Katalog

OOOT OTT ııne Klinik farmakolojide temel düzenlemeler Yazan : Prof. Dr. S.Oğuz Kayaalp Saym Kayaalp hocarnız eskıden heı yıl bır kı tap yayırrüatdı Emeklı olduktan sonra yüda 2 kıtap yayımlamaya başladı 2001 yılrnda once TURKIYE ILAÇ HLAVUZU 2001 FORMULER1 "m arkasından KLtNlK FAKMAKÜLOJININ ESASIAR1 VL TEMEL DÜZENLEMELER tatabmı yayımladı Klınık Fannakolojı yurdumuzdd kuıumsallaşa mamış ve pek bılmmemekte ya da sayın Yazar ın de yışıyle ulkemızde tıp çevrelerınde farklı bıçımlerde alcjilanmaktddu Yurdumuzda klınü< denümce ge nellıkle hasta dolayısıyla pasta anlaşüıyor ve kımse statukonunı degış sına yenı ortak ıstemedıgı ıçuı klınık farmako |(UrUfT1s lojı kurumsdUaşamıyor Bu konuda YOK tarafrndan nasü engellendıgmı sayvn yazar kıtabın 1 baskısının onsozunde anlatmaktadrr Üaçlann akücı kullarulıridsı ve hastalara uygun üaç sunulmdsı ıçın zorunlu oldn eczacdüc fdkultelerınde Klınık Eczdcüüc büım dalınrn kurulamaması ıçın de aym engellemeler yülaıdır yapümaktadır Yazar Klıruk Farmakolojıyı şoyle tanımlıyor Khnıkfaımakolojı Ilaçların ozellıkle yenı gelıştınlenlerın qonullu hasta veya saglam kışıler uzeı ınde onlarm ozgur ıradelerıne ve hdklarma aza mı saygı gostereıek yanlıhktan annmış bu bıçımde ob]ektıf olçme yontemlerı ve uıandırıcı ıstatıstıksel deqerlendırme yaklaşımı kullanarak denenmesı veya aıaştırüması üe uqıaşan farmakolojı agırlüdı multıdı sıplmeı bır büım dalıdır ' Yenı bır üaç bulmak gehştırmek deguılendnmek ve klınıkte kullanüabüecek şekle getırebümek malıyeü 100 mılyonlarca doları buJan araştırmalar yapmayı gerektuu Ulusal üaç şırketlerımızuı bu şekılde araştırmalar yapabılecek ekonomık guçlerı yoktur Çok uluslu üaç şırkeüeıı (ÇUİŞ) nın de ulkemızde araştırma laboratuvarları mevcut degüdır Bu bakrmdan Tuıkıye'de yenı üaç gelıstırümesı soz konusu degıldır Fakat 3 ve 4 do nem klınık çalışnidlar fd/ld sayıda hasta gerektırdıgı ıçm çok merkezlı çok ulkelı olaıak ydpümaktadıı ÇUİŞ ler bu tuı çalışmaların bazüarına Turkıye yı de dahü etmektedırler Ayrıca yenı üaç gelıştırümesmın dışmda üaçlaı uzennde başka çahşmdldi da yapüıı Ornegın farmdkokınctık değerlendırme farnidkoge netrk etkı mekanızması ve yenı formulasyon çalışmaları cjibı Bu tuı çalışmaların da yenı üaç gelıştuüme sınde oldugu gıbı Iyı Klınü< Uygulama (IKU) Kılavuzuna gore yapüması qereku lnqılızce feedıng denı len başka bu üaç araştırma turu daha vardıı Bunlaı gerçek bır araştırma üe üışkısı olmayan üacın tanıtı mına yonelüc meslekı etıgıne aykuı bu tuı pıomos yongıbı çalışu Sayuı Kayaalp "feeding" sozcugu nun sozluk anlamınddiı haıeketle buna Turkçe "tohumlama" demış Bence buna tohumlama degıl "yenüeme" demek daha uygun duşeı Sayın ho cam her ne kddar bazen' dıyorsa da ben 'luıkı ye'de