Katalog

bilim sahtekârlığına mısyonu oluşturardk olayı b ay surecek bır ınrplomoye olu Ross Komısyonu 2 ay çalı şıı dina ülaya pek fazla çozum gehrmez Ancak Morgan Komıs yonu Ddiooc nın Haıvdidddkı bulgularını nddı ıstatıstıksel ana lıze tabı tuttugunda 5 aıaştunid ınokdlesınde aıaştıımd ve ydyın etığıne aykırı davıanışlaı tesbıt ederek Bıaunwald ve yardımcısı Kloner rn de ıhmallerı oldugunu bıldırıı Bunıın uzeı ıne yayınıldiı mış olan bu mdkdleleı ve ılyılı bıldm ozetlerı qerı çekılır lis Hurst dp vardır DO Nuttrr a neden ısmının bu makdleleıe konmasııid ızm verdıgı soruldugunda Darseeye bunun ıyı bu davıanış olmadığını soyledıgmı ıfdde etmış ancak başka ışlem yapmamıştıı Pıref H Okkeş Bulaşıcı Ikı hafta once Aptallık başhkJı ydzıında aptdllığın bulaşıcı oldugunu zıkretmıştım Okurlanm takdır ederler kı soyledıkleı ırrurı elbette bılımsel karutı yokiur Lakm ısraı edıyo rum gozlemleıım aptallıgm bulaşıcı hdttd aşırı ve tehlıkelı mertebede bulaşıcı oldugu yolunda dır Bugunku yazıtrıdd' buldşüıcık ıle ügılı sonu cd nerden vardıgımı açıldamaya çalışdcagını ABDdekı Mdryland UnıversıtP ;ı nde go rpvlı araştırmacüardan Robert R. Provine ııuı esneme ve gulrrıe ıle ılgılı ılgınç aıaştnmala rından yola çıktırn Yeıı gelınışten belırlpyım Maryldnd Unıversıtesı ABD nın Maryland eyale tmın en buyuk unıversıtesı olup eyalet ıçmde çe ifiüı rnekdrüard sprpıştırürnış kampuslen vaıdıı Robert Provıne'nın goıev yaptıgı bırım Baltımo re bolgesındedır Vakt ı zamanında bendemz ABD yaşamaya çabalaıken kuçuk ve hoş bır h mana sahıp olan Baltımore a Baltalmıaııı adını takmıştık Ne zdman Istdnbul u VP Bogdz ı ozlc sem Doç Dr Mınık Canı ayaıtıı Baltalıma nınddbulusur yemekyer dertleşııdık Hey gı dı gıınler hey1 * ** Robeıt Pıovıne ve aıkaddşldrı yıllar surerı aidştırmalarında esneme olgusunun bulaşıcı oldugunu ve bır kışının esnemesı ıle bır dızı ın sanm da esnemeye başlayabıleceğını guzlenı lemısleı Bu gozlemler sırasında esnpmenın erkek deneklerde kadmlardan daha uzun suıdugu oı taya çrkmıs Daha sonra araştırmaldrını esneme olgusundan gulmeye çevııerı bu grup t ^ ^ Emoıy soıuştuımdfaindd bır Turk olan patolog Ayten Someren onurlu davraruş gosterdı Ayten Someren Darsee nın çdlışma larındakı aıaştırma etıgıne aykırı davıanışlaıı ve kendısının hdberı olmadan bır bıldırı ozetıne adının konması şpklındekı yayın etıgıne aykırı ddvidiu^laıı Lmory yetkıüle rıne zamanında bıldırmış ancak yetkılüer bu olaylaıın uzeıme gıt nıumışleıdı Morgan Komısyonu aıaş tu ması tamamlandığında Datoee ye 10 yü sure ıle NIH tarafından hıçbıı gorev VP destek vprılmemesınp kaıar almır Didunwa]d Daısee nın Emoı y Unıveibitesınde çahştıgı do nemde yaptığı yayınlan ınceler ve 3 makalesının araştırma etıgı ne uyrriddıgını gorerek durumu NIH ve Emoıy Unıversıtesme bıldırır Emoıy