Katalog

Bilimin koşan adamı Aykut Barka'nın um çevrefainı aydınldtır ken kendını yer bıtını Verdıgı ışık kendı dıbıne de duşmez Dıbıne fduberı yalnucd kızgın yagdır Damlalar halınde ınce ve narın mu mun dıbınde bıı bıı ı uzeı ıne yıgüan ve saçı lan ışıgın kaı ŞÜKJI olan şekılsız vucutsuz duzuıibi/, dokunluk ı Muın ibim bıluuııt bu dokuntuler kazınıp atılır Yenı bır mum şamdana dıkılıı Tâ kı o da enyıp kendını yok pdenp kadar Sonra bır uçuncu derken bır dordımcu beşıncı Gunun bırmde bırısı gelıp mumun ışı qındd çalibdidk bıı elektıık dmpulu ıcdd eder O amptıl cnyıc;i7 mum neiülermın as la dydınldtdniddıkldi ı koşelere kadar sızan guçlu bır ışık yaratır nrtalık pırü pınl nlur Ampulun ısıgmdd ydbdydiüdi nıumun ibiyım kuçumserler Mumlar dolapların dıbınde saklanır Mumun nımetı elektrıkler kesılene kadar hatırlanmaz bıle Bır elektrık kesıntısı esnasında mumun ışığı vevıesınde oturan lar ampulun olmadıgı zamanlarda ınsarüa rm nasıl yaşadığına şaşar dururlar Ampulun mum ışıgında keşfedüdıgını ekserısı duşunmez bıle Elektrıkler gelır mumlar sonduru lup tekrar dolaplarına kaldırüır Uygar çevrelerde mumlara bır onur yerı verılmıştır Mutlu âşıkların sofralarını mumlar susler hoş kokulaı saçan mumlar şomırıe ustlerınde soğuk kış gecplerıne ayrı bır keyıf katar mum heykeltıaşlannın elınde envaı çeşıt şekıller alan mumlar zevkle do şenmış evleıe ayrı bır guzellık ekler Mum ampulun ışgında da unutulmaz onurlu yprı nı korur M Ariddolu Fay ının uzerındekı çatlak boyutlu kırıklı yapılar uzeı mde bu doktora yaptı Dok tora&ının sonuçlarını Natuıc ve Jouınal of Stıuüuidl Geoiuuv q\ bı uluslararası saygın dergüerde yayırnlddı 1980 yıhnda Istan buldd ydpıldiı ulusldrarası bır toplantıda doktordsının sonuçldrı nı sunduğu teblıçn i>ert bazı eleşürüer dl dı Aykut uzuldu cıma yılmadı Maden Tetkık ve Arama Enstıtusu np gumib.U Oiddd diddı ıjını bulamadı Prof Dr Nafi Toksöz un destegı ÜP dunyacd rnebhuı Mdb sarhusptts Instıtutp of Technology c (MIT) gıttı üradakı araştır malaıı esnasında te Aykut Barka, 1999 yıhnda Arlflye'de öğrendleri İle blrtlkte arazî ^geıiflnde. En verimli çağda aramızdan ayrılan Aykut Barka, • Tutkulu bilim adamı kimliği, • Yorulmak ve durdurak bilmeyen çahşkanlığı, • Dünya bilimi ile evrensel ilişkisi ve • Kuzey Anadolu Fay'ı üzerinde öngörüleri doğru vent Gülen üe bırhkte Kuzey Anaçıkan bilimsel eserleriyle, dolu Fayı uzerınbilgi ve bilim yoksunu bu dekı Erzıncan hav zasını ınceledı ülkede örnek bir insan oldu 1983 de MIT'den dan yer tesbıtı çalışmalan hızla ılerlemekteydı Bu teknıÇfin hassası yetının bırkaç yıl ıçerısınde santı rnetre duzeyıne ıneceğı bellıydı Aykut bunun faal jeolojık yapıların ıncelenmesınde oynayacagı buyuk rolu gordu Bu tekruklerı de oğrendı MITde çalışırken, tezı ıçın topladığı verılenne yenı çalışmalar kattı MITde doktora yapmakta olan Tuık ogıencı Le sıl bılınpbüeceğını gosterdı Butun buıılaı Aykut u fevkalâde heyeranlandumıştı