Katalog

K i T A P Ö O Ü L L t t B U L M A C A İLKER MUMCUOĞLU Oncc a^a^ıda ta ııınılaıı verılen sozcuklerı bul nıaya <,>ı 11^ın vc lıcı bıı h.ırlı bıı vatav uo yı lccc k bı ıınıdcya/ııı Nonra ı,ı/£ilciın ılll ırııulakı > ıvı < Lııa gorı bu hjıflcrı lııılın ı cacldkı avm • ıvılı > kırtlcıc ıklaıın (Kara k ııdcr ıkı sozcuk ırdsını gosuıır Hıı satı ıın sonııml ı k ıı<ı | kau voksa bu .lt.akı A Q | ssıtıı ın b ısın ı sıııklıgını joste Le Clezio "Tutanak" romamvla Türkçe'de NURMELEK DEMİR c<ın M a ı ı e ( » ı ı s t j v c Lc ( . l e / ı o (1940 ), ılk loınanı olan Tutanak'ta orcludan mı yoksa tımaıhanedcn mı aı£mı kcııdisı dc bılmeyen bır acljmın ovKusunLi anljtır Soz konusu adam, Le ( kvıo nun kıırgusal evıenın ılk kı^ısı ve çagtlaşlaşmanın butun gerekkrını aklın su/gecınden geurmeden kabııl edeıı nıe kanık dıın>aya karsı ya^arın attıgı sava ^ın onderı olan Acı.ım Pollo ıııır ( l e l c nı.kscl ronıaıı o k u r i a n n ı n kcndılcı ıyle o A k ^ l c ş t ı ı e b ı k ı ı k k ı ı bır kı^ı olmamakla b t r a b e ı , >a/aı Ujiıı asrıtalıklı \t oncınlı bıı veıe salııptıı (,ıınkıı o lıem ınsanlıgın tLiıısıkısı Adeın hem dc ı^ıgın \L aklın tanıısı Apollon duı Bıı \ ınuan ılctı^ım sı^lık ncd(.nı>k koııusma Mtımııu ııgra nıış ı,afida^ ınsının v.ılnı/lı^ını ^clı^kılc ııııı M b u n a l ı n ı l a r ı n ı vansıtırken, o t e v ınd m mıtolo|ik tanıısal konumıı saye sındc aş ıgıd ıkı ınsınlaıdan u/ak olılugu ıııı du^unur \t keııdısıııı c\ rcnıt) ıiKrkc?! \L i!;ik kavnagı olarak goıuı Adam Pol lo nun ınsan vc ınsan otesı nıtclıgı sava^ sonr.ısı d o n e n u ' hakım olan b«lırsı/lık duvgusunun romana tla yansimasıııı sa^ lar boslece Tutanak, sınematogı ıhk ol ırak adlan dml.ın ti'knıkk'i aıasındı >c*ı ılaıı |v.ncıık teknıjiı ıle b.ıslaı Çok kısa bıı sıııc ontcydı eeİKnnem >iı.agı gunleıde ac,ık bıı p u u c r c onıııiık oturaıı bııı vaıdı eciış bucııs hıı.ı/k.ım bur bır LOcuktu bu \e ıdı Ad.ıın dı, J S 0 Y A Q | Rulmacı lamanılanınc ı soııılan ıınıınluırı kaıs.tlıgı olan soıuıkkıın ılk harflcrı >ukaıı <lan a^ ıjjıvu dogıu "Avkıu Ya^arn.ık adlı sııı kıtubıııd ıkı bıı «ıııın ıdını olu^tunK.ık bul ınaca kaıi'kıımkvsc avm şiııduı bıı almıı \ı. ^ ıııın adı orraya ı,ık n. ıkııı Me\s ın ıjjııdc yı ı ılaıı, Sunurleı ın en oııem Iı b ıskcntleıındcn bırı Le Cle7io, Tutanak'ı savaş yıllannm daha anılardan sılınmcdı^ı 1963 vılında henuz yırmıuç ya^ındayken yazmıs \e bu romanıyla genc, vazaıları te^\ık i(,ın veıı len Theophraste Renaudot odulunu ka zanmıştır Altmıjjlı yıllar loman u/erm dekı tartiijmalann artaıak devam cttıjiı bi(,ımle ı^en^ın bnbııınden ayrılmasına kaışı olan kısı vc olav kavıamlarını \.