Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Kuantum teorisini ortaya çıkaran Alman fizikçi – Bir alkol türü. 2. Hardalgazı – Kantaşı. 3. Tantalın simgesi – Yunancada son harf – Mitoloji. 4. Kulak iltihabı – Bir tür kaya balığı – Çin ve Kazakistan’da akan bir ırmak. 5. Çok hücreli canlılarda hücrenin belli evrelerden geçerek çoğalması – Sözle, bakışla, telkin yoluyla sağlanan bir tür uyku. 6. Astatin simgesi – Atom çekirdeği ile ilgili – Bir hitap ünlemi. 7. Namazın bir bölümü – “Roger …” (12201292 yılları arasında yaşayan, büyüteci tanımlayan, dünyanın yuvarlak olduğuna inanan ilk insanlardan olan İngiliz rahip ve bilgin). 8. Kütahya’nın bir ilçesi – Molibdenin simgesi – Her halde, şüphesiz. 9. Bir nota – Aktinyumun simgesi – Bir tür sucuk – Gümüşün simgesi. 10. Rusya’da bir ırmak – Uygun hükümdarlarına verilen san – İlave. 11. Boş ve yararsız, saçma – Bir temsilde rol alma. 12. Kısa çizgi – Kansızlık – Kemalpaşa’nın eski adı. 13. Bir orta eğitim kurumu – Acıbadem ağacı – Bazı kimyasal maddelerin ya da ışık, ısı, elektrik gibi güçlerin etkisiyle protoplazmanın yanaşma ya da uzak laşma biçiminde yer değiştirmesi. 14. Gösteriş, çalım – Çıplak – Bir tembih sözü – Ailesini geçindiren kimse. 15. Dogma – Hint kadını alın süsü – Neonun simgesi. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Yalan söyleme hastası – Bir balık türü – İsveç’te idari bölüm. 2. Doğada, kemik dokusunda bulunan, içinde flüor ya da klor olan doğal kalsiyum fosfat – Yükseltgenerek polimerleşmeye uygun olan. 3. Ksenonun simgesi – Bir hayvan – Silisyumun simgesi – Sarmısaktaki doğal antibiyotik. 4. Yosun sporlarının çimlenmesinden oluşan iplik biçimindeki organ – Ödünç mal. 5. Kokteyl limonu – Cam, porselen vb. maddelerden yapılmış eşya – Kürklü bir hayvan. 6. Kırık bir yeri tutturmakta kullanılan tahta vb madde – Bir vergi türü – Rusça evet – ilginç SORULAR Soru: Dünyayı en fazla kirleten madde nedir? Yanıt: Popular Science Şubat 2013 Bu sorunun yanıtı kirletici maddenin nasıl tanımlandığına bağlı olarak değişir. Yanıtı kısa tutmak için sera gazlarını ve iklim değişikliğinin zaman içerisindeki etkilerini bir yana bırakıp, elle tutulur, gözle görülür kirleticilere odaklanırsak, öncelik genellikle endüstriyel faaliyetlerin çevreye yaydığı kirleticilere verilmelidir. Dünyanın en etkin sivil toplum örgütlerinden Blacksmith Enstitüsü, 49 ülkedeki en toksik bölgelerden topladığı örneklere dayanarak 2012’nin kirletici raporunu yayımladı. Bu rapora göre madencilik, tasviyehane ve geri dönüşüm tesislerinin çevreye yaydığı kurşun insan sağlığı için çok büyük tehlike yaratıyor. Enstitü’nün tahminlerine göre kurşun dünyada en az 16 milyon insanı etkiliyor. Aşırı miktarda kurşuna maruz kalmak böbrek sorunlarına, IQ’da düşüşlere, öğrenme zorluklarına, büyüme geriliğine ve sinir hastalıklarına yol açıyor. Şiddetli bir kurşun zehirlenmesi nöbetlere ve sonunda ölümlere neden olabiliyor. Çevresel kurşun kirliliğinin CO2 emisyonundan tek olumlu farkı, zaman içinde etkisini yitirmesi. Pek çok ülkede artık kurşunlu benzin satılmıyor; diğer ülkelerde de satışı yavaş yavaş yasaklanıyor. Bunun yanı sıra eski katot ışın tüpleri bol miktarda kurşun içeriyordu. Şimdi artık bu teknoloji de terk ediliyor. Diğer eski teknolojiler de sorun yaratıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) bildirdiğine göre iç mekânlardaki zehirli dumana bağlı olarak her yıl 2 milyon insan ölüyor. Bunların en önemli kaynağı kapalı mekânlarda yakılan kömür veya tezek. Grenpeace’in yasama direktörü Rick Hind, en büyük riski henüz teşhis edemediğimiz diğer kimyasal maddelerin