Katalog

"İş yaratma'nın bir teknoloji olduğu da ıskalandı (mı)? Tınaz Titiz B u yazının amacı toplumumuzun önemli sorunlarından birisi durumundaki işsizliğe yol açan nedenleri ortadan kaldırmadan; * işsiz kalanlara iş bulunamayacağı, * işsiz kalacak olanlara engel olunamayacağı, * yasa çıkarılarak işlerin güvenceye alınamayacağı gibi olguları, Sorun Kimyası yardımıyla vurgulamak ve kimi somut öneriler uretebilmektir. Kök Sorun Hayalet Sorun Sorun Kımyası'nın kavramlanndan bırısı "Kok Sorun Hayalet Sorun"dur Bırbınnden tureyen sonmlar arasındakı kokturev ılışkısı duşunuldugunde, tureyen sorunlara "hdyalet", onları tureten(ler)e ıse kok denıl mesı kolay anlaşüabıkr Bu zıncır gıbı bırbırmden ureyen sorunlann herbırırun hem kok hem de turev olabıldıgı de yıne kolayca gorulebıhr "Kok sorurilaı ılk bdkıştd goze çarpmayan, etkılerı ıse şıddetiı bıçımde hıssedı len sorunlardır aynen elektnk akmu gıbı Çarpılan kışı "elektnk" demlen şeyı goremez ama dokundugu çıplak teh gorup musebbıp olarak onu tanımlar Bu durumda elektnk "kok", çıplak tel ıse "hayalet" sorunlardır Bır surprız lşsızlık dıye bır sorun yok tur1 Bu açıkldmdmn ışıgı altında şunu soyle yebılır ız İşsizlik bir hayalet sorun'duı lşsızlık konusu ıle herhangı bıı duzeyde meş gul olanlann, * ışsızlıgın ne oldugu ve de nelenn ış sızlık sayılamayacagı • hangı kok sorunlann ışsızlıge yol açabıldıgı, o koklere hangılennın yol açtıgı ılh o kok sorunlardan hangılenmn tuıedıgı ışsızlık konusundakı hayalet sorunla nn neler oldugu bunların koklennın rııçın hıç ılgı çekmedıgı, • halen bır ıse sahıp olanlann hangı durumlaıda potansıyel ışsız halıne geldıgı • her yenı gelışen teknolojının bır bolum ınsdnın ışı ıçın bır tehdıt, bır bolumu ıçın se yenı ış ımkânlan demek oldugu • heı ınraç edılen mal ve hızmetn as lmda işsizlik üıracı heı ıthal edJenın ıse işsizlik ithali olduğu, ıthal ve ıhraç ışlenne boyle bakddıgında bunlann "ıyı yoneümı"nın net ış (yanı ıhraç edüen ışsızhkıthal edılen ış sızlık) yaratabılecegı, • ışlen devletın yaratamayacagı ve de yaratmaya kalkmaması gerekügı devleün sadece "ışlenn ydidülması ıçın uygun ıkhm ya ratmak" ışlevı bulundugu, ışlen ıse ancakkışı lenn kendüeıının yaratabılecegı, gıbı konula ra bır zıhınsel netlık ıçınde bakabılmelerı ve mhayet bu denlı çok nedenlı bır sorun'un, bır yontem omegın Sorun Kimyası kullanmadan çozulemeyecegmın anlaşüması şarttır "Üçlü'nün günahı ve sevapları! Siyasetçibürokratakademisyen uçlusu tabıı kı çogunlugu açısından kamuyu ılgılenduen hemen tum alanlardakı sevap ve gunahlann sahıplendır Başanda payı ol mayanlann yanı sua bdşansızlıklarda payı olmayanlar da vardır Pohtıka behrlerne uygulamabıhm destegı sağldma ışlevlerını ustlenmış bu uçlu "ış yaratma' kavramının bu "tekmkler demetı" olducjunu anlamadan, uzun yülar boyunca şu 2 yolla ış yaıatrruştu (1) Yenı yatınmlar yaparak, (2) Kamu kadıolanru kullanarak (yenne dtama ya da bu yetmedıgınde yenı kadro ldr ıhdas ederek) Bugun hâlâ 80 unıversıterruzın hıçbınBunlaıddiı birincisi, kamu gelırlen smde anlı şanhlan da dahıl b u "istihdam vergı, borçlanma ozel kaynaklar, tdsdrruflar mühendisliği" dalı yoktur Akademık ozvd yeterlı olduCpj zamanldr ışe yaramış, Tur gurluk çağdaslık vs gıbı panlnlı sozlenn kıye eserler kazanrmştu Ama uzunca yıllarotesınde, buna akü erdumeye çalışan bu unıdan bu yana bu kanal kapalıdır Borçlanversıte dahı olmaması, uzennde çok duşu mdyı artık yalruzca borcumuzun fdizlerını nulmesı