Unıvcısıtesı ayıı bıı komısyon kurarak soruştur ma bdşldtu Emory Dekanı soruşturmanuı sağlıklı yummesı ıçın olayda ısmı gpçen laşılerın geçıcı olarak yonetsel goıevleımın almarak soruşturmanın yapümasını ıster Sonuçtd Darspp nın Lmory Unıvprsıtesınde ıken yayımla dıgı tum bıldırı ozetlprının aıaştırma rıidkdlelerının çogunun ve The Heart ı&ımlı kıtabm 1081 baakısında ortak yazar olduğıı ıkı bolumun geçersız olduguna karar verılır ve bunlaı gen çekı hr Çıkarılacak dersler Bunlardan bııkaçı • Bılımsel sahtekaılık konubiınddkı şıkayetlerı ob]ektıt olarak en krsa zamanda soruşturup netlpştırmek geıekar • Bılımspl sahtekaılık olaylarını kapdtmd gayıetı ıçme gııılmemelıdıı • Bılımspl sahtekdrlan bıle bıle başka kuruma ma^um kışıler gıbı gondeıme yoluna gıdılmernelıdıı Kendı problemınızı gormezlıkten gelerek başkaldrının problemını başlat mış olmak ta bır çeşıt etıge aytan davranıştıı • Aı aştıı macüara laboıatuvar defteıı kullanma alışkanlıgı kazandııılmalıdıı • Araştırma veııleıı en az r> veya 10 yü saklanmalıdır • Genç araştu macılar sorurnluldn larafından ıyı denetlenmelıdırleı • Araştırmaya destek veıen kuıum ve kuıuluşldi kendı soıumluluklaıı çerçevesınde okyı soruşturmalıdırlar Ddrsee olayı ulkemızde olsa ıdı gehşmeler ne şekılde olurdu bunun dogerlendıımesım okuyucuyd bırakıyorum Prof. Dr. Mustafa llhan Suçunu örtbas etmek için Darsee yayınlarında yıLnız fabnkasyon ve falsıfıkasyon yapmakla kalmarın^ yaıaı oaglanıak amacı üe bazı tanınmış kımseleıı de rndkalelennp ortak yazar olarak koymuştur Bunlaı arasında Lmory ran araştıımadan sorumlu dekdn ydidımcısı D.O. Nutter ve Bdşkan Lyndon B [ohnson ın kardıyologu J.Wİ1 lebıtleı) deıın venlerde tıkdnmdya ven lapaklaıı hdrdbıyetıne ven ndatının ya pısmın bo7iümasına neden oluı ve Kro nık Venoz Yetmezlık veya Fostüebıtık Sendıom ortaya çıkar Kapak harabıyetı bııleştırıcı venleıde de olacdc)ınddn kd pak yetersızlıojı meydana gelır Normalde yuzeypl vpnlerden deıın venleıe dogru olan akım bu yeteısızlıl nedenı üe derın den yuzeypl vpnlere dogru olur Ozellıklc yunıyuş uzun sure oturuş ve aydkta du ruşta bu ters akım artacdgından ayakta şışme odem olur sahıbı olma (beıbeı ceı îdh ogretmen vb) gebelık aşırı kılo ve hd rpketsi7İık gıbı durumlardıı Ven kd paklarındakı haıabıyet ve yetersızlık kan kas pompası çalışmasının bozulması so nuru kanm yerçekımının etkısıne karşı akımının guçleşmesı ıle kalbe venoz do nuş bozulur Bacaklatddkı ven arterındr 'Venoz Hıpertansıyon gelışır Kronık Venoz Yetmezlık tablosu ortaya çıkar KVYdp yptersız kommıkan venlerden Derin varis nedir? Deun venoz sıstemde basınç aıtışı ve dolaşım bo^ulrrmı nedenıyle den al tındakı venler yolu ıle venoz donuş aıtdLd(5ından bdra(^ın yuzpypl vpnİPiının dı şındakı venlpıdn do vaııkoz degı^ıneleı oluı bunlaid dd sekonder