Katalog

Bilimi yeşerten iklim henüz yok Türkiye çıkışlı bilimsel yayın sayısmın yıldan yıla artması sevindirici. Bu sayı hem bizim içerdeki üretkenliğimizin belirtisi, hem de dışardaki saygmlığımızın ölçütü. Ne var k\, bu tür sayılan genellikle önde gelen birkaç üniversiteye ve yaratıa bilimadamlarına borçlu olduğumuz da açık. em büımsel hem de uretken ol mak butun unıversıtelerın ve unıversıtelüerın gorevı Bu açıdan bakıncd yayın sayısı ya da sıralamadakı yeıımız onemını yıtırıyor Unıversıte oldugumuzu gosterecek daha doyurucu kanıtlaı gerekıyor Bızı evrensel büım yuvası yapacakbır kulture, atmosfeıe, üdıme ıhtıyacımız var Yayın lıstelerınde gorunmeyen, ama gerçek unıversıtelerın kondorlannda, salonlannda sınıflannda hıssedılen şeyler dır bunlar Boyle olduklan ıçın de evrenseldırler Bugun unıversıtenın temel sonunu ozerk olmak bu her ne ıse degü, büım yapmak (malı ozeıklık konumuz dışı) Bıkm sel bıigının uretüebüecegı ve yayüabüecegı bır kurum, yanı unıversıte olmak Bır şeyleı habıre degışıyor ama dec^şım ıyı mı kotu mu ? Soz gehmı artık kımsc kıtap okumu yor, bılırra herkes dergılerden ızlıyor (once surelı yayınlar kutuphanesı sonra ınternet dergüere enşmeyı kolaylaştırdı) Aynca dışarda makale yayımlamak oyle bu saplantı halıne getııüdı kı, dışarda kıtap yayımlasanız kımse yuzunuze bakma yacak Oysa dergıler büımsel ılerlemeran olsa olsa yenı adımlannı tanıtır asıl bu ıkımı gelışımı, atılımı gosteıenleı ıse kıtapldidıı Yabancı dergılerdeta yabann yazarlar alan lannın temel kıtaplarını zaten çoktan oku muşlardır Bız ıse o kıtabı okumadan o makaleyı okuyaıak büım yaptığımızı sanıyomz Pekı bız bu kulture neden ulaşamadık bunca zamandır AB zorlaması olmadan 9 Belkı de yeteıınce açık olmadıgımız ıçın Hem dışa açık olmadıgımızdan çunku dışanyla alısvenşımız her zaman çok sınırlı ola gelmışnr, hem de saydam olmadıgımızdan, çunku zayıflıklanmız, kuçuk hesaplanmız bellı olsun ıstemeyız H Boyle bır ortamda kımse kuram gelıştırmeye, kuramı bırakm kavıam yaıatmaya ugraşmıyor tabıı Herkesın derdı uygulama, çunku uygulama hem kolay elde edüıyor hele de ıthal oluısa hem de para getınyor satmasıru büırseraz Herkes en iyi biliyor Toplumun başka kesımlennde (kara kolda, askerhkte vb) saydamlık ısteyen bız unıversıtede de saydam olmak gerektıgını pek duşunmeyız nedense Unıversıtede herkes kendı adasının mutlak hakımı olma eğıhmındedır Ne başkası ona kanssın ıster, ne de o başkasına Boyle bır ortamda paylaşım da olmaz ışbırlıgı de, eleştın de Yabancı kıtaplann on sayfalannda ya zann, yayımlanmadan once o kıtabı kımlerın gozden geçırdıgını ve eleşürdıgını belırt mesı ve o kışüere teşekkur etrnesı gelenegı vardır Yanı büımsel bır kıtabın daha yazımı aşamasında başka uzmanlarca bolum bolum okundugunu ve duzeltüdıgını büırız Ve bu ışlem ahbaphk üışkısı ıçmde degü geıçek bır eleştın ortamında yapüır Turkıye'de yayımlanmış hemen hıçbır kıtapta boyle bır on ınceleme yoktur (eğer yazarın daha once yurtdışında yayınüanmış eserının çevınsı degüse) aynca ıstenmez de Yanı bız adamızın tek hakımı olduğumuz gıbı, burnumuzdan kü aldırmayı da sevmeyız Açık olmaya yanaşmayan, eleştırıye de tahammulu olmayan bızler, ışbırhgıne de heves duymayız Zaten buna cesaıetlendırecek bır ortam da yoktur lar Cenevre'dekı arastırma enstıtusunde Pıaget'ın bır sorunu nasü parçalara bolup ekıplere dagıttgı, sonra bulgulan toplayınca nasü bır butunsel açüdamaya (kuıama) ulaş tıgı anlatüır hep Oralarda bu paylaşmayı ve ışbırlıgını ogrencüer de yaşar ve ogrenır Amerıkada ou/le saatlennde ogrencı, ogretm uyesı herkesın kese kagıdı ıçındekı ye megını alıp bolumde bır araya gelerek en son okudugu makaleyi kıtabı anlatması araşurma projesını açüdaması, değerlendır