Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 (Tıraş bıçağını bulan mucit). YUKARIDAN A A IYA 1. Tıbbın Babası – İki öneki – Kaz Dağları’nın mitolojik adı. 2. Güney Amerika’da yaşayan bir ku – Bilme, anlama. 3. Hollanda’nın plaka işareti – Kauçuk bir madde – Çorum’un bir ilçesi. 4. Doğan türünden bir kuş – Ensiz – Mağar. 5. Kurşun boruların ağzını açmakta kullanılan takoz – Panama plakası – Dingil – Silisyumun sim ilginç SORULAR Dengeli Ya am Soru: Baz ku lar niçin tek ayaklar üzerinde durur? Yanıt: New Scientist, 20 Haziran 2009 Bu sorunun en mantıklı yanıtı: “Diğer ayağını da çekerse düşer” olurdu. Ancak bilimsel açıdan tek ayaklarını çekmelerinin nedeni enerjilerini ekonomik olarak kullanmak istemeleridir. Soğuk havalarda kuşlar bacaklarından çok büyük miktarda ısı kaybederler, çünkü bacaklarındaki kan damarları yüzeye çok yakındır. Bunu azaltmak için pek çok kuş türünde kan dolaşımına karşı geliştirilmiş bir sistem bulunur. Birbirine dolanmış kan damarlarından oluşan bu sistem sayesinde, vücuttan gelen kan, bacaklardan geri dönen daha soğuk kanı ısıtır. Bacaklardan birini yukarı çekerek tüylerinin arasında tutmak da ısı kaybını azaltmanın bir diğer yoludur. Sıcak iklimlerde bunun tam tersi geçerlidir. Bacaklardaki kan hızla ısındığı için bacakları vücuda yakın tutunca bu etki azalır ve vücut sıcaklığı sabitlenir. Uzun bacaklı kuşlarda bir diğer faktör de kanı bacaklardan, ince kılcal damarlardan yukarı pompalamanın zorluğudur. Bacağı kalbe yakın bir düzeyde tutmak bu zorluğu biraz azaltabilir. Kaldı ki kuşların bacakları bizlerden farklı olarak mafsallıdır. Örneğin dize benzeyen kısım aslında daha çok ayak bileğine benzer. Pek çok kuşta bacaklarını düz olarak kilitleme mekanizması bulunur. Böylece tek bir bacağın üzerinde saatlerce durabilirler. Öyle ki bazı kuşların tek bacakları üzerinde havalandıkları bile görülmüştür. SOLDAN SA A 1. 1967 yılında Nobel Fizik Ödülü’nü alan, Alman asıllı ABD’li atom fizikçisi – Bir haberleşme gemisi. 2. Eskimo kulübesi – “Kenneth …” (Özellikle UNIX işletim sistemine katkıları ile tanınan bir bilgisayar bilimcisi). 3. Ayak – ABD Profesyonel Basketbol Ligi – Bir nota – “Erdoğan …” (şair ve çevirmen). 4. Yunancada son harf – “Henry …” (Otomotiv sektörüne yürüyen bant tekniğini getiren ABD’li otomobil üreticisi) – İkincil. 5. İsrail’deki kollektivist çiftliklere verilen ad – “… Davis” (aktris) – Spielberg’in bir bilimkurgu filmi. 6. Müstahkem yer – Bir meyve – İngilizce biz – Etiyopya’da bir ırmak. 7. Göz – Mum, mumlu kâğıt, kibrit yapımında ve elektrik endüstrisinde yalıtkan olarak kullanılan bir madde. 8. Ölüm cezası İki yaşına girmiş horoz – Sümer sağlık tanrıçası. 9. Verme, ödeme – Çevik – Orta kaldırım. 10. Bir akademik unvanın kısa yazılışı – “Şevket …” (yazar) – Bir kan grubu – Figür. 11. Yapma, yerine getirme – Satrançta özel bir hareket – Anlam. 12. Sarmısaktaki doğal antibiyotik – Döl verme çağına eren – İngilizce numara (kısa). 13. İtikat – Eski bir Avrupa halkı – Çiçektozu. 14. Hindistan’da, kocasının cesediyle birlikte ateşe atılıp yanan kadınlara verilen ad – Eski Filistin’de bir kent – Kafkas dağ köyü. 15. Pamuk ipliğini sarmaya yarayan ilk çıkrığı – “King C. …” gesi. 6. Japonya’da toplumdan dışlanmışlar sınıfı – Çinkonun simgesi – ABD’de yayımlanan mizah dergisie – Rezerve baskıyla yapılan süsleme. 