Katalog

kitap evi paylaşır. Fakat Almanya’da gerçekleştirilen bir araştırma bu modelin artık aşıldığını gösterdi. Git gide daha fazla çift çeşitli nedenlerden dolayı ayrı yaşıyor. Halk Araştırmaları Federal Enstitüsü’nün araştırmasına göre ayrı yaşamak çiftler için sanıldığı kadar tehlikeli değil. Çiftler üç yılı aşkın bir süre incelenmiş. Bu süre içinde ilişkilerin yarısından fazlası bozulmamış. İlişkilerin sadece %15’i sona ererken, çiftlerin üçte biri de aynı eve taşınmış. Böyle 12.400 kişi incelendi. Almanya’da git gide daha fazla çift ayrı evlerde yaşıyor. Şu sırada tüm çiftlerin %10’dan fazlası ayrı yaşıyor. Bir yıl dan fazla devam eden ve toplum tarafın dan da çift olarak kabul görüldüğünde ayrı yaşayanların ilişkisi “iki evli ilişki” olarak tanımlanıyor. Ayrı yaşama trendi genç çiftler arasında (2527 yaş arası) yaşları 3537 arasında değişen çiftlere kıyasla daha yaygın. İki evli ilişkinin nedeni genelde çalışma durumu. Uzun yıllardan bu yana işverenler çalışanlardan daha fazla hareketlilik ve esneklik bekliyor. loji uygulaması sayesinde yal nızca 1 cm kalınlığında ve bilekte taşınabiliyor. Kas hareketlerini ölçüp kaydedebilen cihaz bu verilerin yardımıyla ısınan ince bir tabakayla, nanopartiküller içindeki ilaçları ısıtıp, cilde aktarıyor. Dahili bir sıcaklık sensoru cildin çok fazla ısınmasını önlüyor. Uzmanların açıklamasına göre akıllı plaster şimdilik ince bir kabloyla bir mini işlemciyle bağlı. Fakat cihaz uzun vadede tamamen bağımsız çalışabilir hale getirilecek. EVRİM KURAMI VE MEKANİZMALARI Evrimin temelleri ve nasıl işlediği üzerine Çağrı Mert Bakırcı Evrensel Basım Yayın, 2013, 199 sayfa. Bu kitap evrimin önemli mekanizmalarını birlikte incelemektedir. Çok akıcı bir dille yazılmış bu eserde, evrimin mekanizmaları, özellikle evrim konusunda yeni bilgi edinmekte olanlar için açık bir şekilde sunulmuştur. Evrim Ağacı’nın kurucusu olan yazar Çağrı Mert Bakırcı, ABD’de Texas Tech Üniversitesi’nde evrimsel robotik ve algoritmalar ile biyolojiden esinlenen mühendislik üzerine doktora yapmaktadır. Eğitim hayatı boyunca akademik olarak robotik, yapay zekâ, evrimsel biyoloji, nörobiyoloji ve hayvan davranışları ile ilgilenmiştir. Evrim Kuramı ve Mekanizmaları, canlılığın oluşumu üzerinde durduktan sonra, evrimin çeşitlilik yaratan mekanizmalarını incelemekte ve sırasıyla yapay seçilim, doğal seçilim, cinsel seçilim ve akraba seçilimi konularını işlemektedir. Yazar kitabı için şunları söylemektedir: “İnanıyorum ki, Evrim mekanizmalarını ve bunların nasıl işlediklerini tam olarak anlamış bir birey, kafasını karıştıran bütün doğa olaylarını çözebilecek ve canlıların özelliklerinin nasıl evrimleştiğini, herhangi bir kaynağa başvurmaksızın bile kendi başına çözebilecektir.” Evrim Kuramı ve Mekanizmaları, bu kuramın popülerleşmesine önemli bir katkıda bulunmaktadır. Cuvier gagalı balinalar dalmada dünya rekoruna sahip. Bu balinalar 2292 m derinliğe kadar dalarak, 140 dakika su altında kalabiliyor. Bu balina türü böylece 2388 m derinliğe kadar inerek 120 dakika su altında kalan Güney deniz filinin (Mirounga leonina) rekorunu kırmış (PLOS ONE). Cascadia Kolektif Araştırmaları Enstitüsü’nde Gregory Schorr ile çalışan ekip, Kaliforniya sularında yaşayan sekiz Cuvier gagalı balinasını (Ziphius cavirostris) 6000 dalışta izlemiş. Yedi metre uzunluğunda ve üç ton ağırlığındaki balinalar genelde çok derinde yaşayan mürekkep balıklarıyla besleniyor. Dalışlar arasında çok kısa bir süre için suyun üzerine çıkmaları çok şaşırtıcı. Balinalar ortalama olarak iki dakikadan az bir süre için suyun üzerinde kalıyor. Bu süre çok derin dalışlarda biraz uzayabiliyor. Oysa deniz filleri ve ispermeçet balinası (Physeter macrocephalus) dalış aralarında çok daha uzun süre suyun üzerinde kalıyor. Balinalarda dalma rekoru Epilepsi veya Parkinson gibi hastalıkların tedavisine yönelik akıllı plaster geliştirildi. Hastaların kas etkinliğini takip eden plaster, otomatik olarak ilaç salgılayacak. Texas Üniversitesi’nden Donghee Son ve Seoul Devlet Üniversitesi’nden DaeHyeong, geliştirdikleri cihazın bükülebilir küçük bir yapışkanlı plastere benzediğini söylüyor (Nature Nanotechnology). Araştırmacılar uzun bir süredir, bilgileri algılayıp, işleyen ve ilaç salgılayabilen dikkat çekmeyecek bir cihaz üzerinde çalışıyorlardır. Bugüne kadar geliştirilen taşınabilir cihazlar esnek olmadıkları gibi biraz da