melen, eleştırüen alması ve yanıtlaması unı versıte yaşamının bır gelenegıdır Buna karşüüc, tez jurüeıının dostlaı çevresınde kuruldugu, tez onerüerının tartışılmadan geçırüdıgı, hıçbır soruyu yanıtla yamayan adaylann 'pekıyı üe unvan sahıbı yapüdıgı kımın ne okudugunun, ne yazdıgı nın, ne anlattıgının büınmedıgı ortamlarda boylesı gelenekler yoktuı, oluşamaz da Boyle bır ıklım yaratmaya da hıçbır yasanın gucu yetmez Bunun ıçın yasa degü nıyet gerekır Unıversıteyı unıversıte yapan yasalar degü büıme ınanmış, kendını büıme adamış yaratıcı ınsanlardır, onlann ıçındekı ıyı nıyetnr, dogru yaklaşımdu Makaleyi eleştiren yok Bunlar ne eskı yasalarda yazüı ne de yenüerıne yazüabüecek hususlaı, ama tablonun onemlı bır gerçegı Tablonun obur paıçdldiı ornegm ozeıklık gıbı onemını yıtırıyor artık Çunku boyle bır unıversıtede herkes ozerk, kımse kımseyı deneüemıyoı, kımse kendını de denetlemıyor Soz gehmı kımse kımsenın yayınını eleştırmıyor hatta olumlu anlamda büe, herkes kendısının ve herkesın nasü kıtap yazdıgını büdıgı ıçın sesını çıkarmıyor (hele deıs kıtabı pazanndan pay almak soz konu suıse) üteyandan sınıfinkapdhkapüaııarkasında neler anlatüdıgını da kımse bümı yoı Ogrencı de zaten ne kadar az şeyden sorumlu olursa o kadar kolay dıploma ala cagmı duşundugu ıçın genellikle ne soru yoneltyor, ne açüdama ıstıyor ne hesap so ruyoı büımsel anlamda Kurumsal denetımın (sıyasal bağlamda degü) meslektaş de neümının, ozdenetımın olmadıgı bır unıversıtede kotu anlamda herkes ozerktır Özgün katkı nerede? Yuzleıce araştırma yapan bolunüenmız var, ama bır tek ozgun katküan yok ne ulke büımıne, ne evrensel bügıye Hepsı sankı aynı kalıptan çıkmış yuzlerce araştır ma Verı ureten ama fikır uretmeyen araştırmalar Şu kadar makalemız bu kadaı kıtabı mız var, ama hıçbır ozgun kuramımız, kav ramımız yok Henrı Pouıcaıe'nm, "Büım bır evın taşlardan kurulması gıbı olgulardan ku nüur, fakat bır ev taş yıgını olmadıgı g±>ı bılım de olgulann bınkımınden üoaret degü dır" uyansını unutmuş güoıyız Demek kı bır şeylen eksık ya da yan lış yapıyoruz Belkı unıversıte anlayışımızda büıme yaklaşımımızda bır sorun var Belkı dışa açüma ve saydam olma konusunda paylaşma ve ışbırhğı konusunda, eleştın ve denetm konusunda daha fazla yol almamız gerekıyor Ama en onemlısı unıversıtede ve unıversıteyle ne yapmak nıyetınde oldugurnuzu yenıden behrlememız Büımı yeşeıten üdımı oluşturmadıkça gerısı bana çok anlamh gelmıyor Bekir Onur 4 Odaklanma ve bütünleşme Nobel odulu kazananlaıın bunu tek başına aldıgı sanüır genellüde arkalannda nasü bır ekıbın ve ışbırhgının oldugu büınmez Oysa bır arastırma merkezı ya da ensutu, hatta bazen butun bır unıversıte vardır buyuk başarüann arkasında Buralar yogunlaşma odaklandır aynı zamanda Insanlann belırlı bır kuramın çevresmde toplandüdan beyın guçlerını bırleştırdüden goıiüur Bu odaklanma aynı zamanda butunluk de sag Dışa açılma kültürü Bu tuı dıkenlı eleşüıüeı kaışısmda genellikle ıkı soru sorulur Buıncısı o£keh ya da alaycıdır Herkes 9 kotu de bır sen mı ıyısm Degü vallahı ben de aynı soydanım, sadece gorduklenmden rahatsızım Ikrncı soru ıçten gıbı gorunur ama ru zak doludur Pekı onerın ne kardeşırn' Aslına bakarsanız pek onerım de yok onu yasa yapanlaı ya da uygulayanlaı duşunsun, ancak ben yıne gorduklerımı anlatabüınm Soz gebmı, bugunlerde bırçok unıversıtemız hanl hanl AB unıversıtelerıne uyarlanma (akıedıtasyon) çabşmalan yapıyoı Buyuk bır ıçtenlıkle ıstıyoruz kı, bızım og rencımız de Pans'tekı bır ogrencı gıbı Londra'dakı bır unıversıteden ders alabüsın Ama bızım ogıencımız once kendı ulkesınde, kendı kentmde, hatta kendı unıver sıtesınde boyle bır olanağa, boyle bır gele neğe sahıp mP (Yatay