahişelcrin, eşcinsellerin, pezcvenklerin dünyasına son dcrcce şiirscl bir dille, derin ve incclikli ruhsal çözümlemclerlc nüfuz eden "Hırsızın Günlüğü", aynı zamanda crkek bedcnine düzülmüş en cdebi övgülere rastlanılan biryapıttır. Flırsızın Günlüğü, yanı başımızda duran ve görmezdcn gelinen bir dünyanın içerden bctimlenişidir. Yasadışının estetiğiyle tanışmak için. Osmanlı Kültiirü ve Gündelik YaşamOrtaçağdan Yirminci Yüzyıla/ Suraıya ¥aroqhı/ Çeviren. ElıfKıl/ç/ Tarih Vahfı Yıırt Yayınları/ 164 s Son yirmi beş, yıldır kültür tarihinden ne anlaşılması gcrcktigi hakkındaki düşünccler değiijti. Artık bu kavramla sadece sanat, bilim ve edcbiyat kastcdilmiyor, gündelik kültür dc işin içine katıldı. (îüntlelik kültür gcniş bir kavram: Komşu ziyaretlerinde dikkat edilmesi gereken nezaket kurallarından yemeğin nasıl hazırlandı^ına kadar pck çok öğeyi içcriyor. Osmanlı tarihçileri tle yeni çalı^malarında "sıradan" insanın kültürünü elc alıyorlar. Suraiya Faroqhi, Osmanlıların gündelik yaşamlarmı, /.aınan, nıckân ve güzellik kavramlarını, ycmek vc sohbet kültürlerini, iletişim ağlarını irdeliyor, o çağların Osmanlı toplumuna ahşılmışın dışında bir yöntemle bakıyor. Lüsiyen Hanım'dan Abdülhak Hâmid'e Aşk Mektupları/ Çeviren: Umail Yerguz/ Giriş ve Notlar: înci Lngınün/ Oğlak Yayınları/ 202 s. Türk Edcbiyatı'na ycnilikçı damgasını vurmuij olan Abdülhak Hâmid, şairliğinin yanı sıra, fırtınalı bir yaşamın da kahramanı dır. Bu fırtınalı yaşam içinde, Lüsiycn 1 lanım ile yaşadıgı tutkulu aşkın yeri ise ayrıdır. Bu a^kın belgesi olan mektupları, Türkçede ilk kez, Ismail Ycrguz'un çevirisi ile yayımlıyoruz. Kitabın geniş kapsamlı vc aydınlatıcı giriş yazısını ise Înci Enginün yazdı. Bu giriîj yazısı, o dönemin uzagına düşmüş olan okurların da mektupların tadını çıkartabilmeleri için bir anahtar. Daha öncc Abdülhak Hâmid tarafından, Fransızca olarak, yani yazıldıkları dildc yayımlandığında, Ccnap Şahabettin, Ali Ekrcm, Sami Paşazade Sezai gibi, dönemin öndc gelen yazarlarından övgüler aldı. Sami Paşazade Sezai'nin tanımı ilc, "bir kalbin tarihi" olan bu bclgclcr, "zafcrler, galibiyetlcr, mücadeleler, haksız kazalar, haklı hadiseler ile dolu..." Petrol ve Potittka/Rasul Goulievı'Çeviren:Fatma Feran/162s "Petrol vc Politika"sanayi ile sanayiyi çcvreleycn politikaları yakından bilcn eski bir Sovyet yöneticisi tarafından yazılmış bir kitap. Gouliev, Azcrbaycan (Aimhuriyeti'nde başbakan yardımcılığı görevinde de bulundu. Gouliev, daha önceleri Sovyetler Birliği ve îran'ın kontrolünü paylaşmış oldukları Hazar Dcnızi'nin kontrol bölgesinde yaşanan degişiklikler ile ilgili zorluklar hakkında okuyucuyu aydınlatıyor. Bu kitapta sunulan analiz, Rusya'nın Çeçenya konusunda da yeni açıklamalar getiriyor. Gözünüz Aydın Efendim//lz/'z Nesin/Adam Yayınları/İ2ü s AzizNesin'in 19551980 yılları arasında çeşitli yayın organlarında çıkan, çoğu yine yazarın bu gazete ve dergilcrdcn keserek arşivlediği altmış yedi öyküsü ilk kez kitap olarak yayımlandı. Nesin'in tüm kitaplarını yayımlamayı sürdüren Adam Yayınlarında ustanın kitaplannın sayısı 89'a ulaştı. Aziz Nesin bu öykülerinin birçoğunu "Akbaba" gibi dönemin önde gelcn'gülmece dergilerinde yayımlarken , AteşSin ve Purefüsür Hıdır gibi ilginç imzalar da kullanmış. Kitapta yer alan öykülerin dikkat çeken bir özelliği de, Aziz Ncsin'in bu öykülcrden bazılarını daha sonra yenidcn işleyerek çeşitli kitaplarına almış ulması. Böylecc okuyucu, yazarın öykülerini oluşturma ve yeniden yaratma sürecini de görebilme şansını yakaİıyor. • SAYFA 17