gereken kolay kolay yenüıp yutulaodeyebılmek ıçın kulldnıyoruz mayacak bu gerçektu tkinci yol ıse başlangıçtan ben tam Burokrat ve polıtkdcılaıın durumu dabir tahribat yaratmışnr Kaha farkü degıldu HerbınTur munun en onemlı kadrolan "^*BH''' "*""^* kıye'yı kurtannaya addy sıyası aynen ıçme suyu şebekesıne ta Kamu kadroları pdrtılenn hıçbu"isının bu kd kanalızasyon kanşması gıbı ış nesı hanç, onu da kuranlar yaratmak amacıyla kullanılmışkullanılarak iş pattı programmda ya da polı tu Dıkkat edıkrse tumıçvedış tıka dokumanlan ıçınde boyle yaratmak (IMF gıbı) baskılara karşın bu konu yoktur tahripkarlıktır ve Iş yaratmak butun karmaşık devlet kadroları kuçulme sure mekte aksıne büyiimekte üfjİV€rSİt€İ€rİlTIİzde Çİ e r de oldugu gıbı bu dı dir. zı teknıgın bır aidyd gelıp bir "istihdam Işten çıkarüan, erken uyumlu bıçımde kuUanımın emeklı edılen kamu gorevkle mühendisliği 'dalı dan ıbarettu Bu uzay aıacı nnm yenne daha fazlasıylaridsıl kı yuzlerce farklı surecuı eleman alınmdktadır Bunun uyumlu bıçımde bırleşürılmedurdurulması mumkun degıl • • • • • • • • • • • • • sıyle uzaya yollanabılıyor ıse du Çunku ışaş eşıtiıgı gereve bu baraj nasü kı benzer şegınde zorla olsa dahı yenı kadrolann ıhdas kılde bır "tekmkler demetı" ıse, ış yaratma da edılmesını, ıhdas edılemıyorsa mevcudun ışoylece bır tekmkler demetıdu ve bu tekmkleten çıkanlıp yerulennın o ışe dknmdsını kı nn bulıktelıgıne istihdam muhendıskgı dem ışın saglayacagı geurın donuşumlu olarak lebılu kullanılması demekürgerekünr Iş yaratmanın bu ozelngını anlamış ul Sıyasetçıburokratakademısyen uçlukelerde bu adla bu dal yoktur ama her bu sunun buyuk çogunlugu, her bırı dıgennı teknıgı bılen, ogreten, kullanan ınsanlar varsuçlasa da, kendısme yeterb ılnfahn gostenl dır Işın tuhaf yam bunlar gızh de degıldu medıgını ıddıa etse de, bu 2 yol dışında bu Hattâ bu tekmkler bu araya topldnmıs, yazılyol duşunemernıştır ve halen de dumış basılnuş kullanması gereken ınsanlann şun(e)memektedu Asbnda 2 yoldan buıncısı ellerıne venlmıştir de yenı yaürımlar yoluyla ış yaratma zaten Vedat Özdemiro§lu nun "Selâm Dunkullanılması zorunlu bır yoldu Genye sadeyah, Ben Turkum" kıtabı bır şaka gıbı gorunce kamu kadrolannın kullanımı kalmaktadır se de, bu dnldşılmaz dymazlıgı gorenler ışın pek şaka olmadıgını anlayabıurler Keşıf ve ıcatlar konusunda olağanustu başansız olan ınsanımızın ıçınden çıkan bu Sozun kısdsı, ış yaratma konusunu anla uçlunun, bula bula kamu kddrolannı ıcadetmamakta dUBmldıkçe bu sorunun gıderek mesıne şaşmamak, ancak uzulmek gerekır Devamı 15. sayfada yok 'Yanhş bilgilere' eleşt C BT'ın 845 sayısmın gundem adındakı koşesınde Gundem'e eleştırı baş hgıyla yaymlanan, 842 sayıdakı 'îddıah bu tıp fakultesı" başlıkh yazıraza gelen eleştırılerı dıkkatle ve hayretlc okudum Degerlı bu" yayın ddnışmanı ve koşe yazannın bır fakulteyle ılgılı ovgu ve guıou ıçenkb bu degerlendırmesıne, o kurumda çalışan bu kaç ogretım uyesının eleştınlerı ender de ol sa rastlanan bu vakiddır Yemlık ve degışım donemleıınde, uygulamalardan hoşnutsuz olan kışı veya gruplann da olabılecegım elbette kabul ederun Ancak bu eleştuilerm her yıl ıkı kez yapılan akddemık genel kurullanmızdd yd da kurumumuzdakı benzer top lantılarda dıle getu ılmesuu beklerdun Arkadaşlanrnın degerlendume ve go ruşlerıne saygüıyım Ancak bazı konularda kamuoyunun yanlış bılgılenduılmesı ve kurumumuzun yıpratüması tehlıkesıne karşı ce vap hakkımı kullanmak ıstemekteyun