Katalog

Vitrindekiler Moabit Hapishnnesi Notları/ Lrıch Honcıker/ Ç tvı rt.ıı \rjan ( tırı/ Yazın Dtrgm Yayınları/ 95 s Alman Demokratık ( ıımhurıyctı Devlet Başkanı vc Almanya Sosya lıst Bırlık Paıtısı Genel Sekreterlı ğı'nı uzun yıllaı yurutmuş bulunan Eııh Honecker, SSCB ve Doğu Av rupa'dakı sos>alıst ulkclerın dağılış surecınden sonıa, bır devrın hıncı nın ukarılacağı kışı durumuna gcl dı ÎJeılemış yaşına, bozulmuş sağh ğına karşın h Almanya yonetıcılcıı zındana atılması ve te/alandırılması ıçın ısıaılı oldular Uzun bır maceradan sonra emelle rıne erışeıek, E HoncLkcı'ı Nazı doncmınde de yattı ğı Moabit Hapishanesı'ne atmayı başardılaı 169 gun tutuklu kaldığı bu hapıshanedcn 13 Ocak 1993 tarı hınde sağlık necienlerıylc seıbest bııakıldı Eşıyle bıılıkte kızının yaşadığı Şılı'ye gıden I loneckeı el yazma sı notlarını kıtap halıne getııdı 29 Mayıs 1994'tc ^ı lı'de olcn F Honec ker'ın bu kıtabı geçtığımız sonba haıda Almanya'da yayımlanmıştı Modernli&in Sıkıntıları/ Charle\ Taylor/ Çevıren Uğur Canhılcn/Ayrıııtı Yaytnları/ 101 t Modernlcşmeve dusunerek karar MODERNUĞIN vcrmiij olmaktan çok marıız kaldı toplumumuz, SIKINTILAM ğımi7 soylenebılırolarak daha yenı modcrnlığı cıddı lerdc tartışmaya başjadı Ama bu tartışmalarda daha çok topyekun ret (fundamentalı/m) ya cfa topye kun kabullenme (hbeıalızm) tavır ları hukum sıımyor tşte "komunı teryanızm" adı verılen duşunce akı mının en ondc gelen temsılcısı Ka nadalı fılo/of Chaıles Taylor, bu kıtabında, hem ıhtı s,amını hcm dc sefaletını gozler onune serdığı mo dernlığın ahlakınııı ve kulturunun tcmcllerını tartışı yor Once modernlığın uç t>ıkıntı"sını teşhıs edıyor Bıreycdık, aıaçsal aklın hâkımryctı ve ortak bır sıyası proje yoklıığu yuzunden sıyasal katılımın vc dolayısıyla ozguıluğun azalması Taylor, kıtabın buyuk bolu munıı ınsanın anlam ufuklarını daraltan bıreyulığın temelınde yattığını dıışımduğu pozıtıf ıdealı tanımla maya ayınyoı Tayloı'ııı "sahıulık ctığı" dedığı bu ıdeal, kızının kendıne karşı durust olması, hayatını kendısıne gore, başka kımseye oykunmedcn yaşaması yas,am modelını kendı ıçınde bulması gerektığı duijun tehinc dayanır Burada, do^ruyu yanlışı bılme, yanı ahlak, herkcsın kendı ıç seMne kulak veımesının sonucudur Sahıulık bır o/gurlıık ıdealıdır, ınsanı ken dıne karşı sorumlu kılar Sahıcılık "benmcrke7cılık" dcğıldır, çunku ınsan kendı kimlığını ancak ınsan dıl lerının zengın anlatını ara(,larını edınerek, tum hayatı boyunta "anlamlı otekıleı 'le dıyalo^, hatta mutadcle ıçınde bu,ımlenduıı Kendımı tanımlamak, otekılerle aramdakı farkta onemlı olanın nc oldu^unu belırleyecek bu anlam ufkunu gerektırır Bazı seçımlerın dı ğerleıınden daha dcğetlı olınasını da yınc bu anlam ufku mumkıın kılar Yanı kışı ancak tanhın, doganın talepleıının, dığer ınsanların ıhtıyaçlarının, yurttaşlık gorevlerının onemlı olduğu bu ortamda anlamlı bır kımlık cdıncbılıı Yanı bırcyı atomcu, araçsalcı bır dıınyada tek başına bırakan VL "ıyı yaşam nedır" ko nusunda yansı/ Kalmayı tercıh CLİen ve seumı tek tek bıreylere bırakan lıberalıznı, yanlış yoldadır Faylor'a gorc, kolektıf bır "ıyı"yı hep bıılıkte tanımlamak (da yatmak degıl) mumkun vc gereklıdır Modernlık, sa nıcılık, tcknolojı şıır ve akıl konusunda scrınkanlı bu C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 2 6 7 bi(,ımde duşunmek i(,ın olaganustu çıkış noktalan