\d sıyan ve geleneksel ronıana (vellıkk dc sava^ sonrası gudumlu ctlebıvata ttpkı olarak gelışcn Yenı Ronıaıı akımının vc Sartre ın varolu$c,ıılugunun hukuııı suı du^u yıllaıdır Dolayısıyla Le Ckvıo baş langKjta n,erık açısından Saıtre ın vc ( a mus'nım teknık buluslaıı a^ısındansa Ycııı Romancıların t<ıkıp(,ısı olaıak goııı lur Tutanak ı okudııgumu/da bu vaıgı nın pck dı lıaksı/ olmadıgmı ! ııketkıı/ Le ( lezıo da Vaıolu^ulaı gıbı ınsanın dunsava kendı ıraclesı tlışınd ı gı.ldıgmı 60 84 47 85 savunuı Tanımlar ve sö/cükleriniz: A, Sjaıı Kctık D ı ı ı b a s ııı nıtıluıılınlijSı ıçkı \LII1M\CI' olaıak K Boı\ \a d ı odıııiı, v e r m e Başkaldırının slmgesi Dolavısıvlı sııulııımck / o ı u ı u l ı oldıı gıı bır vaşam savaşıyla vu/yu/edıı vc bu savasta msanojlu valnı/tlu Bu valnı/lık beıaberınde korku k.i(,ı^ vc olıım duvgu larını da getıııı Iopiumdıkı bııc\ın tcı kedılmışhgı temel soııınu ülııstuuıı Bu yuzden yazar kıııılık ara\ışı ı^ındedıı vc bu aıayıs onu ınsanlı^m durumıı u/ciın de dusıınmeyc ve c a r e k r arımava ıtcı Bu noktada, Le (.kvıo nun herbangı bıı akıma dahıl olmayan hııklı bıı va/ıı ol dugu goıulur, çunkıı çozıımu dog ula vc ılkel t o p l u m l a r m scssı/lık l c l s c k s ı n d c bulıır Scssızlık bılgelıge ulaşnı.ul ı m onemlı basanıaklaıdan bnı olmasının v ı nı sııa avnı /amanda da sozcııklcıın >'ı.ı ccgı dcgıştırıp bozdııgu bıı dııııvad ı başkaldırının simgesidir. Doga sevgısı vı mı. kanık t o p l u m u n kaışıtı olan vo/lasmamış bıı toplıını aıa yışı o/de oldugu kadar bıçjniık de ken dısını hıssettıııı Bundaıı clolavı vaznıa eylemı Le Clezio ıçın bııvuk onem tasır Kendısını tanmıak vc başkalaıına kcndı sını tanıtnıak ıçın sısmogıahk yazı turu nu kııllanır Aynı sısmograh aygıtı gıbı ınış çıkışlarıyla b u t u n dııyumları kavde der Boylcce devamlı d o n u ş u m halııuk olan evrenın harcketını yakalayabılcceöı ne ve bozulmamıs gerçeklı^e ıılaşabık ceöıne ınanır Le Clezio ıçın dıl u z e r ı n d e o n c m k d u r d u g u ve J u s u n d u g u bıı k o n u d u ı SoztuKİerın a l d a t m a c a s m d a n k n , m ı k yanı yalan soyleven dılden u/akl.ısm ık ıçın deöüjik ıtade bıçımlerı kullanıı oı neöın Terra Amata adlı lomanınd ı s ıgn dılsızlcrın dılıne nıors alrabcsınc vcva anlaşılmaz bır dıle ver vermesı, so/tııkleı olmadan da duşuncenın var olabıkccgını gosterır Sessızlık veva haıeketler/ ışnctlu de kendısını ıfadc edcbılır avnı ınsınoglu nun ozıınde oldugu gıbı avnı Adam ın vanmak ısıedığı gıbı Ikıncı Dunva Savaşı sonıası I raıısı/ ro manına yenı utııklar açan unu Fıansa sı ııırları dısına da ya)Jan ve yazaılıkra ol g u n l u k J o n e m ı n ı vaşayan I M d Lc ( lezıo nun roman ovku ve denemcleı den olusan vapıtlarınm ılkı olan Tuta nak, hmın Ozcaıı taralından Turkçc vc k a z a n d ı r ı l d ı Avnı / a m a n d a Le ( lc zıo dan 1 ıııkçe ye aktarılan ı!k vapıt olan bıı romanın bıçımsel ve ıçeııksel o/cllık len go7 o n u n d e bulundunılaıak (,cvrıl mış olması o\guve dcgcr^ı,unkıı d ı h a oncc de belırttıgımı/ gıbı vazar bıı aıa Viş ıçeıısındedır vc bu aıavış ıçuıkte ol dufu kadar bıı,ımdc dc goıuluı Bu ba kımdan çcvırının amacına ta/lasıvla ulas mış oldugu sovkikbılıı • A U Dı! ıı larıh (o&nıfia Iahııltı w hnııntz Dılı ıı ldıbtyatt Aınıbdım Dalı Araştırıihi Cıorcı lı\ı SAYFA 23 36 58 82 65 50 k ı s \ o n d c ı<,ıkıı vap.uı L. A l t aıda bııbııın kııık çı/j, 1 27 18 44 21 î B. ^ LU !>U\U 72 51 7 67 8 13 83 JO 14 55 C Mdchıavcllı'nın ıııılıı vapııı Adam Pollo Çağdaş insanın yalnızlığı 325. sayının çözümü: A l a g o i c B Hııanımi/'m, C R ı ^ ı i D c b ı ı v D KciM.ıs.ılı L Ablanıın F Na^ıt t ı lınla I I Let It B c I Oııılı^ J l'nima K NI). I tnxl.it M Zula Sııı /aı laı atıka d ı nlııı m l m a s ıda /.ılt n VLiıılnn^ını 66 80 4i 4 5 69 24 46 ııılnını luıkuı D k ı ı k I I ıı ıınıkı ıı ıııı s o v k d ı k k ıı bııvulıı so/ 9 33 49 12 61 57 41 28 i5 62 23 45 73 Cuın batımınd ı liııı bckkmış b E. [orpusıı olıııav ın 40 2 53 10 6 56 77 75 F. Vıulı (Bışrolıındı \ \ l n n Kık ın o\ nndifl \tıt \ ılma? ın bıı lılını I 325. sayıdan kitap kazananlar: U/ıiııhııl Alddlıl 20 16 78 39 22 59 29 26 31 Jıiıı IİIİH Rı ııı/ı I'< ıı M ı ı s i ıl ı \ l d c ) , , II) \ l |v )\ \\sı MlllK B l C l k ( , l (, l / ı k 111 G "iıl ıl ıilıı \ ın ııın 1992 1994 ı ı ı bi clcslııı Bcır ın I logııl k ıııı k ıı ıt ı L ıol 'urj?ut Havılar Kıııtaslan Alptekm Alagoz \ uccl Mertoglıı Ulker T ug ı Hııscyın Ureten Izıııırdaı Nevm I eıullahojSİu l \kı\ıhır (.lııı Scıııa I Itı Jhıkrtr lkı/pınaı 7oııgııLLık Uııı Lııtrıı < "ıtıtoj^lu Ekın Toputan (,diiıilhıh chıı Halıl Avaıı \iiim\ii Jtiıı Alıvı Yakjn, Aıı/ıih ' dıiıı Oul Hanıı Dogan Alpcl Alldlhl ılılll tslYK't HllSKVO^ıll Altmı^lı yıllarda cdebıyarırı o/LİIıkk tk l o n u n ı n sınenıa sanatından c t k ı k n IIKSI sonııcıı dogan bu yenı ıhıdı bı^ııııı s.