Katalog

Esnemenin sırları Esneme, sıkıntı, uyku veya yorgunluk belirtisi mi? Bir Fransız bilimadomına göre, nedeni tam çözülemeyen bu doğal hareket isteyip te yapamadığımız bir şeyi mi işaret ediyor? ıpokıat 10 39ü yülannda ya şamış olan unlu doktor bu so lunun yanıtını asırlar once ara mıs Hıpokrat a gore esnemek cıger lerdokı kotu hdvayı dibdrı çıkartıyor ve kanın beyne dogru akmasını sag lıyoı Bu ydkld^ım pek anldmsız degıl çurıku esnemp maksımum duzeyde bir solunum devrı baglıyor ve bu de vırde yutdk normal açıklıgmın yakla^ık dort katma ulaşabılıyoı Esneme ayrı cd kibinın uykusunun gelmesme uyuklamak uzeıe ulmabind ve daha <Tok da sıkıııtüı olmasına bağlanıyor Sonuçta esneme beyıne ukbijerı yolla yaidk kırbdç etkısı yaratıyor Bu noktada bıı sorun oıtdyd çıiayoı Yapıldiı drdştırmalar sonucu am rahmmdekı rcnının bıı tek okbijen molekulunu yutmayı beklemeden 3 Cönülden Bilime Ahmet Inam Ogutucu değıl, eğıtıcı Eğıtımde en çok hatırlanması gereken nedır? Pekı, en 7 çok unutulan da nedır eğıtımde Ikı sorunun yanıtı da ay nı Iman. Eğıtım, ınsanın geleceğe aktarılması demek, bır anlamıyla Ceçmışın geleceğe aktarılması Geleceğe hazırlanma, genç ınsanları, geçmışın deneyımlen, bılgılerı ıle aydınlatma Kulturun varlığını surdurmesı çabalarından bırı Yaşanmıs olanın yaşanacak olana aktanmı Cenellıkle msanlığın varolma çabasının bılınane varılmadan yurutuyor eğıtım Bellı kalıplar, alışkanlıklar ıçınde lyı bır eğıtıcı nasıl olur sorusunun bılınen yanıtlan var Başarılı oğretmenın, basarılı oğrenanın belırlendığı olçutler var Genç, meraklı, oğrenmeye açık bır "masum" oğrencı olarak, eğıtıamın ellerıne verılıyorum Benı "yoğuracak", "bana oğretecek", "benı yetıştırecek" Bana, geleceğın dunyasında yaşayacak olan bana, bılgılerını aktararak yardıma olacak Benım sorumluluğumu, geleceğın sorumluluğunu taşıyor "Benı yetıştırecek " Nereye7 Geleceğe Geleceğe yetısmem, geç kalmamam gerek Yasadıklanndan, dene yımlerınden, bılgılerınden damıttıklarını devşırerek bana sunacak Benım bunları yoğurmamı, araştırmamı, eleştırmemı, ırdelememı bekleyerek Eğıtımamle bırlıkte geleceğe yuruyeceğız, yuruyusu paylaşacağız Ben ondan oğrenırken o da benden oğrenecek Yuruyeceğız Oysa çoğunlukla oyle olmuyor Eğıtımcının gelecek gıbı bır "kulturel", "eğıtsel" kaygısı yok Geçım sıkıntısına dayalı gelecek endısesı var sadece Bılgı dıye bana sunduklarını kendısı bıle endısesı var sadece Bılgı dıye bana sun duklarını kendısı bıle anlamamış, heyecan duymadan, zaman zaman sınırlenerek, bıkkınlıkla anlatıp duruyor Eğıtıcı olmaktan bın pışman Keske doktor, keske muhendıs, ıslet meu, tuccar olsaydım dıyor Yorgun Dızlerınde derman yok Kendı gozuyle yorum yapabılecek, kendı suzgecınden bılgılerını suzebılecek gucu yok Askı yok, oğrettığıne, oğ rencısıne, meslekdaşına, kurumuna Yaralı bıkkın 0nun bu kalıpçı, bıçıma, ezbercı halı benı etkılıyor Eğıtım bır zulum olmaya başlıyor An çekıyorum Oğretmen acısını, sıkıntısını yansıtıyor bana Coğrafya oğretırken, matematık oğretırken orneğın, bu oğrettıklennın ne denlı tat sız, hıçbır, ıse yaramayan seyler oldugunu da farkında olmadan oğretıyor bana Yuzu gulmuyor, bağınp çağınyor, korkutuyor Oğretmen ve oğrencının karşılıklı olarak çektık lerı bu auya eğıtım dıyoruz Neden boyle1 Bır aşk olan oğretmenlık, bır meslek olmuş Ustelık doyumsuz, sevgısız ınsanlann mesleğı "Hıç değılse oğretmen olayım" dıyenlerın oğretmenlığı Konusu nu sevmeyen, kendını oğrenalennı sevmeyen ınsanların oğretmenlığı "Lanet olası oğrencılere, şu lanet olası ders an latılacak, lanet olası sınavlar yapılıp, kâğıtları okunacak Basımın belalan, dersler, oğrenaler1 Şu son aldığım bılete buyuk ıkramıye çıksa da bır kurtulsam " Içınızın bır yerlerın de bu duygularla derse gırdınız mı, kendınızı oğrenaden saklayamazsınız artık, sızın aşksız, bıkkın, sıkıntılı, konusunu merak edıp araştırmayan, sorunlarla dolu ruhunuzu he men anlar Içınızdekı cehennemı çocuğa aktarırsınız "Sevgılı oğretmenım, ınasum