oluşturduğundan kuşkulanıyor. Hind’e göre ticari kullanımda 60.000 veya 70.000 kimyasal madde bulunuyor. Oysa Amerikan Çevre Koruma Ajansı (EPA) bunların içinden yalnızca 200 tanesinin etkilerini ölçebilmiş. Hind, “İçinde yüzmekte olduğumuz kimyasalların çok küçük bir kısmının –havada, suda ve yiyeceklerimizin içinde insan vücudundaki etkileri konusunda bilgi sahibiyiz. Dolayısıyla çevreyi ve yaşamı neyin en fazla zehirlediğini bilmiyoruz” diyor. Dünyayı en fazla kirleten madde Koca. 7. Sıkıntı, dert, üzüntü – Bir balık türü. 8. “Claude …” (Semafor sinyal sistemini bulan Fransız mucit) – “… yağı” (gres). 9. Bir harfin okunuşu – Kastamonu ilçesi – Öncesizlik. 10. Museviliğin simgesi sekiz kollu şamdan – Birkaç türü birleşince çeşitli kimyasal bileşikleri (molekülleri), bir tek türü ise bir kimyasal öğeyi oluşturan parçacık – Su. 11. Bıçak bileme aracı – Toplanma – Kayıp. 12. Japonya’da toplumdan dışlanmışlar sınıfı – Put – Kalayın simgesi. 13. Müşkülpesent – ABD Profesyonel Basketbol ligi – Bir masal kuşu. 14. İğrenç, ayıp ya da elde edilemez görünen düşüncelerin kişide bilinç altına sürülmesi – İlk Türk antibiyotiği. 15. Uyma – Birlikte yolculuk eden topluluk. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 R O B E R T K O C H İ D A M O K A R G Ü M E L R E A N E İ L A A R S E N K O A P E R B L E R K İ MO F O R İ N N T O G G A O S L İ B F M İ F E M E R T A P A C E P O B A A P O R E T A İ T E T L E O N P E O R N İ T O L O N İ N İ B İ L A L A E H E R İ L İ A A M Ü R R V E S A T E A R İ K R C L İ S R T N M A G N M N A A T S R A S H İ R O M A L T E E T L O M E U F E R M İ R A Soru: Mükemmel bir kartopu nasıl yapılır? Yanıt: Sağlam ve düzgün bir kartopu için en önemli girdi doğru kıvamdaki kardır. Toz halindeki kardan yaptığınız kartopu dağılır gider. Erimekte olan sulu karla yaptığınız kartopu ise buz parçasına döner. Dolayısıyla en öldürücü kartopu doğru yapışkanlığa sahip kardan yapılmalıdır. NASA’dan astrokimyacı Scott Sandford da kartopu yapımında uygulanan basıncın da önemli olduğuna dikkat çekiyor. Sokakta oynanan kartopu savaşlarında yüzey nemi önemli bir rol oynar. Mükemmel kartopu d ü ş ü n SORULAR Kaynak: New Scientist Hepsi de doğuştan matematikçi altı arkadaş, NED, PAT, ROD, RON, TIM ve TOM, karşılaştıkları bir partide bir kenara çekilip hesapladılar, kitapladılar ve adlarında bulunan 10 harfin her biri için değişik bir rakam seçerek adlarını, üçer basamaklı sayılarla kodladılar. Şimdi siz, bu altılının içinden gelişigüzel ikisini seçin ve seçtiğiniz ikiliye şu iki soruyu sorun: 1) Adlarınıza karşılık gelen sayıların ikisinde de bulunan asal çarpanların sayısı kaçtır? (Örneğin birinin kodu 135 diğerinin kodu da 260 olsa yanıt 1 olacaktır. Çünkü 135 iki değişik asal çarpan içermektedir: 3 ve 5. 260 sayısının ise üç değişik asal çarpanı vardır: 2, 5 ve 13. İkisinde de bulunanı 5'tir.) 2) İkinizin adında da bulunan harflerin sayısı kaçtır? (Örneğin karşınızdaki ikili TIM ve TOM ise, bu sorunun yanıtı 2 olacaktır. Adlarındaki T ve M harfleri ortaktır.) Bu soruları yönelteceğiniz ikiliyi nasıl oluşturursanız oluşturun, ilk soruya alacağınız yanıt ne ise ikinciye alacağınız yanıt da o olacaktır. SORU: PRINTED sözcüğü, altı arkadaşın adlarındaki harflere karşılık gelen rakamlarla kodlanırsa hangi sayı elde edilir? DOSTANE FAKTÖRLER 1357.sayıdaki “Plakalar” isimli bilmecenin yanıtı: 360 + 2784 = 3144 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, Merih Ulusİstanbul, Necati MuhafızAnkara, Naim Uygunİstanbul, Necah BüyükduraAnkara, Necati MuhafızAnkara, Ahmet Çetinbudaklarİzmir CBT 1359/ 16 5 Nisan 2013