Katalog

En Komik Fıkra herlock Holmes ve Dr. VVatson kamp yapmaya giderler. Çadırlarını yıldızların altına kurar ve uykuya dalarlar. Gece yarısı bir ara Holmes VVatson'u uyandırır. "VVatson, yıldızlara bak ve bana ne düşündüğünü söyle," der. VVatson, "Milyonlarca yıldız görüyorum ve eğer bunların sadece birkaç tanesinde bile Güneş varsa dünyaya benzeyen bazı gezegenlerin olması olasılığı yüksek, ve eğer oralarda dünyaya benzeyen gezegen varsa o zaman yaşam da olabilir," der. Holmes hemen karşılık verir: "VVatson, seni sersem!, biri çadırımızı çalmış!" S Hızlı yükseliş ve sonınlar 2001 yılında uluslararası indekslere giren Türkiye çıkışlı bilimsel makale sayısı, hem de oldukça yüksek sayılan yüzde 18'lik veya 1100'ü aşkın bir artışla 5241 'den 6393'e yükseldi. Metin Bala'nın yayımladığımız yazısında, makalelerin dışındaki (mektup, not, eleştiri vb) ile birlikte bu sayının 7593'e ulaştığı görülüyor. Yani akademik dünyamız dış akademik dünya ile alışverişini, ilişikilerini giderek sıklaştınyor. Bu, tabii ki memnuniyet verici. Bir dönem "Yaz kardeşim, uluslararası dergilerde yayımla da ne yazarsan yazl" mantığıyla makale yazımı teşvik edildi. Bu, şimdiye kadar araştırma makalesi yazmakla ilgisi olmayan akademik çevreleri olayın içine çekmek, teşvik etmek, güçlü bir rüzgar estirmek için gerekliydi. Türkiye, üniversiteleri ve diğer kurumlarıyla da 10 yıldır makale yayımlamayı elindeki olanaklarla desteklemeye çalıştı. Onların da hakkını verelim. Anadolu üniersitelehnden yapılan yayın sayısındaki hızlı artış da sevindiricidir. Buralardaki genç potansiyelin daha çok desteklenmesi durumunda, Türkiye'nin toplam sayısındaki artışın bu hızla sürmesi beklenebilir. *** Bir de makalelerde kalite unsuru/sorunu var. Kalite, yazılan makalelerin doğurduğu ilgi ile, bilim dünyasında kullanılırlığı ve kullanılırlık oranı (atıf sayısı, etki faktörü vb) ile ölçülüyor. Başka bir ölçü de günlük, haftalık veya aylık popüler yayın sektöründe olan bizler için, araştırmalann sonuçlarının haber olma değeridir. Şimdi aşağıdaki soruları yöneltebiliriz: 6393 makaleden kaç tanesi uluslararası ve Türkiye çapında kamuya duyurulacak niteliktedir, kaç tanesi haber olabilmiştir? Bu açıdan bakıldığında, bizim görmediğimiz veya ulaşamadığımız ciddi makaleleri de hesabeder ve biraz da torpil geçersek, bunlar 30 tane var mıdır? Erkekler saldırgan mizahçı, "*w kadınlar kelime oyuncusu... nlırıe ydpılan bır mızah araştırması, kadınlar ve erkeklerırı mızah konusunda kesinlıkle farklı beğenilerı oldugunu, erkeklerırı sdldırgcin fıkraldrdan hoşldnırkerı kddınldrırı kelıme nyunlannı tercıh ettıgını ortaya çıkardı Kahkaha laboratuvan, Eylul ayında ilk açüdıgı gunden bu yana 100,000 kışıden 10 000 den fazla fıkra ve ratıng toplamıştı Bu ıncelemenın yaratıcısı, Heı tfoıdshıre Universıtesi'nden Richard Wiseman bunun şımdıye kadar mızahın psıkolojısı uzerıne ydpüdrı O en kapsamlı mceleme oldugunu belirtıyor Bu incelemeye ısteyen herkes