hantaldılar. Yeni geliştirilen prototip nanotekno Epilepsiye karşı akıllı plaster Nilgün Özbaşaran Dede [email protected] CBT 14127 / 11 Nisan 2014 Kambriyen dönemindeki dev ilkel eklembacaklılar tehlikeli yırtıcılar olarak biliniyordu. Fakat korkutucu kafa uzantılarına rağmen bazılarının yumuşak başlı devler olduğu anlaşıldı. Aslında onlar dünyanın en eski, en büyük yırtıcılarıydı. Yengeç benzeri Anomalokaridler 520 milyon yıl önce ilkel denizlerde yaşıyorlardı. Dünyadaki canlılar dünyasındaki ilk çok hücreliler olmakla birlikte iki metrelik boylarıyla da oldukça büyüktüler. Gövdelerinde yer alan yan uzantılar sayesinde bu ilkel eklembacaklılar iyi birer yüzücüye dönüşmüştü. Ayrıca kafalarındaki dikenli çıkıntılarla da büyük avlar yakaladıkları düşünülüyordu. Fakat Kuzey Grönland’daki Sirus Passet formasyonunda bulunan fosiller farklı bir tablo ortaya koydu. Buluntular, Tamisiocaris borealis türü Anomalokorid türüne ait beş kafa uzantısı parçasından ibaret. Bugüne dek bu türe ait çok küçük bir uzantı parçası bulunmuştu ve bununla da hayvanın görünüşü ve neyle beslendiği tahmin edilemiyordu. Bristol Üniversitesi’nden Jakop Vinther ile çalışan ekip, yeni buluntuları ayrıntılı bir şekilde inceledikten sonra sürpriz bir sonuca ulaşmış: Tamisiocaris borealis ilkel denizlerin tehlikeli yırtıcısı değildi. Uzun kafa uzantılarını sudaki planktonları süzmek için kullanıyordu. Üst üste binen dikenimsi çıkıntılar gergin haldeyken il kel eklembacaklılarının bir tür ağ gibi suda gezdirdikleri bir tarağa dönüşüyordu. Hayvan uzantılarını ağzına doğru yuvarladığında, tarağın dişleri üzerinde organizmaların takılı kaldığı sık bir kafes halini alıyordu. Ekolojik açıdan bakıldığında bu canlılar Kambriyen döneminin köpekbalıkları ve balinalarıydı. Çünkü günümüzde bu iki hayvan grubunda hem etçil yırtıcılar hem de mavi balinalar gibi okyanusun en küçük organizmalarıyla beslenenler de var. Anomalokaridler bu nedenle 520 milyon yıl önce çok farklı biçimlere ayrılıp farklı ekolojik nişleri doldurmuş olmalı. Bu hayvanların denizde yüzen organizmaları süzerek beslenmeleri o zamanki ekosistem hakkında da bilgi veriyor (Nature). Yumuşak başlı dev ilkel yengeç “Bilime Adanan Ömür” Prof. Dr. Mehmet Doğan, Selvi Yayınları Gazetemiz eski yazarlarından Hacettepe Üniversitesi emekli öğretim üyelerinden Prof. Dr. Mehmet Doğan’ın yeni kitabı “BİLİME ADANAN ÖMÜR” Ankara’da Selvi Yayınları tarafından(353 Sayfa) basıldı. İlk 135 sayfada Doğan, öğretim hayatını, bilimsel çalışma ve yayınları ile karşılaştığı zorlukları tartışmış, 136277 Sayfalar arası 2. Bölümde 20052009 yılları arasında Dergimizde yayınlanan bilimsel başarı değerlendirmeleri konusundaki makaleleri ve yayınlamadığı ancak 2007 WOS verilerine göre incelediği tüm bilim alanlarından 310 Türk ve 50 yabancı bilimcinin ayrıntılı yayın analizini yayınlanan makalelerle ilgili okuyucu yorumlarını vermiştir. 3. Bölümde ise diğer alanlarda birkaç makalesiyle ilgili okuyucularla yazışmalarını, emeklilik töreniyle ilgili dergimiz duyurusunu vermiştir. Satış fiyatı 15 TL olan kitabı “Selvi yayınları M.Fevzi Çakmak cad.&4/A Ankara tel:03122234801 adresinden istenebilir. UNUTMADIKLARIM Sanatsever bir inşaat mühendisinin bilim yapma serüveni İhsan Mungan Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi, 2014, 306 sayfa. İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’ni 1959 yılında derece ile bitiren M. İhsan Mungan, çocukluk günlerini, üniversite eğitimini ve meslek yaşamını içeren anılarını, Unutamadıklarım adlı kitabında topladı. Mungan kendi yaşam öyküsünü anlatırken elbette bulunduğu her ortama da eleştirel bir bakışla yaklaşarak önemli değerlendirmelerde bulunuyor. Böylece onun gerek İTÜ’deki öğretimi sırasında, gerekse doktora çalışması için gittiği Almanya’da ve daha sonra da Türkiye üniversitelerindeki yaşadıkları ve gözledikleri gerçekler hakkında ilginç bilgiler ediniyoruz. Mungan bilimsel gözlem ve analizlerini, anlatısının hiçbir bölümünde eksik bırakmıyor. Ayrıca kitabının sonunda, siyasi ve sosyal bakış açısının önemli bir örneği olarak “Atatürk Türkiyesi’nin Strüktürel Tasarım İlkeleri” başlıklı makalesi yer almaktadır. Unutamadıklarım, başarılı bir inşaat mühendisinin bilim ve mühendislik hayatını ilginç ve değerli anlatılarla sunarken, aynı zamanda Cumhuriyet Türkiye’sinin tarihsel manzarasından da bize geniş ufuklar açmaktadır.