Katalog

Zümrütten Akisler Aldatıcı zenginlik Cambrıdge Unıversıtesı ekonornıstlerınden Partha Dasgupta nın hesap lanrid gore durıyd nufusunun uçte bın son 30 yüda yoksuHaştı Gerçı sosyal urunlerdekı brut deger ve Amerıka nın yokbulluk araştırmalannda yararlan dığı Human Development Index (HDI) sonuçlan da gelışmekle olan ulkeler dekı durumun ıyıye gıt tığıne ışaıet edıyor ama Dasgupta ya gore bu standart gostergeler yamltıc] Sosyal urunlerdekı brut değerın yüda %2 7 artısıyla Pakıstandakı yasam standar dının (1965 1995 yıllan arasında) %200 oranında ıyıleşmesı gerekıyordu Oysa Pakıs tanlılar yarı yanya yoksullaşnıışti Sahra bolgesının guneyındekı ınsanların durumuysa daha da kotu Dasgupta ortalama yaşam standardının hesaplanmasında ekolojık değerleıın de ( dogal kapıtal ) dıkkate alınmasını onenyor HDI ve sosyal uıun değerındekı gostergelerdekı en buyuk eksıklıgın tanm ve ormanlık alanlardakı kay bın balıkçılığın yok olması ve bıyolojık zengınlığın azdlması gıbı degerlcrın ıçor memesınden kavnaklandığmı soyluyor araştırmacı A.M. Celal Şengor Medreseleşen üniversite I946 yılının 7 Ağustos'unda HasanÂII Yücel'ın Mılli Eğıtım Bakanlığından aynlmasıyla Turkıye Cumhurıyetı Ataturk ıle başlayan ve Mustafa Necatı, Reşıt Galıp ve Vâsıf Çınar gıbı bır sıra muhteşem Mılti Eğıtım Bakanıyla surdurulen eği7 tım atılımını da terketmış oldu Neydı bu atılımın amacı Bu amaç tek blr cümleyle özetlenebllir Asrî Insan yetlştirebilmek Bu çağdaş kışılerın oluşturulması da unıversıtelerde, lıse ve ılkoğretım okullarında, meslek okullannda verılen eğıtımın çağdaş olmasıyla mumkundur Üniversite bir ulkeyi dünyaya bağlayan üç önem II halkadan biridir Ikind halka ticaret, üçuncusu ordudur Bu uç halka ıle bır ulke dığer ulkelerle akıl, guç ve mal alışverışmde bulunur Ticaret savaşı, başkasının urettiğınden daha "ıstenir" mal uretmekle kazanılabılir Bir malın "istenlrliğı" ne kalitesiyle, ne fıyatıyla, ne de onun uretımlne harcanan emekle doğrudan ilişkllldlr Zekânın iki kaynağı Yaratıcı zekânın ıkı kaynağı vardır Genetık ve eğıtım Cenetık faktör şımdılık kontrolumuz dışındadır Ama eğıtım faktoru tamamen bızlerın elınde olan bır faktordur Eğıtımın temel sorunu "yumurta ve tavuk" hıkâyesıne benzer lyı bır ılk ve orta eğıtım almayan çocuk üniversite eğıtımınde de genellıkle başarısız olur Kotu unıversıteler kotu oğretmenler yetıştıreceklerı ıçın ılk ve orta oğretımı de fena etkılerler, unıversıtenın kalıtesının daha da duşmesıne katkıda bulunurlar Atatürk, eğitlml herseyden önce alttan düzeltmeye çalıstıydı Yanı once ılk ve orta oğretımın kalıtesını yukselterek eğıtımın genel kalıtesını yuceltmeye çalıştı Içındekı okur yazar oranı her turlu uygar standardın altındakı bır ulke ıçın bu kaçınılmazdı Ama bu arada unıversıteyı de boş bırakmadı 1933 reformu Darülfununu kalitesızlerden temizleme hareketiydl Ancak kaçınılmaz olarak bu hareket politik bır huviyet de kazandı. Bunun ıkı nedenı vardı (1) Ataturk reformu aynı zamanda ulkede yepyenı bır polıtık yapıyı benımsetmeyı de amaçlıyordu (2) Darulfununda, goruşlerı ne olursa olsun, mutlaka korunması gerekecek kalıtede ancak bırkaç kışı vardı Relorm, Fuad Koprülu orneğınden bıldığımız gıbı, bunları zaten yenı unıversıtenın dışına atmadı Cen kalan hocalar dunya ortalamasıyla mukayese bıle edılemeyecek kışılerdı Bunlar arasından terah debılımsel olarak varlıkları zaten olmadığı ıçıngenç Cumhurıyetı kollayabılmek amaayla genellıkle polıtık olarak yapıldı Bu zorunluluk Atatürk üniversite reformunun başarısız lığının tek nedenidır Çunku birına sınıf bır adam yanına Bir ülkeyi bırıncı sınıf adamlar alır Ikına sınıf adam ıse ancak uçuncu sınıf adamlarla kusatır kendını Bılımsel olarak bırer hıç olan dünyaya hocalar, yanlanna kendılerınden daha beter asıstanlar, dobağlayan çentler almakla kalmadılar, Ataturk'un bırlıkte çalışarakge lışsınler umıdıyle getırttığı Alman multea hocalarla da ılıskı üç şey: kuramadılar, hatta onlara cephe aldılar 0 hocalar da 2 Üniversite, Dunya Savasından sonra gerı