Katalog

halukârda bir sürü kavga patlak vermiş ve genç şantıye şefi tehdit cdilir olmuştu. "Gidip silah istemek zorunda kaldım." Anlaşddığı kadarıyla işçiler kafayı çekip şantiye kasasına saldırmışlar, ama bizim serseri şaır şirketin parasını canla başla korumuş ve Jean Thiel vc Mahdumlan'nın ınal varlığının el değiştirmesine izin vermemişti. Yorgun şair de sonunda tifo ya da Mtmaya yakalandı ve haziran sonunda Fransa'ya Charlcsville'e döndü. Arkadaşı Ernest Delahaye'i buldu ve 1879 yılında konuştular: Ben sadcce sıcak ülkelerde yaşayabilirim. Ama edebiyat n'olacak o zaman? diye sorar şairin arkadaşı Ben artık edebiyat düşünmüyorum Ertesi bahar Misir'a hareket eder Rinıbaud, ama orada iş bulamayınca Kıbrıs'a döner. Ancak bu arada şairin eski patronları iflas etmiştir ve Rimbaud yeni is, bulmak içın adanın bir başka ucuna gitmek zorunda kalmıştır. Troodos, nefis dağlık bir yöredir. Selvi ve çam ağaçları vardır çevrede. Ağaçlar sırtlarını dcnize çevirmiş ve göğe çıkmak ister gibidir. Buyük Britanya Imparatoru hazretlerinin Kıbns'taki genel valisi ise, bu'sağhklı ve huzurlu ortamda yaz sıcaklarından kurtulmayı tasarlıyordu. Böylece hem kendisi, hem de geleceği kavurucu sıcaklardan korunmuş olacaktı. Rimbaud 'sevgili arkadaşlar'ına 23 Mayıs 1880 tarihinde şöyle yazdı: "Troodos tepesinde genel vali için inşa edilen saray inşaatında kâhyalık yapıyorum. Bıırası Kıbns'ın en yiiksek yeri, 2100 metre" Saray demek biraz abartma. Oldukça geniş bir alana yayılmıs, büyiikçe bir ev, daha çok Avrupa'da veremliler için ınşa edilmiş hasta nelerı andırıyor. Rimbaud kendisini kâhya ya da ustaba^ı olarak tanıtıyor, ama burada biraz abartma var, çünkü elde edilen belgeler şairin bizzat tuğla ve ta^ taşıyarak inşaata katkıda bulunduğunu kanıtlıyor. "Dahi şair" önceleri tek başına bir barakada kalırken, sonra 50 işçi ile bırlikte bir başka barakaya geçmek durumunda kahyor. Ama o, yine de inşaatın gelece Blr kadın kadar güzeldi o değiı ml? Fantln Latourun Masanın Köşeslnde tablosundan gravüre Işlenmlş bir detay. Crovel'ln bu gravtlrUnde Rimbaud mlzanpllll kadın kuaföründe, ka$ları Ince alınmıs, dudaklar toplu, bakıs son derece dalgın. Paul Verlalne In hlsslyatına tercume oluyor bu yakla$ımlar Breton un Rlmbaudsu Andre Breton Rlmbaud'yu yakalamıştı. Datia 1941 yılında onu sürreallstlerln üyesl yapmayı blle tasarlıyordu Cunku Rimbaud silrlerl Ile, fotografları ıie o zamanlar da çağdaş bir deilkaniıydı Maceranın modern söylencesl" dedl Rimbaud Içln Gözlerlnl kapattı Rlmbaud'nun bu tabloda. Cünkü Rlmbaud nun gördüklerlnl görmek mümkün deglldl. ğinden umutlu ve ayda "200 frank kâhya maaşından" memnıın. Ama giderek sıkılmaya başlıyor burada. Çunku Troodos Larnaka'ya benzemiyor, deniz yok ve dağ var. Etrafta ancak arla gezinmck mumkıın. Yiyecek uzaktan geliyor ve oldukça pahalı. "Sonra çok yağmur var, hava soğuk, rüzgâr sert," Tek umut kavurucu sıcaklar. Çünku İngiliz askerleri aşağıda, kavurucu sıcakJar basjadığında yu kau, dağa çıkıyor. O zaman da bolgeye daha çok yiyecek geliyor. Şair yüksekliği pek sevmiyor, dağ havasına alışık değil; "Hava çok temiz olmasına rağmen beni zaman zaman sıkan kalp çırpıntıları..." Fransa'y<> yazdığı bir mektupta İngıli/.ce ormancılık, marangozluk terimlerı kıtabı sipariş ediyor. Kar^ılığında "Haçlılar zamanından bcri ünlii Kıbrıs şarabı" onerıyor Yazla birliktc umut da geliyor $aire. Haziran tarihlı mektubunda, "hava güzcl" diyor sonra da "Bir kaç gün sonra bir taş ocağı ve kireç kuyusu işine gıdeceğim" diyor. Iş herhaldc olmuyor ki, Rimbaud 17 Ağustos 1880 gunu arkadasjarına Adcn'den gonderdiği bir mektupta "Cebimde 400 frankla Kıbrıs'tan ayrıldım. Vergi memuru ve miihendisle kavga cttim, anlaşamad(k. Aslında biraz daha kalabilseydim iyi bir mevkiye gelirdim." diyor. Rimbaud'nun ne sebeplc kavga ettiği bilinmiyor. Ama, belki de Kıbns'taki dostu Delahaye'in sozünii ettiği çocuksu oyunlardan birinin kurbanı olmuştu, Cephanelikten biraz dinamit çalıp sahilde patlatnıak ilginç olabilir ve bu da ba lıkların ölümiine neden olur. Aslında Delahaye'e göre işçiler bu genç ustabaşını çok ciddiye alıyorlardı. Çünkü o, "yumuşak bir neşe" gösterisı içın deydi hep. Bu da bonservisinde yazılıydı. Önemli değil... Kıbrıs'tan ayrılmasının gerçek nedeni herhalde başka bir şeydi ve daha derın bir konuydu. Kendınden nefret etmeyi teşvik etmek ve inkâra doğru tramplen atlayışı yapabilmek için Kıbrıs aşırı sevinıli bir diyardı. Daha yakıcı bir dıyar ge rekliydi. LJ ı Kei Rimbaud • Salrln yakın arkadaşlarından blrl olan Deiahaye. Artrtur ün kız karde$l Isabelle In ölücnünün ardından depresyon geçlrdlglnl hatırlıyor. Bu yogun sıkıntının dı$a vuran yönü Ise kazınmı$ saçları oidu. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AY I 75 S A Y F A 11