Egıümle buaz ılgılenen kışıler TUS nın b u fakultenın başan krıten olamayacagım, çunku bunun fakulte guış puanı ıle paralelhk gosterdıgını bıluler (Çukurova Umversıtesı nın yaptıgı bu çahşma bu durumu açıkça ortaya koynidktddu) Bılgı ve becerıyı olçmek ten zıyade bır sıralama mtelıgmdekı TUS, ne yazık kı mtemuktekı uygulamab egıtımın ve 1 basamaktakı saglık hızmetlennın aksdiıid sına neden olmakta en onemlısı ogrennlerı ezbercüığe yoneltmektedu Fakulte kurulumuz Tıp Fakultemızın mısyonunu 'Tum toplu mun sağlık duzeyını yukseltecek rutebkb pıa tısyen ve uzman hekım yetıştumek, bu egıtımı sagldyacdk ve konusu ıle ılgılı araştumalaı yapacak akademısyenleıın yetışmesuıe olanak sac/lamak ulkemızde evrensel duzeyde sağhk hızmetlerı vermek" olarak behrlemıştu Fdkultemız bu amaç dogrultusunda egı tım, araştırma ve saglık hızmetlennı surdurmektedır Araştırma konusunda en onemlı parametrelerden bınsı olan ogıetım uyesı başına duşen SCI yayın sayısı ıle fakulteınız 2002 yıhnda 0 6 ıle ust sudlarda yer almaktadır Ogretım uyelerımızı daımı statuye ozendırmeye çauşınz Yonetıcıhgım oncesı 14 olan lasmı statudekı ogretun uyesı sayunız şu an 11 olup, toplam 230 ogretun uyesımn kuçuk bu oranuu oluştuımdktadu Kısmı statudekı hocalanmızın yone tım taraundan ızole edıleıek bsmı statuyu seçmek zorunda bırakıl malan ıddıası dogru degıldu ve yonetım felsefemıze ters duşmektedu Ozel muayeneha ne çahştınlmasuıın ogretun uyesını kamu yaran ıle kendı yaidrı drdsında sıkıştuabüecegı kaygısını taşımaktayız Kuçuk bu ornek bu konudakı tutumumuzun kdnıtıdu Bu'ikunınden yararlanmak ıstedıgunız bır ogretım uyesıne Dekan Yaıdımcılıgı teklıf etmemıze rağmen kendısı seçımmı muayenehane yonun de yapmıştu Tam gun siatudekı bu çok ogretun uyemızle ügılı ıddıalan ve lıyakat sadakat konusundakı gonışleıı geıçek dışı ve talıhsız bu beyan oldrdk nıtelendmyorum Yazımzda beurtılen kadıo venlmeyıp aynlan, sonra usul yonunden yurutmeyı duı durma karan ıle gen donen elemarumız, ydn dal uzmdnuk egıtımı almak ıçın suresı uzatı lan ve egıtim donemı sonunda, yasalar çerçevesınde kadrosunu boşaltması gereken bu araştırma gorevlısıdu (Aıaştuma gorevlısı kddrolan uzmanlık egıtımı ıçın tahsıs edılmış geçıcı kadrolardu) Fakultemızde akademık yukseltmeleı standartlara bağlanmıştu Objektıf krıterler belırlenmış ve uygulanmaktadu 6 yıllık yonetıcüığun suresınde kadrolaş ma konusunda çıfte stdnddrt uygulandıgına dau bu ornek bulunuyorsa bılmek ısterun Bu dığer konu, ogıeünı uyelennm oğrencıler taraundan degerlenduümesı olup, bugun butun batı unıversıtelennde uygulanan ve sonuçlanna son derece onem verüen b u yontemdu Iyı bu egıücının bu degerlendumelerden çekuıce duymaması gerelar Kaldı kı değerlendumeler ılgılı ogretım uyesıne "gızh" olaı^k bıldırılmekte ve ogretım uyesmın kendı açıklanm kendısı fark edıp, gelıştuTnesı dmdcı taşınnidktr', uygulamaya yonelık her yıl anketlerde ıyüeşünneleı yapılmaktadu Okurlanmz nezdınde kuınmumuzla ılgılı yanlış bılgılendumeye kaışı bu yazıyı kaleme dldırn Daha oncekı genel kurullanmızda oldugu gıbı ılk genel kurulumuzda bu ogretun uyelerunızın soracaklan sorulan detaylı bır şekılde cevaplayacagum ıfade etmek ısterım Umversıte ve fdkulte yonetımı eleştuılere açık, katüımcı demokrasıye ınanmış ve bu felsefe dogrultusunda kaıaılaı dldn bu yonetım anldyışına sdhıpür Bu başanrun en temel dayanagı da bu anlayış olmuştuı Prof.Dr.Mehmet Baykara Akdenız Umversıtesı Tıp Fakultesı Dekanı 847/13