su nuyor Taylor Beyin tğfal ŞebekesiUluslararası Kcklamcılık//1r tııandMnttclart/ Çt ı nc n l^ın Cıiırbuz/ A\rıntı Yayıtı ları/ İ2İ \ l9S()'lı yıllar "ıktısadı aklın" rone 1 sans vıllarıdır Ncolıberalızmın vatanı Amerıka nın oıiLUİugunu yaptıgı "eşıtlık y<rınc ozgıırluk" sloganının, aslmda ^ırketler i(,ın "tiLarı ıfade O7gurluğu"nden baş ka bır şey olmadığı ortaya çıkmış, kutsallastırılmış bır kavıam olan "pıyasa' bırcy^el ve kolektıf haya ta sı/arak demokıası vc ozgurlu£ gundelık hayattakı vaşanma g y ş d l "ın alanlarını tahrıp etmıştıı " Yuksclen dcğerlcı " cn "Ykl gozdc mcsleğı olan rcKİamcılık, seçkın", "bıreycı" gırışımcılerının, butun dunyayı ışgal cdtn gazetelen, pcmbc dızılerı yarışma programlarını, ııydu yayınları nı "beterıklı" bıı bi(,ımdL kullanması sayesınde dun yayı tek bır ımge pazarına donuşturmuş, tılalı urunle rın batılması ıcın beyınlerın standartlaşmasını, ığfale uygıın hale gelmesını sağlamı^tıı Alınan, vıtılan şcyın, ısım, nıarka vc hayale donııştıığıı gunumuzde "alışve rış" bıle sahıcılığını yıtırmı^, sımulatıf bır "degıs to kuş"a donuşmustur Saatchı&Saatthı, Younu&Rubı com vs gıbı rckiam şırkctlcrı gırdıklerı ukıslararası ıt tıfaklarla askerlerın ve devlet adamlaııınn yapamadı ğını başaraıak dunyayı global bır ımparatorlııga do nıışturmııslerdıı Cuntaların halkla ılışkılcrını ustlc nıp, demokratık gırışımler alevhınc kamuoyu hazırla van ve her turlu partının scçım kampanyasını yurute bılcnler, yenı dunya duzensızlığının "paılak" aktorlerı olan leklaıiKilardır (,ota Cola, Pcpsı C ola, Adıdas, Ncstle McDonald's Sony, Maılboıo, Lcvı's gıbı mar kalau dunyanın hcr yerındc mevcut ve "arzulanır" kı lan, aynı urıınu değışık ulkelerdc faıklı ımajlarla pa zariayan, hayalı ıhtıyaçlar yaratanlar yıne reklamtılaı dır Uçuncu Dunya ulkelcrındc ıse rckiam saldırgan bır modernlıge cionuşmuştur Cıpb, corn flakes, lıaın buıgeı ve gazozlu ıçccckler yu7tınden doğal beslenme alışkanlıkları yok olmuş, mısırın anavatanı olan Mek sıka mısır ıthal eder dııruma gelmış, Brezılya dunya nın en onemlı portakal ıhracatçısı ıken beslcyıcı hıç bır ozcllık taşımayan fanta Orange tuketımınde bı ııncı sıraya çıkınca, nufusun buyuk ço^ıınlıığunda C vıtamını eksıklığı gortılmu^tur Rcklamcılıkla ılgılı kı tapların, ınsanları yuppılıgc ozendırmek amacıyla ya yımlandığı gunumuzde, Mattelart'ın (,ok sayıda or nckle bcslcncn bu cıddı ve sabır urunu araştırması, yenı ve eleştırel bır muhalefet anlayüjinın ınşasına ımkân sağlamaktadır Hayatı, "yukselen değeıler"ın <a zıbesınden uzak durarak anlamak ıstcycnlcr, ılanla rın, klıplcrın, reklam fılmlerının sahte parıltısından başka kaygılar taşıyanlar ve bcyınlcrının nasıl, nıçın ve kımler tarafından ığfal edıldığını merak edenler ı*,ın vazgecılmez bır kıtap Beyın tğfal Şcbekcsı Ares Harikalar Diyarında/ Deri'ij 7aım/ AhA Yayın açacak bır yapıt olarak değerlendırılebılır Bunun da temel nedenı kıtabın savlar, karşı savlar arasında gıdıp gelen, hayatı ve yazıııı tum gcnışlığıyle kucaklamaya calışan yoğun bır yapıya sanıp olması "Ares Hanka lar Diyarında", her şeyden once ınceden ınteye tasaı lanıp yaratıldığının tamamıyla faıkında bır roman Roman bu ozcllıgıne ek olarak gerçekçılıgın mırasın dan da epey yararlanmış Ancak bu mıras hcr şeyın uzerınde ve her şcydcn once gclmıyor Ares Haukalat Diyarında kurgusallık ıle hayatın gerçckc,! betımleme sı