Katalog

Teknolojiye yönelik Arge S t'ibebt Pazaı ekonomısı dıi7enınde ıılusal ekonomılenn guçlerırıı dmıya pdZdildiuıdakı yeıleıım beluleyen tc mol faktor uluslann tpknolojı duzpylprıdıı Bu ııedenledu kı dış pazdrlaıda sozu ge çen kuruluşlar satış gelırlerının yuzde b 15'ını, gelışmış ulkeler ulusdl gelırleım yuzde 1 4'unu ArGe ıçın harcarlaı teılı sayı vu yeteııektu bılım addnuıı Türkiye'de ArGe çalışmalarının en yaygın olarak yürütül olmayan araştırma merkezlermde g düğü üniversitelerde yapılan araştırmalar çoğunlukla tek ulkeleı le lekabet edebılecek dı aıaştırmalann yapılması (makale ut noloji geliştirme amacına yönelik olmayan, akademik ka suu kastetmıyoıum) nıumkun degıl riyer için tez ve yaym yapmayı amaçlayan ve büyük bır denlerle unıversıteletdeyurt duzeyı pıştınlmış uzmanlık enstitülerit kısmı dış ulkelerde yapılanları taklit araştırmalardır. rulması ve doktoıa duzeyındekı çal seyı ıyı bu omek olabılu japonyd nın teknoloıı dtılımırıda en buyuk rolu oynayarı Japon Bılım Konseyının (JSC) uyelerı ulke çapında belırlı krıterı tuttuıan s an ayı ve Aı Ge kuruluşlarının onerdıo^ı onreden duyuıulan addyldi aidsından, yme ulke çapında bır seçımle belır lenır japorıyadd buturı ulkenın bılım ve sd ııayı kuı uluşlarının temsü edıldıgı konsey ulkerım ArGe ıhtıyannı belırlemede kdy ıidklaruı kulldmnunda en geıçekçı kararlan almaktadir(*) Japonya'da Sanayı vc Tıcaret Bakanlı gı (MIT1) ıhraç edılebüecek gelecegın teknolojüerını behrlemede ve desteklemede onemlı bır rol oynamaktadır Tuıkıyede bu goıevı dış tıcaıetle dognıdan ılgılı DışTıcaret Musteşarlığı veya DPT veya polıtıkdddn uzak tutulabılırse Sanayı ve Tıcaret Bakanlıgı yuklenebılır cı Çerçeve Programında yer alan yaklaşık 10 5 rıulyaı euıoluk Avıupa Teknolojı lonu'dur Turkıye'nm bu fona yakldşık 3bü nııiyon euıo de katüması Bılım ve Teknolojı Yuksek Kurulunca kabul edıldı Bu fonun amacı "Amerıkd Buleşık Devletleıı ve Ja ponya karşısında Avrupa Bırlıgının rekdbet qucunun drüıüması"dıı ve bu ıekabetı sag layacak 7 araştırma ternası onlar tarafindan belıtlendı Bu gnnlerde unıversıtelerunızuı olaıidkldiı bu yone, AB ulkelerınm ABD ve Ja ponya ıle yarışına katkıda bulunmaya yonlendifilıyoı Bu arada Istanbul Sanayi Odası ıl gılılen 1 8 dolara satılan Çın malı bısıklet ten her gelen Çın gemısının bır fabnkamızın kapannidsına nederı oldugunddiı bah sedıyor Türk sanayicİBİni Çuı ıle Hındıstan ıle ve AB ye gırerek buyuk malı olanak laıa ve dış yatırımlara kavuşan eskı demır peıde ulkeleı ı üe rekabete kim hazulayacaktır? Turk üniversitelerı, 6 Çeıçeve Pıog rın bu erıstıtuleıde yapılmdsı zoıu Bu enstıtulerın yonetım kuıullannd. oidiıdd o bolgede bulunaıı sanayı v < met kunıluşlaıınm yeı alması araştı uyguldnid didsuıda oıgcuui bıı bdg racaktır Yuıt dışına yıoisek lısans ve ı du7eyınde ogrencı gondererek dı laboidtuvdrldrın guçlundii ıyoı uz Bu katkının mumkun olan her oncelıkle kendı