Katalog

dörtköşe Piref, H. Ökkeş Savunma sanayiinde şirket yapılanması Aytekin Ziylan Numeroloji ya da Numaracılık Bu hafta "numdrdcıMc" konusunu ışhyormuş numaıa sı yapacagız Gavurca aslı "numerology" olan numaracılık tam bır okkult unsurdur Sayılar veya numaralar arasında evrenselkozmık üışkı ve ılıntı bulmak numaracüıgın tdiıımı ola rak venlebıhr Numaracıldr, daha dogrusu, hayatını numara yapa rak kazananlar numaracılıcfln koklennın tanhtekı ılk safkan (pur) matematıkçı Pısagor'a (Pythdgoras, 10 569470) dayandıgını ıddıa ederler Bılındıgı gıbı, Pısagoı bır dın ve felfese okulu daha dogrusu tankatı kurmustuı Pısagor'un murıdlerme "mathematıkoı" denmekteydı 'rankatın katı kurallan vardı Uyeleı gerçeğın doğada matematıksel yapıda bohrdıgıne ve bazı semboUerm mıstık onemı olduğuna rnanmışlardı Tarıkat uyelerı bnbırlerıne mutlak bağkydüaı ve gızlıhk çok onemlıydı Cunumuz de numaracılık o derüı yaygmlaşmıştır kı, nerdeyse her yayında, her meslekte, her uğraştd ortaya dolaylı veya dogrudan çıkabümektedır Zaten çevremızdekı hemen hemen herşey ya numaradn ya da numaralıdır Dolayısıyld nerde bır numara aransa kolayca bulunur Basıt numaracıldr her kaşıye, olaya, ısme veya cısme bır sayı karşüık duşurup "ozel" sayı elde edebılırler. Bu oze) sayırun "kozmık" ve okkultık analızı yapıldıgında ortaya numaracılık ılmı çıkar Bu ılımle Joşıbk çozumlemesınden tutun, gelecegı okumaya dek her bır halt yenır (Yenırse elbet) Bır numaracılık ornegı vereyvm Varsayalım kı dogum tarıhmız sızın ozel numaranızdır Yara, 9 Mayıs 1961'da dogmuşsanız eger, gun, ay ve yılın topldrnı (9+5+1+9+6+1=31, 3+1=4) sızın ozel sayvnız olmaktadır Isımlerden ozel sayı elde etmek ısteyenler bunu çeşıtlı yoldan hesaplayabılır Her harfin abecedekı sıralamasrna karşı duşen sdyıldrın toplamı alınabılır veya bazı numara cılann hazırladıklan ozel harf sayı tablolan kullanüabüır Ozel sayı bulnid yontemı ne olursa olsun bulunan sayı sonuçta ıllakı 1 ıla 9 arasınd mapseduır Sıfir ozel sayı olardk kabul edılmez 1 'den 9'a her sayıya karşüık duşen oznıtelıkler uyduruklanır Ben bıle oturdum, okkultık bır yontemle (yontemımı sıze açıklamam Sdkmcalı olabüır) 1 'den 9 a dek sayüann 1 oznıtelıklennı çıkarttım Heyhat bır sayı harıç dığer butuıı sayılan ya kusurlu ya drızalı ya da sakıncah buldum Ornegın, 1 sayısınrn tekıllığı ve basına buyruklugu sergıledıı^ını buldum 1 ışe yaramaz bır sayı çıktı Ozel sayısı 1 olan1 lar maalesef yandı Asal olmasma asal ama 2 sayısı çok ü kel ve ıkılemı sımgelıyor Ozel sayısı 2'ye karşüık duşenler de yandı 3 uçuk olınasmd uçuk bır sayı, ama kaçık ayru zamanda Ozel sayısı 3 olanlann halı ıçler acısı Perışdrüık sımgelıyor 3 5 başma pek buyruk bu sayı Ozel sayısı 5 olanların herhangı bır ışı başarma şdnsları ne yazık kı yok 6 uçe ve ıkıye bolunpn boluk porçük bır sayı 6'lar hep alttan alırldi anıa hep de altta kalırlar. Yazık 7'leı zaten ayvayı yemış, analız bıle gerekmıyor 8 ıse evrenın erı zaval lı sayısı çıkü analızde Yatar, yıkılır, bolunur, parçalarur, kısacdsı saçma sapan bır sayı bu 8 (evlüık tanhınden furetılen ozel sayınız eğer 8'e tekabul edıyorsd vay halınıze) Sonuncu sayı olan 9 gerçekten sonunculdrın ve doguştan kaybetmışlerın sayısı Ayrıca 3'e bolunmesı ve karekoku nun alrnması tehlıkelı ve sakıncalı olduğuna ışaret 9'dan olabıldıgınce kaçınmak gerek Heyhat1 4'un muthış ozel, guzel ve hassas bır sayı olduğunu, ozel sayısı 4 olanlann sııtımn yere gelmeyeceğım bulduk Nedense artık (Koşemızın adının 4koşe olmasınm bu sonuca ulaşmamızda her hangı bır ydrı etkısı olmadı azız okurlanm ) S avunma sanayıının çeşıtlı ozollıkle nnden ıbsı, hu sanayıde, en ılerı, uç teknolo]üeıın kullanılıyor olması ve gızlıuk gereksınımıdn Bu ozellıklerı nederuyle savunma sanayıcısı ıle savunma bakarüıklan arasındakı ılışkıler daha degısık olmak zorundadır Ancak, sonuç olarak konu bır mal veya hızmet alırru olduğu ıçın, savunma bakanlıklarının kamu mahyesını kollama gıbı, en ıyı sıstemı en uygun fıyata alma şeldınde ozetlenebılecek bu yukumluluklende vardır Türkiye'de Durum: Bırbrrlenyle çaüşan, ılen teknolojı Ulkemızde dna savunma sıstemleve gızlılık gereksınımı ıle karnu malıyesı nrun tedarıkınde mıllı ana yuklenıcıuk nı kollamd gıbı uç gorevı bır drada yuru yontemı uyguldnmıyor Her sıstem ıçın tebümek ıçm Avrupa ulkelerınm uygulaayn ayn, sıstemlenn tarumı, tasarımı, Çok sdyıda alt sıstemın rekdbet dıkları yontem şoyledır Devlet, yanı gehşürılmesı, uretrmı, ıdamesı sdfhalan koşullannda çok Sdyıdakı alt yuklenıcıdevleü temsılen savunma bakanlıkldrı, nı da kapsayan tedarık ıslevı degıl, halerden satın ahnacdğı, ügılenen şuket savunma sanayı alt sektorlermden her zırlanan detayh tekruk şartnameler ıle lerce bılınuse, savunma sanayıı ıçın urebırınde fınansal, teknolojık, deneyım vb sadece saün alma ıhalelen yapürnaktatun yapan veya bu dldna gırmek ısteyen açılannddn en guçlu bır şırkeü "mıllı ana dır Bu ıhalelerde her ne kadar ıhale tekyenı şırketlerrn de Mıllı Ana Yuklenıcılık yuklenıcıMAY" olarak onceden belırler lıflen teknık olarak degerlendırmeye tâyontemıne ıürazlan olmayacaktır TASBdkanuk sadece bu şırketle çok yakın bı tutulsalar da sonuçta ıhalenın kazarulMUS projesı bu konuda guzel bu omek üışkılere gırer, tedarık edılecek sıstemın masında en buyuk belırleyıcı, fiyat oltır Büındıgı gıbı bu projede once bu sabakanhk tarafından belırlenmış genel maktadır Hem de satın almafiyaü,omur tın alma ıhalesıne çıkümış ve Aselsan ozellüderının teknolojık detdylannm hadevrı malıyet değü teklıf veren tek firma olmuştur Aselsan zırlanmasında şırkeün muhendıshk yetesozleşmeyı unzaladıktan sonra alt sısneklerıru kullarur Boyle olunca doğal Aslrnda bu sureç bızde oldugu gıtemler ıçın, bdzılanyla daha onceden olarak tedarık aşamasında fiyat rekabet bı dunyanın her ulkesınde de başlangıç anldştıgı, 7 8 