Katalog

Politikbilim Aykut Göker Tarımda partiyi ne zaman kaybettik? Tanm ve Köyişleri Bakanlığı'na bağlı 42, Köy Hizmetleri Cenel Müdürlüğü'ne bağlı 17 araştırma kuruluşu var. Bir bölümü Cumhuriyet'in ilk yıllannda önemli misyonlarla kurulmuş ve o yılların en iyi imkânlarıyla donatılmış olan bu kuruluşlann pek çoğunun, 1980 sonrasında gücünü yitirdiği biliniyor. Bu durum, Tanm ve Köyişleri Bakanlığı'na bağlı olanlan kapsamına alan Tarımsal Araştırma Projesi Araştırma Master Plânı'nda (Ekim 7 995) bütün açıklığıyla ortaya konmuş: "Tarımsal araştırmalarda yeterli stratejik plânlama yapılmadığından, tüm araştırıa kitlesince müştereken karar birliğine varılan hedef, strateji ve öncelikler bulunmamaktadır. Dolayısıyla Türkiye için bir âeğer taşıyan arastırmalara kaynak tahsisi konusunda ölçü alınacak ortak bir mesnet yoktur. Genellikle Araştırma Enstitüleri isabetli araştırmalara odaklanamamakta ve... enstitülerde birbirleriyle bağıntılı olmayan, mali desteği yetersiz, başanlı bir sonuç üretme ihtimali oldukça düşük, çok sayıda küçük proje yürütülmektedir." "Bireysel araştırma projelerinin bazılan, başka yerlerde devam eden araştırmalar veya başka enstitülerdeki ilgili araştırmalar yeterince incelenip dikkate alınmaksızın yapılmaktadır. Bunun sonucu olarak, araştırma projelerinin bir kısmı ya da, . ha önce yapılmış ya da yapılmakta 1/ DIZ olan çalışmaların tekrarı olmaktadır. Araştırma projesi dokümanları çoğu zaman, ayrıntılı plân ve iş takvimlerinden yoksundur ve düzenli bir şekilde başarı değerlendirmesine tabi tutulmamaktadır. En önemlisi, çoğu disiplinlerde kritik sayı ve kapasitede araştıidevdrltKtirHilt i}icvM.ıcfuıuıı\ n a kitlesinin tjtüde o r 0 Vücudun bekçilerine yol vermek Vücudun alarm sisteminin kapatılması durumunda, organ nakilleri sorun yaratmayabilir. tir. Halihazırda nakil yapılmış hastalannın kronik rejeksiyon sorunu ile karşılaşmamalan için tek çozum immünosupresiv ilaç almaktır. Ancak bu da hastalan enfeksiyona açık hale getirir ve her zaman fayda sağlamaz. Bazı nakil yapümış hastalan, immun saldmsı sonucunda kan damarlan kalınlastıgı için yaşamıru yıtırebilir Eger yera yaklaşım ınsanlarda yarar sağlarsa, losa bir tedavı hem akut, hem de kronik rejeksıyon rıskını ortadan kaldıracak B hucreleri, dendritik hucreleri ve ımmun sıstemin diğer "antijen sunan hucreleri", yabancı hucrelerdeki markör proteinleri (marker proteins) toplayıp, katil T hucrelerme (killer T cells) gonderdıgi zaman red olayı başlar. Sonuçta markor proteinleri taşıyan tum hucreleri oldurmeye programlanmış T hucreleri çogalmaya başlar. Bunun gerçekleşmesi için antijen sunan hucrelerin, T hucrelerinın yuzeyindeki bazı reseptorlere baglanması ve bunlan aktıve etmesi gereklidir. Massachusetts Cambndge Mılenyum Eczacüık Fakultesi'nden Wayne Hancock ve meslektaşları T hucreleri uzerındekı reseptorlerın küıt konumda oldugunu ortaya çıkartti. Bu reseptorlere ICOS (inducible costımulator) adı veriliyor. Fareye, ICOS'lan bloke edecek ve T hucrelerınin B hucrelerıyle üeüşimini kesecek antikorlann verilmesiyle T hücrelerinin yabancı dokuya saldırması onlendi. Sonuçta nakil yapüan organın