geçışten filan soz etmıyoıum) Hepımız kapah kutu olduğumuz ıçın, ayru kent ıçındekı degışık unıversıtelerde büe bu gelenek yok Aynı unıversıte ıçınde büe bırbınmıze ogrencı gondermıyoruz belkı de gondermek ıstemıyoruz Oysa Avrupalı ogrencı kendı ulkesın de her sınıu başka bır unıversıtede okuya büdıgı gıbı, ıstedıgı dersı ıstedıgı yerden ya da kışıden de alabüıyor (çunku orada kımın ne anldttıgını büıyor) Bu kulture sahıp oldugu ıçın de AB unıversıtelen arasında gezınebüme olanagına ve ozgurlugune sahıp Kitap okumadan makale Ornegın Pıaget ın temel yapıtlannı okumadan çocugun büışsel gekşımı alanın da araştırma yapüamaz ama bızde pekâla yapılıyor çunku makaleler okunuyoı, onlar da adı geçen kıtaplara da sankı okumuş gıbı gonderme yapılıyor Kuramsal bıigının akademısyenler aıasmda bıle sevılmedığı usul oyle gerektırıyor dıye arastırma rapor lannın başına bııaz konuldugu ya da deıs kıtaplannın orasma burasına yanm yamalak serpıştırüdıgı garıp bır okuma/yazma oıtamı Once araşürmayı yapıp sonra kuramsal destek aramak son derece yaygın bır uygulama Problem degıl konu ozellıkle moda ıse araştımıak teknıkleıı yontem bılgısının onune koymak, kendı gozlemıne onem vermek yeııne başkalarının ne yaptigına der gılerde bakmak yerleşık yanlış tavırlardan bazılan Mubeccel Kıray, bu problem koymadan beümlemeler yapmanın bır hıpotez ol madan kaba venler toplamamn büım sayüamayacagını ısrarla belırtır, ama problemı gorebümek ıçın genel gozlem, degışımı gorebümek ıçın tarıh bügısı ven toplayabü mek ıçın teknüdere hakımıyet, yorum yapabümek ıçın bügı bırıkımı gerekhgını de vurgular Kıray 'ın, "yenı araştırmalaı, taze hıpotez ve teonler boyle bır ortamda yeşermez" dedıgı ortamı yaşıyoruz nıcedır Ankara Unıversıtesı ogretım uyesı Teknoloji ödülleri'ne rekor başvuru... Teknolojının Turkıye nın kaüanrnasında, rekabet edebüırlıgınde hayat onem taşıdıgından yola çıküarak TUBİTAK, TTGV ve TUSİAD taratodan oluşturulan TEKNOLOJİ ODULLER1, toplumun her kesımının konuya duyarlüığını arürmayı amaçlamaktadu Bu yıl 5 sının verüecegı odullere %30 oranında artışla gerçekleşerî başvuru TEKNOLOJİ ODULLER1 nın ustlendıgı mıs yonu, ük gununden ıöbaren ne kadar başarüı bır şeküde surdurduıŞunu gosterıyor Buyuk Odul kategorısınde geçen yükı başvurularla karşüaştırüdıgında gerçekleşen %70 oranında arüş kurum ve kuruluşlann teknoloji gelışürmeye daha fazla onem verdıgının gostergesı Teknolojı Odullerı Yurutme Kurulu Başkam Selim Saıper şoyle dedı 'Yülardır teknolojı yaratan toplumu olusturabümek ıçın ugraşıyoruz Bu yü Buyuk Odul başvurulannda gerçekleşen %70'hk artış TEKNOLOJI ODULLERl'nuı verümesı üe ne kadar doğru bır yolda üerledıgımızı gostenyor 5 TEKNOLOJI ODULLERl'ne ıse toplamda yaklaşüc %30 oranında artışla başvuru gerçekleştı Gebnen nokta sevmdırıcıdır Ancak katüımcı sayısında onemlı bır artış gerçekleşmış olsa da hala bızım Turkıye'nın yenı teknolojüer qeUştırmp anla mmda gormeyı umdugumuz sevıyeye ulaşmış degü Hedefımız onumuzdekı yülarda başvurulardakı artışın % 100 den de fazla olmasıdır Bugun ükrı mulkıyet üıracatnın fikn mulkıyet ıt halatını karşüama oranı onemsenmeyecek kadar duşuk Bız hep sanayı ureümıne bakıp üıracatın ıthalatı karşüama oranlanna odaklanınz Oysa bunlar geçıcı rekabet gucu Asıl olan fıkn mulkıyet Başka bır şeküde soylemek gerekırse, TEKNOLOJI ODULLERI üe yanı teknolojı uretımını ozendırerek, uretüen mal yada hızmettekı rekabet gucumuzun ham madde ve ucuz ışçüıkten fikn mulkıyete dogru kaymasıdır" Teknolojı Kongresı ve Teknolojı Odullen'ne üışkın aynntüı bügı ıçın wwwteknolojı org tr adresını zıyaret edebılır (0 312) 468 68 71 (pbx) nolu telefondan veya gozde@npr com tr'den Gozde Yaman'a ulaşabüırsınız. 848/13