Katalog

GÖYMEN Türkiye'de bizim işlevimizi gören bir başka vakıf yok. Türkiye'de birkaç tane bu tür konuların oluşmasına platform hazırlayan, bu amaçla ulusal ve uluslararası panel düzenleyen, biriki kuruluş var. Bunlardan biri Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Vakfı (SİSAV), ikincisi Türk Demokrasi Vakfı var. Bizim vakfımızı bu iki diğer vakıftan, benzer amaçlı iki vakıftan ayırt eden önemli bir boyut, bizim politika üretim merkezi gibi çalışmamızdır. Yani arastırmalar yapıp yaptırmak, desteklemek bunların bulgulannı yayımlamak. Bu üç kuruluş arasında sadece TÜSES'in yaptığı bir olay. Benzeyen vönleri, yine politika oluşturmak amacına katkıda bulunabilecek, platformların hazırlanması. Ancak TÜSES'in benzerleri yurtdışında var. Özellikle, ağırlıklı olarak Almanya'da, İsveç'te, Belçika'da, Avusturya'da, Fransa'da ve ABD'de çeşitli kuruluşlar var. Bu kuruluşlardan açıkçası toplumdaki siyasal yelpaze içinde, siyasal kuruluşlar olmamakla birlikte, kendilerine daha yakın buldukları, diğer kuruluslarla da işbirliği içinde. Yani topluma bütün bu yurtdışındaki kuruluşlar, politika seçenekleri sunuyorlar ve bunların tartışılmasından yola çıkarak karar ahcılar, siyasette olsun, kurumların başında olsun, yönetimin başında olsun bu bulgulardan, bu girdilerden hareket ederek kendi yollarım çıziyorlar. Bizim arzumuz, sözünü ettiğimiz ülkelerde olduğu gibi TÜSES örneeinin Türkiye'de çoğalması ve karar ahcılara ciddi ve rarklı seçenekier sunulabilmesi. Yapılan arastırmalar ve diğer calısmalarda vakfın ana çizgisi nedir? Kıstaslar belirli mi? GÖYMEN Biz siyasal bir kuruluş değiliz. Fakat, kendi amaçlarımızda senedimizde de belirtildiği gibi bazı temel ilkelerden yola çıkıyoruz. Tabii biz toplumda emeğin ağırlıkJı olduğu, emeğin saygı gördüğü, hakkının verildiği, demokratik, çoğulcu, laik bir toplum düzeninden yanayız. Ve genelde vakıfta yapılan çalışmalar, teknik bir açıdan sosyal demokrat diye nitelendirilen bir çerçeve içinde değerlendiriliyor ve sunuluyor. Bizim arzumuz farklı düşüncede olan, farklı önermeleri olan benzer platformların çoğalması. Toplumda karar alıcıların sağlıklı karar üretebilmelerinin kolaylaştırılması, arzu ettiğimiz şeylerin başında. Vakfınızca yapılan çalışmaların daha geniş bir kitleye ulaştınlması için hangi yollan deniyorsunuz? GÖYMEN Bir kere toplumda karar alıcılar derken, başta siyasal partiler, hükümet ve uzman kuruluşlar olmak üzere, bu araştırmaları sunabilmek istiyoruz. Bu amaçla da duyuruyoruz zaten. Bunun dışında tabii toplumun bilim çevrelerine, toplumda bu konulara ilgi duyabilecek, her türlü kişi ve kuruluşa da bu a*ıştırma bulgularının sunulabilmesinden yanayız. Zaten bunun için kapsamlı şunuşla ve tanıtımla yola çıkıyoruz. İlgi duyan ve yararlanmak isteyen her türlü kişi ve kuruluş bu araştırmaları edinebilsin. Sayısı 26'yı bulan araştırma raporlarını daha geniş bir kitleye daha ekonomik bir yoldan ulaştırabilmek için yeni bir yol denediğinizden söz ediyorsunuz? Konuyu biraz daha açar mısınız? GÖYMEN Yayınlarımızın adı, üstüne kap geçirilmiş araştırma raporları oluyor. Bu 30 civarındaki araştırma bulgularını, hepsini kitap halinde ilk adımda yayınlamıyoruz. Çünkü, bunun büyük bir mali portesi var. Aşağı yukarı, yarım milyar liraya yaklaşan bir mali portesi var. Bir de her bir araştırma raporuna ne kadar talep olacağını da evvelden kestirmek mümkün değil. Niçin bu şekilde kapak geçirerek dağıtımını yapıyorsunuz diye sorulabilır. Istedik ki, hem isteyen herkes bu araştırmadan elde edebilsin hem de biz kaynak savurganlığı içine girmiş olmayalım. Eğer bunlardan bazıları daha büyük bir ilgi görürse, o zaman onları ivedi bir şekilde kitap haline de dönüştüreceğiz. Yani amacımız daha genış kitleye daha ekonomik ulaşabilsin. D CUMHURİYET K İ T A P : SAYI 24 Özer Ciravoğlu'nunşiirleri: 'Seslenişler' Yaşamak ustalığı,gül kokusu Seslenişler / M. Özer Ciravoğlu / Cem Yayınevi / 60 s. / CKK Kod No: 022.444 Cemal Süreya, aralık 1989'da "M. Özer Ciravoğlu'nun şiirlerini sevdim. Düşünceyi değil de özellikle genel hayat ortamını belirtmek istediği (istediği diyorum) anlamda çok başarılı" diyordu. Seslenişler, şairin ilk yapıtı. 