Katalog

r layısjarını, korkulannı vc umutlarını in sani /aailannı hiç saklamaksızm olabildiğince doğal bir biçimde yansıtır. "Bedeninin işjevini ycrine getirdiği sürece onun nc kadar büyük bir düşman olabilcceğini farketmiyorsun; ama ona bir an için karşı koymaya kalkınca, yenildiğimi görüyorum", dcrken yaşlılık korkıısunu anlatır. (s. 12) "Çok uzun yaşadığım ve pek çok kişi yitirdiğim için, artık biliyorum ki ölüler yokluklarıyfa değil dc onlarla bizim aramızda söylcnemeden kalan sözlcr yüzünden kcdcr verirler asıl." (s. 13) derken de bir gerçeğin altını çizer. Kimi zaman bilimsel gerçeklere yakın dururken kimi zaman da metafiziğe cğilim dııyar. (s. 40) Kızının ctkisiyle feminizmden hoşlanır, ama duygudan yoksun olması onu itici kılar. Erkekler onun gözünde inanılmaz derecede saf ve kırılgandırlar. Onlan tava getirmek için tek bir düğmeye basmak yeter. Ama onun istediği yine de aşk dolu bir arkadaşlıktır. (s. 91) Aydınlanma dönemi buriuva ahlak anlayışından başjayıp, dinsel eğitim anlayışıyla süren bir süreç, ekim devrimi, birinci ve ikinci dünya savaşları, savaş öncesi ve sonrası toplumsal ve ekonomik bunalım, 68 öğrenci hareketi ve bunun sonucunda ortaya çıkan yeni anlayısjlar. Anneannenin tanık olduğu bu dönemi bizc ilginç kılan nedir? Kitabın yalnızca ltalya'da çok satmayıp bizde de pek reklamı yapılmamasına karşın çok satmasının ardında ne yatmaktadır? Yaşanılan dönemleri karşılaştırdığımızda 19. yy.'ın son dönemi bizde Tanzinıat dönemi aydınlanma harcketlerinin başladığı döncm. Ardından İkinci Meşrutiyet, 1. Dünya Savaş,ı, Bağımsızlık Savaşı, Cumhuriyet'in kuruluşu, yeni bir Aydınlanma mücadelcsinin başlnması, 2. Dünya Savaşı'nın ardından çok partili dönem ve 61 Anayasası'nın getirdiği özgürlük ortamı, 68 öğrenci olayları ve 80 sonrası dönem diye ayırmak mümkün. Ancak toplumsal ve siyasal olarak yaşananların birebir örtüştüğünü söylemek ve bir simetri aramak doğru olmaz kanısındayım. Ama olayın insani yönünü, eğitim anlayışını, aile ilişkilerindeki kimi anlayış ve sorunlan ele aldığımızda okııyucunun hayatında kenciisinc de dokunan, etkileyen ve kimi zaman burada ben de varım dedirten, kimi zaman da teğet geçen yaşantılar var diyc düş,ünüyorum. Yazarın tüm bu olaylan kronolojik bir sırayla değil de yaşamın kendi gerçekliği içerisinde yaşanılanların ilintisini kurarak anılar demeti olarak dağınık bir biçimde sunması metnin cazibesini artırıyor. Tarih deısi vermek değil yapılan, tam aksine hayata dokunmaya çalışan insanın, tarihsel akışla bir hesaplaşması. Bu tarihsel akışın içersindc sosyolojik gerçekler, psikolojik gerçekler önemli bir yer tutuyor. Ayrıca ou hesapla^mada ne bir savunma ne dc bir saldırı var. Algılanılan gerçekler kendi doğallığı içerisinde aktarılıyor ve metnin içtenliği okııyucuyu sarıyor. Bu içtenlik kendi zaaflarını ortaya koymanın yanında, diğer kuşakların zaaflarıyla lıesaplaşma biçiminde ortaya çıkıyor. (.eviri seçinıi açısından baktığımızda, farklı iki tonlumda yaş.anan sosyal gerçekliklerin birebir örtüşmese de benzerlikler gösterdiğinin; insani kaygı ve sorunların, kuşak hcsaplaşmalarının toplumlara görc pek de farklılıklar göstermediğinin bir Kanıtı olarak ortaya çıkıyor bu çeviri. Ayrıca kadın tarihine, o tarihi farkında olmadan oluşturan bir kadınıngözüylekatkıdabulunuyor. Bütün bunlar göz önüne alındığında da çcviri olarak amacına ulaşmış oluyor. • Yüreğinin Götürdüğü Yere Git / Susanncı Tamaro Çcvırcıı. Hrcn Ccnday / Can Yayınlan. Devrim Açısından Köy Enstitüleri ve Tonguç, Umut Yolu, SSK Yönetiminde Bir Yıl adlı yapıtlarından tanıdığımız Engin Tonguç, Tonguç'un belgeliğindeki yüzlcrce belge, mcktup ve basılı yapıtlardan (237 belge, 425 mektup, 160 kitap, 188 makale) yararlanarak yazmış elimizdeki kitabı. Bir Eğitim Devrimcisi hmail Hakkı Tonguç Tonguç Baba'nın vasamövküsü MEHMET BAŞARAN mek" işi bir yönüydü. Yarım yüzyıl önce şöylc düşünüyor Tonguç: "Ülkenin gerçeklerinden kaçmayan, bunlardan kopmayan, çağdaş, yepyeni bir ünivcrsitenin çekirdeği olacak bir kurumun temelini atmak." Yüksek Köy Enstitüsü, onun ideallerinin, öğretisinin erişebildiği en uç noktadır. Şunları söylemektcdir Hüsnü Cırıtlıya: "Bu üniversite ile olmaz. Yüksek Köy Enstitüsüyle biz geleceğin üniversitesini hazırlıyoruz. 