Katalog

Belgelerle Kürtlep KURTISLAM AYAKLANMASI a UGUR MUMCU Uğur Mumcu nun 'Kurtlslam Ayaklanması' kitabı yaytmlandı Alı Sırmen'ın kitapla ılgilı bır değerlendırme yazısı dergımızın 74 sayisında yayımlanmıştı Bu yaxıyı saytalarımıza yenıden alırken, resmıkaynaklaraolduğu kadar kurt kaynaklarına da ınerek ortaya konan bu kitabı tum aydınlarımızın okuması «erektığıne inanıyoruz. ıncelemelerıne açmıştır Turkıye'de ıse hırakın gulı yazışmaları, Genelkur may Başkanlığı 1972 yılında Harp Ta rıhı Yayınları arasında çıkan bır ıncele mekıtabınıkendısıyasaklamıştır Istıklâl Mahkemesı dosya ve tuta nakları, ancak 1BMM Başkanhğı'nın 'o7el ıznı' ıle ıncelenebılıyor Şeyh Saıt Ayaklanması dosyaları TBMM arşı vınde 'tasnıf dışı'dır Genelkurmay bdgelerını ıncelemek ıse bızler ıçın he men hemen olanaksızdır Üstelık ya kın tarıhımızde 'Kurt Sorunıı' yasak çemberı ıçıne alınmıştır kurt konusu uzerındekı bu yasaklar borunun ve ko S ALİSİRMEN on yıll.ırın cn çok okunan ya/ar larından ve gunumıı/un onde gelen araştırmacı gazetecı ya/arı Uğur Mumcu, "Kurtlslam Ayaklanması" adlı kıtabını su narken şunları soyluyor Kurt sorunıı uzerınde araştırma yapmanın bınbır turlu engelı var En gellerden bırı resmı belge ve kayıtların ıncelemclcre açık olmamasıdır Oysa, bugun ABD, îngıltere, Fransa ve Almanya yırmılı otuzlu yıllara ılış kın butun gulı ya?ışma ve belgelerı yerlı ve yabancı butun araştırmacıların Idam edllen Sevh Saıt ortada önde oturan arkada kalpdklı olan ıse Bınbası Kasımdır C U M H U R I Y E T K İ T A P SAYI 154 nunun yetennce aydınlanmasını onle mıştır " Bu gerçeğı yadsımak olanaksız Oy sa Mıımıu'nun da belırttığı gıbı "yakın tarıhı bılmcdcn bugun olup bıtenlcrı anlamaya olanak yoktur " Konu uzerındckı yasaklar bır başka sakınca daha doğuruyor Olaylar yete rınce ıncelenemedığı halde yu^eysel sonuçlara varılıyor Araştırmacı tarıh çı olduğunu ılerı suren kışıler büe ya lapşap araştırmalarla, doğruluğu çok kuşku goturen sonuçları gerçekmış gı bı savunuyorlar Örneğın Şeyh Saıt Ayaklanması'ında kaç kışının olduğu konusu büe açıkhğa kavuşmuş değıldır Mumcu, bu konuyu kıtabın 236 sayf asındakı 319 nolu dıpnotunda şoy le açıklıyor "Ayaklanmanın bastırılması sırasında hukumet kuvvetlerının mal ve can kaybı konusunda resmı bır açıklama yapılmadı " Savcı Ahmet Sureyya Örgeevren'ın anılarında bu konuda şu bılgı verılıyor ' 16 zabıt, 106 nefer şehıt duş mui, 17 zabıt ve 300 neferımızyaralan mı^ olduğu mahallındekı askerı ma kamların bıze verdığı malumat arasın da ıdı ' (Orgeevren, Dunya 19 Nisan 1957) Mete Tunçay, Kurt orgutu Hozbun uyelerınden bır kurt prensının yazdığı Phdadelphıa'da 1929 yılında yayımla nan "The Case of Kurdıstan Against Turkey" adlı kıtapta ordunun kaybı nın 50 00 kışı olduğunun yazıldığını kaydedıyor Ayrıca Aybars'tan açıkla ma yaparak, Abdurrahman Chasses Lou'nun "Kurdıstan and the Kurds" kıtabında Turklerın 15 