donunce, Turk unıversıtelen bırdenbıre genelde bılımsel açıdan uçuncu veya daha duşuk ticaret ve sınıf kışılerın elıne kaldı Aralarında bulunan ustun kalıtelı ordudur bırkaç kışıyı bu kalıtesızler bezdırdıler, gerçek bılım adamla n ya kabuklarına çekıldıler, ya da ulkeyi terkettıler Bu manzara gıderek kotulesıp unıversıtelerımızı 1980'e taşıdı 1958'den sonra bu kotuleşmeye bır de üniversite hocalannın malî durumlarının kotuleşmesı eklendı Ulkenın 1946'dan berı kotu yonetımmın doğurduğu nufus sorunu, kalıtesız unıversıtenın yetıştırdığı kalıtesız polıtıkacıların elınde üniversite sorununa çozum arayısını anlamsız bır sayı oyununa dondu 1980'le gelen Doğramacı mudahalesı, durumu tam anlamıyla sah tken sahbaz etti Sayı oyunu ulke çapına daha once gorulmemış bır oranda yayıldı Unıversıte adı altında üniversite ıle adından baska hıçbır ılıskısı olmayan, profesorlerının buyuk çoğunluğunun değıl bu tıtrı, en kuçuk bır akademık tıtrı dunyanın hıçbır uygar ulkesmde elde etmesıne ımkân olmayan kışılerden oluşan kurumlar ulkeye unıversıte dıye takdım edıldı Kalıte aynen Osmanlı medresesınde olduğu gıbı tamamen ayağa duştu Oynanan bu zavallı sayı oyunu bıle plânsız programsız gelışen demografık baskıyı kontrol altına alamadı Problemın ne olduğunu teşhıs etmekten acızler problemı çozmekle gorevlendırıldıler, bılımde cıddı bır varlıkları olmayanlar bılım ıdaresınegetırıldıler Amadıkkat edılırse, 1980'deyapılanyanlışlar, 1933'deyapılanları buyuk olçude tekrar etmıstır Bunun nedenı, fuad Köprülü'nun 1933 refor munu (nedenlerını anladığı ve gereklı bulduğu halde) çok sert bır şekılde eleştıren makale dızısınde soyledığı gıbı, unıversıtenın fonksıyonunun anlaşılamamış olmasıdır Unıversıte bır lıse gıbı ders gorulen ve bilgı aktanlan bır yer değıl, araştırma yapılarak bılgı uretilen bır yerdır Bılgı uretılmeyen yerde unıversıteden bahsedılemez Üniversite kışilerin bir meslek edınmek veya bir dıploma elde etmek için gittikleri bır okul değil, bilgiyi bizzat uretmenin yollarını bğrenmek ıç'tn gıttikleri bır eğitim yuvasıdır Rahmetlı Ihsan Ketın'ın dedığı gıbı "aksam ezberle, sabah takrir et" usulu hocalık kolaydır Ama bu unıversıte hocalığı değıldır Bunun anlaşılamamış olması Turkıye'de unıversıtenın cıddıye alınmamasına, unıversıte hocasının nıhayet bır memurdan ote bır varlığının olmayacağının sanılmasına neden olmuştur Sonuç yaratıcı gücil zayıf, rekabet kapasitesl düsük, ekonomik olarak neredeyse sömurge statüsünde bir Türkiye'nin yaratılması olmuştur 776/5 Acaba öğrenci aracı şimdi nerede? Yofifun kar yağışı ya da trafık nederuyle ogrencı ulaşımda yaşanan sorunlar kaışısmda sureklı koıku dolu anlar yaşayan velıler Ogrencı Takıp Sıstemı ıle artık rahat nefes alacak Ocprennlerın servıse ne zaman bmdıgı ındığı servısm nerede olduğu Internet ve ya da cep telefonu uzennden gonderılen SMS mesajlaı ı ıle takıp edüebıle cek Ogrencınırı çdntdM ya dd rebınde taşıdıgı kuçuk verıcü er velüere servıs aracının nerede olduğu sınyalmı yol laıken t.eı vıs dta^laıuun uzerıne dogal bır otokontrol sıstemı de kuı uyoı Çunku sıstem merkezı servıs aracının hangı guzargahta kaç kılometre hız ıle gıttıgıne daır sureklı bılgılendırıyor Sıstemı Başarı Telekom Kaan 401 Araç lakıp Sıstemı adıyla gehştırdı ve bazı okullaıda ılk uygulamabi ba?ladı Ulaşımda devrim Ingütere Brtblol unıversıtebinden Martin Lowson vc arkdddşldrı tamd men bılgısayarın yoneteceğı taksı yolcuları A noktasından B noktasına guvenılıı bu şekılde taşıyacak Taksüeı ç o k d a r b u lay sıstemı uzermde gıdecek Kent hafıf Ulaşım projesı kapsamında gerçekleştır üen proje kurulacak ag sıstemı ıçınde yolcuları hıç durmaksızın taşıyacak Surucusuz taksı sessız çevre dostu olarak ve otobus metro ve dıger taksüerden daha ucuza taşıyacdk Sii>tom ılk kez Cdrdıffde 1 km hk bır ray uzermde denenecek Aku ıle çahşarak arabalann bır yıl ıçınde ray uzerıne oturtulacağı ve yolculaıın yuzde 95 ıııın bıı dakıkalık bır bekleyış suresı ıçınde taşınacakları ılerı sunıldu / Sayfa haberlerı. Nılgun Ozbaşaran Dede i