Katalog

Bir yazısında onu 2000 yddır yetişmiş en büyük yazar diye anar. Camus'nün Yabancı'sı, Fedor Dost diye andığı Dostoyevski'nin Suç ve Ceza'sı, Karamazov Kardeşler'i, Turgenyev'in öyküleri, tünı Kafka külliyan okunması gerekli kıtaplar arasındadır. Bir de "tanınmıinıış yazar John Fante'nin bütün kitapl.ıtı". Bukovvski, Marx'ı Prag'dan geçen Rus tanklarıyla üzdeşleştirerek okunmamnsı gerekli yazarlar arasına sokar. George Bernard Shaw'ı "inanılmaz politik ve edebi bağlantılan sayesinde şjşirilmiş, koca bir balon", Hemingvvay'i "gerektiğinde kıç yalamastnı bilen bir diğer yazar" sayar. Ancak I Iemingway'in "ilk yazdarının iyi olduğunu" söyler. Bukovvski'nin okumaktan kaçınılmasını öğütlediğı öteki iki yazar FaulknerveShakespeare'dir. BenceBukowski ninadınıhiçanmadığı yazarlarla da bir akrabalığı vardır: Henry Miller, Caldwell ve Steinbeck. Kimi öykülerde Miller in telgrafhanesini anımsarsmız. Kiınileri, Caldwell'in tütün Yolu'ndan tanıdık gelir. Kimileri için ütnit görüntüsü taşımaz, ama John Steinbeck'in röportajlarının devamıdır. Bukovvski'nin Dünyası Bukowski, 'Amerikan rüyası' diye anılan olayı bir 'Amerikan Kabusu'na dönüştürür. Ucuz işçi pazarları, ücret kandırmacaları, dolandırılan iyiniyetli küçük girişimciler. Aşk, umutsuzluk yüzünden, içki gibi, sığınılan bir aldatmacadır. Yalııızca fahişeler, sürekli dışlandıkları için, güvenilecek kadınlard'r. Bir erkeğin geçimini de. ağlasalar, kadınlar, cinselliklcrini p.ı/arlayabildikleri için, bağlı kalmaları kuşkulu varlıklardır. Çekip gitmezlerse, kızdıkları erkeği öldürmeyi denerler. Bukowski, kadının sevgiyle ya da öfkeyle cinayete teşebbüsünü gerçeküstü öykülerde de anlatır. Kadınlar cadıya dönüşür, ya da bir sevgi büyüsüyle "normal boyutların altına indirerek" küçültürerkeğini. Bir seks oyuncağı olarak kullanır. Kimi zaman da bir battaniyeye dönii şerek onu sarmak isterken, boğmaya kalkı^ır. Bukovvski'nin anlattığı öykülerde sınıfsal farklar çok a<,ıktır. Bir yanda zengin birinin çok iyi beslenmiş oğlu 14 yaşında bir kızın ırzına geçerken, öte yandan tuvalette be§ dakika kalan bir işçi işten atılır. Haitanelerde yeterli parası olmayanlar gereğinte tedavi edilmez. Varlıklı babalar, oğullarına yardım için yoksul sevgililerinden ayrılmalarını şarl koşarlar. Oğulları ölüm yatağındaolsa da. Bukou'ski'nin alaycı acımasızlığıyla anlattığı bir baijka Amerikan kabusu Hollvwood'dnr. Bir C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 8 6 Bukovvski'nin iil Yl.K Türkçe'de yayınlanan kitapları: Kasabanın F.ıı (ıii/el Kızı, Sı\ me ıiykuler, TurhçeKİ AviPardo.Metı^Yaytnlart, 124\ayfa. Büyük Zen Düğünii, Seçme oykuler, Turiçesı: Avt ParJo, Meln Yattnları, 162 sayfa Hüllywood, Roman Turfnesı Avıl'tirdo, Yaftı Kredi Yaymlan, 191 sayfa. Vostanc.Rümıııı, lıırhçi'M KubraAlj man,lı»gf'Yavınl(irı, f edebiyat kitabının filme (.ekilme serüvenidir bu roman. Bukovvski'nin Barfly (Bar kelebeği, Bar sineği) senaryosunun çekiliş öyküsü. Gerçek kişilerin adları değişse de tanırsınız onlari: Jack Bledsoe (Mickey Roıırke), JonLuc Modard (JeanLuc Godard), Francine (Fay Dunaway)... Üstelik, Türk okurıı için, Hollywood, Yeşilçam kadar, tanıdık çizgiler taşır: Kar^Jıksız çekler, yeniden yeniden yazdırılan se naryolar, baş artistin güzel bacağını göstermesi için yazılacak uygun sahne ler, arada biten sermaye, yarım kalan