yapılan üaç araştırmalaruun çogunlugunun bu turde oldugu goıuşundeyım Bu şeküdekı araşturna larda projeyı ve etık kuruluna sunıüarak dosyalan üaç fumaları hazırlar Hekımler çogu kez projeyı ve dosyayı okumazlaı Nedenı genellıkle bügısızlıkta Iyı nıyetlı hekrmlerm bu tur etık dışı uygulamaldra alet olmamalan ıçm bu kıtabı okunıalannı ve her za man el dltındd bulundurmalannı onerırım Ayrıı şekü de etrk kurulu uyelerınuı goıevleıını duıu^t VP doq ru yapabılmek ıçın kıtaptakı bügüere sahıp olmalaıı zorurüudur Kıtapta yenı üaç bulma degerlendıı me VP ge lıstume çalışmaları ve bununla üqüı IKU kılavuzu ay nca etık kurdlldi aıaştıımalarda uygulanacak yon temler meta analız çalışmaları bıyoyararlanım ve bı yoeşdegcılık denemelen gıbı üaç araştıı nıalaı ıyla ıl gılı tum konulaı 22 konu başlıgı altında ayruıtıh ola rak ışlenmıstır Prof. Dr Suleyman Çelik UMU Tıp Fakulto,ı SMS: Düşman mı dost mu? Tanal Turkoğlu (TanotT&yahoo.com) Mobü üetışım t,ektorunde temel bır soı un vaı Otedon berı bıl gısayar sektorunde de olan Piyasaya çıkarılmak üzere tdsarlanan teknolojik uıunlorın pazarlamdcüdi laıafmdarı laboratuvarlardan çahnarak daha prematüre haldeyken piyasaya suı ulmeleı ı SMS ımkânı cep telelonlaıı üe tdnıştıgımı? ılk qunden ben var Ancak nedense uzun bır sure SMS'in gilcü gölgede kaldı Runa se bep olan teknolojı ıse WAP ıdı SMS ılkel bır şekılde sadece mcsaj alış veıışı ıçın kuUanüabıİPcekken WAP gıbı bıı teknolojı Intezneti cep telefonlazına geüıecektı Yatırımlar WAP ıçın yapüdı Projeler WAPaqore ayatlandı Pıya saya ılk çıkan WAP hızmetlerının qerısındekı WAP sunucu yazılımlan beta versiyonlan üe kuruldu Once telefonlaı m konfıgurasyonlarının karmaşıklığı ınsarılan VVAPtan soguttıı Sonra da webdc soıf yapma unkamnın cep telefonu muadüı o kuçucuk ekrarüan üe hıç de ışe yarar qorunmedı Şımdı herkes GSM sureçlerınden Turkıyeden once geçmış ulkplerden qelen fırmalann ıkı uç sene once soylemış ol duklanna yenı kulak verıyor SMS'i hep birlikte yeniden keşfediyoruz. ı/linik YENI BAKIŞ SMS üe ulkenuzde ncler yapüıyor9 Bır yandan genç ogrencıle ıın çügınlar gıbı bırbnı üe SMS mesajlan aracüıcjıyla konuşmalaıı sağlanmış durumda (SMS yolu üe sınavlarda kopya çekmeler qo\ tan başlamıştır dıye duşunuyonım) Otp yandaıı cep teltfon sahıplprı nın pek çok alanda SMS ımkdiunı kullanarak katüımcı olmalaıınd yone lık hızmet ya da kampanyalar da yapümakta SMS mc.ajı üe bır yanş maya katüın ve bıt müyaı kazanın1 Ya da Kım bUU Müyaı Ister formatm da bır yarışmaya SMS ıle cep telefonunuzdan ıştırak pdın Bu tuı hız metlpı kısa vadede getmsı olan yaklaşımlaı Ancak burada bu kPZ de yukarıda bahsettıgım şııketlerm ıkrncı ya da uçuncu kuşak pazaılama cüannm duştuğu hataya dusmek uzereyız1 Bu hata nedir? Bu