Katalog

GÜNDEM Bilim, Ekonomi ve Toplum ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli E itim Bakan Dr. Re it Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yan t . Kaynak: smet Giritli, Kemalist Devrim ve deoloji, .Ü. Yay nlar Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1136 26 Aralık 2008 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir Y l sonuna geldik. Bilim ve teknoloji, bulu ve geni uygulamalar yla, ekonominin çarklar n döndürdü. Bilim ve ara t rma ordusu, mühendisiyle, teknikeriyle, yöneticisiyle, laboratuvarlar yla bütün dünyada daha da büyüdü! Bilgi, giderek hemen her sektörde daha çok ana girdi oldu. Yani, toplumun en geni sektörleri, güncel, durmadan yenilenen, inovatif bilgi, dü ünce, yöntem ve süreçlerle yönetilmekte. Ama, bilginin, veri olarak en çok yo unla t “Ekonomi”, bu aç dan, toplumda belki de “en rasyonel” i leyen alan! Sonuçta “matematik”, “mant k”, art eksi, girdi ç kt , toplama çarpma, gelirgider, üretimsat , depo yönetimi, yeni fikir yönetimi, ihtiyaç gidermeöngörme... gibi insan n veya toplumun tamamen say sal beyniyönüyle “i letti i” bir sektör! üphesiz, ekonominin, bir sistem olarak, toplum ve insanl n en geni ço unlu unun yarar na “rasyonel” i ledi ini söylemek ise, mümkün de il. imdi bakal m: 1) Ya an lan krizler, ekonominin birim olarak belki “ak lc ” görünse de, ama “sistem” olarak ak ls z, irrasyonel i ledi inin temel göstergesidir.. Yarat lan küresel çapta bunca de er, bir krizle yokolup gitmektedir! Emek, al nter , bilgi, fikir... hepsi berhava! 2) Ekonomi, müthi bir savurganl n üzerinde kurulu. Yani ekonomi, “ekonomik” de il! Dünyada özellikle insan d ndaki bütün canl lar aras nda “rasyonel” bir “ekonomik sistem” çal rken, insano lunun “ekonomik sistemi” en ak ls z olan ! 3) Ekonomi, önemli ölçüde çevrenin, yerkürenin ve yoksullar n zarar na üretiyor ve büyüyor. 4) Bütün bu aç lardan bak ld nda, sürdürülebilir bir yap üzerinde durmuyor. Geri dü ü ler ve büyük zararlar, ekonominin “sistem” olarak do as nda var. Bir noktadan sonra, k smen, epey veya büyük çto unlukla “zararl faaliyetler”e dönü ebiliyor.. insan n, toplumlar n, tüm canl lar n ve yerkürenin aleyhine... Burada, ekonominin i lerli ini, bütünlü ünü salt “insan ve toplum” yarar n dikkate alan bak aç s n n çoktan eksimi oldu unu da belirtelim. Salt insan ve toplum de il, ekonomi kay ts z arts z art k, hatta daha çok bütün canl lar ve yerküreyi dikkate alan bir felsefeye, bilgeli e sahip olmak zorundad r! Bu felsefe üzerine kurulmayan ve çal mayan ekonomik bir sistemin, her eyi bozucu karakteriyle kar kar ya daha çok kalaca z... Ekonomiye büyük girdi sa layan bilim, bilim insan , bilim yönetim sistemi, bütün bu çark n neresinde??? Görev ve sorumluluklar var m , nedir? Uygarl n olu mas na, dü ünce, sanat ve edebiyat n yan s ra, hatta onlardan daha çok reel ve ekonomik olarak en büyük katk y yapan bir sektör olarak? Uygarl n ta y c olarak, bilim ve bilim insanlar n n sorumluluklar n n olmad n söylemek mümkün de il... Bu konuya çe itli yönleriyle ele almak gerek... *** Ahmet nam, y llard r dergimize katk da bulunuyor ve yaz lar n zevkle okuyoruz. nam’ iir üzerine bir konferans n dinledikten sonra, yazmaya davet etti im günü an ms yorum... Bu ülke ç k l evrensel bak l felsefi bilim, insan ve toplumu harmanlayan yaz lar n aksatmadan ve derinlemesine sürdürdü... Sevgili nam, bir süredir bir günlük gazetede haftada iki gün yaz yor. Gazetemizin ilkeleri, hem orada hem burada yazmas na izin vermiyor... nam’a çok te ekkürler katk lar ndan dolay ve yeni gündeminde ba ar lar dileriz... Mutlu yeni bir y l dileklerimizle... KOÇ ÜN VERS TES ’NE YEN REKTÖR Prof. Ümran nan, 8 y l görev yapan Prof. Atilla A kar’ n yerine, Koç Üniversitesi’ne rektör oldu. nan, Stanford Üniversitesi Ö retim Üyeli i yapt , bu y l Uzay leti im Bilimi’nin Oscar’ olarak kabul edilen “Appleton Ödülü” ald . Uzay ileti iminde kullan lan dü ük frekansl elektromanyetik dalgalar konusunda çal malar yla tan nan nan, 30 kadar doktora ö rencisi mezun etti. ODTÜ Elektrik Mühendisli i mezunu. 1992’de Stanford Üniversitesi’nde profesör oldu ve 1997 y l ndan beri de Uzay, Telekomünikasyon ve Radyo Bilimi Laboratuvarlar ’n n (STAR) direktörü. Uluslararas Radyo Bilimi Birli i (URSI) Ba kan Yard mc l . Antarktika ve Güney Kutbu’nda ara t rmalar ve gözlemler yapt . ABD Ulusal Bilim Kurul’u (NSF) “Antarktika Hizmet Madalyas ” sahibi. Ad , Antarktika’daki 2400 metre yüksekli indeki bir da a “ nan Tepesi” (Inan Peak) verildi. Hakemli dergilerde 300 kadar makalesine 6000 kadar at f alm . Ba ar lar dileriz... “MAHKEMELER NTERNET YASAKLARINI DURDURSUN” Bo aziçi Üniversitesi’nden 97’yi a k n ö retim üyesi, Türkiye'de Internet ortam na yönelik k s tlama ve yasaklama uygulamalar n ele tirdi: “5651 say l Internet üzerinde yap lan yay nlar n düzenlenmesi hakk ndaki yasaya dayanarak yap lan bu k s tlamalar yüzünden Türkiye'deki internet kullan c lar n n haberle me ve bilgiye ula ma özgürlü ü ihlal edilmekte. Bir internet sitesi üzerinde yasay ihlal eden bir ya da bir kaç sayfa yüzünden milyonlarca kullan c n n katk s ile olu an siteler ülkemizdeki kullan c lara kapat lmakta. Yasaklamalar suçlanan sayfalar yapanlar de il, Internet üzerinden bilgiye ula mak, arkada lar yla haberle mek, i ve al veri yapmak isteyen kullan c lar cezaland r yor. Bu yasaklar evrensel demokrasi ilkeleri ve bilgiye ula ma/haberle me özgürlü ü ile uyu muyor. Bizler, 5651 say l yasan n konunun uzmanlar ve kullan c lar temsil eden bir komite taraf ndan fikir ve ifade özgürlüklerini gözeterek yeniden düzenlenmesini ve TBMM'ye sunulmas n talep etmekteyiz. Bu yap lana kadar, mahkemelerin ikâyet halinde bütün web sitesini de il, ilgili bilirki ilere dan arak sadece ikâyetçi olunan sayfalara eri imi engelleme karar vermesinin do ru olaca kan s nday z.” Sağlık sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul CBT 1136 / 3 26 Aralık 2008