Katalog

Teknolojisiz sanayi elden gider Piref. H. Okkeş S dvunma sanayunde teknolojı veıe nın çıkmayacdğı (eskı teknolojüer harıç) çıksa bıle satm alııımasının çok pahalı olacağı doğıuduı ve hpr ulke ıçın geçerlıdır Asknda teknolojınm edınılmpsı eğıtım altyapı ve çalışmayı da ıçeıeıı bu ışlev olup salt satın alrna yoluyla teknolojı edınılebıleceğını duşunmek de doğru değıldır Sozluk an ldmı bilginin sanayideki işlemlerde sistematik olarak uygulamaya alınması demek olan teknolojı geruş anlamda aıa^urma gelıştırmp uretım pazarldina satış ve saüş sonuısı hızmetlerı kapsayan bır sanayı surecırun etkın ve verımlı bır bıçımde gerçekleştınlmesı ıçın kulldnılabıJecek bılgı ve bece ıılerın tumudur ^ Teknolojıye sahıp olmak demek de ılgüı alana ozel bır bılgı becerı ve yetenekler kumesıne .sahıp olmak dcmeküı Dolayı.sıyla her becerı ve yetkmlık sahıphğınde olduğu gıbı teknolojı sahıplığıne gıden yol da rridl sdhıplığı gıbı bır satın alma sure cındendeğıl eğıtımeydlıııırid çalışmaya bılyı bırıkımıne dayalı evrımsel bıı yetkınlık gelıştırme surecınden geçer 5 lurkıye ıyı oğıtümış teknık elemanlann bulunduğu guçlu Ar Ge bırım lerınde yabancı teknolojılerı ozumseyebıleceğını ve bu teknolojılen bır ust du zeyde gelıştırıp yenıden uretebıleceğını Aselsan la kanıtlamıştır Aselsan ın kuruluşundan ıtıbaren son 20 yıl ıçınde urettıgı 115 uıunden 95 ı tamamen Turk muhendıslerının gehştırdığı ılerı teknolojılerle urctılmış sibtemlerdır Bu sıs temler, teknolojık yetkınlık açısından dunya ulkeleıı aidsırıda ılk sıralarda olan sıstenılerdır Turkıye Aselsan or negını ozgun üen teknolojınm ulkemızde gelıştırılebüeceğını gostermesı açı sından çok ıyı degerlendıı mek durumundadn leştırıyor Outsourcing denılen dışan ya ışveıme taşeronluk fason uretım dev boyutlara ulaşıyor ' Tofaş Genel Muduru Jan Nahum otomotıv sanayundp dunyada hıçbır şır ketın aıtık uretırnden daha fazla gelır p\ de ederneyeceğını esas gelırın yerulık çılıkten (ınovasyon) yenı teknolojı ge lıştu ılmesınden elde edıİPceğını soylu 8 yoı Bilim ve Teknoloji Politikalan JLraştırma Derneğinde Teknoloji Vurgulamaları: l'eknolojının uıetım fdktorlen ıçerısmdeh goreh onemı hızla aıtıyoı Dolayısıyla Turkıye arük ucuz ış qucuııe ucuz hdin maddeye dayalı rekabet gucıı nu koruyamaz duruma geldı Bırçoksektoıde koruyamıyor, gen kalanlarda da koruyamayacak O zaman Turkıye mn yuksek kaüıid değerlı mal ureünesı la zım Bunun ıçm de teknolojı urvtmesı lazım ProfDr Nevzat Ozguvcn TUBİTAK Başkan Yaıdımcısı * * < • lar Çunku yaptırmayjbıhıleı Reıidult yaptırmıyor Bız ulke olarak pazarlama ArGe, tasanm gelıştırme uretım, satış vc satış sonrası lıızmetlerı kapsayan zm cırın yalnı? uretım halkasmda ışlevı ola cak bır konuma doğıu yavaş yavaş ıtılı yoruz Uretım halkasının ıse kath payı dolayısıyla gotımı bu zmcırın dığer hal kdlarma gore çok az Ve bu arada uretım mahyetın az ulduğu yerlere doğru gıtme eğıhmınde olan bu faahyet Bu ba hş açısı ılc lahbımızm Mihir ve pek ya kmda Vıetnam olacağını gormek çok ko laydır Bu rakıplorm çok dıışuk olan ure tım malıyetlerı ıle rpkabet edebılme ola nağımız bulunmamaktadu Rt'hk Ureyen Kurulu Uyesı İA.A Bir taşla çok kuş! Azız okurlanm once ABD de sonra da Af kanıstandd malum olaylann yaşanması sonucun da bu nahoş olaylann bıı butun olarak değerlen dııılmesıne karar vermış bulunuyoıum Çunku dunya yuzeyuıde konuşlanajı dığer ulkelerın sa vunma polıtıkalan ve stratejılerını masaya yatırarak