hata cep telefon kullanıcüarının hayatlarındaki herhangi bir süreci, SMS aracüığıyla kolaylaştırmadan SMb kullanmaldi ını saqlayarak paıa kazanmaktır Herhdngı bu yanşmaya SMS üe katünıak benım hayatımda her gun yaşadıgım bu suıecı kolaylaştırma7 Daha zıyade olmazsa aramayacdgım bır şey bana sunularak katılrnam ısten mekte Isteklı olmam ıçın de yolun ucunda bıı havuç sunulmakia Para odulu ya da buna benzeı oduller Buradakı tuzak bıı başka başarüı faahyptlp daha da cazip hale getırılmekte Turk toplumu yıllardır katılımcı bir demokrasi ıçınde yaşayamadıcjınddn oı negın bır SMS ydrışmdsmda boı ulan Aşagıdakı hangı hayvan dort dyaklıdıı gıbısınden ükogretım duzeyındekı t.oıu laıa doğıu cevap verdıqını algüadıgmda deıhal katüımcı olma arzubU duyuyor Oysa sorunun basitligi bilinçli bir seçim. Onemlı olan sıfucı hoca mantıqı üe çok az kışınm büeregı bır soru sormak degıl Taın teısıne hcıkesın büereğı bır soıu soımak1 Kı daha çok kiiji SMS gondersın1 GeİPİım bu riskli süıecin nasü sonuçlanacagına Kışı bır yan dan kolaylıgı vc havuru saypsınde tacızkâı olan bu yanşmalara katüır ken dıcjer yanddn da ay sonunda gelen faturalan zaman ıçınde odeyemez hale gelecpk Udeyememe nodenı hem hnansal açıdan hem de oynuyorum oynuyorurn bır şey çıkmıyoı yügtnlıgından F bıraktıgında herhdiıqı bıı yaşdm surerrndp herhangı bıı aksdma olma yacagı ıçın de bırakarak1 Oynanıaydcak1 Peki çözttm nedir? BİLGİSAYARINIZ HIZLI MI? lntenetbağ lantınızın hızrru olçmek ıstersenız Lnteı net'ten bır belge ındırırken geçen suıeyı saptayın bır füar vern Bu nu yapmamn en kolay yolu ucretsız olarak hız olçme hızmetı veıen sıtelerden bırıne başvuımak Ancak o ankı duruma bağlı olarak her olçumde bıraz [diklı so nuçlar alabüeceguuz ıçın bırkaç test yapmak hatta farklı sıteleıde olçumler yapmak ve sonuçların ortala masını almak uygun OIUJ BU testı yapabüeceğıruz sıte lurden üasının adresı aşagıda Bu deneyın http //promos mcafee com/speedometer/ ıstedıgmız yeruı başuıa getırın sonra CTRL + SHIFT + END tuşlanna birlikte bdsın Bu uygulama metnrn qende kalan kısmını RPÇÜI hale qetııır Şımdı yalnızca Delete tuşuna bdsm seçılı kısmın tamamı süıruı aayfa da yalnızca ıstedıqınız bolum kalu SEND TO KULLANIMI: Bırçok Vaşı yenı dldı gı dosyalan once bellı bu kldboıe taşıı daha sonra uygun yerlere yerleştırır Once geçıcı yer kullanmayan lar ıçm de dosya sakldnan klasorler a? sayıda bellı kla soılerdır O zaman yenı bu dosyayı yeılcştırme yeımı seçmek uzere Explorer'ı açıp klasorler drdsında üeıle mekten daha uygun bu çozum var Çok kıülandıgınız dosya saklama klasorunu Sendib seçeneklen ıçıne yerleştuuı Istedıgmız dosyanm uzermde sağ tüdama yaptıgınızda dosydnrn kopyalanacagı yer seçenekleı ı ıçınde o klasor de yer alır SMS'İN