Katalog

2 Gündem CBT 1491/16 Ekim 2015 ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları Bilimin ve buluşun derin hazzı ve Aziz Sancar Yapacaksan en iyisi için uğraşacaksın. En iyisini yapmaya çalışmak. Üstün başarılar kazananların temel davranış ve düşünüş biçimi böyledir. Aziz Sancar’ın yaptığı iş çok zor. Canlının, insanın moleküler biyoloji ve biyokimya mekanizmalarıyla uğraşmanın ne demek olduğunu anlatmak zor. Bunları çeşitli yöntemlerle izliyorlar, haritalandırıyorlar. İç sayfalarda Sancar’la daha önce yaptığım katkılarınıbuluşlarını içeren bir söyleşiyi bulacaksınız. Okuyanlar ne demek istediğimi anlayacaktır. hazzın dünyaca da kanıtlanmasıdır. Aziz’in kaleci olarak üst köşeye giden topa yaptığı büyük sıçrayış ve kurtarışla, DNA onarım mekanizmasına yaptığı büyük sıçrayış arasında, anlam bakımından benzerliğe dikkatinizi çekerim. Hürriyet’te yayımlanan o fotoğrafı seyrederken, bu yorum aklıma geldi. Ustaca bir kaleci sıçrayışıydı. Kendisine bunu sorduğumda, çok şükür bir yerimi kırmadan bu fotoğrafı verebildim, dedi! Cumhuriyet B L M VE TEKNOLOJ Türkiye’nin Haftalık Bilim Haberleri ve Kültürü Dergisi Sayı: 1491 16 Ekim 2015 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç GENEL YAYIN YÖNETMENİ Can Dündar SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Abbas Yalçın YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir “Sağlık” sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin, “Bilim Kültür ve Eğitim” sayfası İstanbul Kültür Üniversitesi’nin ve arka sayfa konuları ‘Atılım Üniversitesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır. Genel Müdür: Özlem Aydan, Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü, Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya, Reklam Müdürü: Ozan Altaş, Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212 343 72 74 Faks: 0212 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM www.cumhuriyet.com.tr Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Harikasın Aziz! Mikro dünya ile bizlerin normalde bir ilgisi yoktur, soyutlayabilmek için bile bilgi gerekir. Ama HHH artık gözle görülemeyen bakterileri, virüsleri, hastalık yapan etkenleri biliyoruz. Size bir Aziz Sancar seçkisi, Gözle görülmeyen bir takım öyküsü sunuyoruz bu sayımızda. “yaratıkların” varlığı şüphesiz Kapağımızdaki çok büyük bir ki dile getirilmişti ama haberdir. Son çalışmalarıdır, kısa Agostina Bassi, 1800’lerin bir süre önce bilimsel dergide başında mikro organizmaların yayımlandı. Bu çalışmanın önemini hastalıklarda rolünü kanıtladı, ve özetini orta sayfamızda okuyun. Pastör de metodolojik olarak, Sancar ve ekibi, tüm DNA’mızın hastalıkların mikrobik kökeni onarım haritasını yayınladı! Tabii kuramını geliştirdi. Doğan Kuban hocadan tutun Aziz Sancar ve Biyokimya profesörü eşi yazarlarımız Aziz Sancar Nobel’ine Ama bugünkü Gwen Sancar çeşitli açılardan değindiler. Osman genetik, moleküler biyoloji, Bahadır, Mustafa Çetiner... Mehmet biyokimyasal süreçler, mikrop ve bakterilerin mesela Öztürk hoca da, acaba tıp alanında da bir Nobel binlerce mertebesinde küçük parçacıklarıyapıları ile gelir mi sorusunu sorarak bitirdi önemli yazısını. uğraşıyorlar. Zor bir meslek! Sancar 6 ay boyunca üniversitenin laboratuvarında yatıp kalkmış, gen izole Aziz Sancar’la dergimizde 2007’de yaptığımız edip göstermiş bundan sonra burs kazanarak yoluna bir söyleşiyi kısaltarak yeniden yayımlıyoruz. dev adımlarla devam etmiş bir bilimcimiz. Yıllarca Burada bilime katkılarını 6 maddede topluyor ve uğraşırsınız, eğer yanlış bir yoldaysanız, hepsi boşa açıklamalarını yapıyor. Yani hepsi olmuş bitmişti ve gider. Milyonda birlik bir hata, her şeyi boşa çıkartır. yıllardır Nobel’in verilmesi beklentisi içindeydik. İki Sistemi tekrar kurarsınız. Bütün bunlar yaptıklarınızın öğrencisi de Sancar’ın ilginç yönlerine değiniyor. doğru olduğunu göstermeye yetmez, kanıtlamalısınız, başka bilimciler de yönteminizi deneyerek HHH yaptığınızın doğruluğunu gösterir veya göstermez. Bu sayımızda Ekonomi ödülünü de duyuruyoruz. Usta bir bilimci, bütün bu zorlukları aşarak Bir okurumuz “Ekonomiye verilen ödül Nobel mükemmelleşir. Bilimin temel sorusu, nasıl çalışıyor, Ödülü değildir” diyor haklı olarak. Alfred Nobel’in ne oluyor da bu sonucu doğuruyordur. Mekanizmayı vasiyetinde böyle bir ödül yok. Bu ödülün resmi adı: ortaya çıkartmak, bilimin temel meselesidir ve S’veriges Riksbank Prize in Economic Sciences in bu alanda elde edilen en önemli sonuçlar Nobel Memory of Alfred Nobel”dir. Yani A. Nobel anısına düzeyinde kabul edilir. Aziz Sancar’ın çalışması da ekonomi bilimlerinde bankanın koyduğu bir ödüldür, bu düzeydeydi ve Nobel beklentilerinin de nedeni ama banka “Nobel Vakfı”na havale etmiştir ödülün budur. verilmesini. Okur diyor ki, “Bu ödülü alanlara maalesef Düşünebiliyor musunuz, 30 yılını DNA onarım NOBEL kazanmış muamelesi yapılıyor dünyada, mekanizmasının anlaşılmasına vermiş bir bilim bence banka ödülün adını kısaltarak sadece Riksbank insanı. Bilim böyle bir şey.. Sancar, önemli bir Ödülü olarak kullanılmasını sağlamalı..” sorunu çözerek duyduğu hazzı, söyleşide aktarıyor. Doğruya doğru, ama banka İsveç’in, Nobel İstanbul’da tıp okurken İstanbul’u öğrenememiş, Ödül Komitesi de.. neden sonra arkadaşlarıyla Topkapı Sarayı’na Gelecek Cuma yeniden birlikte olmak dileğiyle.. gitmeye karar verdiklerinde Topkapı otobüsüne binmiş.. Klasik müzik konserine gitmemiş. Ama yaşamın hazzını, tadını yaptığı buluşlarda almış, çok mutlu olmuş bir insanımız. Nobel ile taçlandırılma, bu