Katalog

Osmanlı İmparatorluğu'nda Devlet ve Taşra Toplumu Dına Rızk Kiıoury Tarih Vakfı Yurt Yayınlaıı Osmanlı Imparatorlugu tarıhınden uç yuz yüük bır donemın kesıtını ve ren bu kıtap, modem donern başlarmda ımpara loılugun sırıırındd bır taşıa kentı olan Musul orne yınden yola çıkarak, rnerkez ve taşra toplumu arasındakı üıskılere yenı bır yorum getınyor Ça lışmalannı Osmanlı ve Irak arşıv belgelerıne ve edebı kaynaklarına dayandıran yazar Khoury 16 yuzyıldan sonra Osmanlı Imparatorlugu'nun top tan gerüeme devrıne gırdıgı ve merkezı devletın gucunu yıırmeye başladıgı gıbı genel kabul gor muş goruşlerı sorguluyor Bu goruşlerın tersıne, soz konusu donem boyunra merkezı devlet ve taşralı toplumsal gruplar arasındakı ılışkılenn za yıflamak bır yana guçlendıgını sergılıyor Orne ğın, yonetımde denetım elden kaçıyormuş go runtusune karşın gelışıp yaygınlaşan ıltızam yontemı ve ayrıcalıklar dagıtma aracılıgıyla, taş ralı tuccar, asker ve burokrat aılelerden gelen eşraf Osmanlı devlet yapısına daha fazla baglan dı ve "OfaiıidiılüdşU" Aynca devlet ve toplum ardsındakı bağlar, Musul un sıyasal yaşamında kullanılan dıle ve geçerlı uygulamaya yenı bır ta mm getırerek bır Osrndiıh taşrd sıyaset kulturu oluşturdu Bu karşüaştırmalı ve çok genış kap samlı kıtap Oıtadoğu ve Osmanlı tarıhçılerı ya nındd biyaset bılııııcılerırı ve erken modern do nemde devletın oluşum surecınde egelenlerın ıl gısını çekecektır pulerıteden rahatsız olan ToUaen hayranlannın duygularına The Ncw Yoık Tımes sekız sutun 'Aptallaı içınYuzukleım Efendisi nidiıseüyle tercuman oldu Bu durumda bıze gereklı olan Aial lılar Içm Yuzuklerın Efendisi' Işte on yedı bılgılı (hepsı de gerçek brrer Yuzuklerın Efendisi hay ranı olan) felsefecı bır araya gelerek bu ayncd lıklı kıtabm dusundurdugu deım felsefi konuları çozmemızde bıze yardımcı olacdk Akıllı Insan lar Içm Yuzuklerın Efendısı'ra yazdı Tolkıeıı'm 'ıyı ve kotu', 'ırade ve kadeı , 'zıhırı e beden' karşıtlıkları gıbı hıç eskımeyen felsefi ko nulara duyduğu ılgı ve daha fazlası Yuzukleı m Efendisi ve Felsefe de tartısılaıı korıulaı Yaııı sııa gucun ıyüık ıçın kullanılıp kullanılamayacağı ah laklı yaşamın zayıf bıreylerın seçugı bır yaşam bıçımı olup olmadıgı, mutluluğa ruçın geıek duy dugumuz, Gallum'un hıç dostu olmamasının kendısını sevıp sevmemesıyle bıı ılgısı olup ol rnadıgı, Orta Dunya ıle Budızm ve Taoızm ardsın da ılışkı kurup kuramayacagımız ve yaşama dan pekçok soruya yanıtlar bulrnaya çalışdtı bır kı taptan soz edıyoruz Kıtap adı Yuzuklerın Efendisi ve Felsefe Yazarı G Bassham E BronsonW Irwın Turkçesı Gok çen Fzber Dünyanın en sıcak ve soğuk bölgesi Soru: Dünya üzerindeki en sıcak ve en soğuk yer neresidir? Yajııt/Dunya yuzeyrndekı en soguk yer Antdiktıka'dakı Vostok Buz Istasyonu'dur 1989'da yapılan bu olçumde sıcakkk 53 67 dereceyı (santıgrat) bulrnuştu Hava o kadaı soğuktu kı, büım adamları suidhıden su boşaltnken su daha yere dusmeden donuyordu Dıgeı uçta Lıbya'dakı El Azızıada 1922 