ldboidtuvdilaıunız< ması aıaştırmalaıın kendı ulkemi7d rrıası sdQldnnidlı [len tekrıolojı duzeyme uldşnıak ıçuı ük ıkı koşul bılgı sahıbı olmak ve teknolojı LuetebıJrııektıı Uçınıcu koşul tekabet ede büecek tesıs boyutunda yatınmlardır Dıqeı ulkelerle dış pd/dilaıdd yaıı şabümek ıçın gereklı bu ııç koştılun ılk ıkı sı, ulkeleıuı geleceğm dunyaamdd vaı old bümelerınde unıversıtelenn ve araştırma buımlermuı oynadıöjı yaşamsdl rolu ortdyd koyar Tuıkıye'de teknolojı gehştırmede en etkılı kurumlar olması qerekerı uruveısıte ler ve TUBITAK maalesef bugunc kadar bu alarıdd kerıdüeruıden beklenüem veıeme nııştıı 'luıkıyede ArGe çdlışmalarının en yaygın olaıak yururulduğu unıversıtelerde yapılan araştırmalar çocjunlukld teknolojı yelıştume amacına yonelık olmayan aka demık karıyer ıçın tez ve yaym yapmayı amaçlayan ve buyuk bır kısmı dış ulkeler de yapılanları taklıtten ılerı qıtmeyen araşlurıidldrdıı TIIBITAK ıse bılım ve teknolojı yarışmda ulke ıhtıyaçlannı belırleme ve yon lendırme gorevmı gerektıgı olçude yerme getırememıştu Turkıye nın, yarının üerı teknolojüerıne sahıp ve bu teknolojılerı uıeten bır ulke halıne gelebümesı pahalı bır ugtdş olrridkla bırlıkte getırısı çok olan Ar Ge'nın başa rısı Turkıye gıbı kayndklan sınırlı ulkelerde buyuk çapta bu kaynaklann dogru kuilanıl masına baqlıdır Arge projeleri türü Aıaştırma kendı kaynagını ya Tuıkıye gıbı ulkeleı ın aıaştumaya buyuk kaynaklaı ayırması mumkuı Inovatıv, pazaıa yonelık draştumald tırma hedeflerımn daha belırgın ve ( çı olrridsma yaıdını edecegı gıbı t > cagı ekonomık fayda yenı araştırnv nans manıru da koldylaştırdcaktır Desteklenen ArGe projelerm rıun ArGe'nın bdşarısuıda onemlı, vardır F,n başarılı f tıp çalışmasına josteıen buyuk ı'iüjoleı olm, ABDnın atom boı yelıştndıgı Manhatt jesı veyd Ay a ada derme projesı vc1 dıstan ın kendı ro kendı uydusunu gonderme projesı şernsıye pıojeleıe nektır Bu projeler Ğnn (ınsan laboıatı para) kullanılmasıı yuksek verımırı alıı sagladılar Aıaştıımd adamı kadat dor ldbotdtuvdrldrd dd gosterır Gereken şekılde donatürric boıatudilar ogtetmı uyeleımı aıaştu U7aklaştınyor Bu nedenledır kı muk lıyet merkezlen uzmanlık enstıtı oluşrurulması ve gelışmış ulkelerde gıbı ogretun uyeleruıın Ar Ge den s caklan ek gelrrm ek ders ucretı ve seımaye testleımden elde edılen g den fa7İa olması gerekıı Üniversiteler ve mükemmeliyet merkezleri YOK'un unıversıtelerdekı akademik yukseltmelerde kıstası "Scıence Cıtatıon In dex"e gıren yayuı sayısıdır Dolayısıyla butun unıversıte olanakları oö;letıın uyeleıınce bu ya yınlan ydpmak ıçuı kullanılıı Bu yayınların Turk sanayımın ıhtıya< ı olorı teknolojılerle ılıçkı sı yok lakat gelışmı ulkeleı ıçuı bu boyle degıl Ornegın, ABD'de yayınlanan Scıence Cı tdtıon lndex'e gıren bır Fızık dergısınde bıle ya yınlarm tumu ABD1 nın kıaa veya uzun vadelı ıh tıyaçları ıçuı yapılmış araştumalann bıt sonucudur Onemlı deıgılerde yayırı