Katalog

Törensel intiharın simaesi t . MİSHtNW Yukio Mişima ve Bereket Denizi 1 SÖUENOEN SONRA Bir Maskenin îtiraflan / Yukio Mişıma/Çeviren ZeyyatSelimoglu /AFA Yaymalık/200s. Şölenden Sonra / Yukio Mtştma/ Çeviren: Bülent R. Bozkurt/Ada Yaytnlart /196s. t («TASINm ("H.0M VukloMlilnıa H i AltıÇağdaşNo Oyunu/ Yukio Mtşıma / Çevıren: Zeyyat Selımoğlu /Can Yaymları/147 s. Kapak konusunun devamı. ^» ilk öyküleri okul dergisinde yayımlandı. 1941'de Kimitake'nin ünü Soylular Okulu'nun dışına taşmıştı bile. Bir okul dergisi değil, gerçek bir edebiyat dergisi olan BungeiBunka'nın (Sanat ve Kültür) yayın kadrosuna alınan en genç üye oldu. Babası oğlunun yazar olmasını istemiyor, engellemeye çalışıyordu. Kimitake, kimliğini babasından gizlemek için dergide yayımlanan Çiçeklenmiş Orman adlı uzun öyküsünü takma bir adla imzalamayı yeğledi: Yukio Mişima. Öykü daha sonra kitaplaştırıldı ve çok beğenildi. îlk romanı, Hırsızlar Kasım 1948'de yayımlandı; Mişima'nın ycni hâmisi Yasunari Kawabata'nın kitaba yazdığı parlak önsöze karşın roman fazla önemsenmedi. Kaçınılmazdı bu, çünkü Hırsızlar insanın canını acıtacak kadar kişiseldi, oysa Japonya'nın o günlerde asıl gereksindiği şey, toplumsalbirbakışaçısıydı. Mişima 1944'te babasının isteğine uyarak, Imparatorluk Üniversitesi'nin Alman Hukuku bölümüne kaydoldu. Savaşı izleyen bu yıllarda Mişima yalSAYFA 4 Yaz Ortasında Öliim/ Yukto Mıştma / Çeviren: Gö'kçtn Tafkın / Can Yaymları/147 s. nızca geceleri bir yazardı; gerçekte o yalnızca geceleri Yukio Mişima'ydı. Gündüzleriyse hukuk öğreneisi KimitakeHiraoka. Üniversiteyi bitirince, Maliye Bakanlığı'na bağlı Bankacılık Dairesi 'nde çahşmaya başladı ama bürokratlığı yalnızca dokuz ay sürdürebildi; Eylül 1948'de istifa etti. Babasını kandırmak için epeyce dil dökmesi gerekmişti; Azusa sonunda şöyle dedi: "Pekâlâ, işten ayrıl ve roman yaz, ama ülkedeki eniyi yazar ol." 1949'da yayımlanan, özyaşam öyküsü sayılabilecek Bir Maskenin ttirafları Mişima'yı büyük bir üne kavuşturdu; o artık bir yıldızdı. Genellikle aynı anda iki ayrı eser üzerinde çalışırdı; bir yandan öykülerini Aşk Susuzluğu adlı bir kitapta toplamaya çalışırken, bir yandan da En Beyaz Gece adlı romanını yazıyordu. En Beyaz Gece yayımlanmasının hemen ardından filme alındı; Mişima'nın sinemaya uyarlanan on beş romanındanilkidir. 195051 yıllannda Mişima hemen hemen her gecesini, eşcinsellerin gittiği barlarda geçirmeye başlamıştı. Ya Ükenin en lyl yazan sak Renlder adlı yeni kitabı için malzeme topluyor, bir gözlemci gibi dolaşıyordu bu barlan. Ilk kez Batı'ya gittiği 1952 yıhna kadar cinsel tercihini açıkça dile getirmemişti, ama Yasak Renkler onu daha önce adım atmayı göze alamadığı, oysa içten içe ait olduğunu bildiği bir dünyaya, eşcinsellerin dünyasınagötürdü. Çelimsiz bedeninden hoşnut değildi; kendini bildi bileli ulaşmak istediği tek bir hedef vardı: Güzellik, yani kusursuzluk, yani öliim. Vücut geliştirme çalışmalarına başladı. Her gün en az iki saatini jimnastik salonunda geçiriyor, ağırlık kaldırıyor, boks yapıyor, bol bol da yüzüyordu. Sonra kendoya, 1966'da da karateye başladı. 