Katalog

Antibiyotikleıie tehlikeli oyun Aşın kullanım, dirençli ve tehlikeli mikroplar üretiyor K umes hdyvdnidiıyla uğıa şan herkes büır Tavuklarda solunum enfekbiyonu vdisd bu enfeksıyon bırkaç gun ıçmde kumeste bulunan 20 bın tavuğa sıçrayabüır Veterınerler Enrof loksasın ılacıyla bu sorunu çozerler Ancak butun tavuklan tek tek tedavı etmek prdtık olrriddığınddn lavukçulaı an tıbıyotıgı hayvanların ıçme sularına katar b gun sonra lavukldr ıyıleşmeye başlar boy lece felaketın onııne qeçüır Pekı gerçekten oyle mı ? Enrofloksa sın ıları tavuklan hasta eden bakterı turu nu oldurse bıle C ımpüobaüer adı ven len ve bagırsaklarda bulunan bdşka bır baktenyı oıtadan kaldıımıyor Kumes hay vanlannda hastalıga yol açmdmakla bırlık te antıbıyotıge dırcnçlı olan başka bekten ler ıse tavukta hızla çoğalarak antıbıyotıkle re karşı kendüerıne yardımcı olan genlen yayarlar 6 hafta sonra tavuklar kesüınce dnençlı bakterılor her tarafa yayılır Fn sag lıkü koşullarda bıle bazı campuo bakterı ler tavuğun goğus ve butlannrn ıçınde ka larak mutfaklannıza gırer dı Ancdk 1999 a gelındığınde bu oran yuzde 18 p fırladı Şımdı araştırmacüar bu oıanda gomlen artışın kumes hayvanların da antıbıyotık kulldnılmasıyla bağlantılı olup olmddığıru tartışıyor dan antıbıyotık ibtıyoı Pneumococcus da dahıl farklı bakterı turlennın neden olduğu oı ta kulak ıltıhabı gıbı hastalıklaı ın tedavılen ıse daha zor Bu tuı erıfeküiyonlarm çok azı sagırhğa neden olur Ancak bu enfeksıyonlara yone lık tedavı ABDde son 10 yılda penısılıne dırençiı pneumococcınınlerın oranını yuzde 20 den daha fazla artırdı Henuz hıç krm se bakterılerın ıstedıklerı gıbı hareket et melerme ızın vermeyı savunmuyor llaçlar güç yitiriyor Antıbıyotığe karşı dırenç dunyasına hoşgeldınız Bır zamanlar zaturreden vere me kadar her hastalığı yenen ılaçlar artık guçlerını yıtırıyor Tavuklarda kullanüan Cıpro ınsdnlann farmakolojık mevzılerını nasü kaybet tıklenmn son orneğıdıı Hayvancüıkla uğraşanlar kotu koşullarda yetıştır dıklen hayvanlanru daha saglıklı hale getırmek ıçın onları antıbıyotığe boğuyor Anne ve baba lar çoruklarının ust solu num cnfeksıyonlan ıçın en guçlu umnlerı tercıh eder ken tuketıcüer de evlerını daha sterü ve guvenlı hale ge tıımek ıçın antıbaktenyel büe şımlerı ıçerpn sabunlar ve bebet oyuncdklaıı alıyorlar Doktorlar antıbıyotıklerın denetımsızce kul ldnılmasının gerı teptığının çoktandır far kındaydı An rak ılaçldr uygun şekılde kullanılsd bıle dııencın bu kadar kolay yayılabılece ğını kımse tahmm ede mıyordu Yeni bir ilaç aranıyor! Gen bılımındekı yenı gplışmeler ışı ğında drdşürmacılar yenı ve ddhd ıyı ıldç gelıştırılmesı ıçın bakterı DNAsını derırüe mesıne ıncelemeye başladüar Hedef ıse bakterılerın dırenç gosteremeyeceklerı ve gunumuzun antıbıyotıklerınden dalıa farklı çalışan bır bıleşım uretmek Başka araştırmaldr da çeşıtlı bıleşımleıın bulıkte kulla nılmasıyla penısılının dıreçlı bakterüere saldırma ozellıgını geıı kazandırdılaı ABD Gıda ve İlaç Daıresı (FDA) Cıp ro ve benzerı üaçlarla ılgüı endışeleıı ne denıyle ılaç şırketlennden Cıpro rıun hay vanlar ıçın satışının duıdurulm^sını ıstedı Cıpro üe enrofloksasını ureten Bayer şırke tı ıse dırenç duzeylerının ayarlandıgını ve kontrol edılebüeceqını one suıuyoı Ne kadar dırençle bırlıkte yaşamak ıstersınız sorusu ıse hala geçerlı Levy Ilaç aldıgımız halde geçmeyen bır çok en feksıyona ıldçlara karşı çoktdn dırenç ge lıştırmış bakterüer yol açıyor dıyor Fnfeksıyonların yayümasını engellemek ıçuı tin übıyotıklpn gereksız yere ve doktor larınırı ydzdıguıın dışında