tamamiyle saldından kurtuldugu anlaşüdı. Daha once akut rejeksıyonu onlemek için T hucreleri üzerindeki diger reseptörler bloke ediliyordu. Bunlara CD28 ve CD40 adı veriüyordu Ancak bu uygulama uzun vadeli rejeksiyonu onlemeye yetmiyordu. Ne var ki bilim adamlan bu son araştırmanın sonuçları karşısında fazla iyimser olmamak gerektigıni belirtiyor. San Francısco Californıa Universitesı'nden immunolog Jeffrey Blnestone bu konuda kaygılannı şoyle dile geuriyor: "Bunun mucize bir tedavi şekli oldugunu sanmıyorum. Graft (yaralı yere parça ekleme) rejeksiyonu sorununu hallettigimize inanmıyorum, çunku ICOS'lar dıkkatli izlememiz gereken yeni sorunlar yaratabihr. Son 10 yılda bu konuda 100 kadar araştırmarun surduruldugunu düşunürsek, her buluşun sonunda 'bu iş tamam' dememek gerekır." Bluestone, soz konusu buluştan elde edilen sonuçların inandırıcı olması için Hancock ve ekibinin hayvanlar üzerindeki deneylerini tekrarlamaları gerektigine dikkat çekiyor Eğer fare yeni nakli de hiçbir sorun yaratmadan kabul ederse, vücudun ilk nakli tolere ettiği anlaşılır. Kaynak: New Scientist, 30 Haziran 2001 bulunmayışı, pek çok ensj ( / r ) C ( sayısımn yetersizliği, çokdisiplinli araştırma ekiplerinin oluşturulmasını ve karmaşık araştırma problemlerinin sistem yaklaşımı içinde ele alınmasını mümkün kılmamaktadır." Master Plân tarımsal araştırmalarda, ulusal bir politika ve strateji belirlemeye ve anılan araştırma kuruluşlarını buna göre yeniden düzenlemeye olan ihtiyaa da dile getirmiş: "1980'li yıllarda araştırma ortamı değişmiştir. Araştırma teşkilâtı muhtelif defalar reorganize edilmiş ve araştırmaya sağlanan mali ve kurumsal destek önemli ölçüde azalmıştır. 1980'lerin başından itibaren, araştırmalar üzerinde giderek daha güçlü bir merkeziyetçi kontrol yaklaşımı benimsenmiştir. Tanm ve Köyişleri Bakanlığı merkez birimleri halihazırda, araştırma bütçesini, maaşlan, personel tayinlerini, personel ile ilgili diğer hususları, eğitim, seyahat (görevlendirme), personel transferi, ekipman ve döner sermayeden sağlanan gelirleri kontrol altında tutmaktadır. Araştırma organizasyonuna yeterli inisiyatif tanımayan bu yaklaşım, araştırma enstitüleri ve araştırıaların tanm sektöründe ortaya çıkan ihtiyaçlara tam olarak cevap vermelerini güçleştirmiştir. Bu şartlar altında, araştırma servisinin bir önceki on yılda elde ettiği ivme ve verimliliği devam ettirmesi mümkün değildir." Master Plân, bu tespitlerden sonra, bu kuruluşlar için yeni bir misyon ve vizyon tanımı da yapmış. Ancak, yeni misyon tanımına uygun bir yapılanmanm gerçekleşmediği; BTYK'nın 25 Ağustos 1997 günlü kararı gereğince başlatılan, "bu kurumlan bilimsel ve teknolojik araştırmaların doğasına uygun olarak, özerklik temetinde yeniden yapılandırma ve araştırmaalan için çağın normlanna uygun bir çalışma ortamı sağlama" yolundaki girişimlerin de sonuçsuz kaldığı yine bilinen bir husus. Yeni biyoteknoloji, gen mühendisliği, bilgisayar teknolojisi ve uzaktan algılama [uydu] teknolojisinin tanm ve hayvanalık alanındaki uygulamalarına egemen olmak, bu alandaki rekebet üstünlüğünün kesici ucu haline gelirken; sanayi ülkeleri üretim