şırketle aynca sozleşmeler koşullannda degıl, "malıyet artı" yonteta ayruydı, ancak Avrupa ulkelerı bununzdlamışur Bazı sıstemler ıçın yenı tekmıyle belırlemrken, şuketın hesaplan dan kaçınmanın ve ana sdvunma sıstemnolojı gehstırılmesı gerekmış ve Aselsan da bdkanlığa açık olur Bu suretle balerırun tedarıklerınde tekruk değerlenbunlar ıçın Unıversıteyle anlaşmıştu' kanlık bır yandan ılerı teknolojı edınımı dırme, omur devn malıyet hesaplamalaBoylelıkle TASMUS'un gelıştırılmesmde ve gızlıhk konusuna çozum getınrken, nnı en az dış etb altında yapabümek ve tam brr unıversıte, sdnayıcı ve kullanıcı ayru zamanda kamu malıyesını de gotedanğın ulkelennm bıhm, teknolojı ve ışbrrbgı gerçekleştırılmış ve mıllı tek zetmış olmaktadır Avrupa ulkelerının sanayıleşme yetenegıne katkı yapmdsrnı nolojı yetenegımıze onemlı katkıldr çogunda, savunma tedarıklerınde Mılh saglamak bakrmından en ıyı yontem olayapümıştır Süahlı Kuvvetleı 'de sıstemın And Yuklenıcılerle ımzalanan sozleşmerak "mıllı ana yuklenıcılık" yontemını bulışletümesı, gehstırılmesı ve lerde fıyat hep "malıyet artı" yonSavunma sanayimlıl güçlendlrme hedefl ıdamesı konusunda, karşısında temıyle behrlenır (1) Bu malıyet tek brr sorumlu şukete sahıp ol artı kâı, malıyet artı pnm vb ne ulaşabilmek içln ana politika, mllli muştur şeklınde olur guçlu bır sanayı şırketırun muhendıslık gucurıu guvenle kullanma olanağını elde pder Guçlu bır ArGe merkezme sahıp olan and yuklenıcı şırket, ozellıkle gunumuzun karmaşık, üerı teknolojüı savun ma sıstemlennın hangı alt brrımlerının mıllı olanaklarla ureülebılecegını, hangılen ıçrn teknolojı gelıştırmeye gereksı nım olduğunu, hangı alt brnmlenn rekdbetçı bır ortamda en uygun fiyatlarla satın dbnabılecegını en ıyı bır şekılde sap tayabılu ve bu konuda Savunma Bakanlıklanna etküı destek verebıhr (2) nusu oldugunda çok sayıda şuket ana yuklenıcı olarak ıhalelere kaulmak ıstemektedu Bu şrrketlerın buyuk bır çogunlugu herhangı bır ana savunma sıs terruru geuşürme konusunda ana yukle nıcı olabılme yetenegrne ve uretım konusu urun ıçın gerekh teknolojıleıe sahıp değıldır Ydbancı teknolojı kullanarak uretım yapmayı duşurunektedu Hatta yabancı teknolojılerı ozumsemek ve mıllıleştuınek gıbı bır nıyetrrun olmadıgı deneyımlı brr ArGe oıgaruzasyonuna sahıp olmadığından belhdu Dolayısıyla her ısteyerun her ana savunma sıstem ıhalesıne ana yuklemcüık ıddıasıyla gırmesuıın onlenmesı gereküdrr Isteklı şu ketler bır alt yuklenıcı olarak savunma ıhalelenne katüabüınelı, hatta bu husus td teşvık de edılmehdır Ancak, gerek fıyat ucuzluca, ğu, gerekse teknolojı gelıştırme ve kalıtede mukemmelıyeü yakalamada "rekabet" uygulamasının onemının yddsınabılmesı de gerçekten olanaksızdır Bu nedenle Avrupalılar savunma sanayıı sektorunde de rekabe tı bır yontem olaıak kullanmayı kesınlıkle terk etmemışlerdır Nıtekım ana yuk lenıcüerın yetkı ve sorumlulukları sınırlı dır Ana