Katalog

ları aşka" çcvırmek de ıstıyor Başara ına/sa butun bunlaıı, o da onlaıla bır Iıkte dağlaıda olnick ıstıyor "Dağlara başladılar"sa, "Orada genç kızlar bulanık ruzgârsız"elır, "Anneler bir acı omurle bilge"dıt, babalarsa "Çocuklanyla cezalı"dıı ve elbette cfağlaıda "Bir uzun havada yüzlerce mermi" saplanır gencecık govdelere Dagiarda, yanı "Orada koyunların siitü kırmızı/ Barut kokuyor yaz kış yamaçlar". Kı mılcnnısc "Göğsunde Ölü gözlerinden başarı nişanı", ne ışe yarayacaksa1 Bir saırı dc ancak "Anlamakla katlanmak arasında"kı yaşanıı tuketır Dağda ın sanlaı neyı dıışler acaba? "biıyiik denizler" nıı, "ışıklı çarşıların masalını" mı, bılınmc/ ama, bılıncn bır şey varsa, o da, "Bulutlardan başka bir şeyin hareket etmediği/Bu esmer, bu yılgın, bu saöır duzlukte/ Silinir her gün biraz dana yaşamla oliım arasındaki çizgi." "dönuşu olmayan" "bir ışıksız yol"dur çoktandır alınan \e "Giındıizleri askerlerin kırdığı" kapılaıdan "Geceleri kimliksiz adamlar giriyor..."dur evlere Boşaltılmış, bomboş koylcrın cvlcunın duvarlaıında "once vatan" nc kadar da urpeıtıcıdıı' "Bunca kanın helalini kim kime nasıl oder/ Mezar taşlarıyla barış olur mu?" Elbcttekı "Viranede"kı "baykuş sesi zafer" deöıldıı Bunca kını, bunca auyı kım nasıl gıdeıccek' "Yiıziı çiğnenmiş bir ülke" bu artık, taııhe geçtı boyle Bu ulkede "Kuşlar bile kekeleyerek uçuyor havada...", dusunun Bunu başardınız polı tıkacılaı, bunu başardı bu devlet ıştc1 Boylc bır ulkede "Canı cehenneme rahat uyuyanın/ Kapısını örtenin perdesini çekenin." Kım bana ne dıyebılır bu yangınar' Sırtını donen vardır yıne de bunca aciya, bunca olume, bunca kıyıma, bunca mezar taşına, bunca go/yaşına1 "Ey bir halkın gdzyaşıyla ruhunu yıkayan kin/ Ey zulumie yukselen başarı/ Olusayısına endeksli maas/ .../ Kardcşi kardeşe kırdıran siyaset" bıttrse bu gun, "Gbkyuziı o gun gökyuzu olacak...", bılesını/ Dicle Ustu Ay Bulanık bolumundekı 15 şıır yuıeklcıı sarsiyor, ınsanın dun yasını allak bııllak edıyor, duşundurtu yor ^ıııın başatısı da burada yatıyor, acılı yureklere ok gıbı saplanıyor dıze lcı' üluklıı Ilançer bolumundekı şurler, daha lırık şııtler Okuıu hemen sarıve ren şıırleı bunlaı Sıyası yanını hemen onc çıkarmayan, ama yurc&ı yaralı bır sanın kalemındcn çiktığını kolayca bel lı cden buıuk şıuleı "Al gotiır ne varsa gelirken getirdiğin/ Yarama bastığın tuz, gozumdeki meneviş/ Ağzımda esen scrinlik, goğsumde ırmak/ Beni kuyulardan alıp sokaklara salan/ Ucunda yedi renkli çıngırıklar sallanan/ Yaşama sevinci denilen o zincir/ Boğazıma oturdu darala darala" Kıtabın bon bolumu Omur Hanımla Guz Konuşmaları, kcndı omrunun coğrafyasından çıkarak Şukru Lrbaş, vurgun yemış otekı omurlerle hesapla şiyoı, bır yerde dcrtleşıyor sankı Yu/ıı omıunun atlası olan, "yalnızlığın ana dili" susmalara sığınan bır omrun tç duııyasında çıkılan