yılmda olçulen en sıcak deıece yer alıyor Bu sıcaklık 57 78 derece (santıgrat) ıdı Atmosferm yuksek leımde veya yeıuı altuıda sıcdklıklaı daha aşın uçlardadır Kuzey ve Guney Kut bu nun 80 kılometre yukansında gece parlayan bulutlarda sıcaklık 104 derectyı buluı Ayrıca 6 400 kılometre altımızda Dunya'ıun deııııı ozurıde sıcaklık 7 200 dereceyı bulur Bu de rece Guneş'ın yuzeyrndekı sıcaklıktan fazladrr Laboratuvarda, bılım adamları daha soguk veya daha sıcak ortamlar yaratabılır Sıcaklık hareket halındekı atom orneklerındckı kınetık enerjuıın olçumudur Termal hareket mutlak aıfudd yok olur Bu da Kelvırı olçegmde sıfir K'dır Mutlak sıfu deneysel olarak elde edılemez Bu arada japonya'dakı vc ABD'de kı fuzyorı araştırmacıları, deuterıum ve trıtıum plazmalannda 900 rmryon dere ce Fahrenheıt a çıkabıldıler Plazmaları manyetık alanlar smırlıyordu çunku hıç bır kap bu sıcaklığa dayanamazdı Toplumsal Tarih Toplumsal Tanh ın bu aykı dosya konusu oryan tdlızm 'Orydntdlızmı tartışmak ısımlı dosyada Taner Tımur'un Oryantalızm(ler) tartışması ', Irvm Cemıl Schıck'ın "Orycuıtalızm ve uk Beyazlığın tanımlan ması surecınde 'Çer kez guzelı', Esra Da naoıoglu'nun 'Amerı kan dokunuşu mucı zeler yardtacaktır Oryantalızm ve Os monlı'da Amerıkan mısyonerlerı gıbı değerlı yazılara ve araş ürmdlara yeı verılmıştır Yazısındd bır suredır Turkıyede oryantalızm tarfışmaları yapıldıgına degınen Tımur, 'oryantalızm' sozcugunun kapsa mı ve ılk nasıl kullanıldıına ıkşkın bılgı vererek, Turkıye'de ve dunyada oryantahzmm nasıl algı landıgına ılışkm de onemlı bır bılançoyu gozler onune serıyor Osmdnlıddkı Amerıkdn mısyonerlerını anlatan Esra Danacıoglu "Amerıkan mısyonerlerı başka bır tarih ve coğrafyanın ıçı ne yerleşmış Dogu Hırısüyanlığının dıru rıtuelle rmı, zaman ve mekândan kopararak yargıladılar Kendüerını 'gerçek', Dogu'daküerın 'ısmen Hı rıstıyan' oldugunu ılerı surduler, Dogu'nun karanlıktakı kılıselerı ımgesının karşısmda kendı 'aydmlık1 ve 'ılerlemecı kılıselerı'm koydular" dı yerek yenı bır tdrtısmayı başktıyor o şubenrn sınıf odasında duracak" dıye karar aldı Sonuçta kupa, hse mudurunun odasma konuldu çunku uç şubenrn uç oyuncusunun kartlanndakı toplam sayı, bu uç ayn şubede de (en yuksek olan) aynı sayı ıdı Soru: Lısenın son sınıf şubelerınm uçunde de eşıt olarak ortayd çıkan toplam sdyı kaçü? Duzenleyen. Necah Buyukdura 86Y sdyıdakı 'Merıhlı Geceler' ısımlı bılmecenın yaıutı MFRİHI.1 GECEL.ER=896253? 7919396 Bilmeceyi doğru çozen okuyucularımız: En der Aktulgalstanbul 8C6 sayıdakı bilmeceyi doğıu bıleıüeı Ender Aktulgatstanbul, Kerem SumerkanIstanbııl, Kerıman Meral Kırklaıelı En sağlıklı diyet Soru: EvTİmleşirken yediğimiz yiyecekler bizleı için en sağlıklı diyeti mi oluşturur? lnsanların nasıl b e s l e n m e s i gerekiyor? Yanıt: Insanlaı hem et, hem de ot yıyerek evrımleşmıs tır Dolayısıyla geıeklı ıhtıyaçları mızı çeşıtlı yıyecek kombınasyonlanndan karşılarız Arkeolojık, morfolojık ve fizyolojık kanıtlara gore ge