almayaıak uzerıni7P duşenı yenne getırmış oluısunuz Üaçlaıı daha ücrde kul lanmak uzere saklamak ıse kesınhk 1L kotu bır fıkır Harvard Tıp Fakulte sı nde mıkrobıyolojı ve molekuler genetüc çalışmalar bolumunde pro fesor olan Dr Stephen Lory şoyle dıyor Daha kaydedecegımız çok yol var Bız bır şey gelıştereceğız bakten dırenç kazanacak Sonra bız yenı bır şey daha gelıştıreceğız Bu savaştd dld cdğınız cn ıyı sonuç beraberlık olarakür Zehirlenmede başrolde Ahil sorun da burada başlaı Carnpı lo bakterüer ınsanlardakı gıda zehırlenme sının en buyuk nedenlermden bındır Elle rınızı ıyı yıkımarmnız vpya etlerı ozensız pi'jirmenız sızı tuvdlete mdlıkum edebılır Tedavı gerektırecek kadar hastaysanız şansınız çok yukhek olmdyabüır Çunku ta vuklar ıçın kulhmlan Cıpro ılan msanlar ı<,ın kulldiuldiid oldukça yakındıı Tavuk Cıprosuna karşı dırenç gosteren tum bak terüer ınsan Cıprot>uyla yapüan tedavıyı de etkısız kılar ABDde pnrofloksasının kumes hayvanlaı ında kullanımına ızın verıldıgı 1996 dan once ınsanlarda Cıpro ya karşı dirençli Campılo bakteı ılerın enfeksıyonla n gorulme oranı ıhmal edılebılır duzeydey aralarında plasmıd denüen DNA saımalı alışverışı yaparlar Bu hucreler olu bakterı ve vıruslerden kuçuk DNA parçalan da alırlar Antıbıyotıkler taratından parçalan Çevırı Bılge Eser mdktdiı kurtulan bakterılcı bakterıleıe Kaynak Tıme 21 Ocak karşı dırencı saglayan genlerı enınde so Fğpr antıbıyotıklprın yayqm kulldnımı üa^Iara dııen^h bdkterılerm <,oğ\lmasma nunda otekı bakterılere de Seks, mikroplar ve DNA Antıbıyotık yırdıma oluynrsa ypnı antıbakiPrıypl tabunlarm kullanımı ışlerı ddlıa da kotulcştırrnc geçırerektır Bırçok bakten, antıbıyotıklere karşı karışık strate/ıler gelıştırdıler Pdrddoksu kıtabuıın yazarı yecc'kmı? Işte, bakterılerın ılaçara dirençli olmav ıçın genlerını bır bakte Dr Stuazt Levy Bu sayıYanıtı hıç hmsc tam olarak bılmese de ortada nddı endışı rıden dtğenne aktarmalannın en yaygın yolları ların bıı oyunudur dıyor ler var Doğâda bulunan vpya doğal maddeler qıbı hareket Ve bakterüer her yerde ya eden antıbıyotıklcrden farklı olarak antıbakipnyel sabunlar P/ojm/d tnclosan ve dıtfer benleük hmyabalhn ı^enrler Urptıcılpr bu şadıklan ve çabuk uredıkle qechl . maddelenn baktprılerm tamammı yok edebthcoğını ıddn DNA par rı ıçın kontrolu ellerınde tu ÜokteHter, çaaklan ölü pdıynrlar Ancak son ıkı yılda araşürmacıkr bau baktenleıın tuyorlar plasmld dehücrelerin ya en azmdan labnratuvar ortammda trıdoi>an m ethleune kaı nilen DNA Tum bu bulguldi nından difan sarmahnı şı koyacak şekılde değıştıklpnnı ı^patladılar Mutfakbuııqetle salınırlar Ameı ıkan halkmın antıbıyo kendl ara rmden ehnek tahtalann 7 ve bıüaşık deterjanlarma kadar bır tıklerı hastdlıklardan korun lannda de çok urun tııchbdn ıçerıyor Az nvktarda baktenmn iırenç ğiftMHer. ma yontemı olarak gorme gostermeye başlaması hahnde bdktenler Irıclosan dolu bır lerını onlemıyor Antıbıyotık nrlamda hayalta kalmayı bd^drdcaklardn Bır çok araştırmacı lerm grıbe neden olan vı bıhnçh tukptıcılprm tnclnsanh urunlen evlermden uzak lut Vi ruslere hıçbır elkısı olmasa malan gerektığmp mamyorlar Pekj Purell gıbı alkol bazh i(c dirençli da hastalar gnbın sınus en rüıze cdıu nuddeİPre IIP dcmeh'' S;w alkol hızla uçtuq\ı ve blr bakt\ teksıyonund donuşmebinı alarak ardmda mıkroplarla savaşıldtak bır artık bırakmadığı ıçın bu tur maddPİPr daha a? so < ngellemek ıçın doktorlar dlğerine run çıkanrlar enlekte ederler. RaktprıİPr genetık bügıyı duşunulen den daha hızh yaydr Çcşıtlı hucıeler kendı Elleriniz temiz mi? 777/10