7. Toryumun simgesi – Yabancı bir haber ajansı – Scooter’ın evrimleşmemiş hali. 8. Lazer ışınlarına dayanılarak gerçekleştirilen üç boyutlu görüntü işlemi – Küme. 9. Belirti – Kekemelik. 10. “Robert …” (New York Üniversitesi bilgisayar bilimleri otoritesi) – Hile. 11. Fotoğrafçılıkta bir terim – Boynuzdan yapılan boru – Kaplanırken eğreti yüz geçirilen iki yüzü beyaz yorgan. 12. “Alessandro …” (İlk pili yaratan İtalyan fizikçi) – Japon çiçek düzenleme sanatı. 13. Eski bir Güney Amerika uygarlığı – Bir sayı – Bilim, teknik – Letonya para birimi. 14. Bayrak – Metal tüpler içinde satılan ve yakmak için kullanılan hidrokarbonlu bir gaz – Bir çalgı. 15. Kuşbilim – Değiştirgeç. 1 R 2 O 3 B 4 E 5 R 6 T 7 K 8 O 9 C 10 H 11 12 G 13 U 14 Ş 15 A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 çki Tolerans Soru: Zaman içinde vücudun içkiye al t , ayn miktar içkinin bir süre sonra insan daha az etkiledi i söyleniyor. Vücudun zamanla içkiye dayan kl l k geli tirmesinin nedeni nedir? Yanıt: New Scientist, 13 Haziran 2009 Alkollü içkilerin içindeki etanol karaciğer tarafından metabolize edilir. Karaciğerde bu işi yapan enzimler alkol dehidrojenaz (ADH), katalaz ve mikrosomal etonol okside edici sistem denilen (MEOS) kompleks bir enzim grubudur. Tekrarlanan alkol alımları bu enzimlerin miktarını yükseltir ve zamanla karaciğerin alkolü metabolize etme yeteneğini artırır. Ne var ki bu enzim artışı tek başına alkol toleransını açıklayamaz. Ayrıca devreye davranışsal tolerans mekanizması da girer. Bu mekanizma sayesinde birey alkolün etkisi altında nasıl davranması gerektiğini öğrenir. Ayrıca insanlar aradan geçen süre zarfında kilo almış olabilir. Bu da toplam kan hacminin artmış olabileceği anlamına gelir. Dolayısıyla içtiğiniz içki miktarı aynı kalsa bile kanınızdaki yoğunluğu düşer. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu ÖN TGEN E SAM İ DEON EPS İ LON ER US TURLAP M İ K TALAS SE T UBA AR İ ZON R EMOL İ T L İ SE AL RAK MEG K N PAGODA OB İ D E MN EMO T E K AYN İ KE Z GU R KATA LODOS ÜL ER KSENON YAR L AMAK OYA AP I RAK KRAT AU İ İ KAROSUU S İ B AR RE A E L E E L N İ AM İ DL E ER R İ d ü ş ü n SORULAR BİLGİ YARIŞMASI Ender Aktulga eaktulga@gmail.com 12 soruluk bir bilgi yarışmasında yarışmacı, her doğru yanıt için artan tutarlarda para ödülü kazanmaktadır. Ödüller 1000 TL ile başlamakta, 1000'er TL'lik artışlarla sürmektedir. Yanlış bir yanıt, ödülün yeniden 1000 TL'den başlamasına neden olmaktadır. Örneğin, 6. ve 10. yanıtlar yanlış diğerleri doğru ise, başka bir deyişle yanıt dizisi DDDDDYDDDYDD biçiminde ise, yarışmacının toplam ödülü (1000 + 2000 + 3000 + 4000 + 5000 + 0 + 1000 + 2000 + 3000 + 0 +1000 + 2000) TL = 24000 TL olmaktadır. Tüm yanıtları doğru olan yarışmacının toplam ödülü (1000 + 2000 + 3000 + ... + 12000) TL = 78000 TL'ye ulaşmakta, tüm yanıtları yanlış olanınki ise 0 TL'de kalmaktadır. SORU: Yanıt dizileri, kazandıracakları ödül tutarlarına göre kümelendirildiğinde, en çok sayıda diziyi kapsayan kümenin kazandıracağı ödül tutarı kaç TL'dir. Bu küme kaç diziyi kapsamaktadır? 1161.sayıdaki “Satış Temsilcileri” isimli bilmecenin yanıtı: Rauf’un uğradığı ilk mağazanın numarası 10 idi. Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul, Süleyman Çevikerİstanbul, Yücel GünDenizli 26 Haziran tarihli bulmacanın çözümü Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz.