Katalog

AYLAK BİLGİ rükleyen faktörler var. Örneğin şizofreni hastalarında madde bağımlılığı çok sık görülür. Ancak hastalığın mı bu bağımlılığı tetiklediği, yoksa bağımlılığın mı hastalığı tetiklediği kesin olarak bilinmiyor. Stres ve travmatik olaylar da hastalığı körükleyebiliyor. Ancak stresin başka ruhsal bozukluklara da yol açtığı biliniyor. Genetik faktörlerin etkisi %30. Yani genetik tek başına hastalığın nedenini açıklama konusunda yetersiz kalıyor. CBT – Agmatin ve izofreni aras ndaki ili kiyi ortaya ç kartan bulu unuzun uygulama alan ndaki ans ne? Örne in agmatin düzeyini tayin edebilecek bir kit veya yöntem geli tirilebilir mi? TU – Uludağ Üniversitesi’nde Doç. Dr. Gökhan Göktalay ve Prof. Dr. Levent Büyükuysal’ın desteği ile yeni bir proje geliştirdik. Prof. Dr. Selçuk K rl ve ekibi de bu çalışmaya katıldı. Kanda ve vücut sıvılarında agmatinin ölçülebilmesi konusunda ön çalışmalar yaptık. Bunun için Etik Kurul’a başvurduk. Onay alınır alınmaz şizofren hastaları üzerinde çalışma başlayacak. Eğer kandan sonuç alamazsak bir sonraki aşamada beyinomuriliksıvısından örnek alacağız. Buradan elde edilecek sonuçlar savımızın geçerliliğinin sınanmasında da yardımcı olacak. bağımlılığının bazı belirtilerini hafiflettiği ile ilişkili deney hayvanlarından elde edilen makaleler yayınlandı. Bu doğru. Ama şu aşamada agmatinin bağımlılık yapan maddelerin etkilerini taklit edip etmediğini ve kendisinin bağımlılık yapma potansiyelinin olup olmadığını bilmiyoruz. Mevcut veriler, agmatinin kötüye kullanım potansiyeli olabileceğini düşündürüyor. Deneysel çalışmalarda gözlenen yoksunluk krizi belirtilerini hafifletici etkiler aynen morfinmetadon ilişkisinde olduğu gibi bağımlılık yapan maddenin yerine geçme etkisi olabilir. Bilim tarihinde birçok örnek var. Fensiklidin, kokain, LSD, barbitüratlar gibi. Örneğin barbitüratlar ilk keşfedildikleri dönemlerde çok yaygın kullanıldılar. Ciddi fiziksel bağımlılık yaptığı anlaşılınca kullanımları kısıtlandı ve kontrollü reçetelere yazılabilen ilaçlar arasına katıldılar. Özellikle bağımlılık alanında spekülatif yayınlar yapma ve demeçler verme yeni bağımlıların oluşumunu körükleyebilir. Yani gençler nasıl olsa tedavisi var diye madde deneme riskini daha kolay alabilir. Burada medyaya ve bilim insanlarına büyük sorumluluk düşüyor. Tahir M. Ceylan [email protected] Düşünce hatıraların kontrolü, dikkat duyusal girdinin kontrolü, amaçsa motor çıktının kontrolüdür (K.H.Pribram). İnsanı Sadeleştirerek Söylersem... Ölçülülük, hafif kontrol gerektiren zayıf dürtülere sahip olmanın sonunda gelişirken, aşırı kontrollülük, kontrolü zor ve tehlikeli isteklere sahip olmakla gelişir. Acıya dayanma gücü yetinmenin büyüklüğüyle paralel gider, yetinme de bir acıdır çünkü. Başarılı adamlar, yaşamlarını bütünüyle kontrol etme hayaline sahiptirler, yaşamını kontrol eden içine bir nebze başarı da koyar elbet. Üstün yaratıcılar, alt basamakları tek hamlede atlayarak doğrudan kendilerini gerçekleştirmeye yönelir. Her insan çevresini