Katalog

pheli ilaç ılerı suruluyor Glenmullen'egoıeAmerıkan Gıda ve İlaç Daıresı (FDA) Prozac konusun da yeterlı araştırma yapmazken ılacı kulla nan hastaların şıkâyetlerı de cıddıye alınmıyoı Glenmullen şunlan soyluyor "Prozac gereksız yere, gereksız mıktarlarda alırııyor Bence en onemlısı bu ılacın pazaılanmasırıda uygulanan stratejı, depresyonun bıyolojık kokenlı oldugu ve bıyolojık yontemlerle te davı edüeregı fıkn baskın Oysa depresyon bıyo psıkolojık bu temele dayanıyoı ve yo gunlukla ilaç kullanmadan geleneksel psı koteıapüerle tedavı edılebılıyor Uygun gor dugum vakalarda ben de serotonın yukseltıcılerıru onenyorum ancak bunlan amfeta mın ve kokaıne benzetıyorum Bu ılaçlar bır zamanlar moral yukseltıcı dıkkat yogunlaş tırıcı ve enerp vencı olarak kullanılıyor ve hıçbır yan etkısmın olmadıgı sanılıyordu" beyınde hasara yol açıyordu Glenmullen bu araştırmalann Prozac gıbı serotonın yukseltıcı üaçlarm sorgulanmasına yol açması gerektıgını duşunuyor Ancak aynı konuda başka bır deney yuruten Phıladelphıada Jefferson Tıp Fakultesı'nden BEHÇET HASTALIĞI KİTABI Turkan Saylan (*) Ord Prof Dr Hulusi Behçet, 1933 Unıversıte Refunnu soıı rasında, Istanbul Unıversıtesı'nde Den ve Zuhrevı Hastalıklar Kursu sıınıın başına getınlen ük Turk ho calardan bırıdır 1889'da tstan Behçet's bul'da doğdu, 1910da hekımhk Disease dıplomasını aldı, 1914 yüma kaddi Culhdtıe Askerı Hastanesı nde, do nemın çok unlu hekımlennm yanında Den ve Aıhırvı ll,i',t,ılık lar uzmanlıgıru oğrendı 1918 19 yıllannda, Avrupa'nuı onde gelen Tıp merkezlennden Budapeşte ve Berlındc bılgı ve gor gusunu artırdı Hoca, Behçet Hastahğı ıle ügıh ük goztemlenne 1924 25 yıllaıvîda goıduğu bu hdüd ıle bdşlddı, dığer bılımsel çalışnidldruım yanmdd, bu konudakı araşünnalarmı ve duşunce uretımını uzun yıllar ütızhkJe surdurdu Behçet Hoca'nın bılımsel çalışmalannm gunumuzun araş tırmacılanna ornek olabılecegını duşunerek ozdhklc dış yaytnlan konusunu değerlendırmek ıstıyorum Hulusi Behçet'm 1922 1943 yulan arasında, Avrupd'nm, o donem onde gelen, Alnıanca ve Fransızca dergılermde yayımlanınış ve bızım bulabüdığunız 53 dif yayını var Bunlann 34'u 1933 oncesmde 19'u Istanbul Unıversılesı donemınde yazılıp yayımlandı llk 2 yayını 1922 yılmdadır 1923de 4, 1924de 2 1925de 2 1927de 8, 1928de 1, 1919da 1, 193O'da6, 1931'deS, 1932de 3 yaymyapu Hulusi Behçet'ın îstanbul Unıveısıtesı Den ve Zuhrevı Hastalıklar Kuısusu 'nde oluınune dek suren çahşma ve yaymlan surdu 1933'de 4, 1934de 4, 1935de 1, 1937de 1, 1938de 5, 1939da 2, 1940da 1 ve 1943de 1 yaym yaptı 1924 yılmda gozlemeye ve mcelemeye başladığı Behçet Hastahğı ıle ılgılı ük yabancı yayını, düdcatınızı çekenm, 1937 yüındadır veAhnanca ve Fransızca olarak bu konuda, bulabüdığımız toplam 7 yayını vardır Hulusi Behçet 'm 1922 1943 yüldiını kdpsayan 53 yabancı yaymınm 46'sı, kendı uzmaıüüt dalmdab dığer konulan ıçenyor ve donermn onemlı hastalüdan hakkmda klınüc, laboratuvar ve hıs topatolojık mcelemelerden oluşuyor Bunlar arasında, şark çüoa nmdah "çıvı belırtısı"nı, ozel bır klıruk tablo olan "mcır derma tıtı'nı ve "arpa uyuzunun Turkıyedekı ctkenlen 'nı ^aptayıp uluslararası hteraturdc kazandığı yayııüaı dd vardır Ancak duyaılı ve kıskanç büım dunyası, uzun yıllar, gerek