1958'de beşinci dereceden kendo ustası olmuştu. Birkaç yıl içinde kusursuz bir bedene kavuştu; dostlarına, yaşlılığın bu bedeni çirkinleştirmesine asla izin vermeyeceğini söylüyordu. Ailesinin eşcinsellik söylentilerinden rahatsız olduğunu görünce, 1958'de soylu bir ailenin kızı olan Yoko ile evlendi, iki çocukları oldu: Haziran 1959'da doğan kızı Noriko ile Ma Ketıdo ustası vıs 1962'de doğan oğlu îiçiro. Çocukiarına düşkün, sevecen ve ilgili bir babaydı. Eserleri peş peşe yayımlanıyor, dünyayı geziyor, senaryo ve tiyatro oyunlan yazıyor, çoğunda da bizzat rol alıyordu. Küçük yaşlarda arılığa ve güzelliğe duyduğu saplantı Mişima için, sonu erotik hiççiliğe varan yolu açmıştı. "Yirmi yaşındayken," diye anlatır, "erken ölmeye yazgılı bir dâhi olduğumu düşlemekten hoşlanırdım. Geleneksel Japon güzelliğinin son mirasçısıydım. Yozlaşmaktan kurtulamayan, yalnız bir adam. Hatta güzelliğin kamikaze askeri." Eşcinsel ve sadomazoşist kusursuz biçimi olarak gördüğü öliim saplantısı da. Japonya'nın değişmesinden, Batı'nın etkisinde kalmasından nefret ediyordu. Öte yandan, bir narsist, bir teşhirci olan, çeşitli öliim biçimlerini denerken hastalıklı fotoğraflarını çektiren bu adam görüniişte oldukça sıradan, klasik bir yaşam sürüyordu. "Doğal davranıyorum, ama kafamıniçihasta," diye yakınıyordu. Batı kültürünün Japonya'ya sızmasına öfkeyle karşı çıkarken, bir gazeteciyle yaptığı söyleşide, "Levi's marka bir kot pantolon ve bir Haiti gömleği giymiş olarak, rokoko bir koltukta oturmak; işte bcnim için ideal yaşam biçimi," demekten kaçınmıyordu. Kırk roman, on sekiz oyun, yirmi ciltlik öykü ve deneme iireten, üç kez Nobel'e aday gösterilen bu yazı ustası, edebiyatı gerçek bir kahramanın yaşamına hiç uymayan, erkeksi olmayan, kısır bir uğraş olmakla suçlamıştı. Ateşli bir milliyetçi olan bu yurtsever, politikayı fanteziye ve deliliğe ulaşmak için bir araç olarak kullanmaktan da çekinmedi. Pek çok dile çevrilen, en tanınmış eserleri arasında Bir Maskenin ttiratları, Beş Modern No Oyunu, Şölenden Sonra, Aşk Susuzluğu, Yasak Renlder, Yaz Ortasında Öliim, Altın Köşk Tapınağı, Kyoko'nun Evi ve Denize Düşen Denizci sayılabilir. Mişima Japonları 2. Dünya Savaşı'ndan sonra nereye gittilderini diişünmeye zorladı ve bunu son derece özgün bir Japon sğngeciliği ile yaptı. Eserleri Proust, Gide ve Sartre'ın eserleriyle karşılaştırılmış, cesarete ve erkeksi niteliklere olan tutkusu, Hemingway'inkine benzetilmiştir. 1963 'ten beri dostlarına, başllca bildirgesi olacak, uzun bir eser kaleme alacağını söylüyordu. Mart 1965'tebasına "üç bin sayfa" uzunluğunda ve "altı yıl sürecek" bir roman yazacağını açıkladı. Dördemeyi beş yıl sonra, ölümünden üç ay önce tamamladı; iki bin sekiz yüz sayfa yazmıştı. Intiharından hemen önce dostlanna, yaşama ve dünyaya ilişkin bütün düşüncelerini, duygularını bu dörtlemeye aktardıktan sonra artık kendisinı bomboş hisCUMH URI YET BarekatDentz) I KİTAP SAYI 239