tilm. Yazarın hiç önemi yoktur. Nasılsa başoyuncu, senarist yazarın 750 katı para alıyordur. Onun mukavelesi "oynat veya öde" prensibine göre yapdmıştır. Hollywood'daki Chinaski, artık yaşamına bir çekidüzen vermiş Bukovvski'dir. Onun sağlığını dü^ünüp, içkisi ne gözkıılak olan bir karısı, güven veren bir adı vardır. Ama, senarvo yazmayı kabul ettiğinde yaşadıkları trajikomiktir. Once, daha parasını alama dan, vergi kaçırabümesi için, neler satın alması gerektiğini söyleyen bir danışman gelir. Sonra (Chinaski adının hayat boyu bir başka f irmanın malı olduğuıuı söyleyen kişiler çıkar ortaya.Chiııaski'nin yaptığı anlaşmalarda böyle bir madde yoktur ama böyle bir iddia işleri bozmaya yeterlidir. Filme yapılacak yatırımlar, bir matya planı içinde .saglanır adeta. Çckimler, az butçeli bir filmin bütün zorluklarıyla sürer. Filnı dağaımcıları için verilen partilerde, basın tanıtımlarında yazar çoğunlukla es geçilir. Ödemelcrde de. Yazarın Yeri Hollywood'da, Bukcwski, 65 yaşındadır. Kpey uslanmıştır (belki de yor gıındur artık) Film setinde, senaryoyıı düzeltir, gereğinde figüranlık yaparken kendine hep ikinci plana atıl masının netlenıni tekrarlar: "Ben yazardını sadece. Küçük bir masrat". Ona valnızca yabancı relevizyonaıkır ilgi göstcrmektedir. ünlar da, sürekli içki konusıında soru sorınaktadırlar. Film bittiğinde verilen büyük tanıtını partisindc, Bukowski Hollywood'un kast düzeninin partilerde de sürdüğü nii göriir. Giriş katında sinema sektöründen ve onların yakınlarından oluşan bir kalabalık bulunur Ru kalabalıkta gidecek uygun yer bıılaınanu^, ilgisiz kişi ler de vardır. Ama bu kattaki herkcs yeni Üişkiler kurmak, eski ilişkilerini sürdürnıek ve "basına görünmek" amacındaılır. Bukovvski nin "üçkağıtçılar, parsacılar, ucuztular, a^agılık kö pek balıkları" diye adlandırdığı bu kişilere çok kalitesiz bir şarap servisi vapılır. Bir üst katıa "bira/. daha güçlü, biıa/ daha şanslı olanlar" ağırlanmaktadır. Bu kata çıkmak için "para, siyasi ilişkiler, aile" önceliklidiı. "Yelenek ve be ceri ıkıncildir". Kat larkına kaiijiu MI nıılan şarap değişmez. İyi bir şarap içnıek için partinin verildiği lokantamn sahibinin tanıdığı olmak gerekir l^ukowski, filıııi uim çekinıiylc izleyen, danışmanlık yapan ve bu deneyimden sonra film işlerine bir daha karışmamaya kaıar veren bir yazarın portresini çiziyor Hollywood'da. Senar\oyu pek anlatmıyor. Ama siz kimi aynııtı lardan onun öykülerini anımsıyorsunuz. l'ilm vegösteri diinyasının yazara bakış açısı da yeriliyor romanda, kıtap okuruyla, film sevircisi karşılaştırması yapılarak. Bir galada magazin basınının tavrı da anlatılıyor: Galaya gelen başoyuncular alkışlanmakta, fotoğr.ıtlar çekilmektedir. Ya/arla kimse ilgı lenmez "Tanrını dive geçirdim içiııı den, yazara bir şey yok mıı? Yazar Inı insaıüarın eti, kanı .beynidir (ya da heyinsi/.liğidir). Onların vüreklerini attı nr, ılıllerini yalatır. ^'.ı^atır veya oldurür. Ne islerse yapar onlarla. Peki nerede bu yazar'J Fotoğrahnı çeken onu alkışlavan oldu ııuı.J Ama böylesi daha iyi, çok daha ivi: ^'a/:.u', olması getekcıı yerde, karanlık bir koşede, i/.livor". (Hollyood.s. 12})Bukowski, i/lemekle yetinmeyen, izledıği her şeyi içtenli ğiyle yansıtan bit va/ar. Amerıka'nın göriınmeyen yüziınu anlatuıakla ımlu bence. Adını anmadıgı başka AIIKI ı kan yazarları gibı. • SAYFA 15