DOĞRU KULLANILMASI Şımdı dıyelım kı Ciro ve kâr figürieri yükselişte. Patıon memnun Orta ve uzun vadede ıse kım ole kını kala1 Bır organızasyon da gunumuzde bu kadar uzun suıe dayanüabüıyor mu' Meslek ahlakı m yıtırmemış profesyonellere tavsıyem bıraz dunyada ne olup bırtıgıne bakmak1 Altın yumuıtlayan kazı kesmıyoruz ama her ogun altın yumurtlasın dıye ıflahıru kesıyoıuz Onun yerıne basit bir şeye konsantre olmak, u?un vadelı gelıı kapüarını şırkote açacaktır Bu da SMS üe cep telefonu kullanıcüaı mın hayatını nasü kolaylaştınnz sorusuna bulunacak cevaplardan geçmekte Burada ıkı ornek vereceğım • Kuyrukta bekleyerek bılet alacak kışüeı dahkalarra ya da saatierce kuyrukta bekleme durumları varsa kuyrukta beklemek yer ıne çevrede dolaşsın ya da yakm bır kafede otuısun bır şey ıçsın sız ona onunrip 10 kışı kaldıgındd bu SMS gonderm • O sırada o bolgede olan kışüere SMS gonderprek yuıuyerek ulaşabıleceklerı bır mdgazanın bellı bır sure (dıyelım kı bır saat) ıçın 1 yaparagı acü ındırımı haber verın Indırrmden sadece aldıgı SMS 1 mesajını gosteıpnler yararlandbüsın Dogı usu buymuş demek ıçın 23 sene daha beklemeyın ' VİRÜSE KARŞI YAZILIM: EZ Antİvİn i S Î Bügısaydildtda bır şeküde vuuse kaı^ı koıuma saglamak gerekıyor Bunun en ıyı yolu bır vuuse karşı koı uyucu yazüım almak ve yenı vuuslere karşı gelıştırüen guncellemeleıı uygulamak Norton Antı Vırus gıbı kapsamlı ama patidb paketlere gucunuz yetmıyor sa ucuz olan belkı de kısmı koı uma sağlayan ama hıç korumasız kalmaktan ıyı sayüabüecek bu yazüım da kullanabüusınız Ayrıca fıyatın ucu? olması her durum da saglanan olanakların sınırlı olması arüamma gelmez Computer Assocıate ın yenı vuuse karşı yazüımı EZ Antıvırus u mreleyıp deneyebıhrsrnız Bunu şoyle yapabüırsmız Explorer ı açıp Send 7b adlı klasoru bulun Buldugunuz Sond 7b klasorunu açuı Ikıncı brr Explorer penceresı dalıa açıp Send 7b bolu rnune yerleştumek ıstedıgmız dosya sdklama kldsoru nu bulun Pencerelerı kapatıp çüonanızdan sonra bıı dosyayı oraya gondermek uzere uzeı ınde sag tıklama yapıp iend 7b'yu seçtıgınızde Send 7b seçenekleı ı ıçınde o klasorun adı da olacaktır Artrk yenı dosyaları kopyalamak ıçm uzerlerınde sag tıklama yapmak ye terh olacaktır Svnd 7b klasonmu masaustunde bu ye re yerleştırerek ddha genel anıaçlı şekılde kuHannidk KALAN METNİ SEÇMEK: Word >Çınde bu da murnkun Bunun ıçm F.xplorer ıçmde Scnd 7b klaso metnı ıncelerken yeterlı bu bolum aldıgıruzı duşunup runu bulup seçüı hale getırdıkten sonra CTRL tuşunu bulıındugunuz yeıden somasmm tamamrnı kesmek ıs basüı tutp Send 7b klasorunu masaustune taşımak yeteısenız geleneksel satıı satn üerleyerek seçme yon terlıdu temmden daha hı?lı bır çozum var lmlecı kesıp atmak Nezihe Bahar İPUÇLARI 779/14