Katalog

Ozel bir anne, özel bir •*#•!. ',&&>.' >4^ Ytldız Sertel, annesi Sabiha Sertel'i anlatıyor Kapak konusunun devamı. Roman Gibi'den söz etmiştim; Annem'de "Roman Gibi'den aktarmalar bulunduğu gibi, bu yapıt bir zemin olarak" (s. 308) kullanılmış. Ama elbette ki Annem'in en belirgin özelliği, Sabiha Sertel'in hayatının küçük kızının gözünden anlatılıyor olması. Yıldız Sertel, annesinin hayatını ve mücadelesini, 6 yaşını sürdüğü 1902'den 1968'deki ölümüne kadar, beş bölüm halinde ve kronolojik bir düzen içinde anlatıyor. Kitabın romansılığı doğal olarak ilk bölümlerde daha baskın. Sonraları yazılı kaynaklann, bu arada Roman Gibi'nin de, yardımları ve birinci elden tanıklığıyla ki» tap daha bir belgesel görünüm kazanıyor. Altıncı bölümde ise Sabiha Sertel'in yapıtlarından açıklayıcı özet ve alıntılar ile yapıtlarının bir listesi yer alıyor. Kitaba yer yer serpiştirilmiş belge ve fotoğraflar da kitabın başvuru kaynağı olarak kalıcılığını arturan öge"Hikâye,Selanik'te(...)başlar"(Önsöz'den, s. 11). Cumhuriyet tarihi gibi tıpkı. Selanik, bu memlekette ilkokula gidip kafası şişirilme şansızlığına uğramış her vatan evladının da pekâlâ bildiği gibi, sadece Cumhuriyet tarihini yapan ve yazan fikirlerin ve kadrolann onun ve onların selefi değil, olan Jöntürklerin ve îttihat ve Terakki'nin de "neş'et" ettiği yer. Belki de Sabiha Sertel'in kişisel ve mesleki tarihinin Cumhuriyetin politik ve kültürel tarihiyle bu kadar içiçe olması, hikâyenin Selanik'tebaşlamasıylabaşlıyor. (Burdayine ayrıntı daimon'um araya giriyor ve diyor ki: Sabiha'nın annesinin, küçük kızın düşüncelerinin şekillenmesinde büyük rolü olduğunu, bunun için de en çok Namık Kemal'in şiirlerinden yararlandığını görüyoruz. Ö vakit, Namık Kemal'den alıntılanan şiirlerin doğru yazılmasını beklemek hakkımızdır kanısındayım.) "İlk bölümde (Sabiha Sertel'in S.Ö.) aile yaşamını, Tanzimat reformlannın etkisi altında gördüğü eğitimi, bir gençkız olarak, 'JönTürk devrimine katılı$ını görüyoruz. M. Zekeriya ile evlenmesi sorunu da ilk önce bu dönemde ortaya çıkmıştır. Olaylar, içeriden ve dışarıdan değişik ideolojik rüzgârların estiği, ilerici bi r devrimin merkezi olan, canlı, hareketli bir kentte geçer." (s. 11) Aile, Balkan Savaşları'nın (kitapta niye "Balkan Savaşı" diye ge« Yıl 1956. sabiha sertel Vlyana'da. Yurtdısına cıkısının üzerlnden 6 yıl gecmeslne kar$ın, SertelTurklyeden kopuşa alı$amamı$tı. Mehmet Zekertya ve Sabiha Nazml 1918de evteniner. (üstte) sabiha Mehmet Zekeriya sertel Ctftl. Istanbuida yapılan bir basın balosunda ıvanda) çiyor? îki dönemü bir savaş olduğu düşünülünce, Türkçe'deki teamüle uyarak "Balkan Savaşlan" denilmesi daha doğruydu) sonuna doğru, 1913 yılında îstanbul'a göçer. Selanik'te Sabiha Nazmi'ye talip olan Zikri Efendi burada da çıkar genç kızın karşısına. Zikıi Efendi, adıru beğenmediği için "Mehmet Zekeriya" imzasıyla yazılar yazan, Selanik'te Yeni Felsefe adında bir dergi çıkaran, geleceğin Zekeriya Sertel'idir. Sabiha da onunla evlenmek istemektedir. Sonuçta, araya giren eşdost ve akrabanın da yardımıyla evlenirler. Ama bu, burada anlattığımız kadar kolay olmaz (bunun için 1918 yıhnı beklemek gerekecektir). Zekeriya Sertel, 1977'de Gözlem Yayınlan'ndan çıkan Hatırladıklarım başlıklı anı kitabında nikâhlarını öncesi ve sonrasıyla anlatıyor. Bazı bölümleri Annem'de de alıntılanan bu anıCUMHURİYET KİTAP SAYI 240 S AY FA 4