ve kendini keşfe yönelmiş bir bilim adamıdır. Dünyanın aşırı farkında olmak insanı bilim adamı, kendinin aşırı farkında olmaksa hasta yapar. Psikoterapi bazen insanın, kişiliği değiştirmeden kendi doğasına uyum göstermesini sağlar. Hastalıkları iyileştirmeyi değil, denetim altında tutmaya çalışın. Aşırı doyum kendini engellemektir. Annenin rolü çocuğu topluma eklemlemektir. Kimlik kazanmak, değişimin göbeğinde değişmeden kalma becerisi edinmektir. Yaratıcının enerjisi, ide daldırılmış egonun bir hayvanı emer gibi idden enerji çekebilmesiyle sağlanır, o nedenle bu tür enerjide sonu gelmez bir kuvvet vardır. Eğitim, insan beyninin heykeltıraşıdır. Tanrı her insana sabah uyanmak için bir neden vermiştir. Bir yapı bencilleştikçe daha üst bir organizasyon kurar. Açlık arayış, doygunluk durgunluk, durgunluk isteksizlik yaratır. Uyanıklık kendini harcamak, uyku kendini onarmak içindir. İnsanın en çok ikiyüzlülük yaptığı alanlar ekonomi (para) ve cinselliktir ve zaten bu ikisi hayatın temelidir. Arzuların engellenmesi düşünce doğururken, doyurulması düşünceyi yok eder. En köklü mutluluğu üzüntü duyabilme gücü olanlar yaşar. Tabiatın istediği anlamda en gelişmiş zihin, sadece mükemmel yalanlar söyleyip ek hiçbir çaba göstermeden yaşama becerisi taşıyanlarda olur. Zihin önce anneyle, sonra başkalarıyla rezonansa geldikçe kurulur. Mukavim bir mutluluk kendine doğru söylemekle oluşturulur. Varlığımızı Afrika’daki üç, beş bin kişilik bir kabileye, rönesansı Floransa’daki Medicinlere borçluyuz. Ailelerin ve kabilelerin reisleri vardır; bütün büyük işleri hep bir kişi başlatmış ve hatta başından sonuna pratik olarak o kişi tamamlamıştır. İnsanlar, ona tavır almaya hazır olmadan tehdidi algılamaz. Büyüme, bilgi kırıntılarından dünyalar kuran logaritmik bir öğrenmedir. İlk sevinci, gerilimlerin yerine eylemleri geçirdiğimiz gün yaşarız. İnsan, egosu sıfır olarak doğar ve tamamlanmamış olarak ölür. Bir insanın doğuştan itibaren ihtiyaçları derhal giderilirse, o insanda gerçeklik fikri hiçbir zaman oluşamaz (O.Fenichel). İlk yoksunluk tanışılan ilk gerçekliktir, bu durumda insana yüklenen gerçek amaç tam doygunluk şeklinde mükemmele ulaşmak olsa bile, o amacın o insanın beyninde kendine görünen yanılsaması gerçeklerden kurtulmak, yani mutlak özgürlük şeklindedir. Çocuğu eğitime yatkınlaştıran süttür. Annenin okşayarak verdiği doyurucu sütün yerini, öğretmenin sevgiyle verdiği büyütücü bilgi alır. Ego, (benlik) insanı, yaşamın temel amaçlarına doğru evcilleştirmek için vardır. İnsan tam olarak kendine güvendiğinde sıkıntı yok olduğu kadar zevk de yok olur. Sözcükler nesnelerden gelip, nesnelere giden haberlerdir. Kişinin nesneye verdiği değer, kendi doyumunu olanaksız kılacak derecede ileri gittiğinde aşktan söz edilir (O.Fenichel). CBT Çal malar n z sürdürürken ne gibi güçlüklerle kar la t n z? TU Senelerdir “Yaptığımız işi, çölde CBT Agmatinin a r üzerinde emek verdiğinilüfer yetiştirmeye ve yanl kullan m ne gimiz çalışmalarda çok bi riskler do urabilir? kritik