dıyc konumiandırılabılecek ıkı rarklı nokta arasındakı ara bolgede seyredıyor Yokuluktan okuyucu>a kalan şey ıse melez gırıft bır zengınlık ükur gıındeme gefdı mı "Ares Harikalar Dıyarında"nın yanıtlar sağlamak yerıne sorular sormavı tercıh ettığını belırt mcmızde yarar var Bunun en buyuk nedenı, romanın konularından bırının kıtabın ta kcndısının ınşa edılış seruvcnı ılc ılıntılı olması Dolayısıyla kıtabı okuyuş surecı ıçınde her okur kcndını bır ya7ar yerıne koy manın /evkını (ya da rahatsızhğını) duyumsamadan edemıyor Kıtabın okurlarını ılgılendırecek son bıı saptama "Ares Harikalar Diyarında" kolay okunan, surukleyıcı bır roman Ve Ozgıirlük/ Arthur Kaeitlcr/ Çevıren Ktmal Çu buk(,u/Yal<,ın Yayınları/ 240 s Arthuı Koestlcr, Macarıstan do VEÖ2GÜBLÛK ğumlu Ingıli7 romancı, ga/etecı vc MTHUBKOİS'LLH eleştırmenıdır Ispanya Iç Savaşı sı rasında îngılız gazetesı Ncws Cro nıcle'ın savajj muhabın olarak gorev yaparken faşıstler tarafından hapse atıldı Başından geçenlerı lspan ya'da Olum Guntesı'nde anlattı Gun Ortasında Karanlık'ta da aynı olayın ve Komunıst Partı'den ayrıl masına yol açan gelışmelcrın ı/lerı goruluı Kocstler ın romanlarının çogunu yazdığı bıı donemın urunu olan "Ve Ozgurluk" gençlığındc Komunıst Paıtı'ye katılan bır ınsanı anlatır Koestlcı roman boyunca Peter'ın komunıst paıtıden kopuş ne denlerını, faşıst baskılar yapan ulkesınden kaçışını ve cn sonunda Alman faşızmınc karşı muttcfıkler safına katılışını Ve Ozgurluk'u seçışını anlatıyor Nietzsche'nin Dansı/ G Stauth&BS Iurner/Çevtretı Mehmet Kuçuk/ Ark Yayınları/ 279 f îkıncısı olan her tuıdcn anlayışa, ı/st ııı \l\ duşunceyc, deneyıme kaışıydı Nı DANSI etzsche Duşuntelerınde ı/ını sur duğu yaşam, butun ınsan yapıp ct melennı aklın ve rasyonel bılgının tahaJkkumunden kurtaımak ıçın devletın, ıdcolojının, dının ve top lumun yo?la^mış kurumlarının go7 lerı onunde clans edıyordu Bu yıız den çağdaşları ıle hep tatıştı, çagdaşlarının otcsıne geçtı, çağdaşları na "uygun" gorunmeyenlerı gordu Çunku o /amanın degıl, gorduklerının duşunuruydu, kendınden sonra gelecek çağdaşları ıçın duşunurdu Nıetzsche'nın çağ daşlarını aşan duşuncelerı, gunumuzde çarpıklaşan toplumsal değerlerle savaşmak ve varoluşuna gucenen ınsanı kucaklamak adına, çağımıza değcrlerın yenı baştan değerlendırılmesı yoluyla taşınan bır çağrıdır Gunumuzde toplumsal ve kulturel yaşamın gclıp da yandığı noktanın "tam Nıetzsthelık" olması ncucnıyle Nıetzsche'yı gormezden gelemeyı/ Hcle bır de clımı/dckı vapıt Nıetsche'nın soyledıklerını sezmesıne karşın, soyledıklerını ycterınce goremeyen bızlere Nıetzschc'ye daha once hıç boylesı bır gozlc bakmadığımızdan olacak Nıetzsche'yı butun Lır ardyoresı ıle gorebılme olanağı sağlıyorsa Yıne de, Nıetzst he'ye kıtap ıçın ne duşunduğu sorulsa herhalde şoyle soylerdı 'Yapılmaması gerekııdı, ama olsun " SA YFA 21 lan/37i t 1992 yılıYunus Nadı Yayımlanma mış Roman Armağanı'nı kazanan Ares Harıkalaı Diyarında " odul H.ırikahr Dtyannıh ka7anışından uç yıl sonra yayımlandı Kıtabın yazarı Dervış Zaım 1964 yılında Lımasol'da doğdu İbletme, tarıh vc lngılız kulturu alanlarında efiıtım gordu Televı/ yon ıçın gençlık programlan ve ta nıtım fılmleıı gerçekkştırdı Yaza rın ılk yapıtı olan 'Ares I Iarıkalaı Dıvarında", çağdaş edebıyat clcştırısının u(, ana kaynagı, kıtap, ya/ar ve okur konusunda yenı taıtışmalaı DERVIŞ 7AIM ft