Katalog

lım bıze tarn yerçec/ı degıl, kuçuk gerçek pdrçdldrmı gerçekle ılgılı tahmınlerı oncıu Bugun büdıklerırrıızın pek çogunun üerıde yanlış oldugu goıebıluız Kaldı kı basta tuılusu de olamaz • İnsanlar bilimden niçin korkuyor? AD Büımsel terımlerın karmaşıklı gı ınsanlann gozunu korkutuyoı Aynca bılgı de urkutucu şeküde yanlış kullanılı yor Kıtlesel ımha sılahlarma sahıp oknamızı büımsel konulaıddkı bılgı bırıkımıne borçluyuz1 Aynca Batıdakı dnu gelenek leı bügıden korkmayı gerektırır Bu gele nek Prometheus'a kadar uzanır Eğeı Bü gı Ağacı'ndan urun almaya kaüasusanız yalnızca sefalet ve olurrüe kaışüasacagı mz yonunde bu manç hdkırndu Boylece tek bu şeyı akumızda tutarız "Evet büım sayesmde cep telefonumuz çahşıyor, 'IV mi7 çahşıyor Ancak bu arada kalple rırnızde sakladığınuz evıenle ılgılı çocuksu bır bakış açısını da gozardı etmeye lım" buyuk ele^>tırüere hedef oldu çunku du vaıldiı yıkarak herkesı ıçerı davet edıyoıdu Şmıdı bu şeküde davranan büım ddanüdrı daha farklı bu çevre üe karşüaşıyor • Kanvuoyunun gözünde bilim ve bilim adamının değerini başka neler artırabilir? ADBılgısızlıgı üe ovunmekterı çok, büıme saygı duyan lıderlere ıhtıyarımız var Bılımsel egıtıme malı kaynak buknak gıbı dıger somnlar da boyle bır lıder üe nasüsa çozumlenır •Bugün bilimdeki en heyecan verici trend nedir? ADEn çok tızayda baska caıüı ara yışlan bemheyecanlanduıyor Çunku bu yondekı çalışmalar uısan büıncmm daha ıyı anlasümasma yol açacak Descartes Ödülü finalistlerinden biri Türkiye 20 Kasım 2003 tarihinde 1 milyon dolarlık AB Descartes Ödulü Roma'da açıklanacak. Çeşitli ulkelerden gönderilen 230 çalışmanın değerlendirildiği ön elemelerde, 8 proje finale kaldı. Türkiye, finale kalan bu projelerden birinin katılıması. Reyhan Oksay Carl Sagan bdcjlamda eşsız bır ogretmendı, çunku amacı deı m bügısıyle ızleyıcıyı etkılemek değü, tam tersı, büımsel konulaıdakı bılgı bırikımııu baskalarıyla pdylasmaktı Carl ogrenmek kadar oğrendıklcrıra paylasmaktan buyuk zevk alırdı Cosmos, bır gorme ve duşunme yontemı gıbıydı, da ha çok bır ask şıırme benzıyordu Evrenın manevı yonune duyulan bır ozlemdı Ancak bu dogaustu bır duygu olmaktan çok drnsel rnırasımızm bızlere sundugundan farklı olarak, ınsamn çok buyuk bır butunun kuçucuk bır parçası olması kaışısmda duyulan hayrarüık üe ügüıydı • Din ve bilinün birbiriyle bağdaşmadığını mı düşünüyorsunuz? AD. Ben boş ınanç üe bıürrıırı bırbıııyle uyumsuz olduğunu duşunuyorum Sorgulamayan ınanç üe büımm bırbırıne ters duştuğu duşuncpsındeyım Bana go re Aydmlanma'dan daha buyuk bu ruhsal uyanış yoktur Ayrıca Aydınlanma'yı ıuh sal bır uyamş olaıak kabul etmemek, en buyuk yanılgımızdır • Fiziksel varlığı olmayan şeylere inanan insanlarda temel olarak bix bozukluk olduğunu düşünüyor musunuz? AD. Aıüarnadıgınız şeylerı merak etmek kadar normal bır şey olamaz Ancak karut yokJuöjunda ınarıca teslım ol mak yanlıştn Ozellüde maııdıklarınızın korkulannızı