dunyada, gereksc ulkemızde, "Behçel Hastdlığı" yerıne, konuyu belırgınsızleştıren, 'Tnsemptom Behçet", "Rehçet Sendromu", "Morbus Behçet' ve Yunanlı hekım Adamantıades'm de bonzcr yaymlan oldugu üen sunılerek "Adamantıades Behçet " gıbı adlarla da yaymlar yapümıştır, yapılnidktadır da Hulusi Behçet sonrasmda, bu hastalığm, ozel bır coğrafı kuşak ıçmde orta ve doğu Asya da gorulduğu konusunda çok yaym oldu, Japonya ve ardmdan Kore artan sayıda hasta sapta dıklanndan ozel arastırma merke?leıı nhışturdu Kore'nm Ajou Unıversıtesı'nden Prof Dı SungnackLee ve Yonseı Unıveısıte sı 'nden Prof Dr Dongsik Bang m başmı çektığı Behçel Araştırma Gnıbu, 1990yüında bu ydzmm yazan kanahyla, Turkıyedekı Behçet çahşmalanna ulaşü 2 yüdd bır Korelı ve Turk Behçet ' uzmanlanyla Skez "KoreTurhye Behçet Gunlerı"nm duzenlenmesme onculuk ettı Bu yazınm nedenı son aylarda pınl pınl bır htabmpostadan çıkmasıdır Kıtabm kapağı Behçet's Dısease, A Guıde lo ıt's Clmıral llndprstandmy, 1exbuok and Allat, olaıak du/onhnmış Yazarlan, Turtye'ye düelenyle uç kez gelıp Behçet Hastahğı'yla çahşanlaıla üetşım kurmuş değerlı dostlar, Sungnack Lee, Dongsik Bang ve gruplanna Apıı Unıvprsıtp sı'nden aldüdan genç araştırmacılar EunSo Lee ve Seonghyang Sohn dur ' Behçet Hastahğı admı taşıyan bu htap Sprm ger VerlagBerlın Heıdelberg New York Yayıncvı'nce 2001 yılmda yaymlanmış ılk kapsamlı monografidır Kıtapta, bdzı Tuık ya/aılannm makalelen de bulunuyor ve Turk çalışmalannm bırçoğu sıte edıhyor, aynca Hulusi Behçet'ın yaşam oykusumı bazı fotoğidüdimı ve ydbdiıcı ydymlannm lıstesmı ıçeren ya/üar vardır Ulkemızı, adıyla anüan bır hastalığm bulucusu olarak onurla temsıl eden Hulusi Behçet Hoca 'nın, o gunıın koşullannda uret tığı duşunce ve sonuçlan ıçeren büım msaıüığı kımlığı, araştır macı ve yayıncı yanı, salt onurlanılması ıçın değıl. yeıu yetışen lcıc ışü< lutabümesı ıçm de, çok daha dennlemesıne araştınlmah dyrmtılarıyla gun ışığma çıkarılmalıdır (*) Prof. Dr. tst. 0. tst. Tıp Tak. noıolog Madhu Kalia ve Jim O'Callaghan Prozac ve Zoloft'un beyın hasarına yol açmadıgını, tam tersı, serotonın yukseltıcılerın norotoksık olmadıgını ılerı suruyor Bazı bılım adamlaıınırı seıotonırı yukseltıcüerını norotoksık olarak nıtelemekte çok acelecı davrandıklarmı oysa bu sonuçların ınsan sağlıgı ıçın tehlrke yaratmadıgını soyluyor Ote yandan Glenmullen arastırma sonuçlannın degerlendırılmesınde hata yapma olasüığırun yuksek olduguna dıkkat çekerek, tasa surelı yuksek doz verılen deneylerdekı toksık etlderın, az doz verılen uzun surelı deneylerde de gorulebüeceğını belırtıyor Glenmullen'e goıe hasta haklannı koruyan kurumlar hastalara yeterce kulak vermıyor Ornegrn ılacın ınühar gırışımlerıne yol açtığı ıddıalannm FDA tarafından cıddıye alınmadıgını belırten Glenmullen, bu tur ılaçların mucıze yaratacagı ve tum psıkolojık kokenlı hastalıklara ıyı geleceğı ınancı nın yaygınlaştınlması ıçın çaba harcandıgrnı ıddıa edıyor Butun bunlara çozum olarak farklı bır yaklaşım oneren Glenmullen, daha fazla te rapı ve daha az ilaç kullanmanm daha yararlı olduguna rnanıyoı Ayrıca sıstematık cım rıastık dans ve joggmg de hafıf depresyonun semptomlarrnı azaltan yontemler Kuşkusuz beynın mekanızmasını dogrudan ethleyen ılaçların beyınde ne tur etkı