yolculuk duzvazı şi ııın gu/el orneklerınden bırı Şukıu I ıbaş ın lnsanın Acısını Insan Alır'dakı ya/ılaıından yola çıktık, onun şııııne kısa bır yolculuk yaptık, şiırden ^ıırc, dı/eden tlı/eye sıçrayarak tekraı basa geldık Boylece, Şukru Cr baş'ın yalın, duyarlı, samımı, ycr yer halk şıırının ırmağından beslenmış, yer yer karamsar ama ulkesının sorunları na kara yoran bu yuıegın duygulu, dı ıençlı şıırıyle bırlıkte oyduk, ne guzel1 Onun gıdeıek ustalaşan, "Aşka şiire ve geceye/ Derin çizgiler çeken" şıırle ııylc yunduk, aıındık 1 Şukru Ltbaş, şıııımızın aynası kııık lnsanın acısını insan alır mı? Sıkıntılı bır acı kalabalığının kaldırımında, ölü deniz tıimccler kuruyor şaır Şükrü Erbaş. "lyılik boyle kolay yenılcmez" diyor, "Dcğıl mı^" diye de sormuyor. Erbaş, günlük gazetelerde aşkı, sokaklarda ve evlerdekı kendı başına ya da kalabalıklarla yasanan rahatsızlıkları anlatıyor. Şair Şükru Erbaş, "lnsanın Acısını İnsan Alır" da, yorucu bır dıl kullanıyor. "Ister ıstemez" diyor Erbaş, "kocaman bır dünyayı ıkı sayfada anlattığım zaman bırılerı, ıster istemez yoruluyor. Yorulsunlar." ECETEMELKURAN rak duşunulmuş ya/ılaı Yaşanan nedırr 1 Çıplak go/le gorenıcdığımız, sor gulanması gereken nedır' So/un safraları atılarak vogunlaştırılaıak bunlaı nasıl soylenıı • Dıldekı Ubt " uste gelış, u/un cumlcler, bır tumceden dığerıne ge cişte ınsanın yorulmasi bu bakıştan kaynaklanıyor şukru Erbaş 19% Arıburnu şilr ödulu nu Abdülkadlr Bıra/ da okurun duşgucu Budak tan alırken nu duşunce dunyasını sarsmak, yormak, uyarmak, sılkelemek pabılmeyı dılerdtmz? ıstedım Kocaman bır dunyayı ıkı say Kurt sorunuyla ılgılı olarak "Dıcle rada anlattıgın zaman bırılerı ıster ısteUstu Ay Bulanık" dıye uzun bır şıu mez yorulacak Yorulsunlar Ayrıca, yazdım Bu yazılar da, o şıııın tamam okur /oı mu bulur kolay mı, sorusunu layanı ya da devamı Ulkede 10 yılclu sormadım Bu soruyu sorarsanız bır kırlı bır savaş suıuyor Artık bunu dev şey yapama/sım/ let bıle kabul edıyor tnsanlar olup gı diyor Benım duruşumu bdırleycn bı Aşk mecbur! mi? rınci ılke, bu soıunun sıddetle ço/um Yazdarda aşk konuut çok ı^lenmı^ lenemeyeceğı Lğer şıudetle <,o/ulebı Aşkı yazmak mıcbttn mu lecek olsaycîı 1984'te "uç bcş (,apulcu Aşk dıye daıaltmamalı, sevgı de denen haıeket, 1995'te bınleıce kışılık var scvgısı/lık de, pek çok kuşatma alordusu olan bır harekete donuşme/dı tında soluk almama İnsan hayatın hıç Sorun demokratık ve barışçı yollarla bır alanında o/gur olamavınca, sevgıyı (,0/ulmelı yaşarken de ozgur olamıyor Bu yazı Elbette konuya ılışkın polıtık bır go lar yalnı/ca benım <,ok o/el duygula luşum vaı, ama şıırın alanına gııdığım nımlaıım, benım yaşadığım şeyler olazaman, her şeyden once ınsanı bır <,er rak var değıller Kendı yaşadıklarımevcde, tum değışkenlerı sıfırlayarak dan, tanık olduklaıımdan yola