ıusındc d ıb ı ılk satıılııda \a^aı ro ıııan ık ılıylı gcıeklı tum bılgıleıı aktar ıııi!; olur Oykunun masalımsı bır bı<,ımde baslanıası Tutanak'ın çaödas ınsanın yalnı/lı^ının destanı oldııgu nakkında bı 7C onemlı ıpu(,ları verır, ayrıta zaman, u/am ve kışı hakkında da yuzeyscl ol makla bıılıkre bılgı edmırız Romanın mantıksal (,i7gıde ılcrlcycn bır olay orgu sunun olmadığı go/ onune alınırsa ya/a rın bu tcknıöı ııygulamakla okıııa nc bıı yıık bır ıvılıkte nulundu^u faıktdılır Gcr^ckten dü Tutanak, okuma sııasın da seruvcn \e bclıısızlık duygusunu tattı ran bıı vapıttıı ^ıınku adeta bır labııent tc ıleıİLTiz Adam ı bıı kameıa gıbı ızle ycıı jnlatı<.inın kullaııdıjjı " b t n ık \A/A rın bcn ının zaman /aman kari'jiııası dıııumu lyiee zorla^tırıı B u n u n l j beıa beı Lı. ( lezıo nun amacı da /aten vapıtı nın okuyan kı^ınm bcllegınck (gn,ıcı de olsa) \7 bırakmaktan ba^ka bıı vaıaıı ol m.ıyan t ım ınlamnla bır kuıgu olaıak tk^ı ı kndıı ılıiHsıclıı \ ıııı ()\ıın Roman \c\ ı ^ ıpbo/ l^cıııı ııı ı'ibı Çelifkili bir kişilik Adam Pollo nun kısaca taıııtılmasıyla ba^lay ın lom.ın, Mıchcle ın ortaya ^ık masıvla hııklı bu bovut kazann Çunkıı o Adem m Ha\\ası, Apollon un ıse d$d jiıdakı msanlarla ıktı^ımını saölavan elçı sidıı Ikı sayedt Adam m kı^ılıgı hakkın â.\ onemlı ıpuclaıı edınırı/ Çelışkilı bır kı^ılı^e sahıp olan Adam ınsanın kaderı nı v o n k n d ı ı mesı gLrcktığını bovlccc olııme karsı gLİcbılcttöını sd\unur Bu nun i(,ın de toısınt uo^ru kaçmak ve ge(,mıi} /aman cvıelcrıne doğıu ılerle mtk voluvla ' o / e vanı €\na ralımınc doıuılıiKsı gLiektı^mı \c bıı o/ den tckı ıı vola ^ıkıl u.ık ınsanın keııdı kendı sını vaı ıtmasmın oıumı u/Liınck tlurLiı Anc ık kaısıtlıklaı sılsılesı sergılevtn mantıgı \c keııdı sovuna ıluvdugu netret ııedenıyk sonunda bıı akıl hastanesının soguk dııvarları arasında bulıır kendısını 81 19 70 76 68 34 64 74 15 42 63 11 79 54 H, A g ı / d ıkı n ı n ı ı n s ı ı / k ı l 71 3 7 2 5 17 ( R u s ısıllı A B D Iı n n l u l x s I. Stravınskı tecı) (lUİClVU? HtlKİlll (Llll Sl U I 1 k I Sıiııısıın dıtıı tsıa Dunıanlı /)< ııızlı d( ıı Aslı (Vdcn DnıiıhdLıı /ıiıı Mpu Oıkııılıı 32 1 52 48 J . I ı ı k t a D i c k M 1 ıı ıt ı ı n ı ıkl ııı ıı ısııul ıl ı CUMHURİYET KİTAP SAYI 327