bir noktaya gelbenzetiyorum. Oysa TUAgmatinin güçlü dik. Bir kere çölde yalnızca kaktüs bir ağrı giderici etkisi var. GATA’daki laboratuyetişir. Akademik çev2001 yılında varımız alkol ve madde rede kıskançlık hastaNeuropsychopharmacology bağımlılığı bağlamında dergisinde yayımladığımız bilimsel etkinlik açılığı yaygın. Türkiye’de bir makalemizde (Yesilyurt sından dünyada 12.sıbir buluş yaptığınız zave Uabay, rada. Yani verilerin elman önce yıkıcı eleştiNeuropsychopharmacology de edildiği laboratuvar 25:98103, 2001) agmatisıradan bir laboratuvar ri yağmuru başlıyor.” nin düşük dozlardaki mordeğil. Yaklaşık bir milfinin ağrı giderici etkisini yon dolar değerinde yükselttiğini göstermiştik. olan bu laboratuarı şu O zamanlar biz agmatinin terminal dönem günlerde 2009 yılında yürürlüğe giren yeni yakanser hastalarında morfinin dozunu azalt salar çerçevesinde Tarım Bakanlığı’ndan akmak için yararlı kullanılabileceğini düşündük. redite etmeye çalışıyoruz. Akreditasyon gerAncak şimdi bunun vücut geliştiricileri ta çekleşene kadar çalışmalarımızı durdurduk. rafından vücudun sınırlarını zorlamakta kul Burada agmatin üzerindeki çalışmalarımızı ilelanıldığını görüyoruz. Şizofreni hastalarının ri aşamaya taşımamız için de desteğe ihtiyahezeyan sırasında kendilerine zarar verebil cımız var. TÜBİTAK’tan destek talebinde bumeleri, agmatinin yüksekliğine bağlı olarak lunduk. Olumlu yanıt alma olasılığımız yükacı duymamalarından da kaynaklanıyor ola sek. Ancak ilaç şirketleri bu konuyla gerekbilir. tiği gibi ilgilenmiyor. Çalışmanın önemini 1997 yılında Biochemical Journal’da yer kavradıklarını pek sanmıyorum. Onlar olaya alan başka bir çalışmada da (Burtin ve çok ticari bakıyorlar. Garanti yatırıma gitmek Michael, Biochem J 325 ( Pt 2): 331337, istiyorlar. Ben bu koşullarda yaptığımız işi çöl1997) transgenik tütün bitkisi üretimi için ag de nilüfer yetiştirmeye benzetiyorum. Diğer mantin kullanımına değiniliyordu. Bu da si taraftan akademik çevrede kıskançlık hastagaranın bağımlılık yaratma potansiyelini ar lığı yaygın. tıran bir uygulama olabilir. Tabii bunlar Türkiye’de bir buluş yaptığınız ya da bişimdilik bilimsel spekülasyon ve ciddi araş lime yön verebilecek önemli bir söz söyleditırma sonuçları ile desteklenmesi gerekiyor. ğiniz zaman önce yıkıcı bir eleştiri yağmuru başlıyor. İşin ilginci eleştiriler daha çok deCBT Agmatin ile ilgili çal malar n ka dikodu mahiyetinde ve imzasız veya sahte immuoyuna do ru yans t ld n dü ünüyor zalı yazılarla karalama şeklinde oluyor. musunuz? Türkiye’nin bilimsel arenada saygı görmesi ve TU Hayır. Örneğin 16 Mart 2009 tari endüstriyel güce dönüşebilecek bilimsel bilhinde gazetelerde agmatinin bağımlılığı tedavi gi üreterek uluslararası saygı görebilmesi için edeceği yönünde yayımlanan haber bence çok yayın sayısını artırmak tek başına yeterli debüyük bir sorumsuzluk örneği idi. Agmatinin ğil; daha çok buluş yapılması ve patent alınmorfinin etkilerini artırdığı, morfin ve alkol ması gerekiyor. CBT 1164/ 7 10 Temmuz 2009