çıkarak, lakıyorum O ınsanlar acı ^ekıyor, ın sevgının vaşanmasında kaışilaşılan sı san acı ççkmemelı Bu olay karşısında kıntıların, guçluklerın, mutsuzlukların ben duyarsız kalama/dım, bır edebı sorgulanmasıdır bunlar Sevgı, en ko yatçı olaıak da, tck olanağım va/ıydı lav becebıldığımızı sandığımız, ama Bu sorunu ınsanların gundemıne başka hi(, becercmedı^ımız yaşantılardan bı bır bi(jimde sokabılır mıyım dıye du rı şundum Soıunu, ç,ocuk olumlerını, Sevgıyı anlatırken nedııı bu kadar 1 suıgunlerı, doğrudan doğruya olumlcıı mut\uz bır anlatım kullandıyar' one (,ıkaıarak ınsanların gundemıne Temel neden, ınsanların ozgur ola soktum sanıyorum Bu çozum mu pe maması elbettc Ikı taraf da bır bıçım? kı Hayır Çozum, şıırın dışında Ama de bır alan yaratıvorlar O alanda seven a/ından bu ço/umu ısteyecek insan gıyı rahat yaşıyoılar^ ama sonra tıkan ları duyarlı kılmava, etkılemeye çalış ma bashyoı Se\gı, başka boyutlan, tım Yapabıldıysem ne ıyı butun boyutlan ıstedığı /aman tıkan ma kac,ınılma7 Butun o/gurluğunle "Şair üç boyutlu zamanın miman" yaşadıguı /aman sevgı hıç bıtmeyetck / H/ıgııı Onıır *}oLnı bd^lıLlı yazı bır duygu mudıır' Onu da hıc sanmı da da bır ı^ı eylemmdcn ızlemmlt rıııt yorum O /aman t\â, aşınma başlayaZt sunuyoruınuz (lUncıl bır olayı bır caktır Sevgı, yaşanmasa da bıtecektır, jaır olarak yorumlııyorsunuz Şur yazaıı yaşasansa da Ikı ucu da, olum bırı guncel olaylara nasıl bakmalu . (jitııluk gazetelerde a^ktan soz et fnsanın, şaırın dunya ıle hesaplaş menız tcpktlere yol actı mı> masındakı ılk adım gunluk yaşamdır, Dolavlı olarak bırkac tepkı geldı malzemeyı oradan alacaktır Oıada "Bıınlaıı ga/etede yazmak denk duşu bınlerce nammadde var, bunun ayık yoı m u ' " gıbı Ama buyuk olçude be lanması, duzenlenmesı gerekıyor Yok ğenıyle karşılandı Çunku Sıvas'tan, sa hi(,bır gunluk olay olduğu gıbı şauın Batman'dan pek (,ok yerden geceleri konusu olamaz Bu anlamda orneğın bıle teleton edıp, teşekkur ettıler Bu bır memur eylemı, oğrencı harcketı, tur yazılar gunluk gazetede yazılma/, Guncydoğu sorunu şurın konusu ola goıuşune katılmıyorum Okurun han bılır Ben olay aktarmıyorum O olayla gı dunya goruşune sahıp olursa olsıın, ılgılı, onun geıısındekı gercek nedıı' gunlıiK ga/eteleıde ıncelıklı, başka Kaygım bu gcrçeğın kalıcılaşması Bu dunyalardan so/ eden ya/ıları da bul nun ıcın de guncel olanı haıeket nok ması gerektıgını duşunuyorum Çunku tasınclan koparıp genelleştırerek ve yo hayat, tek boyutlu değıl Sırf ekonomı, ğunlaştırarak ya/nıak gerekıyor Deı sıyaset değıl kı hayat dım, bır va da bırkaç olay degıl, butun bu olayların gerısındekı dınamığe ulaş 'lı/tılıklı ,u ylcrın" yanı stra, polılık mak, sonra da bu dınamığı anlatırken, olaylardan da \oz edıyorsuıuız Örneg'ın Cjitııeydog'ıt olayları uzerıne bırkaç yazı şıııın olanaklaum kullanmak San uç boyutlu bu