Katalog

HUKUK POLİTİKASI Nerede bir maden ocağında kaza haberi duysam Zonguldak kömür ocaklarında çalışmış olan babamı hatırlarım. Türkiye’de işçi sınıfının kaynağı köylülüktür. Benim babam, hem köylü, hem işçidir. Benim siyasi olarak “İşçi Köylü İttifakı”nı savunmam için aile tarihinden kaynaklanan böyle bir neden de vardır. Zeki Sarıhan Resimde gördüğünüz iki kişi kardeştir. Soldaki babam Sabri, sağdaki ise amcam Mustafa’dır. Resim, muhtemelen 1937 veya 38’de Zonguldak’ta çekilmiştir. Sabri’nin yaşı 3334’tür. Köydeki toprak geçimlerine yetmediğinden sık sık gurbete çalışmaya gitmektedir. Taşçı ustasıdır. Köyde ve kasabada taş duvarlar örmüş, ev bacaları yapmış, değirmen taşları hazırlamıştır. Zonguldak’ta ise maden ocaklarının gelerilerinde taş duvar örmektedir. Bir gün gazetelerde Zonguldak’taki bir maden kazası olduğu, ölenlerden birinin de Fatsalı Sabri olduğu yazılmıştır. Bu haber Fatsa’dan köye ulaşınca ailenin ocağına bir kor düşmüştür. Henüz beş yıllık karısının dul kaldığına inanılmakktadır. Komşular başsağlığına koşmuş, günlerce yas tutmuştur. Fakat haberin arkası gelmeyince, gazetedeki yayının doğruluğu konusunda kuşku başlamıştır. Sabri’nin kendinden iki yaş büyük kardeşi Mustafa, Zonguldak’a gönderilir. Ağabey yana yakıla Sabri’yi arar ve onu kaldığı yerde bulur. İki kardeş sevinçle kucaklaşırlar. Dünyalar Mustafa’nın olur. Kardeşini köye götürmek için ne kadar ısrar ettiyse de Sabri, köye götüreceği üç beş lirayı biriktirebilmek için kalmakta diretir. Sağ olduğunu köydekilere kanıtlamak için birlikte bir fotoğraf çektirirler. Sabri’nin üstünde, işçi giysileri ve ayaklarında da iyi kötü bir ayakkabı vardır. Mustafa ise Karadeniz usulü poturlu ve çarıklıdır. Resim çektirdikleri yere dikkat ediniz. Bir camı kırık tek katlı bir kulübe olduğu anlaşılıyor. Burası acaba kaldığı yer midir? Sabri’nin gündeliği kaç liradır? Bilmiyoruz. Ancak onun Zonguldak Defterdarlığı’na muhtemelen bir istidacıya yazı makinesinde yazdırılmış çalışma izni isteyen 6.8.1937 tarihli dilekçesi elimizdedir: “Ben Fatsa kazası halkından olup Zonguldak’ta seyyar surette iş bulduğum yerde amele suretiyle çalışmak üzere gelmiş olduğumdan namıma üç aylık kazanç karnesi verilmesine müsaade buyurulmasını dilerim. Zonguldak Yeni Cami karşısında Yemişçi Ali’nin yanında Fatsa’nın Miri köyünden Sarıkadıoğullarından Şevki Oğlu Sabri.” Üç yıl önce verilen soyadının henüz kullanıma girmediği dikkat çekici. İzin verilmiş olmalı ki, dilekçenin altında aynı tarihle iki paraf var. Devlet uçan kuştan vergi almaktadır! Milletvekili maaşları ise çok yüksektir.  