Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. 1904’te, radyo cihazlarının vazgeçilmez parçası olan cam diyotları yapan bilim adamı – Freddy Krueger’un dehşet saçtığı sokak. 2. Elektrik direnç birimi – Bir nota “Carl …” (1885’te, güvenli bir havagazı lambası icat eden Avusturyalı kimyacı). 3. Holmiyumun simgesi – “George …” (1888’te, Kodak no.1 adlı fotoğraf makinesini üreten ve müşterilerinin filmlerini banyo eden mucit) – Kabile bölümü. 4. TV yayın sistemlerinden birisi – “Sertab …” (şarkıcı) – Elam’ın başkenti. 5. Çalıştırıcılığını Ertuğrul Sağlam’ın yaptığı futbol takımını simgeleyen harfler – Yunanistan’ın kuzey kara topraklarını Mora Yarımadası’ndan ayıran, tümüyle yapay kanal – Tanzanya’nın plaka işareti. 6. İzmarit, istavrit, uskumru gibi balıkların beyaz etinden yapılan ve oltada kullanılan yem – Doğuştan meme ucu yokluğu – Bir bağlaç. 7. Bir yüzey ölçüsü – Arseniğin simgesi – Oran. 8. “John …” (Renk körlüğü hakkındaki araştırmalarıyla tanınan İngiliz kimyager ve fizikçi) – Alanya’da bir çay – Bir masal kuşu. 9. İspanya’daki gizli Bask örgütü – Kuyrukluyıldız – Anyon. 10. Madam Bovary’nin önadı – Sık gözlü ağ – Sayma, sayılma – Başlangıçta yer alan. 11. Okyanusya’da bir ada ülkesi – Tornanın yakın arkadaşı. 12. Çöl bölgelerinde, kurak bölgelerde yaşayan bir sürüngen türü – Bakırın simgesi – Boy, endam. 13. Kamer – Japonya’daki kullanılmış eski bir hacim ölçüsü birimi – Deriyi tabaklama – Rutubet. 14. Biçim, şekil – Bir işaret sıfatı – Aktinyum, toryum, protaktinyum, tulyum, plütonyum, amerikyum, küryum ve berkelyum radyoaktif elementlerinin ortak adı. 15. Yanar 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 dağlarda püskürme – Destansı – Kayak. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. 1948’de, Walter Brattain ve William Shockley ile birlikte transistör denilen cihaz icat ederek elektronik devrelerin çok daha küçülmesini sağlayan ve bu icatlarıyla Nobel Fizik Ödülü’ne hak kazanan bilim adamı – Gösteriş, çalım. 2. Rusya’nın Doğu Asya kıyılarında bir deniz – Uydurma, palavra. 3. Kilometrenin onda birini simgeleyen harfler – Çam ağacının reçine kabuğu, soymuk – Radar (kısa). 4. “John …” (1946’da, John Mauchy ile birlikte, Amerika’nın ilk elektronik bilgisayarı ENIAC’ı halka tanıtan bilim adamı) – Kalp atışlarında eşitsizlik ve düzensizlik. 5. ABD’nin Sağlık Bakanlığı’na bağlı, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi – Kemiklerin toparlak ucu – Yay silahı – Birleşmiş Milletler Örgütü. 6. Kaybeden – Bir elektrolitteki artıuç – Baryumun simgesi. 7. II. Çağın yaklaşık 45 milyon yıllık dönemi – İstatiksel bir seride en çok tekrarlanan terim – Kenar süsü. 8. Kuvvetin, bir cismi bir nokta ya da bir eksen yöresinde döndürme etkisini belirleyen vektör niceliği – Termometre. 9. İnce bağırsak iltihabı – Bir yay yardımıyla gergin tutulan ve yatağın düzlemine dik olarak yaptığı gidip gelme hareketiyle bir akışkanın geçişini ayarlamaya yarayan kapak. 10. Kokulu bir bitki – Mikroskop camı – Tuzağa düşürülen şey – Bir sayı. 11. Söyleyen, diyen – Küçük gemi kaptanı – Kısa çizme – Türkiye’nin uçuş kodu. 12. Sümer su tanrısı – Tibet öküzü – Fırat Tanış’ın ünlü şarkısı. 13. 1879’da, elektrik döşenmiş bir hat üzerinde giden ilk elekrikli treni sergileyen, Alman mucit ve fabrikatör. 14. Altının simgesi – Bir toprak türü – İnsan beyni. 15. Telgraf alfabesi – Şehirlerarası yolların iki tarafında yayaların 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 yürümesine ve 1 G A L V A N İ A T L E T İ K taşıtların trafi 2 U R A N O D İ T O R Y U M T İ N EMAN E T L A P ği aksatmadan 3 4 E Y T İ Ş İ M ROBERTA durabilmesine 5 N A A Ş N E V İ A M E R yarayan çakıl 6 B N A K A E N E Z G A M ya da toprak 7 E H R İ L A A Z İ L K İ 8 R U H E N NO E T AM İ N yol – Titanın 9 G RO T E S K C L MA T E simgesi. 