yarattıgı, aradan uzun sure geçmeden ve tuketıcı sayısı belırlı bır duzeye ulasmadan bümemez Serotonın yukselücılerı uzerınde surdurulen araştırmalar her geçen gun bır gerçeğı daha su yuzune çıkartırken, hastalar ya da tuketıcıler daha bıhnçlı olmak zorunda Reyhan Oksay Dıscover Temmuz2001 Serotonin istilası Serotonın metabolızrnasını değıştıren üaçlann beyınde koklu değışıklıkler yaratacagından kuşkulanan Glenmullen daha on ce "ecstacy veya MDMA ' ve bır dıyet ılacı olan "fenfluramrne" uzerınde yapılan araş tırmalan tenıel aldı Bu ılaçlar serotonının gerı alımından başka ışler de yapıyoıdu se rotonrn salgısmı uyaııyor ve beym serolorurı istilası altında bırakıyordu Beynm bu şekıl de ısülası, bazı büım adamlarma gore, zıhınsel sonınlara hatta beyınde harabıyete yol açıyor Maynıun ve sıçanlaıa yuksek dozlarda serotonın uyancılan venldıgı zaman be yrnlerının mıkroskopık yapısının normal beyınlerden farklı oldugu ızlendı Hedef hucrelere serotonın taşıyan sınıı lıfleı mm (aksun) şekıllennın değıştıcji sayılarının azaldıgı tespıt edıldı Bu da bürm adamlarına gore konular uzerınde yoğunlaşır Ypnı gelecek hakkmda planlar yapıp junce şeklıne donuş yapıldıgı zaır Bu yera hucrelerın ınsanlarda raptıgı henuz bılınmıyor, ancak sı)ir tur bellegın gehşımıne yardım ortayaçıkü" tkileri resyonla ılgılı norojcnez vaısayı ııası guç bazı kavramlan ıçerdıgı dunyasında tartışmalaıa yol açı •ıg kendısıne yoneltılen eleştınlezethyor 'Kan jlardk kontrol•kılde gelışen ;ogalmasıdıı Jalması anla ı norojenezın Başta Prozac olmak üzere serotonin yükseltialerının ıçın zararlı potansiyel tehlikeleri arasında cinsel isteksizlik ve yeıdığı konusu tersıziik başta geliyor. Prozac'ı üreten Eli Lilly adlı ilaç =nndp duru şirketine gore cinsel şikayetler ancak yüzde 2 ile 5 u Anlıdepıe oranmda görüluyor. Ne var ki Glenmullen aynı fikirde kansere yol değil. Harvard'lı psikiyatrist bu hıç sanrıuyo konuda şunları soyluyor:"Sistec Pro7ac gıbı matik çalışmalar gosteriyor ki yınde yapısal ilaa kullananlarm yüzde 6O'ı >re neden olcinsel açdan ciddi sorunlar yaılarda tedıı şıyor." tıyor Ne var A)Sıkhkla görülen yan etkiler: relerın zarar • Düşünme mekanizmasında umkun degıl sistematik anormallik ılar kullanıl • Alerjik reaksiyon nan yok olu• İndıse • Coğüs ağrısı • Soğuk algınlığı belirtileri îrd Unıversı• Ağız kuruluğu sıkıyatrıst Jo• Sıklıkla tuvalete gitme ihtiyacı ımullen ge• Uykuya dalmakta ve uyan:ac'm yan et makta zorluk lundakı araş • hhal bıı kıtapta • Baş dönmesi ırada ıların • Uyuşukluk 3tın belırttık• Saman nezlesi ıha fazla yan • Başağrısı den oldugu Pmzac'ın potansiyel yan etkileri: • Anormal Iştah • Hazımsızlık • Eklem ağrılan • Mide bulantısı • Boğaz ağrısı • Mide ve bağırsak faaliyetinde düzensizlikler • Terleme • Kilo kaybı B)Daha az görülen yan etkiler • Cinsel ilişkıde erken boşalma • Uyumsuz veya anormal yürüyüş • Kansızlık • Unutkanlık • Çevreye ilgisızlik • Bılinç bulanıklığı • Cinsel isteksizlik • Kalp çarpıntısı • Saç dokülmesl • Halüsinasyon • Duşmanca duyçularda artış • Paranoyak reaksıyonlar • Kaslarda seğirme • Kilo alma C)Nadiren görülen yan etkiler • Antisosyal davranışlar • Kaslarda aşırı kasılma • Dilde pelteklik • Baygınlık hissi • Intihar düşüncesi • Kısa süreli soluk kesllmeleri 771/9