Katalog

bana ne zaman kotu şpyler olacak dıye bır bek lentı ıçıne gırmemeh Ingüız anababalar bugune dek doğrudan k'Pndılerını suçlayan araştırmalann boy hedefı ol dular Bu ardştırmalar ozetle boşanmış anababala rın çocuklarının sonrakı yaşamldrındd başarısız ve mutsuz olduklarıru üerı suruyordu Kokusuna göre eş seçimi Yapılan son bir araştırmaya göre kadınlar babaları gibi kokan erkeklere kendilerini daha yakın hissediyorlar... Evliliğin devamı Geçen yıl Cambrıdge Unıversıtesı nden Pro fesor Bob Rovrthorn da boşanmd tartışmasına katılarak evhüğın devamından yana olduğunu belırttı Rowt hoı n urı bır dıger ıddıdsı da boşanma son rası çocuklarda oı taya çıkan mutsuzluk ve ba şaıısızlığın buyuk ol çude ıkıye bolunen mal varlıgından kay nakldnrridsı ÜP ılgılı Kı saca boşanan çıftleı çogunlukla ekonomık açıdan darboğaza gır dıgı ıçın çoruklar alışık olduğu malı koşullara sdhıp olamayınca mutsuz ve başarısız olabı lıyoı K adınlara gıyılmış gomleklerın koklatıldıgı bu deneyde kadınlann farkında olmadan baba ldrının genlerıne benzer genlere sahıp eı keklerı tercıh ettıgı anlaşıldı Bunun Freud un Odıpus kompleksı ıle bır ılgısı yok Tam tersı bunun şu ana dek ne ışe yaradıgı pek anlaşüamayan evrımscl bu surecın bır dlt dşamdsı ol dugu duşunuluyoı Buyuk bır olasılıkla bu sureç ya bancılarla çevrılı oldugumıi7 bır ortamda akrabaları mızı tespıt etmeye yarıyor olabılır Buıada soz korıusu genler MHC olarak kısaltılan bır şaşkınlık yarattı çunku sıçanlar bu davranışm tam tersı bır yaklaşım sergılıyordu Sı çanlann kullamldıg] deneylerde hayvanlarm kendı MHC lerınden farklı eşlerı seçtıgı gozlenmıştı Bılım adamları bu nedenle kaduıla nn da aynı yolu ızleyeceklerını duşunuyor du Ancak kadınlara gıyılmış gomleklerın koklatıldıgı deneyde daha karmaşık sonuçlar elde. edıldı f rı ırunun iıgının larınm trılerle çıftle ar gomanın kiuğu deol ıber lago^uklar n, kız üçttk anmı:? labo ıçlanı =rme maya ,t gel tuaftd >rınqıgune lırılan /ordın boklan nmaaşıld > Beı ço sarlı Yanı ııken Chıcago Unıversıtesı nden Martha McClintock, Carole Ober ve ekıbı kendı genleı ı ve ebe veynlerının genlerı tespıt edılmış 49 kadını mceledı Kadmlara once kendılerıyle hıçbu" bağlantısı olmayan erkeklerın gomleklerı koklatıldı VP bunlann ıçmden hangılerını terrıh ettıklen soı uldu Şaşırtıcı olan kadınlarm kendılerıyle benzer MHC genlerı taşıyan erkek kokulannı seçmelerıydı Daha da ügınç olan kadınların babalarınddn kalıtım yoluyla geçen genlere benzer MHC genlerıne sahıp erkek kokuldrınd yonelmeİPrıydı Butun bu sonuçlar genlerı farklı erkeklerle eşleşmenın en ıdedl eşleşme oldugu teorısme ters duşuyordu Kaldı kı bılım adam larının çogu bu teorının dogruluguna ınanıyoıdu Fark h bagışıklık sıstemıne sahıp bıı erkekle çıftleşmenın sonucunda ortaya çıkan çorukların mıkroplara karşı daha guçlu bır savunma mekanızmasına sahıp olaca gı duşunuluyordu Ne var kı McClıntock un bu son deneyı bu ol gunun daha karmaşık oldugunu oıtaya koyuyor Son bulgulara gore bır kısun genlerın benzer bır kısım gcnleıın ıse farklı olmdsı ddlid ıdeal bır ortam yaratı yor Sdlt Lake Cıtydekı Utah Unıversıtesı nden Wayne Potts ıse daha farklı bır yaklaşım ıçmde Sıçanlar fark lı MHC lere sohıp eşlerle çıftleşırken benzer MI ÎC'le re sahıp sıçanlarla aynı yuvayı paylaşmayı tercıh edıyor Bu son gruptakıleıı akidbaları olaıak gorup ken dısıne dahd yakın hıssedıyor olabılır Kadınlar da bel kı aynı nedenden dolayı babalarının kokulaıına ben zer kokuya sahıp erkekleıı teıcılı edıyor olabılır Boşanma konusundakı bu tartışmaya katüan bır dığer ısım de Top lumsal Aidştırrndlar Polıtıkabi adlı l uı uluşun yetkılılenndpn Lisa Harker Harker esas zaraılı olaıun boşanma değil boşannıa işleminin ele alınış şeklinin oldugu nu duşunuyor Ingıltr ıc nın unlu boşdimid dvukatld ı ından Maryly La follette deneyımlerıne daya rıarak boşanma ÜP ılgılı goruşlerını şoyle dıle getı rıyoı Hetheı ıngton ırı araştırmasına konu olan ve boşanmadan zarar gormeyen çoeukkrın yuzde 80 ını tekidr sorgulayıp ayrıügın kendılerını nıçın ülumsu7 yonde etkılemedığını ortaya çıkartnıak