Katalog

MARS Dünyalıları kendi Ağustos ayında birbirlerine iyice yaklaşacak olan Dünya ve Mars arasındaki mesafe sadece 56 000 000 km olacak. Bu fırsattan yararlanmak isteyen Amerikalı ve Avrupalı astronomlar, kızıl gezegene keşif araçları göndermeye başladı. Ve akıllarda dolaşan soru hep aynı: Mars'ta yaşam var mı? Bu yılın Ağustos ayında insanlık Mars'a daha önce hiç olmadığı kadar yakın olacak. Ve eğer her şey planlandığı gibi yürürse önümüzdeki on iki ay içinde beş uzay sondası ulaşacak Mars'a. faponlann daha önce göndermiş oldukları uydulanndan sonra Mars yolculuğu yarışındaki ilk adımı NASA atacaktı. Ama elverişsiz hava koşullan nedeniyle birkaç günlük bir gecikmeyle, Avrupalılann "Mars Express" sondasmın Baikanur uzay istasyonundan bir hafta önce başanyla fırlattı... 10 haziranda da "Rover" keşif aracmı taşıyan Deltall roketi, nihayet Cape Canaveral uzay istasyonundan fırlatılabildi. 185 kilo ağırlığında olan ve bir Mars gününde 100 metre kadar yol alabilen aracın, gezegenin yüzey şekilleri ve toprak özellikleri hakkında bilgi toplaması bekleniyor. NASA Haziran ayının sonunda da "Opportunity" sondasmı gönderecek. Uydular önümüzdeki Ocak ayında Mars'a ulaşacak. 849/8 A vrupa Uzay Ajansı Esa "Maıs Express uydusu ve "Beagle ?," Maıs aracını, 3 06 03 gunu Ba ıkonur uzay istasyonundan firlatarak uzay yolcugu seruve mne ılk kez katılmış oldu Maıs Express ye raltaıdakı sulan, Beagle 2 ıse mıkrooıyanız malanveorganıkmaddelenaıayacak Ayrı ca Mars Expıess sondasında bulunan HRSC uzay kamerası Mars'ırı uçboyutlu goruntusunu bugurıe dek elde edılmedıgı kadaı yuksek bir çozunurlukle aldıktan sonra bılgısayarda Mars yuzeyınm mukemmel bir rolyefi tasarlanacak Huı Beılm Unıversıtesı gezegen bıhmcısı Gerhard Neukum tara fından gehştınlen bu sıstem sayesınde boylece bir sıber gozlukle sanal Maıs turları da duzenİPnebılecek Yorungeye yerleşır yeıleşmez uşbaşı yapacak olan sondanın gunde 3GB'lık verı gondermesı bekleniyor kı bu aşdÇ(i yukan 10 15 CBT dergısının ıçerıgıne eşıttır Fakat tum bunların otesınde Mars Express, Avıupalılar ıçm ayn bir onem tasımdktd Bırçok Avrupa ulkesımn çabasıyla gelıştırılen sondaya Amerıkan eh değmedı Hatta sondanın firlatılısı büe Ruslann SojusFregat roketıyle gerçekleştırıldı Avrupa, uzay seruvenınde Amenkan bagımldıgından kurtulmanm heyecanı ıçınde ve bu coş ku Beaglo 2'nın Mars'a ınısı suasmda dun yaya gonderecek ozel bestelenmış bir Mars mclodısıyle kutlanacak Avrupalılann, Mars Express sondası m, Mars'takı yaşamı arastırabüecek en ıyı rnısyon olarak ovmelen de boşuna değü Amenka'nın saygırı bılım dergısı Dıscover büe geçtıgımız gunlerde kaygısmı Toksa Avrupa sondası Mars'takı yaşam ızlerını Nasa'dan onco mı keşfedecek'''" şeklınde düe getırdı Büyük gün 27 Ağustosta Japonlann 1998Temmuz'undaKagoshıma uzay istasyonundan MV3 roketıyle Lrlattıklan Nozomı Sondası Mars'ın atmosferı hakkmda