hafülettıgı durumlarda Ara yış kendı ıçmde hıç bu zaraan soıüan maz Bu nedenle kesm dırıler, bılım gıbı benı tatmın etmıyor • Delil olmadığı halde başka dünyalarda yaşama inanıyoruz. Bu inanç, diğer boş inançlardan nasıl farklı oluyor? AD. Bana kalusa bu mancınızı kendınıze saklamalısınız Kanıtlanmayan hıç bır şeye ınanmamalısınız Umudunuz olabüır, hatta bol bol urnutldnabılırsınız An cak bu, ınançtan farklıdır Bana kalırsa, bılımsel yonternler ruhsal bır dısıpündır çunku evren hakkında az da olsa bu şeyleı oğıenmenm kaışüıgıııdd, bızı rahatlatan şeylerle kendımızı kandırmaktan vaz geçmeüyız Tarn gerçek yoktur, çunku bı • Bu nasıl olacak? AD Bu gezegenı ele geçırmek amacıyla başlatüan vahsı ve acırnasız rrıucadele gerçek koşullan algüayama manın sonucuduı Turn yasamın burada • Bu korkuyla nasıl mücadele olduğunu ve burasının bu cennet ol edeceğiz? dugunu kabul ettığuıız anda tavrınız ADOncekkle çocuklannıza hıçbu tumuyle degışecek ve açgozlu davran zaman yalan soylemeyın Doğru olma maktan vazgeçıp üerıyı daha ıyı olasüıgı duşuk olan şeylerı çocugunuza gotebüeceksınız O lükenın petrolunu soylemeym Çunku bu şeküde çocukları ^••^••••i^H çdlmak, bu ulkenın ormanlaımı Bilimi yıkıcı, tahrip edici olarak tanımlıyor yaglamak ortak çıkarlara ters sunuz. Aslında ne demek istiyorsunuz? duşeceğuıden yavaş yavaş terk AD Bilimen devrimcimekanizmadır, edüecek hemen hemen her şeye uygulanabilir. Bilim en büyük ödülü, toplumların dokusuna işlemiş en derin inançları çürütenlere sunar. Her an, yaşam yürüyüşünün içinden biri öne çıkıp, herşeye karşı bakış açımızı kökünden değiştirebilir. nızı sureklı olarak çocukluga mahkum edersınız Ikıncı olarak Cgıtıme yatuım yapın kı, bdım dogal bu duşunme ve gorme yolu olsun Aynca boyle bu egı üm yalnızca bukaç şanslı kısırun tekeluıde olrrıasın, topluma mal olsun Çpsmos Studıos'ta yuvadan lıseye kadar büımı ogretmek ıçın radıkdl yaklaşımlar uzerm de çalısıyoruz Burıu vatandas olmanın bu geıegı olarak ele alıyoruz Lger büım ve teknolojıyı yalnızca elıî bıı tabaka anlaısa, demeokrası urnudu kalmaz, Çunku boyle bır durumda bızleı yanı ınsaıüar bügıye daydlı karaılar alamayız Sonuçta her zaman başkaları taraündan yonetümeye nidrüoım oluruz • Bilim adamlarının özel bir kulüp üyesi gibi davrandığuıı düşünüyor musunuz? AD. Bu aı tık degışıyoı Büım ddamldiı, yalnızca beydz adamlardan olu şan bır kulup gıbı davrarımaktan vazgeçeıek dalıa şeffaf ve dışanya açü< bır ha le gelıyor Carl bu baglamda, bu mcı suuf brr büım adarnıydı Buna kdrşuı, gerçek bu büım adamı olmadığı yolunda çok • Üginizi çeken başka trendler varmı? AD Dırı üe devlet kurumlan ardsındakı ayrüıgın erozyona w^ım^^mmı^^m ugıamasmdan rahatsız oluyo nım Aynca toplumsal büınç üe büun aıasuıdakı baglann kopması tehlıkelı bu gıdışatın suıyallennı veı ıyor • Fakat bilim adamları ile toplum arasında daha fazla iletişim olduğunu söylememiş miydiniz? ADBu tumuyle ıçınde bulundugunuz