Kafasında ulkesıne donup her tarafı kıpu kıpır oynayan Turkıye nın de taylı bır deprem jeolojısını yapma plarüarı oluşmaya başladı Bilim tutkunu Aykut uıı uuuıılı bıı uzcllıgı bıluıiü olan tutkusu kadar ınsanlara da olan sevgısıydı Cıddı bır deprem jeolojısınm Tuıkı yedebırüercecanıkurtaracağıru zateniakır olan ulkesmın mallarmı koruyacağını bılı yordu Kalıfornıya da Kerry Sıeh Aykut a bır fay boyunca atını taııhının oıtaya konrnasının faydalarını gostermıştı Aykut bunun Kuzey Anadolu Fayı gıbı muntazam davranan bır fay ıçın ne demek olduğunu derhal kavradı 1990 yıhnda Turkıye'ye dondu ve Bo ğazıçı Unıversıtesı, Kandülı Rasathanesı Jeofızık Anabüım Dalı'nda çalışmaya koyuldu Ardından 1992 yılında kendısıyle yakın konuları çalışan araştuıcüann bulundu ğu Ihsan Ketın ın okulu r m Mdden Fukultesı Genel Jeolojı Anabılım Dalma katıldı 1939'dan bu yana olan depremlerın jeolojısını yerınde tekrar ınceleyerek bugun klâ sık olan "atım bilançoıu" mdkdlesını ydyımladı Bu makale dunyanın en saygın dep rembıkn dergüerınden bırı olan Bulletın of the Seısmologıcal Socıety of Amerıca da (Amerıkan Deprembılım Cemıyetı Dergısı) yayımlanmıştı Çalışmasında Aykut 1939'dan berı fayın adım adun nasü haıeket ettığını, doğuda başlayan hareketın zamanla batıya nasü kaydığını hangı bolumlerde ha reketın tamamının batıya nakledıldığını hangı bolumlerde atım eksıklüdcrı oldu gunu ve dolayısıyla guncel deprem rıskının bulunduğunu gosterdı Bu nidkdle Kuzey Anadolu Fayı hdkkında yazılmış pn onpmlı pserleıdpn bırıdır Bu çanşmdldrı esndsında Aykut arkadaşları tarafından TUBITAK Teşvık odulune aday gosterümıştı Başvuıu tarıhınde 40 ydşınddn yalnızca ıkı gun almış olduŞu ıçın adaylıgı kurallara goro geçersız sayüdı TUBıTAK Aykut'a bır odul verebümış olmak şerefınden mahrum kaldı | Fedakâr bir insan Anabılım Dalımız ve Enstıtumuz oğre tım uyesı Pıof Dr Aykut Barkd doga bıkrn lprındp henuz ampulu ıcad pdememış bıı toplumu dydınlatan naıın ve fedakâr mum lardan bırıydı Uzerıne oturtulduğu kırık do kuk mumluktaıı (Aykut uıı çdlibtığı Mdden Tptkık VP Arama Gpnpl Mudurlugu ve muh tclıf Turk unıversıtcleı uıı genellıkle ustun bu uygarlık duzeyı sergılpypn san at eserlerı olan bdiııddiüdild kdibüdblıımdCjd nibdnın dı 1 lı varmıyor ) durup dınlenmpdpn ışık saçtı etrafına Istanbul Unıvcısıtcsı'ndc jcolojı okudugu yetmışlı yüların başında burada ogıetüen jeolojı dunya duzeyuıın yajun yuz yıl gprısındpydı Aykut yılmadı Bır hursla Ingılteredp Bıibtol Umversıtesıne gıttı kıııklı yapılardd uzman olan merhum Paul Hancock'un ya rıındd doUoıa yaptı Onu ncıeyu gıtmesı gu rpktıgını kımın yanında pn lyı doktorayı ya pabdeceğını hangı konunun kcndısme seç tıgı alandd en ıyı tahsılı vereceğıru soyleyebılecek Turk hocalan yoktu Ataturk ve Ha sanÂlı YUCPI ın aydınlanmd ruzgarldn çoktan dınmıştı ulkesmde Turkıyede o zaman kendısıne ügüendıgı konuda yol qosterebılecek ıkı buyuk yerbılımrıyle thsan