21. yüzyılın insanını yetiştireceğiz. Türkiye bu üniversite ilc Türkiye'nin yükseköğrenim sorununu çözemcz... 1933'te üniversite reforrhu yapıldı, ama üniversite geleneğinden kopmadı. Üniversite oturan bir kurumdur, hareketsiz bir kurum. Biz bu kurumla 21. yüzyıla hazırlanamayız... Daha hareketli, toplumla iç içe, toplunı içinde kanatlan olan bir kurılm olması gerek. Canlı, hareketli bir üniversite gerek. Bununla biz 21. yüzyıla giremeyiz. Biz Köy Enstitülerinde yüksek bölümler açacağız. Ve o, olması gerektiği gibi olaeak. Yani 21. yüzyıla bizi götürebilecek bir kurum olacak." Kitapta ne ilginç bölümler var böyle daha. Köy Enstitüleri gerilerde kaldı sanıyor konuyu iyi bilmeyenlcr. Oysa, hep ileriye bakan biri Tonguç ve bir eğitim devrimcisi. f lerkesin severek okuyabileceği, aydınlatıcı, göz açıcı bir düşün ve sanat ürünü Tonguç'un sanat ürünü Tonguç'un yaşamöyküsü, yazınımızda pek Lenzeri bulunmayan bir yapıt. Yürekten kutlarız bu büyük emek ürününü pişirip kotaran Engin Tonguç'u. • Bir Eğitim Devrimcisi: İSMAÎL HAKKI TONGUÇ (yaşamı, öğretisi, eylemi)/lingin TONCIJÇ/ GüJdıkenı Yayınlan / ^4(1 s KILAVUZ 2 / Şahin DUMAN E n büyük eğitimciyi yetiştirmişiz. Kn özgün eğitim kurumlarını yaratmışız. Sonra Köy Enstilülerini kapatmış, kurucusunun ciğerlerini bir kartallara yedirmediğimiz kalmı^ ve şimdi korkunç bir eğitim çıkmazındayız, Ortaçağ karanlığına sürükleniyoruz. Oğretim Birliği Yasası'nın çıkarıldığı 1924'ten gerilere düşmüşüz. Kesintisiz 8 yıllık eğıtını s>a yıklıyoruz. Kim, nangi bilimsel ve rilere dayanarak nasıl uygulayacak bunu? lbretle okunması gereken bir yapıt çıktı bugünlerde: Bir Eğitim Devrimcisi tSMAIL 11AKKI TONGUÇ (yaşamı, öğretisi, eylemi). Devrim Açısından Köy Enstitüleri ve Tonguç, Umut Yolu, SSK Yönetiminde Bir Yıl adlı yapıtlarından tanıdığımız Engin Tonguç, Tonguç'un belgeliğindeki yüzlerce nelge, mcktup ve basılı yapıtlardan (237 belge, 425 mcktup, 160 kitap, 188 makale) yararlanarak yazmış bu kitabı. Yapıt, iki cilt. Kimileri ilk kez açıklanan belgelerle her zaman önemli bir başvuru kaynağı olacak bir ürün; yalnız bir dönemin eğitim tarihini aydınlatmıyor, geleceğe de ışık tutuvor. Eğitim Fakülteleri üstüne kimi yazılar okuyoruz bugünlerde gazetelerde; o, varlıklarıyla yoklukları pek lerin. Köy Enstitülerinin bir de yüksek bölümünü açmayı düşünmektedir Tonguç. Eyüboğlu'nun da belirttiği gibi "Köy Enstitülerinc öğrctmen yetiştir İş Adamları, Yöneticiler ve Politikacıların "Kılavuz"u Çıktı! Atatürk'ten Einstein'a kadar pek çok ölümsüz şahsiyetin özlü sözleri, bütün insanlığa mal olmuş anonim deyişler ve işadamlanna/yöneticilere/politikacılara uygulama kabiliyetli projeler Kılavuz da Şahin Duman'ın derlediği sözler ve hazırlanan projeler işadamı, yönetici, politikacı ve onların yerinde olmak isteyenlere yol gösterecek. belfi olmayan fakülte ft | I Yaşananlara tarafsız bir gözle bakmak ve *, hedeflerinize istikamet vermek ,*, için "Kılavuz" f, S Ismalı Hakkı Tonguç. 19201930 yıllannda. Tonguç, Sülevman Edlp Balkıria blrllkte (ustte). 224 Sayfa • KDV Dahil 800.000.TL. Istetne Adresi: P.K. 62 Maltepe ANKARA GenelDağıtm: PİA C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 38 7