tekniklerini ve ürettikleri ürünlerin niteliklerini bu teknolojilerden yararlanarak geliştirebilmek, özellikle de, nitelikleri önceden insan eliyle belirlenmiş (ama kendisi tohum vermeyecek) tohumlar geliştirme yeteneğini kazanmak için tarımsal arastırmalara olağanüstü bir önem verirken, demek biz, mevcut araştırma potansiyelimizi yok etmekle, elde kalan araştırma kuruluşlanmızı yeniden düzenleme önerilerine direnmekle uğraşmışız. Bütün bunlar, son zamanlarda, tanm sektörünü tamamen "piyasa ekonomisi"ne uyarlama yönündeki yasal düzenlemeler karşısında, tanm ve hayvanalığımızın yok olacağı dile getirilince aklıma geldi. Tanm ve hayvanalıkta biz partiyi asıl ne zaman kaybettik dersiniz? 747/8 I nsanlar, yaşamlan boyunca immünosupresiv (doku implantasyonunda vücudun dokuyu kabullenmesi için bagışıklıgı ortadan kaldıran) ilaçlan almak zorunda kalmadan, vucutlanndakı yabancı doku veya organlanyla yaşayabılecek Buna olanak tanıyan bir tedavi şekli pek yakında yaşama geçırilecek. "Cyclosponn" isimli immünosupresiv ilaç ile birlikte iki hafta boyunca antikor tedavısi goren bir fare, kısa vadeli akut rejeksiyon (nakledilen doku parçası veya organın alıcı vucudu taraundan kabul gormemesı)sorunu yaşamadan nakil yapüan organı kabul etti. Daha da önemlisi, hayvanda uzun vadeli kronik rejeksıyonun (doku reddı) gorulmemesiydi. Bugun doktorlann sıklıkla karşılaştıkları tablo şoyledır : Naküden sonraki ilk saldırıyı kazasız belasız savuşturan yabancı organın, uzun vadeli kronik rejeksiyona yenık duşme olaslığı yuksek Ağrısız geçen anların mutluluğu Yıllardır kullanılan eski ağrı kesiciler, madde bağımlısı gençlerin yeni tutkusu. BD'nın en sıradışı sanatçısı ve bu sanatçıdan olesiye nefret eden anababalar, en sonunda ortak ıır noktada buluştular. Haplar. Kesin olarak belirtmek gerekirse Vicodin gibi agn kesici haplar gunumuzun en "ın" uyuşturucusu. Unlu rap şarkıcısı Eminem ve bugun 50'li yaşlarını suren savaş sonrası kuşak Vicodin kullanıyor Yalnızca birinin keyif verici olarak kullandıgı ilacı digerı agn kesici olarak kullanıyor. Bugunlerde kokaının popularitesi geçmek uzere, Ecstasy ise çocuklann kullandıgı bir keyıf verıcı olarak algılanıyor Şimdı yeni ilaçlar geçmişin tozlu raflarından vitrine terfi ediyor. Liz Taylor ve Elviı Preıley'ın en populer oldugu günlerde Vicodin kullandıgı biliniyor. Bugun ise Baü dunyasının unlu sanatçılan Vicodin kullandıklannı gogüslerini gere gere açıklamaktan çekinmiyorlar. Bunların arasında Michael Jackson, Anna Nicole Smith, Chevy Chase, Brett Favre'ı saymak mumkun. Melanie Griffith TV'de kendısıyle yapüaıı bir söyleşide şöyle konuşuyor; "Herkes agn kesıcılere bağımlılık gelıştirebilir. Bu konuda dikkatli olmakta fayda görüyorum." Bu trend Hollywood starlanndan sıradan insanlara sıçramakta gecikmedi. Amerikan Sağlık Bakanlıgı'nın son verilerine gore 1998 yüında 1 5 milyon kişı agn kesici ilaçlan sağhk dışı gerekçelerle kullanmaya başlamış. Vicodin gibi agn kesici ilaçlan elde etmek ABD'de çok kolay; bunun için eroin satıcılannın mesken tuttuğu arka sokaklan arşınlamaya gerek yok. Doktorun reçete yazması yeterli. Vicodin Avrupa'da yaygın degil, ancak