yapıridk kıs men de olsa geçeı u bır kalıte denetım yon temıdır F'akdt bu yaymlar ozgun patentle sonuçlanan teknolojılerı geliştirme çalış mdlarırurı bır yan urunu olmalıdır Gelışmış ulkeleıde yaym yapmak ıçın araştırma ya pılımaz bu amaçla proje onermeye cesaret bıle edılemez Oysa ulkemızde unıversıte lerırı araştııma fonlaıına verılen pıoje one rılerının ve buyuk kaynak ve beyın gucu malıyetı olan tezlerın asıl dmacı budur Bugunlerde uzerınde konuşulan üniversite yasasındaki degışıklıgı Itdlya da yaptı aıııa degışıklık bambaşka bır amaç ld, inovasyon ve özgün teknolojilerin ydiatdCdk uruversıteleı oluştuımak amacı ıle yapıldı (AA) Son bu kaç aydıı uzerınde konuşu lan bır başkd korıu Avrupa Birliği Altın TÜBİTAK Bilim Kurulu ve Japon Bilim Konseyi TUBl'l'AK'ın bugunku kurulıış yasası na gore ayıılan Bılım Kurulu uyeleıuım ye ııne Bılım Kurulu'nca gızlı oyla yenı uyele rırı seçıldıgı yontemde, bır sure sonra arka daşlık ılışkılerı TUBITAK'ın amaçlarından dahd onernlı oldbılmekte kımse kınıseye hesap sormadığı gıbı, yasa geregı başarı sızüklaımhesabıda soıulamıyor Bagımsız bır Bılım Kurulu en ıyı çozumdur Bılıme polılıkd sokulnidnidlı bılım sel kararlan polıtıka etkılememelı Bu ne derüe, TUBITAK Başkaıu ve eksık Bılım Ku rulu uyelerınm bır defaya mahsus olsa da Başbakanca belıı lenmesı şu anda uygula nan seçım yontemmı de aratacak sonuçlar doguracdktu Bunun bır ornegı daha once yaşan mış, bılımden zıyade ınanışının etkısı dltın da kalarak bır evrım tartışmasında "Ben hayatım boyunca uısan ülan bıı rııayınun goı medım" dıyen bır profesor bılım adamı Başkan olarak atanabıldı Fakat, Bılım Kuıu lu uyelermın seçımmde ve denetlenmesın de mutlaka eskısmden faıklı, ulke sanayıı ve bılımsel kuruluşlan ıle oıganık bır baga sahıp bır Bılım Kurulu'nu oluşturdbüerı yem bu seçım yontemı bulunmaüdıı Bu konuda başarısı kdnılldnmış JSC |dpon Bılım Kon 870/12 ramı'nda yer alma heyecanuımdan kurtulup teknoloıı ve dışsatım savaşmda oncelık le kendı sanayıımıze nasü katkı yapacagımız, kendı rdkıplerımızle ridsıl başa çıkdca gımız uzerınde yogunlaşmalı Aksı halde bızı zorlayan ve gelışrnış ulkeleıuı gehşmeleıı surecınde uymadıklan (***) serbest tıcaret ekonomısı kuıalldn ıçmde bu ulkelerle yarışta nasü yer alabüırız' 6 Çerçeve Programı'na katkı kadar malı destek mutlaka bızım unıversıtelerırrıız ıçuı sağlanmalı, uruversıteleruruz bu tuı projelerı gerçekleştırecek bu pdranın bır kısmmı olsun kullandbılecek duzeye getırıl melı Unıversıtelerımıze saglanacak bu ek diaştırmd kdynağı beyuı goçunun en bu yuk nedenı olan ulkemızdekı araştırma ortamı soı ununu da çozecektır Yeterlı duzeyde donatılmamış ve ye TİDEBTTGVKOSGEB TİDEB (TUBITAK Teknolojı Izl. Degeı lendırme Bdşkdiılıgı) ve TTC1 kıye Teknolojı Gelıştııme Vakfı) Turk kuruluşlarında aidştıımd ve ınovdsyc lamının yerleşmesınde çok onemlı nuyoılar Unıversıte sanayı ışbırlıgı ıçın bu ddım Teknolo]i Gelıştııme Bolge