gprckır Buyuk bır olasılıkla bu çocukların ebe veynlen ardldrındakı sorunlan kavgayld değıl an laşarak halletmış ve bırlıkte oturmayan ebeveyn ıle ıhşkılerı sıcak tutmaya gayret etmıştır Buıada onemlı olan çocugun ıkı ebeveyn üe ılışkısının eskı sı gıbı devdrn etmesıdır Boşanma dostane bır şe kılde de sonuçlandn üdbüıı Bunurı ıçırı de duygulaııdeğıl dklı kullanmak gerekır I letheı ıngton a yoncltüen eleştırüerın başın da bu vdlışııidbinın ınsanları boşanmaya ozendırdı gı suçlaması gelıyor Bu çalışmadan çıkan sonuçlara gore benım boşanma yanlısı oldugum ıddıası doğru degıl' dıye konuşan unlu psıkolog Tarn tersı ben evlüığm devamından yanayım Ancak bu rada vurgulamak ıstegım şey ınsanların değısıklıöje uyum Sdğldmaktdkı becerısını gehştırmek Mutsuz yıkın uyumsuz bır evlüıgı devam ettırmektense boşanmayld sonuçlandırmak daha akılcı bır çozum gıbı gelıyor' dıyor 13 yaşındakı Erin Sheffleld yazının başm dakı f ıorıa gıbı duşunmuyor Her şey bır yana an ne ve babamın aynlmalanndan çok memnunum Onları bırlıkte duşunemıyorum Ve bırlıkte olmalaı ını da ıstemıyoı um Tkbı kı boşanma çocukları etküıyor Ancak sızın ızın verdıgmız olçude ' Reyhan Oksay Tıme 28 Ocak 2002 ve The Observer 27 Major hibtocompatıbılıty complex Major doku uyu mu kompleksı ın bır parçası Bunlaı bagışıklık sıste mının bır bolumunu oluştuı uyoı Ayrıca bu genler do gal kokumuzu oluşturan dıger genlerle bağlantılı Bu bulgular bılım dunyasında oldukca buyuk Uluslararası platformda Darvvin Günü I nsanlık taıüımın en tehlıkelı fıkrının babası olan Charles Danvin Tann yı yaratıcüık tahtmdan ındıı mpklo kalmanııs msdnların kokenuıı hayvanlar ld ılı^kılendu mış Bu nedenle bazı çevrelere gore Dar wın ın goruşlerı son derece zararlı ve yıbcı Ne vaı kı gunleıde Chaıles Darvvın'ın doö/um gunu olan 12 Şubat ın Ddrwın Gunu olarak kutlanması ıçın uluslararası platformda yogun bu kampanya başldtılmış duı umda Shakespedre ve Newton ıle bırhktp Darvvin dunya ıçuı çok bu yuk bu hedıyedıı dıye konuşan Rlchard Dawkins O çagunızm en buyuk duşunuı leı ınden bu ı dı yoı Ddvvkıns Darwın Gunu Orgutu nun bdşkanı Darwın kampanyası 2 yıl once ABD de koktendıncı Hırıstıyanların evrırn kdrşıtı eylemlerınp bır tepkı olarak Darvvin yanlılaıı taıafından başlatıldı Şu anda amaçları 2009 yılmda 200 yıldonumunde kuresel bır kutlama hazırlamak Kutlamalar semıner ve konferanslardan oluşacak Aynı zdrnandd bılım adamının yaşamma ve bılım sel çalışmalarına ılışkın fılmler VP belgeselleı yeı ala cak Darwın ılk başlarda oldukça dındaı bır kısıydı Dogadakı çeşıtlılığı Tanrı nın varoluşunun bır kanıtı ola rak goruyordu Ancak kutsal bır yaratıcı bu tur mucıze ler yaratabılırdı Ancak dunyayı dola^tıktan Ingüte re dekı kent teh evınde yılldrcd duşunup deneyler yap tıktdn sonra dogal seleksıyonun daha akılcı bır açıkla ma olduguna ınandı Çevrelerıne daha lyı uyum saglayan yaşam şe kıllerı dahd uzun yaşar ve daha fazla urer Boylece ye ru ekolojık ortama uygun turlerın evrunı tetıklenmış oluı Felsefecı Danıel Dennet e gore bu goruş New ton Eıriüteuı ve dığer bılım adamlarının ılerısuıde tefc ve en mukemmel açıklama Ayrıca Darvvın uı teorısı son derece kolay Doğal seleksıyonu ükokul ogrencı sıne bıle anldtdbüırsını? dıye konuşan ingılız bıyolog John Maynard Smith, Oysa Newton ve Euısten ı anlamak son derece zordur Darvvının goruşlerıne karşı çıkanlar yalnızca dıncı çevrelerle sınırlı değü Maynard'a gore sosyologlar psıkologlar ve bosyal polıtıka üe ılgılenenler doğal seleksıyonu kabullenmek ıstemezler Maynard bu konuda şunları soyluyor 'Bu kısıler uısan ddvranışının genler ve evrım tardundan belırlendıgmı kabul etmezleı Onlara gore msanlar hayvanlaı alemuıuı dışuıdadır Bıyolog Steve Jones da Maynard a bu noktada katüıyor Eger Afrıkaya ABD dekı bagnaz dıncüere ve Musluman dunyasma bır goz atarsaıız evıım yanddşlarının bır yaratıcıya ınananlardan sayıca daha az oldu gunu gorursunuz Ancak bu kışıler kendı tercıhlerı dogrultusunda cehaletı seçmışlerdır Darvvin Gunu bu bılgısızlıgın yayümasuıı ve derınleşmesını onleyecek" Reyhan Oksay The Obseıver 5 Ocdk 2002 777/9