bılgı gonderecek Bu kadaı çok mısyonun bırbırıne yakın taııhlerde gerçekleştrnlıyor olması elbette Dunya ve Mars'ın 27 Ağustos Z003'te bırbırlenne en yakm konumd gelecek olmasıyla ılgüı 27 Ağustos sabahı saatler 9 51 'ı gosterdıgınde Mars ın ışıgı ıyıce aydınlanacak ve Mars birkaç ay sureyle gokyuzundekı en parlak yıldız oldrı Suıus'tan daha parlak ışıyacak Aynca 400 müyon kılometrelık yolculuk mesafesı de yedıde bir oranında kısalacak Ve bu da paradan ve zamandan tasarruf demek Insanoglu yuz yüldrdan b e n Mars'ı teleskoplarla mcelemesıne ve elde edılen ve nlerden bınlerce gonıntu çıkarmasına ragmen hâlâ kızıl gezegenin sırnra çozebümış değıl Işte yenı mısyonlar bu nedenle bvıyuk onem tdşımakta Ken Edgett, MOC (Mars Orbıter Cameıa) olarak adlandınlan son derece kar maşık bir kamerayı ıdare eden ıkı astronom dan bırı MOC, Mars Global Surveyoı uydu sunda 1997 yüından bu yana Mars'ın etrdfında dolaşarak goruntu alıyor ve Edgett, MOC'un bugune degrn gondermıs olduğu 126 000 fotografın tumunu mcelemesıne ıa<3men yıne de her hafta yenı bu surprızle karşı karşıya kabyor Mars jeolojik komada mı? 197O'lı yülarda dstronomlar Mars'ı ılke olarak anladıklannı sanıyorlardı AmerıkdLlann uzay sondası "Manner 9", 1972 yüında kurumus ırmak yataklannı goruntulemıştı, bu da Mars'ta bir zdrnarılaı suyun bulundugunu kanıtlıyordu Araştırmacılar bu verılere gore gezegendekı ıklımın çok eskı donemlerde değıştigıne karar verdıyseler de su yun nereye kaybolduğu sorusunu sadece tahmınlerle yanıtlayabıbyorlardı Fakat 2002 yılında "Mars Odyssey" mısyonuyla yerdlündakı buz varlıgının kanıtlanması uzmanlan kesın bir sonuca goturdu Mars ıkı mılyar yıldan bu yana bir rur jeolojık komada Su var mı yok mu? Ama ne var kı Mars Global Surveyoı uydusu barnbaşka bir goıuntu sunuyor MOC fotograflan o kadar aynntılı kı Edgett ve Michael Malin bu sdyede gez<r yuzeyındekı çok sayıda kayanm yuziv toıtul tabakasıyla bıçımlendıgını gorebılı ler Dunyada bu rur tortullar sadece müyc larca yıl boyu suyun bulundugu bolgc^ olusmustur Oysa Mars'ta bu kadar uzun • deh dınamık bir ıkhm suıecı tahmrn edıln rruştı Dıger araştırmacılar ıse yalnızca mılyon ydlık geçmışı olan yanardağ pusk melerıne aıt ızler bulduklannı sarııyo] Bunlara bdkdcak olursak Mars hıç de olu gezegen gıbı durmuyor Iste büım adan; nnı donup dolaşıp o can ahcı soruya gc renbügüer de zaten bunlar Uzaydabızd başka cdnlılar var mı 9 Yakm konumu nec rayle de Mars en umut verıcı aday olaı goıulmekte Gerçı gezegenin uzermd< ortalama sıcaklık 63 sdntıgrat derece ve ce Mars atmosferı onemlı oranda morc ışm geçırıyor dma bıyologlaı geçtıgım yıllaıda yaşamm sarulandan çok daha rışsız koşulldida suıebılecegını goı Mesela yer altı kaynaklarında hıdrojc yup metan savuıan mıkroplar, 100 s. dereceden daha kızgın kaynakldrda, ^ mus Antdiktık suyunda tuz gollerınde ıadyasyonlu topraklarda da nııkıoorgdn