koşuüara bagh Eğer bıiıme meıaklıysaıuz ve kablolu TV nız varsa televızyonda büım kanallannı ızleyebüırsuıız Dıscover dergısuu okuyabıhrsuıız Ancak yuzlerce televızyon kanalı ıçuıde kaç tanesıııın büune ayrüdıgına bır bakın Ortaya kaygı verıcı bu tablo çüayor Sozgelımı gun boyunca CNN de Larry Kmg ın programmda "Rosvvelldekı uçan daıreleruıın gorgu tanüdan üe soyleşı yapacagı duyurusunu dınlıyoruz Dü<kat edın duyuruda "goıgu tanıcjı oldugu ıddıa edüen kısıler" degü "gorgu tanıklan" denryor Işte benı buıüaı kaygüanduıyor Reyhan Oksay 2000 yüında baslatüan Descartes Odulu, çeşıtlı uluslann ışbırlıgı ve ortaklıgı sonucu gerçekleştırüen oneırüı büımsel ve teknolojık çalış malara verüıyor Bu yanşma Avıupa Bırlıgı ne uye ulkelerdekı büım adamlanran kendüenru tanıtmalan ve çalışmalanna dıkkat çekmelerı açısından bulunnıaz bır ürsat 2003 yüı fuıalıstlen, çeşıtlı ulkelerm ısbuhgı üe gerçekleştırüen 8 projeden oluşuyor Bu projeler, bügı teknolojüerı, jeofızık, ydsam bılımlerı, muhendısuk, molekuler kımya ve mal zeme muhendıslıgı dallan gÜDi çok çeşıtlı korıuları ıçerıyor Paneluı bdşkanlığuıı Estonya Büım ler Akademısı başkan yardımcısı Ene Ergma usüenecek Bu yükı yarışmarun bızım açımızdan dıkkatı çeken bu yonu de, temel büımler ve muhendıslüc dalında bu Turk araştuma elabuun de finale kalan 8 projeden bırının ıçuıde yer alma sı Orta Dogu Teknık Unıversıtesı'nden Prof Dr Ahmet Cevdet Yalçmer m ekıbuun katüdıgı "ThamsTsunamı Assessment and Mıtıgatıon Studıes" adı verüen pıoje, Atma Ulusdl Gozle mevı'nden Dr Gerassimos Papadopoulos'un koorduıasyonu altmda yurutıüuyor Italya ddkı Bologna Unıversıtesı ve Japonya dakı Tohoku Unıversıtesı'nden büım adamları Projenın dığer katüımcüarı Dev dalgalar veya Tsunamüer, dunyanın pek çok ulkesuıde kıyı bolgelen ıçm buyuk tehdıt oluşturur Japonya ve ABD'de gonüenler kadar olmasa da Avrupa'da da Tsunamı'leı yaşanıyor Akdenız, Marmara Denızı ve Atlantüc kıyüarında Tsunamı goruldugıuıe üışkm çok sayıda rapora karşın, Avrupadakj Tsunamı ler hakkında çok az şey büuuyor Bu konuda bügı toplamak ıçuı büun adamları 17 Yuzyü'dan baslayarak bolgede gerçekleşmış eskı Tsunamüer uzeruıe yogunlaştüar Ayrıca Tsunamı leruı buyukluğunu olçmek ıçın, depremlerdekı Rıchter Olçegı'ne benzer yenı yonternleı geustudüer Boylece gelecekte olabüecek felaketlerın harıtası çıkartüabüecek Bu soyleşının tamamına wwwdıs cover com adrcsuıden ulaşabüusuıız • Bilgi teknolojileri: Internet kıülanıcüanna kışıye ozel hızmet veren ük kuıeael ağ • Mühendislik: Gelecek nesü çevre dostu uçağın tasarımı • Temel bilimler: Kontrol edüebüen molekuler makınelpre dogru ük adım • Temel bilimler: Kaüanabüır ekranlara gıden yol • Temel bilimler: Yalpa vuran dunyadd noktasal konumlama • Yaşam bilimleri Menopoz soruası donemdekı kadınlara destek verecek yenı üaçlar •Yaşam bilimleri: Genetık araştumalar yardımıyla Alzheuner hastalıgında çozume doğru Finale kalan diğer çalışmalar: 869/7