bır çocuk olarak, sınıfınıza geldım Bana sevgıyle aramayı, araştırmayı, ozgur ve ozerk olmayı, anlamayı, oğrenmeyı oğretesınız dıye Şımdı, yaslandım, eğıtıldıkçe yaşlandım On beş yasında ıhtıyar, ısteksız, vurdumduymaz bın oldum çıktım Bu haiımle geleceğe nasıl yuruyeceğım7 Gelecek nasıl benım olacak7 Anlattıklarınıza hıç ılgı duymuyorum Çoğunu anlamıyorum Oğrenemıyorum Bana neler yaptınız oğretmenım7" "Sevgılı yavrum1 Duzenı suçlayıp, kendımı temıze çıkaracak değılım Elbette, eğıtım duzenınde, polıtıkasında, telsefesın de çok buyuk zorluklar var1 Ama ben, sana karşı, sendekı ınsanlığa karşı, geleceğe karşı sorumluluğumu yenne getıremıyorum Senınle ıletışıme geçıp, konuşmak, tartış mak gerekıyor lyı bır oğretmen olmak ıstıyorum, bana yardım et Yakınma, yardım et1 Ben senın geleceğe yakışan bır ınsan olman ıçın elımden gelenı yapacağım Sen de, durma, çabala Sesını duyur Eleştır Sınme Yılma " Oğretmen ve oğrenanın bır aşk olan oğrenmeyı bırlıkte yaşadıkları dunyalar oluşacak, oluşmalı 777/11 H tıcılerını devreye so kuyoı Parkınson hastaların da dopdrnın ek sıklıCfi vardır ve bu has talar esnemezleı Sınn yatıştırıcı ıld^ldr dd aynı Ptkıyı gosterırler Oysa serotonın aı tıı ıcı bdzı yatıştırıcılar orılenemeyen esnemeİPre sebep olur lar kı de beyınsel yapıldrının uzun yıllara daydnan benzerlık lerınden oruru dıgerlerıne gore daha çok esruyorldr Prımatolog Bertrand Deputte < gore mangabey maymununda • psnemp salgını sozsuz bir ıletışım ro lu uynuyoı Dıger turlerde ISP bu ref leks oyunu nnsel gosterışı bir barış mesajını gormeyı ıfade ediyor Kısaca Doktor VValusınskı yp gore esneme bııçukfc.ii11 ıçınde barındıran arkaık bir Lblev Çevırı Banu Bulut Kaynak ÇH M ınteresse 9 2001 Doğada esneme bazen cinsel gösterişten kaynaklanır Bu ıeüekbin aulanmid gelınce etnolojıstler doktorlardan daha fazla bılgıye sahıpler Tum omuıgdlüdi es ruyor Surungenler ve memelıler bel İstatistiklerle esneme Esnemenin kişiden kişiye geçmesinin ozel bir anlaıru var rtu? Mııylam l UnıveibitOj>ı nde Ameııl alı psıt nlojı pıofpsoıu Robert Provine, ogıencıleıme esneme goruntulerı ızleftırerek bu refleksın bulaşıcı oldugunu kanıtladı Araştumaya gore ınbanldiın % 70 ı bır bdşkdsıııı esnerken gordugunde aynı tepkıyı venyoı Gorsel etkı esnempde onemlı bır IOI oynuıken yuz gozukrne yen dçık agız goruntusu hıç bıı tepkrye nederı olınuyor Bebekler ısp ? yaşına kadar esnemeye tepkısu kalıyor Bu durum esneme salgınının yenı dogrnui bebekte henuz oluşmamış on loblaıdan geçmesınden kaynaklanıyor olabılır Bu fenomen ınsanuğlu lıa nunde sadece ust prımatlaıda gozlenıyor Mdngabey maymununda esneme aktıvıtolerı senkıonıze ederek gerılımı dındıren bır ıletışım sıstpmındon oluşu yoı Haydı çocukluı bdşka bıı ;>ey ya paJım1 Doktoı Waluiu.iru.ki rıın anketırıı gore ınsanların ° n 90 ı gunde 1 üa 1' kez esıuyor Gunde 20 nın ufatunde es rıerne ıse sosyal yonden bu handıkap oluştuıuyoı Bazı uç orneklerde esneme b b dakrkada bır meydana gelebılı yor Bellı bır trekansın ustune çıkan esneme sınırscl idhatsızlıkları yd dd takın tıya ve zorldmaya bağlı bozuklukları ışdret ediyor Insanların "a 75 ı sabahları m^^^^^^^ ^tm^^^a^jaM o s m v o r Cenlnde 11. haftadan itlbaren gözlenen esneme, clğerlerln iyl geliftlğine dair bir işaret aydan ıtıbaıen agzuıı olabıldıc*[irıre dçarak esnedıö;ı belırlpndı1 Demek kı sınırleıın uyaı ılrnasıru saglaydtı esne me beyın kımyasıyla ügüı olan başka bir olay Esneme kab geıgınlıgının dZdlmasıyla bdşlayan bir reflpks dı yor bu konuda unıan olan Fran.sız duktoı Olivier Walusinski vo sozle rıne şoyle devaın edıyoı Esneme dopdrnın sprotonın gıbı faıklı °ınır ılc r w ' a l ° ° 50 5i gun sonunda % ^ ^ ^ ^ ^ Ü H ^ T * ' * ( ™ B B 30 undan bıraz fazla sı da yemek • ^B^ T lerdensonraesnıyor Gerçektehe •%. ^ • ^ • ^ A /% 0^** /•^^fcJ*^ l ^B '• M^^*3»«i^^M m en herkes sabah ogle ve akşam esnıyor Ote yanddn esnemelerın °0 47sı gerınerek olurken ınsanla rm sadece ° o 11 ı once gerınıp son ra esruyorlar