yuklenıcıler sıstemın test ve entegrasyonundan, sıstemın omur devrı ıdamesmden ve mıllı olması gereken ve krıtık teknolojüenn edınılmesrnden Bakanlıklara karşı sorumlu şırketlerdır o kadar Bunun dışmdakı alt sıstemlenn tedarıklerı tamamen rekabet kuıalldrı ışle nlerek yapılır, alt sıstemlerın ozgurı teknolojı ıle uretüenlerıne teşvık verüır, boylelıkle çok onemlı olan alt sıstemler en ıyı fiydüdrla tedarık edılırken, ozgun teknolojı gelıştırme yolunda, gorecelı olarak kuçuk şırketler, ulkenın genel teknolojık duzeyının yukseltümesı dogrultusunda olumlu bır yansma ortarmna sokulmuş olur Bakanlıklaıın mülı ana yuklenıcüerı, kendılenru destekleyen bu tur "tekruk merkez" gıbı kullanmaları Bakanlık kad rolarmrn şışmesını onler Bakanlıklar teknolojl yeteneğinin ytikseMlmesl o/un ana yükknkilerin de mutlaka milll o/mosı gerekll olmaktadır. dular Türkiye'de son zamanlarda bazı buyuk ana sıstem tedankı projelennde mıllı ana yuklenıcılık yontemıne gıdılmek ıstenrnesıne ragmen, savunma sanayunın alt sektorlerınde onceden belır lenrruş mıllı ana yuklenıcıler yok Bu nedenle ıhaleyı kazanan konsorsıyumun lıderı olan firmanın ana yuklenıcı olacagı kabul edılmektedrr Oysa yapüan ıhale sonuaında Turtaye'de ıhale konusu ana sıstem ıçın brr tekel oluşdcaktır, aynı sıs tem konusunda bır sonrakı ıhüyaç ıçrn, butun şırketlere açık, yenı bır ıhale açılabümesı mumkun degıldrr Omegın tank ıhalesını kdüdrıan ve bu uretım ıçın yenı bır tesıs kuran ana yuklenıcınrn bır son rdkı ıhaleyı de alması gereklıdır Bu nedenle gelecek ıhaleler de duşunulerek ana yuklenıcılerın onceden belırlenıp onldrla Avrupa ulkelerınm yapügı gıbı fıyatın "malıyet artı" yontemıyle belırlendığı ve dığer bazı ozel hukumlenn yer aldıgı"ozel" sozleşmeler yapüması daha doğru olur Bugun ulkemızde herhangı bır ana savunma sıstemının tedankı soz ko Sonuç: Bu ulkede sanayının gucu, ulkenın ozgun teknolojı gelıştırebürne yetenegıne bağunlıdır Bu bdğımlı hk, üerı teknolojıye olan buyuk ıhüyaç ve savunma sıstemlermın ozellıklennm gızlı olması gereklılığı nederuyle, savunma sanayu ıçrn daha da geçerlıdır Savunma sanayımızı guçlendırme hedefme ulaşabılmek ıçın ana polıtıkd, mıllı tekno lojı yeteneğrnın yukseltılmesı olunca, ana yuklenıcıleruı de mutlaka "millı" olması gerekh olmaktadır Mıllı ana yuklenıcılık yontemı, akademık brr oneıı degü, tamamen Avrupa ulkelennm bulduklan ve uygula dıklan brr yontemdır ve bızde de uygulanmahdır Unutulmamdlıdrr kı mıllı ana yuklenıcılık yontemı Avrupd ulkelerın de devletler tdraundan şırketlere empoze edümış bır sıstemdu Ana yuklenıcılerle unzalanan "malıyet artı" sozleşme lerınm şrrketleruı degıl, devlerın yaranna olduğu kabul edümektedır Kaynakça: 1 t.urüptidiı Faılıament Thp CC Armaments Industnes at a Turıe of Change Pohtıcal Se rıes4 1993 2 Freeman Roger, Mırusteı ol Slale foı Defence Pıocurement Intprnatıonal Deten ce&Tectmuloyy November 1994 842/14