Değişik nedenlerle Zonguldak’a üç kez yolum düştü. İlki 1977’de idi ve Madenci Anıtı henüz yapılmamıştı. Son iki gidişimde kentin ucundaki Madenci Anıtı’nda şimdiye kadar maden kazalarında ölenlerin adları ve memleketleri yıl yıl işlenmişti. Orada Fatsalı Sabri adını bulamadım. Fakat babam gibi çeşitli yerlerden ekmek parası için bu madenlerde ölen pek çok Ahmet’in, Mehmet’in, Hasan’ın, Ali’nin adları mermer duvara yapıştırılmış duruyordu. Son gidişimde bunların bir kısmı düşmüştü. Anıtın sahipsiz kaldığı anlaşılıyordu! Kelebeğin Rüyası filminde İkinci Dünya Savaşı yıllarında maden ocaklarında ölesiye angarya çalıştırılan köylülerle ilgili sahneler de var. O yıllar işleri tıkırında olanların siyasi vârisleri, bundan ötürü filmin yapımcısını suçladılar! Film, Cumhuriyet dönemini hedef alıyormuş! O zamanın Cumhurbaşkanı İnönü, Atatürk’ün en yakın arkadaşıymış! Bundan ötürü maden ocaklarında köylülerin angarya çalıştırılması hoş görülmeliymiş! İşti size iki tarih anlayışı. Biri rejime, diğeri insana odaklanmış. Biri işverenden, diğeri çalışandan yana. Aynı anlayışı, Soma maden kazasında da göreceğimizden eminim. Hangi gerekçe, bu kazada evlatlarını yitiren ana babaların, kardeşlerin, oğul ve kızların acısını dindirebilir? Maden amelesi... Hayrettin Ökçesiz okcesizhayrettin@gmail.com http://okcesizhayrettin.blogspot.com Soma’ya Ağıt • böyle diyorlar ikide bir // karbonmonoksit oksijenden hafiftir çok tatlı bir ölümdür hiçbir şey hissetmezsiniz kokusu yoktur / ya da / güzel öldüler o konuda ben acı çekmediklerini ve fizik olarak da güzel öldüklerini buradan rahatlıkla söyleyebilirim // Siz hiç öldünüz mü madende bayım / Yuvanızda ekmek bekleyenleri düşlerken // bu kabusun / güzeli nasıl oluyor / nasıl oluyor tatlısı huzurlusu bunun // çiçek açıyorken erik ayva / karanlıkta sinsi bir zehirin dünyanızı çaldığını / şimdi ve orada / sonsuzca bir karanlıkta bilirken // orada bilirken / biriken bir hesabın daha sorulamadığını // can pahasına bile olsa // nasıl oluyor da siz rahatlıkla söylüyorsunuz / güzel ölümü // gülüm ölümü / aslında acı kokusuyla // bir de siz ölün görelim demiyorum / ölmeyin görün / görebilirseniz • sora sora soma’ya vardı ölüm / baktı elindeki kâğıda / işte burası / dedi / buldum // yüzlerce kölenin canını alacağım çukur / yetimlerin adresi / bedava kömürün ateşi / burdan // tiranların içtiği kan / buradan / akıyor kadehlerine // sermayenin kevseri / işçinin alınteri / karışıyor / burada gözyaşına / milletin // kurtulan madenci / baretini / basıyor bağrına / taş gibi // iniyor cehennemine / şimdilik // kıyamet öncesi sessizlik • soma sen / katliamın toplu mezarısın // gözler önünde / küfürle yumrukla kazılıp / ört bas edilen / güya // arsızlığın hırsızlığın / cinayetin / ölmeyecek tanığısın / binyıllar öteye // adı / Türkiye / güzel bir gelinin / simsiyah / duvağısın • paylaşmak acıyı çekilir kılar / inanmak çileyi // bilmek istemek / devrimi gerçek kılar // gerçeğini adaletin / yaşanır kılar / emek • bazı şeyler verilmez alınır // örneğin hak / örneğin özgürlük / örneğin bağımsızlık // örneğin kelle // biz ama almayalım / teşekkür / gitsin gideceği yere • güzel ölünmez / bilsin hükümet // öldünüz / güzel kardeşim // bilsin millet / boşuna değil / bu kez // yerde kalmayacak / gözleriniz • her şey her şeyi anlatıyor / susman herşeyi // hepsinden anlıyorum ki / bir şeyler yapmalıhız // bir devrim yapmalı / bir devrin battığı // bir devrim / madenci anlıyor musun • bu akbabalar / ekmek bırakmadılar / anladık // amma // umut da bırakmadılar / içimizde / dışımızda // çıkardığımız kömürü / kor yapıp attılar / hanemize // düştüğü yeri yakardı ya ateş / koskoca bir madeni yaktılar // yurdumuzu // yurtsuz yuvasız bıraktılar • Soma Soma’dan fazla // soygun soygundan / ölüm ölümden fazla / soma’da // sen senden fazlasın • maden / Hitler’in fırını // Soma’dan Auschwitzıe / ince bir yol gider / gözlerim dalar gider / çocukların ayakkabılarına / sırma saçlarına kadınların / İniltiler duyarım // madenden / ince bir yol gider // titrerim utanırım / uyanamam bir türlü • kim demiş / insan yalnız ölür diye / son soluk hepsinindi // herkes tek soluktu / tek can / soma’da • yurttaşlar // Brutus Sezar’ı arkasından hançerlemiş / Mussolini’yi bacağından asmışlar / Hitler intihar etmiş / bize ne // korkuttuğunuz kimse / kaçsın gitsin diyeyse / bu meselleriniz / uğraşmayın derim boşuna // alın iktidarı elinize / ve hattâ / tatile gönderin diktatörü / bir sepet kömürle // size düşeni yapın / düşene yapacaklarınızı / düşünmek yerine // özgürlük adalet kardeşlik / getirmeye bakın / tez elden ülkeye. Kolesterol ve meme kanseri Baştarafı 5. sayfadan devam ve Science dergilerinde yayımlanan araştırmalarında 27HC molekülünün östrojen alıcısı içeren farelerde kanserin gelişip yayılmasını tetiklediğini gözler önüne serdiler. Hastalarından doku örnekleri alan Shaul, sağlıklı meme dokusuna sahip meme kanserli kadınlarda 27HC düzeylerinin kanser hastası olmayanlardan üç kat daha yüksek olduğunu da ortaya koydu. Dahası, urlarda 27HC molekülünün çözünmesini sağlayan bir enzimin daha düşük düzeylerde olduğu kanser hastalarının yaşamlarını sürdürme olasılıklarının daha düşük olduğuna da tanık olundu. McDonnell ve arkadaşları fareleri kolesterol ve yağ düzeyi yüksek besinlerle beslediklerinde bu farelerin kansere yakalanma olasılıklarının normal beslenenlere kıyasla daha yüksek olduğunu gördüler. Lizbon Moleküler Tıp Enstitüsü di CBT 1419 19 /30 Mayıs 2014 rimbilim uzmanlarından Sergio Dias, bu iki araştırma ile 27HC molekülünün meme kanseri çalışmalarının “ilgi odağı” durumuna geldiğine dikkat çekiyor. Ancak Shaul insan urlarındaki 27HC düzeyleriyle kandaki kolesterol düzeyleri arasında somut bir bağlantıya tanık olmadığından, kandaki kolesterol düzeylerinin meme kanserini nasıl etkileyebileceği konusu henüz tam olarak bilinmiyor. Shaul, yüksek kolesterollü kadınlar arasında risk düzeyi daha yüksek olan alt kümelerin söz konusu olabileceğine dikkat çekiyor. Araştırmadan elde edilen bulgular kolesterol düzeyini düşüren ve statin adıyla bilinen ilaçların kimi meme kanserlerinin gelişme sürecini yavaşlatabileceği görüşüne de destek veriyor. Östrojene bağlı meme kanseri olan kadınların yüzde 3065 kadarı östrojen üretimini önleyici ilaçlara tepki vermediğinden, bu araştırmalar kimi kadınlarda kanseri tetikleyen tümden farklı bir unsurun etkili olabileceğine de işaret ediyor. RUScientific American Online/ 18 Mart 2014