zamanın mımarıdır Uç da var hıtapta Sızce bır $aır, Guneydo boyutlu /aman, kalıulıgın ortamıdn • £u \orunu ı^ın nc yapabılır^ Sız ne ya Şükrü Erbaş'la düzyuzıları üzerine f S ıyası demeçler, zam haberlen, go zaltılar, olu ele gcçiıılenler arasın da, bır gazetede, "Kıme gulumse dıysem, garıp bır onlem duygusuyla bır yerlere gecikıyormuş gıbı telaşlı, ar kasına donup gıttı Koıkunun \e ben cıllığın cumhurıyetınde kabalığın kırıcı saltanatıydı yaşadığım" dıye bır eıımle okuısanız, ne olur' Gazete okumanın, guzergâhı dcğışır bııden Belkı, koy kahveletındekı "Ne olacak bu memle ketın halı'" tartışmasına, ınce sa/ se rınlığı sıner lyı de olur Şaır Şukru Lrbaş, So/ dergısı, Yenı Folıtıka ve Ozgur Ülke gazetelennde yazdığı koşe yazılarını Umıt Yayıncı lık'tan çıkan "lnsanın Acısını İnsan Alır" adlı kıtabında topladı Aşka, Gu neydoğu'ya, ışcı eylemlerıne, yalnızlı öa, kotufuğe ılışkın yazılar, şaır Lr baş'ın, gunluk olanla, yırtıcı olanla ılış kısı Kendı kırılgan mekânını vc /ama nını kuran şıır varken, nasıl yapılır da du/ya/ı yazılır' Şıırın ıpek sıeımleııylc duzyazı nasıl d o k u n u r ' Şaır gunluk 5 1 olanı goııır mu Şaır go/u neler gorurLrbaş'a soıduk Duz\azı alanına ındcn gtn/dı' 19X5 ten bu yana, şıır ve cdebıyatın çeşitlı soııınlarına ılışkın yazılar yazı yorum ama bunlar, euebıyat deıgılerın de yayımlanıyordu O/guı Ulke gaze tesının bombalanmasıyla, bır gazetede yazma konusu gundeme geldı Bu, du şunce ozgurluğune yapılmış bır saldı rıydı Yayın polıtıkasını tam olarak onaylamasam da, ne duşunuluyorsa soylenmelı, yazılmalı dıye, duşunce ozguıluğunu outun boyutlarıvla savun duğunı ıçın, destek yazısı yazdım Son ra, bu yazıları duzenh olarak yazıp ya /amayacağımı sordular 20 yıldır, şııre kuma getirmemek gıbı bır tavrım var dı Ama yazmaya başladım Ben dığer koşe yazarları gıbı guncel polıtıkayla sıkı ılışkılerı olan yazılar değıl, do^rudan doğruya yaşama ılışkın ya/ılar ya zıyorum Gıderek haftada bır yazmaya başlayınca, bır ıç dısıplın de getırdı bu bana Yazılar çıkmaya başladıkça da şunu gordum, şıır yavaş yavaş yazılara sızıyordu Yaşamla olan sorunum, ya/ı ların eksenını oluşturmaya başladı, toplumsal kırlenme, yabancılaşma, yal nızlık, sevgının algılaniş bıumı, bunun getırdığı zorluklar sevgısızlık Bır çe şıt kendımle hesaplaşmaydı bu yazılar Yazıların dılı \ıkı sıkı sarılmn bır yumag'a benzıyor $ıırlırınızdckı dıl gıbı \akın ve rahat deg'ıl Nı den 1 • Bıle ısteye yaptığım bır şey var, olay aktarmıyorum Olay benı çok ılgılen dırmıyor Bır durumun gerısındekı duygu ve duşunceler daha onemlı Bır durumun gerısındekı gerçek damıtıldı ğında ne olabılır' Ne ofmah'' Benım duvgu vc duşuncelerımden, toplumun veıdıkleıınden, veremedıkleıınden, ya şadıklaıımdan haıeketle bu hannanla ma duşundum, buradan da damıtıla Şiire kuma getirmemek S SAYFA 6 CUMHURİYET KİTAP SAYI 335