20bınoluver dıkJerının ılerı surulduğunu kaydedıyor Kurtuluş Savaşı boyunca, Doğu ve Batı tephelerınde 98O'ı subay, 8187'M er ve erbaş olmak uzere 9 hın 167 kışı şehıt olmuştur Yaralı er ve subay sayısı 33 685'tır (Selek Sabahattin, Anadolu ıhtılalı, Burçak Yay., Istanbul 1968, s. 110111) Sakarya savaşındakı şehıt sayısı 5 bın 173, Çanakkale savaşlarındakı şehıt bayısı da 55 bın 127'dır (Artuç Ibrahım, Buyuk Taarruz, Kastaş Yayınları, s 288) Bu savaşlardakı olu sayısını verme mızın nedenı Kurt prenbinın verdığı olu sayısının gerçek olamayacağını gostermek ıçındır Tunçay örgeevren'ın anılarını oku madığı ıçın bu Amerıkalı araştırmacı Olson da Mete Tunçay'ı kaynak gos tererek gerçek olmayan olu sayıları ve rıyor Boylece propaganda amacıyla yazılmış kıtaplardakı gerçek dışı bılgı ler, yabancı araştırmacıları da yonlen dırıyor (Tunçay s 156, Olson s 12526)" Uğur Mumcu, kıtabının bırçok bo lumunde şımdıye kadar yapılan araş tırmaların yuzeysellığınden haklı ola rak yakınıyor Istersenız bunların yınt Mete Tunçay ıle ılgilı olanlarından bı rıne goz atalım (s 228266 nolu dıpnotu). "Gerek Erzurum'dakı Kurt Istıklâl Cemıyetı kurucularınuı yakalanıp asıl malarında, gerekse Şeyh Saıt Ayaklan ması'nın bastırılmasında Bınbaşı Ka sım'ın buyuk rolu olduğu anlaşılıyor Kasım Bey'ın bu olaylardakı rolu bu gune kadar araştırılmıs, değıldır Araştırmacı Prof Dr Mete Tunçay, 'Turkiye Cumhurıyetı'nde Tek Parti Yonetıminın Kurulması' adlı kıtabın da (s 127142) Şeyh Saıt Ayaklanma sı'nı ıncelıyor, ancak ne Bılal Şımşır'ın 1975 basımı 'tngılız Belgelerı'nde Kurt Sorunu' kıtabını ıncelemış, ne Erol Ulubclen'ın 'Ingılı? Belgelerınde Turkiye' kıtabındakı Kurt Ingılız ılış kılerının belgelerını1 Prof Dr Tunçay, TBMM arşıvın dekı Şeyh Saıt dosyasını ıncelemedığı gıbı davanın savcısı Ahmet Sureyya örgeevren'ın 1957 yılında Dunya Gazetesı'nde yayımlanan anılar ıle bu anılar yer alan tutanakları gormuş ve okumuş değıldır Tunçay'ın kaynak çaları arasmda Istanbul Lmnıyet Mu duru Ekrem Baydar'ın 1971 yılında Cumhurıyet Gazetesi'nde (10 Ağus» tos 9Eylul 1971) tarıhlerı arasında ya yımlanan "Mustafa Kemal'ın Emnıyet Muduruydum" adlı anıları da yok tur Tunçay gereken araşürmaları yap mıyor, her kıtaplıkta rahatça buluna cak turden kaynakları okumuyor An cak ıncelemedığı olaylar ıle ılgilı yeter sız kaynaklarla kesın yargılarda bulun maktan gerı kalmıyor Prof Tunçay'ın Bastırma harekâtı nın boyutları hakkında (yukarıda de ğındığım Ayaklanmalar 1928 1938 adlı yapıtı ıyı ınceleyemedığım ıçın ke sın bır bılgım yok) yolundakı 'ıtırafı' (Tunçay, s 136) da bu bağlamca her halde ılgınçtır Araştırmacı bılım adamlarımız bu nu yaparlarsa olaylar hakkında yuzey sel bılgılerle yetınıp, bu yetersu bılgı ler uzerıne kuramlar oluşturan delı kanlıları da anlayışla karşılamak gere kır Uğur Mumcu ıse çalışmasını ulaşıla bılen ve hatta resmen ulaşılamayan S AY F A 11