1965'ten beri deıçi ve gazetelerde şiirlerini yayımlajan Ciravoğlu'nun kendine özgü, gizemli dünyasına, "Yaşamak ustalığı / bir gül kokusu / Ha var ha yok / Eridi gönlümde sonsuz mavi gök" dizeleriyle giriyoruz. Yaşam izleğinı aramaya koyuluyoruz böylece. Yaşamak ustalığında / Yaşama yok sözlerinin anlamını çözmeye çalışıyoruz. Düşünmeye zorluyor bizi şair. "Yaşadıgım gibi midir hayat" dive soruyor bir şiirinde. sürdürüyor: "Daha da ötesi / Zulmetmiyor mu / Olüm denilen bu sonsuz saat."Ölümün sonsuzluğu, buradaki anlamıyla ölümden sonraki sonsuz yaşamın varlığını yineleyen bütün dinlere bir karşı çıkış sankı. Belki de şair bir paradoks yaratıyor son dizeleriyle; ölümün sonsuzluğu da zulüm, sonsuz yaşam da... Ölüm anında zamanın ölü için durmuş olabileceği de anlatılmak isteniyordur. Dizelerin yüklendiği anlam okurdan okura değişecek, Ciravoğlu'nun şiirini sevenler, imgelerini çoğalta çoğalta tadına varacaklardır. ın.oT.t'r c'mıvojihı İZZET KILIÇLI "Acdar tçinde ölebilirim" adlı şiirinde, "Çıldırasıya yaşam dolu evrende / Yıldızlarla umutlar acır tenimde" dizeleri "gelecek güzel günlerin" düşüne ulanır, ama şair yoktur bir gün gerçekleşecek o düşün içinde, "acılar içinde ölebilirim" olasılığından söz eder. Yaşam zamandır, nehir gibi akıp gider, nesneler ağırlıklarına göre ya dipten ya ortadan ya da yüzeyden onunla birlikte sürüklenip durur: "Aşkların birleşmcyen uçlan / Uçup gidiyor sonsuz tarihe / Yontulardan akıp gidiyor / Zamanın soluğunda." Bir başka şiirde: "Demin şurda kanepede / Oturmuş konuşuyorduk/ Hayatın anlamı üzerine" der ozan. Ardından hayatın anlamı üzerindt konuşmanın belki de gereksizliğini vurguluyormuş sanısım doğuran küçük ayrıntı gerçekler susturur onu, konuşturmaz: Ani bir telefon çaldı / Sus artık, dedırtir ozana. "Gerçeğin kahkahası oyundur", "Aldatıcı ışığın serüveninde..." Hayat acımasızdır, yok eder, öldürür. Böyle olduğunu "Gün gelir dersiniz / Anlaşıldı anlaşıidı..." dizeleriyle güçîendirerek okurlarını da tanıklığa çağırır. Ölümle yaşam arasında gidip gelen dizeler, karamsar bir birey dünyasını da çizer, sonunda hiçlik felsefesiyle karşılaşırsınız. "Şu loş sokakta / Yaruyor yanıyor içim / Kime uğradımsa / Anlıyor anlıyorum bir hiçim." Yazı adlı şiirde "Yıllardır hiçliği yazdım / Boş odamda / Yalnız yaşanmıyor/ Açlığın gölgesi düşüyor vatağıma." Knut Hamsun'u anımsıyorsunuz bu dizelerle Hiçlik duygusu sürüyor ozanda. Sonra bir yerlerde emekle ilgileniyor: "Eliyor hücremi kavga / Dayanmış daglara / Çiçekleri koklamaya zaman yok/ Emeğin usulsüz boynu / Hep bükük mü kalacak / Kayalarda..." Ciravo|lu, iç dünyasını, yaşam için belirlediği felsefesini şiirıne usul usul sokmuştur. Girebilmiştir t i r yerlerden şiirine. Tutuktur ama ya da düşününün gerçekle karılı olması onun daha ilerilere gitmesine izin vermez. Çok özgün, mistik şiirlerle karşılaşabilirdik yapıtta. Yine de yok değil. "Küçük Bir Mezar Başlığı, Yunus'a Seslcniş, Hangi Tanrı, Ormanda" adlı şiirleri bizi o havaya sokuyor. Evrenin sırları, bilinmezlikler, okuru yer yer düşünceye zorlayan şiirler yazmaya zorlar ozanı. Genelde karamsardır Ciravoğlu, kendine yönelmiştir; iç dünyasındaki depremleri, yalnızlığını, ayrıntısız sorularla deşer. Kitabın sonunda "Geccnin Kanayan Yerinden" adlı yapıtıyla tanıdığımız ozan Ahmet Özer'in bir değerlendirmesi yer alıyor: "Yaşadığı kentin sevdiği, sevmediği her şeyi, adımladığı sokaklarda rastladığı her 'an' onun şiirine döküldü. Acıları, sevinçleri, yalnızlığı, umarsızhğı dize oldu. Şiirden, resimden, fotoğraftan, tiyatrodakı oyuncudan, bahçedeki menekşeden, dostluklardan, yaslandığı anılarından, gençliğinden, sığındığı kentinden şiir damıttı. Ve kendini hiç gizlemeden, tüm yanlarıyla şiirine aktardı. Ciravojjlu, "Acılar İçinde ölebilirim" adlı şiirinde, Çıldırasıya yaşam dolu evrende / Yıldıztarla umutlar acır tenimde" diyor. Onun şiiri, bir inceliğin, bir içtenliğin, insanın kendi kendisini sorgulamasının şiiridir diyebilirim." Biz de katılıyoruz bu sözlerde. D S A Y F A 19