10 OM T A AM A S İ T R ilginç SORULAR Biber gazının etkileri Soru: Biber gazı sağlığı nasıl etkiler? Yanıt: Türk Tabipleri Birliği’nin “Kimyasal silahlarGösteri Kontrol Ajanları” isimli yayınından derlenmiştir. http://www.ttb.org.tr/kutuphane/bibergazi.pd Halk arasında gaz bombası, göz yaşartıcı gaz ve biber gazı olarak bilinen kimyasal maddeler ‘Gösteri Kontrol Ajanları’ olarak adlandırılıyor. En sık kullanılanları CS, CN ve OC. Biber gazı (OC) ile bir kez temas sağlanmış ise etkiler sağlıklı insanlarda 30 dakika ile birkaç saat içinde sekel bırakmadan kayboluyor ancak aşırı maruziyette ve riskli kişilerde ölümcül olabiliyor. Biber gazı olarak bilinen OC acı biberlerden elde edilen bir yağ. Bu yağ organik çözücüde eritildikten sonra sıvının buharlaştırıldığını ve geride mum kıvamında bir madde kaldığını belirten Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ege Özgentaş, kamuoyunun genel olarak “biber gazı” diye adlandırdığı Gösteri Kontrol Ajanları hakkında şu bilgileri veriyor: “Biber gazının adı ‘Oleoresincapsicum’ dur. Kısaca OC olarak isimlendirilen bu mumsu madde içindeki kimyasallar kullanılan bitki (biber) türüne göre değişiklik gösterdiğinden kullanılan her biber gazının etkisinin aynı olması mümkün değildir. OC itici bir gaz içinde değişik yoğunlukta (%1 ile %10) hazırlanır ve basınçlı olarak kapsül, tüp veya spreylere doldurulur. GENEL ETKİLERİ: 1. Gözlerde yaşarma, yanma, ağrı, gözkapaklarını açamama, bazen geçici körlük. 2. Deride kızarıklık, yanma ve tahriş hissi. Çok yüksek dozda temas edildiğinde yanık. 3. Burun ve boğazda yanma, şiddetli burun akıntısı, hapşırma, öksürük, nefes darlığı, göğüste sıkışıklık hissi. Astım ve KOAH hastalarında solunum yetmezliği. 4. Tansiyon yükselmesi (CS de) 5. Bulantı, kusma, fenalık hissi, ishal, baş ağrısı. 6. Titreme, panik atak, anksiyete, ajitasyon. NE YAPILMALI? Mümkünse o ortamdan ayrılmak ve temiz hava almak. Deri yanması ve kaşınması var ise bu bölgedeki giysilerin çıkartılarak temas bölgesinin su ve sabunla yıkanması yararlı olabilir. CS kullanılmış ise su yerine hafif alkali bir solüsyon (%6 sodyum bikarbonat, %3 sodyum karbonat veya %1 benzalkoniumklorid) kullanılmalıdır. Biber gazı (OC) kullanılmış ise kontakt lens hemen çıkartılmalı, gözler bol su veya serum fizyolojik ile 15 dakika yıkanmalıdır. Ağrının giderilmesinde, alüminyum hidroksit, magnezyum hidroksit ve simetikon içeren süspansiyonların (antiasit ilaçlar) deriye uygulanmasının yararları gösterilmiştir. Göz yaşartıcı gazlar düşünüldüğü kadar zararsız değildir ve hepsinin etkisi aynı değildir. Bu nedenle güvenlik güçleri kullandığı “Gösteri Kontrol Ajanı’nın kimyasal yapısı (CS, CN, OC veya başka bir madde) ve konsantrasyonunu kamuya açıklamalıdır. Güvenlik güçleri bu kimyasalları yakın mesafeden göz, burun ve ağız içine sıkmamalıdır. Kimyasallar ile temasa geçmiş kişilerden önceden sağlık sorunu olanlar ve 1520 dakikada belirtilerde düzelme olmayanlar hastaneye kaldırılmalıdır. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 11 12 13 14 15 ANON İ M MAKU V TOKUZ NA EMEK RAZ İ YE N A T U R A OM T E T İ L Y ARAMA S BA E FAL EKO İ RA J Z M İ düşün BUL DÖRT ARDIŞIK SAYI Necah Büyükdura a x c + b = d + a eşitliğindeki a, b, c ve d dört ardışık sayıdır. a, b, c, d sayılarının, (ÜÇ, DÖRT, BEŞ, ALTI gibi) yazılışlarındaki harflerin, 0 ile 9 arasındaki rakamlarla şifrelenmesiyle elde edilen A, B, C, D sayıları da yine A x C + B = D + A eşitliğini sağlamaktadır. SORU: B ve C sayıları ASAL olduğuna göre D sayısı kaçtır? 1368.sayıdaki “CUMHURİYET” isimli bilmecenin yanıtı: 1100 2830729 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Ender Aktulgaİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Faruk Kozİzmit, Necah BüyükduraAnkara, Yücel GünDenizli, Özen GünTaksimGezi, Duygu Gün YargıcıLondra, Daniel Osman YargıcıLondra, Aydın BingölAnkara, Güngör Bingölİstanbul CBT 1370 16 / 21 Haziran 2013