nel olarak ılk ınsansı homınıd atalarımızla karşılaşürıldığuıda (bazıldrının kesın lıkle vejeteryen oldugu bılınıyor) bugunun ınsanı daha buyuk mıktarlarda prote ın ve hayvanı yag ıçeren yıyeceklerle besleruyor Enerjı yogun yıyecekleı, bu yuk bır olasılıkla, gelışmemızı ve turumuzun daha buyuk beynının metabolık gereksınımı koruklenııs olabüır Bugunun teknolojı ve bügısuıderı yararlandrak, yıyecek ılıüyacınızı vejeteryen dıyetle karşılayabüırsınız Ancak ıçınde hayvanı gıda bulunmayan yıyeceklerle beslenmek son gunleıde gıdeıek zoılaşmaktadır Kaldı kı atalarımızın beslenme tarzına bakıp nasıl beslenmemız gerektıgını anlayamayız Evrımsel olarak, bır turun nasıl beslenmesi gerektıgını saptamak ıçm o turun yavrularının sayısma ve sağlıklı olup olmarnasına bakanz Kısaca bu baglamda o kışının nasıl ve ne kadar yaşayacagı onemlı degüdır Aşuı şışman veya asın zayıf kısıler ıçın sağlıksız bu: dıyet uıeme başarüarını engelleyebılır Ancak çogumuz ıçın peşınde koştugumuz en mukemmel durum (saglık uzman ldrınrn saglıklı olarak nıtelerıdırdıklerı durum) ureme başarısını dıkkate almaz Bu tutarsızlık, modern dıyet ve yaşam tarzında bızı yonlendırmesı gerekerı evrımsel sınırlamaların sornut bu ıfadesıdır Yüzüklerin Efendisi ve Felsefe Hepsine h ü k m e d e cek bir kitap Tolkıen'm Yuzuklerın Efendisi yarım yuzyıl dan bu yana bır edebı yat fenornenı oldu Kıtabın gışe rekorlan kıran fılm veısıyonunda Tolkı en'ın neşelı hobbıtler hakkrnda anlattığı buyu lu nidsal kdfdlaıı karıştı ran orklar ve çabuk of kelenen buyuculer, müyonlarca yenı fanaük ya ıatü Fılm versıyonuyla bulıkte anıden artarı po LİSELER arası maç Okulumuz, Sakarya Lısesı'nrn (11 oyuncu ve 1 yedek) 12 kışıiık futbol takırnı, lısemızm son sınıf A, B C ve D şubelerınden seçılmuş uçer kaşı den oluşmdktadıı Kurtuluş Lısesı üe yaptığımız şampıyonluk maçında kazandıgrrmz kupanın, hangı son sınıf şubesının odasmı susleyecegı tartışması başladı Spoı ogıetmennnız heı bu kartta l'den 12'ye kadar sayılarm karelerının yazıldıgı 12 kart hazııladı Kaıtlaıı kanştuıp takmım 12 oyuncusuna gelışıguzel dagıttı "Hangı şubenın tdkımırıddkı uç oyuncusunun el lerındekı uç kartta yazılı sayıların toplamı en fazla ıse, kupa (bır dahakı şarnpıyonaya kadar) Hardala duyarlı burun Soru: Hardal yemek niçin burnıı yakar? Yanıt: 1 laıdal uçucu bır yağ (alıl ızotıyosıyaıidt) ıçerıı Bu yag kolayca burun boşluğuna dolar Trıgemma] sırur uçları burun boşlugunda yogunlaşmıştır Bu sınır kımyasal maddelere karış duyarlıdır ve beyne gondeıdıgı sınyal ler yanma hıssıne ozel bır etkıleşım ya ratu: Bu etkının yogunlugu ınsandan rnsana degısrr Soz konusu smır uçlaımm uyarüması ayrıca hapşııma, gozler m sulanması ve benzerı refleks tepkıleıe yol açar Hardal trıgemrnal suurden başka sınırlerı de etkıler Cük uzerındekı sınırleı de haıdala duyaılıdu Bu rıedenle Romalılardan bu yana hardal yagı bıtkısel banyolarda kullanılır Çogunlukla hardal banyo suyuna ılave edılmeden oııce başka yağlarla kaııaüıılu 869/15