Katalog

ıdü! ten jeofizücçı Heinz Miller. Buzul araştırmacısı Fıscher m çdlışma aldru denızırı uzerındekı 2750m kalınlıgın dakı bır buz tabakası uzennde Bu bu? par çası yerçekımını ızleyerek yüda bırkaç met re kadar sahıle dogru üerhyor Kış aylannda duşen kar daha soguk ve gevşek oysa yaz aylannda yağan kann uzennde ınce bır buz tabakası oluşur Bolgeye her yü 25cm kadar kar duşuyor Kar tanelen çubuk pnzma ve ya altı koşelı yaprak bıçımmdedır ama hıç bır zaman Almanya ya duşen ve 3 4mm arasında degışen kar tanelen kadar ın olmaz dıye anlatıyor Fıscher Kohnen a tıpıyle bır lıkte duşen kar tanelen 40 mıslı daha kuçuk Her yü yağan kar bır oncekı yüda duşmuş olan kan sıkıştırarak beton sertlı c/ınde bıı buz tabakasma donuştuıdugun den tabaka tabaka eşsız bır ıklım arşıvı oluşmakta Ve bu ıklım arşıvı elektrotlar sa yesınde kabaca da olsa tarüılenebümekte Çunku buzun üetkenlıgı yogunluklan kış ve yaz aylannda ya da sıcak ve soguk donem lerde farklüık gosteren maddelere gore de gışmekte Fıscher ışte bu verdere dayana rak mesela bır ornegın 450m denrüıkten çı kanldıgıra VP yaklaşık olarak da 7200 yıllık oldugunu üoyleyebıhyoı *** •v a *wC»Sw^y... J cak donem yaklaşık olarak 10 ÖÖÖ yıldır de vam etügıne gore bırkaç bın yü sonra yenı bır buzul devn başlayabüır Buzdan oluşan üdım arşıvı atmosfer d e b sıcaklık ve karbondıoksıt mıktan ara sındakı baglantıyı gosterse de büım adam lan şımdı yenı bır fenomene daha rastladı lar çıft kutuplu denge Buna gore kuzey sogudugunda guney ısınıyor ya da tam tersı bır durum soz konusu Son tahminler Hortumlu foklar, penguenler ve yavnı fok lar: Uçlarda yaşayan hayvanlar yesmdekı bdsınçtan 200 mıslı daha yuksek tır ve bu spvıyedekı karot omegı pencere camı kadar saydamlaşır Geçtığımız yülarda Gronlanddan çı kanlan ıkı karot omegı analız edümıştı Bun lar kuzey Atlanük ten etkılenen hava sahası hakkmda bügı venyorlar Guney kutbuna aıt venler şımdılık sadece Ruslann Vostok ıs tasyonundan çıkardıklan 400 000 yıllık or nek ve FP1CA araşhrmaları çerçevesmde Fıansızlann Dome Concordıa ıstasyonundan çıkardıklan ıkınn bır omekten ıbaret Fakat Fii.cheı ın açıklamasma gore bu bolgeler dekı yagış Hmt Okyanusu ve Pazıfık kokenlı dolayısıyla da kuzey ve guney yanrnkurenın kdişüaştınlmasını zorlaştırmakta Oysa bı 7im karot ornegımız guney Atlantık ı aşıyor bu yuzden de olayın tumunu açıklayacak en onemlı parça olabüır dıyor araştırman tlk dort ornekten alınan sonuçlara go re soguk donemın yennı 100 000 yüda bır 10 000 20 000 yıldan daha fazla surmeyen sıcak donem alıyoı Içmde yaşadıgımız sı Büım adamlannın tahmınlerı şoyle Sı cak su taşıyan korfez akmtısı kuzeyden ay rüdıgında tum enenı guneyde bırücmekte ve kuzey sogurken guney kutbu ısınıyor Bu hıpotez karot omeklerıyle yapüan ük analızlerle de kanıtlanmakta Bugune dek ıncelenen buz arşıvlennde kuzey yanmkuredekı anı sıcaklık oynamalan kesuı bır bı çımde okunabıüyor Bu evrelerdeta ortalama sıcakhk sa dece bırkaç yü ıçmde neredeyse 10 derece bırden yukselmıştı kı bu sonuçtan tklımm sandıgınuz kadaı t>dbıt olmadıgııu anladık dıyor Fıscher Aynca henuz yayımlanmamış aıaşüı malarla da suı pı ız bır sonuç ortaya çıktı Fs kı donemlere aıt üdım oylamalan Guney Kutbundakı gekşmelere bağlı olabüır Bre men Unıversıtesı nden Gerrit Lohmann ın bügısayar tasaıunlanyla kuzey dekı sıcakhk uzermdekı en onemlı rolu kıtanın guney sa hülenndekı sulan uzermdekı bu? ortusunun usüendıgı anlaşümakta Denızdekı buz ta bakasınm kalrnlıgma baglı olarak Antarkhk yanmadasınm doc/usunda uzanan VVeddel deruzı sulan da hızla sogumakta Soguk su Çift kutuplu denge Buz ornegı alan karot aletı fızıkcı Frank Wilhelm taıafmdan gelıştınlmış aletı kullanan tek kışı de o Bılgısayar klav yesı ve Joystıck le çalışürüdrı aletırı doııuş hı zı sanıye 60 devu yapacak şeküde yukseltü mekte Karot denne ındıkçe 14cm çapında kı delıgın kenanndan yansıyan basınç da ar tıyor 2000m denrürkte ornegm denız sevı Güney kutbunun keşif kronolojisi Guney kutbunun keşıf krono lojısı 1773 Ingılız demzcı James Cook guney kutup daıresmı geçen ılk araştırmacı oldu 1820 Rus Fdbıarı vorı Bel lıngshausen Vostok gerrusm den Guney Kutbunu gordu 1821 Amerıkalı fok avnsı John Davıs ılk ınsan olarak al tmcı kataya ayak bastı 19011903 Erıch von Drygalskı Cuney Kutbundakı ılk Alman araştırrnasını yonet tı 19111912 Guney Kutbuna ılk once ulaşma ıddıasını Nor veçlı Ronald Anıundsen ka zandı Bır ay ioma hedefe va ran Ingılız Robert Scott donuş yolunda dığerlenyle bırlıkte donarak oldu 1914 1916 Ingılı? Ernest Shackleton kıtayı geçmek ı s < tedıyse de gemısı Enduran ce daha gıdış yolunda Wed dell denızmde battı 1929 Amerıkalı Rıchard V Byrd Guney Kutbu uzerınden uçtu 1957 Uluslararası jeofızık yılında arala nnda Amenkalılann Amundsen Scott ıs tasyonu da bu lunan 12 yenı ıstas ıtoj yonku Amudsen solda Scott ve eklbl SUdpol da 1912 tuldu tup ve Denız Araştırmdlan bunlann banşa yonelık olarak 1959 Antarktık Enstıtusu nu kurdu Georg gerçekleşnrümesını garantüıdiıtlaşması ımza von Neumayer ıstasyonu 1981 yor landı Sozleşme yılında devreye gırdıkten bır 1980 Almanya Guney Kutbu Guney Kutbu yıl sonra da Polarstern araş araştırmalarına başlayabıl araştırmalannın tırma gemısı yola çıktı lOOOkm mek ıçm Alfred VVegener Ku ozerkhgını ve 833/9