Ketin ve Sırrı Erınç le goruşmesıra tdvsıye eden büe çıkmamıştı 7inde terrubesı çok da genış olmayan mer hum hocasıyla vaıdığı sonuçlaıını gozdnn geçırdı degıştırdı gelıstırdı Yanlışına aşık olmak büım dısı toplumlarm ve bu arada do gunun en zararlı ozellıklerınden bırıdır Aykut zekası ve ogıenme yeteneğı ile bu ozel lıgın kurbaru olmddığını dunydyd gosterdı İngütere Aykut a doktoranın yanında bır nımet dahd bahşetmıştı Eşı Sheree ile oıada tanıştı ve evlendı Sheree eşının büım dşkına Aykut un tum yaşamı boyurıca buyuk zaman zaman normal olumlulerın boyutlan nı aşdn ıhtışdmdd bır defatek verdı Ornek bır büım adamı eşı ve anne oldu furkıyedp yaşanıak zoıunda kaldıklaıı zoı şartlaıda kocasına en kuçuk bır yuk olmadan çocukldrıru buyuttu Aykut a sıcak ve emm bır yu va vprdı Oğrenmeye devam Ml 1 de Aykut fay ıncplemelerının dogal bıı devamı olan deprem jeolojısıyle ügı lpnmpge başladı Bu dlanın jeoüzüc bılhdssd sısmolojı bılgısı gerektırdıgını bıldığınden bu alanda bügısım genışlettı Bu arada uzay Konusu KAF Aykut el yordamıyla Hancock u buldu Buyuk bır azıırıle lngüızce ogrendı ve Kuzey 777/2 KadinskyKade IIP bırhkte Kuzpy Anddolu Fdyıru nldugu g\bı elc alan genış bır sentez denernesı ydyımlddı Aykut bu çalışmaları esnasında Ame rıkada genış de bır dost çevresı edınmıştı Bu muddet de batı sahüındokı Ameı ıkan Je olojı Servısı mn (US Geologıcdl Survey) meşhur Menlo Park burosunda mısafır oldu Kalıfornıyd nın oynak tektonıgını ve bu arada Kuzey Anadolu Fayına çok benzeyen meş hur San Andıedb Fayı nı ınceleme ımkânını buldu 1990 dd Cdiıfornıa Insütute of Techno logyde 6 ay 7iyarptçı bılımadamı olarak bulundu Kalıfornıya dd Aykut un tanıştıgı en onemlı kışı hıç kuşkusuz modern deprem jeolojısının kurucusu olan Prof Kerry Sieh olmuştur Buyuk bır jeolog buyuk bır ogret men ayru zamanda hassas ve ıyüıksever bır insan oldn Prof Sıeh Aykut a kendı geuştrrdığı teknıklerı bu arada fayların enıne hen dekler kazarak ortayd çıkdrüdn genç stratıglafıyı kullanıp faym son beş on bın yıl ıçın dekı deprem tdrıhının nasü ıncelenebüeceğını ve buradan da deprem tehlıkesının na Giyinmeden dışarı fırlayan adam Aykut un çalışması Meıüo Paık takı ar kadaşlarından Ross Stein rn dıkkatını çekmıştı Steın Aykut a onun verısı üe fay bo yunca gerüme kırılma ılışkılerını bır kanuna bağlayan Coulomb üışkısıne dayanaıak ge rüme bırıkme alanlarını tesbıt edebüecekle rını soyledı Aykut her zamankı sınusız enerjısı üe bu ışın uzeruıe atüdı ve Steın üe Kuzey Ana dolu Fayı boyunca gerüme bu ıkmesmı gosteren bır makaleyı 1997 de yayımladı Bu rndkdlerun sonuçlarınddn buı fdy uzerındekı en tehlıkelı alanlardan bırının Kocaelı ılımız çevresı oldugu ıdı Aykut bunu bu deTuık çe olarak Cumhurıyet Büım Teknık te ıngüızce bilmeyen veya tekruk dılı ızleyemeyecek ama dpprpmle ılgılı olmaları gprpkpn vatandaşlaıı ıçın ozeüedı 1999 Kocaelı depremı vurduğu zaman eşı Sheree Aykut un evden gıyınmeyı