ıncelemenın web sıtesı wwwlaughlab co.uk adresme fıkra gondererek ya da rating yaparak kdtılabılıyor VVıseman'ın belırttıgıne gore bu hafta ydyımlandn ılk sonuçlar, erkeklerin mızahı ustuıı gorunmek ıçın kullandıgını, halbukı ka dınlaı m dılı kullanma yonunde daha yeteneklı oldugunu ve kelıme oyunlarını tercıh ettıklerını gosterıyor Bu çdlışrıidrun esas drnaçldrınddn bır tanesı dunyddakı erı ko mık fikrayı ortaya çıkarmak Şımdıye kadar gelen fıkralar arasında insanları en çok eğlendiren fıkra belirtiliyor: Inceleme, mizahda ıl gınç bolgesel farklılıklan da ortaya çıkartmakta Alman katılımcılar fıkralaım buyuk bolumunu "çok komık" buluıken Kanadalılaı füaaIdrırı kuçuk bır kısmıru "çok komık" bulmuş 6 bin küsur makaleden kaçı, etki derecesi en yüksek ve A tipi dergilerde yayımlandı? B ve C tipi dergilerde kaçı yayımlandı? Araştırmalar kaç patent doğurdu? Ciderek bu soruları daha da yerelleştirebiliriz: Makalelerin Türkiye'ye bilimsel ve ekonomik katkısını sorgulamalı mıyız? Kendimizi aynada daha iyi görebilmek için bu kıstaslara gore de durumu ortaya koymalıyız. Uluslararası yayın sayısı çok artıyor. Bir yılda ortalama 35 bin yayın artışı var. Yazılan makaleleri basabilmek için durmadan yeni dergiler çıkıyor. Talebi karşılamak için de olsa, belirli standartları da olsa, bilimsel dergicilik giderek daha çok ticari bir boyut alıyor. Yani, kalite sorunu, dünya çapında var. Belki de bu kadar yaygınlık, bir kalite düşmesini de beraberinde getiriyor. *** Celecek cumartesi yeniden birlikte olma umuduyla... İngilizler neyi seviyor? Aynı zamanda farklı ulkelerın farklı favori fıkraları vardır Wi seman'ın dedığıne goıe İngilizler şu füaayı duyunca yeıleıe yataılar Adanıın biri doktoıa gider ve "Doktor, popomdaıı biı paıça salata yapragı sarkıyor," der. Doktor adama pantolonunu ındırmesini soyler ve onu muayene eder Adam, "Durumum çok cıddı mi doktor 9 " dıye sorar ve doktor şu cevabı verır, "Çok uzgunum ama sıze bunun sadece buzdagımn gorunen kısmı oldugunu soyleraeliyim." Fransızlar alaycı mızahı tercıh ederler 1 "Siz çok yuksek ucret alan bir avukatsınız1 Sıze 500 dolar verirsem bana iki soru cevaplayabılir misinız9" "Kesinlıkle! Ikmcı sorunuz neydı?" Gönullüler hem fıkralara hem de ratınge katkıda bulunduklarından VViseman bu incelemenin ozel hıpotezleri olçmek içın uydurulan fıkraların kullamldığı başka ıncelemelerden daha gerçekçı bulgular verecegini umit ediyor (Oç) obursalı@cumhurıyet com tr CBT lnternet adresı: www.cumhuriyet.com.tr Cumhuriyet BİLİMTEKNtK • No:776 2 Şubat 2002 lmtıyaz sahibi: Yedi Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncüık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Daıuşmaru: Orhan Bursalı • Sorumlu Müdür: Fikret tlkiz. Görsel Yönetmen: Tüles Haademir • Baskı: Sabah Yayıncılık A.Ş. Idare Merkezi ve Yazıçnva adresi: Türk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 Istanbul. Tel: (212) 512 05 05 • Faks: 0212513 85 95. Reklam: Publi Media 776/3