vdrıs derar Hdllamız arasında Derın Varıs dı ye adlandırılan ve deım ve bııle^tuıcı venlerdekı bu bozukluklar bıı yerde yan lış adldndınlmaktadır Bacagın yuzeyel ven "îistemındc vaııkoz yeıu^lemeleruı oluşu hakkmda çeşıtlı gonışler vardır Bu oluşumda onerrılı etken Heıedı tekışının varib olu^umuna e^ıhmıdır Ven duvarı zayıflığı veya kapak yetmczlı ğı buıada soıumlu gorulmektedır Bu egüımı olan kışılerde varıs oluşumunu hızlandıran hazırlayan etkenler ıse uzun suıe ayakta duınidyı gerektuerı meslek yuzeyel venlere olan ters akım nedenıyle yuzeyel venlerde Prı mer Varısler oluşur K VY nın onemlı jumptomldrı dşdty dakı tesımde temsıl eddmıştır Odem uzun suıe yurump veya oturmadan sonra bdcak ve dyak bıleklerınde şışme bacak VP ayakta dgıılık hıssı en sık rdstlanan ve hd3tdlıgın tamsındd onem tasıyan bulgulardır Igne barması şeklınde agrılar ve gcce lıampı onenılı bulgu olmcikla bıılık te yalnız varıs ve K VY e ozel degıldır başka yonİPidpn rle nedenı ara^tııılrrudı dıı Yuzeyel varıs ve KVY'de en onemlı konıplıkdsyonldr Frombus (pıhtı olu şumu) Trombofle bıt ve bacak ulser lendır Oluşan pıhtı nın dkcıgerlere gıtmesı (Akcı^er Em bolısı) çok cıddı so nuçlar doguı ur Prof Dr Çetin Curler gulme olgusunun da bulaşıcı oldugunu kdiutla nııs Bu kışınırı guluşu ıle bır toplulugun kolayca gulmeye başladıgı gozlenüemıs Gıubun didştırmalaıı suasındd konuşma yapan kışılenn da ha çok ve uzun guldukleı ını ozellıkle kadın korıuşmanlaıın dınleyenlerden daha uzun suıelı guldukleı ını saptaırıışlaı (daha dogrusu olç rnuşler) Gulmenın toplu bu eylem oldugu VP kpn dı başına gulmenın gaııp kaışılaııdıgı ınalum Bulaşıcı gulme ıle ılgılı çok garıp bır olay 1963 yüında Afrıka nın Tanganyıka bolgesındekı bıı yatılı kız okulunda gorulmuş Yaşları 12 ıla 18 arasında değışen kız ogıencıleı zmcııleme gulme krızıne başlamış Krız kısa bır sure sonıa dığeı okullaıa yayümış Ve olay bolgedekı okul ların tatıl edılmesme dek surmuş Aptallığm tıpkı gulme gıbı bulaşıcı ol dugu savunusunu kanıtlamak ıçın taa Tkrıgan yıka ya ya da Maryldnd veya Teksas a gıtmeye gerek yok Herharıgı bıı Doı tkoşe okur u go/ lernlerını nerede yapacagını gayet lyı bılır • kızla kılodan kaçınmak • Ayak ve bacak kaslannı çalıştırmak, yuruyuş, egzersız Yuruyuşlenn varıs çorabı gıyerek yapılması ozel onem taşır • Aşırı sıcaktan, guneşte yanmaktan sakının, gunde 1 veya 2 kez bacaklara soğuk duş ıle masa/ yapın • Ayakları ve bacağı, oturulduğu zaman mumkun olduğunca yukarı kaldınn En guzel durum ayağın kalp yuzeyınden 15 cm daha yuksekte tutulmasıdır • Doktorunuzun ongorduğu şekıl ve basınçtakı elastık çorabı (varıs çorabı) ıyı bır olçum yaptırdıktan sonra devamlı kullanılmalıdır Amelıyattan sonra bıle bu uygulama yapılmalıdır Varisten korunmak için ne yapmalı? Ozel Yenı Isvıçre /77/13