yenıden gozden geçırme gerçeğı ıle karşı karşıya kaldıklannı çıkarsamış bulunuyoıum Var sayıyoıumkı bu ulkeler ve hukumetlerı hukmet tıklerı veya hukmedemedıklen topraklar uzerınde surdurduklerı projelermı yenıden gozden geçır meye başladılar Dolayısıyla bendenız de elımız de olan veya olmayan projelerı buyuteç altma al mak zorunda kalmıs bulunuyorum Analızımıze Aikanıstan olaylarmdan baslayalım Ulke yonetımınde soz sahıbı olan Talebe guçlerı sılaşmış ve gen çekıhnışler Bazı haber kaynaklan buguçlennelındeyuklumıktarda nukleer ve bıyolojık sılah gucu olduğunu savunu yor Varsa vardır yoksa yoktur Eğer varsa son gunlerde sıkışmıs acız ve ışsız guçsuz kalmış olan bu Ganban Talebeleıı ulkemıze çağırıp or neğın bır Nukleer ve Bıyolojık Savaş Enstıtusu çatısında toplamayı neden duşumnuyoruz 9 Bu durumda bır taşla bırkaç kus vurmuş olmaz mı Artesıs Yonetım Önem giderek artıyor Turkıye nın teknolojı uretmeye yonelmesının rakıp fırmalarca ıstenmemesırun en onemlı nedenı tpknolojının suıaı urunlerın urun tasarımı uıetırn pazarlama ve satış sonrası hızmetler den oluşan değer zıncırı ıçınde ekono Ureümın 6M denılen meşhur altı tane fdktoru var Insan para rnakma malzeme pazarlama ve yoneüm (Man Money Maclııne Matenal Marketıng ve Management) 18001u yıllarda bu 6M ııın ortdbinda ufak bır bılgı çehrdeğı vaniı 1980 yılında Idbıı h yme aynı uretım faktorlerı var, ama bılgı çehrdeğı ge nışledı Şımdı bugun dalıa da genışledı Arük gelenekbel uretım faktorlermm go receh onemı azaldı Bunu şunun ıçm ioy luyorum Turk sanayıcısı nıye vkıştı7' Çunkv butun umıdını gelenekbel uretım faktorlerme bağlamış ortak bılgı çehr değme yatınm yapmadığı bu konuda bır katma değer uretme kabıhyetı olmadığı ıçm oradakı gorereh avantajlan azaldık ça ne ıhracatı aı tabılıyor ne uretımı arta bıhyor Işte onun ıçm de repndan uıetım dışı yerlerden kazandığı karla ancak ayakta durabıhyor Tınaz Tıtız Beyaz Nokta Vakfı *** Yenuıkçı (movatıf) olmak şu anda bcnce sanayıımı en belırleyıcı karakter lermden bırı Kalıte heıkes aynı kalıteyı elde edıyor nıahyetlerı duşurebıldığı ka dar duşumyor Herkes aynı kaynaklardan malzeme almaya başladı Orada fazla bır şey oynanabılecek bır maıj kahnadı Rekabette başannm sırrı arük yenılıkçılıkte du Yenılıkçıhk bır yere kadar deneyunle ortaya çılayur Fakat bırmuddet sonra ar tık yenı teknoloplere ıhtıyaç duyuluyor Demek h teknoloji gırdısımn olması la zırn Ar Ge sanaymın kullandığı araçlardan bu tanesıdu bu araçtu Ama sanayi ıçm avl onemlı faahyet teknolojınm yonetımıdır Şımdıye kadar bızım çektığımız sıtntı sanayımızde teknolojı nın bır gırdı olarak onemmm çok az olduğunuıı duşunuhnehidu 'Onemlı bır nokta var, haürlatmah yım Bızım sanayımız elden gıdıyor Ornekler var, Fıat, Tbfaşda yenı bır aracm, Doblo'nun tasanmının bırhsmının yapılmasma lutfedıp i7in verıyor Lutfedıyor Saym Sakıp Sabancı nm deyımıy le uretıcı olmak yerme rantçı olmanın daha ıyı olduğu bır ortamda ArGe yapan bu sanayıyı nasıl yaratacagız Galı ba once ureten bır ekononv halme gelmek ıçm uygun ıklımı yaratmak butun pohükalanmızı hu amaca hızmet edecek bıçımde yenıden duzenlemek zonındayız Dıyeceksmız h şart mıdır sanayıcı mızı Ar Ge'ye yonlendırmek?Ben orada da bırtakım verılerden hareket cdece ğım Butun bu dunyanm çozumiemesı değer zmcumde net katma değerm arük Ar Ge de Ar Gc kompartımanmda yalatıldığı bıçımde Mevcut ıküsadı sıste mın kendı kendısım surdurmesı ve refatun yukselülmesmm uretkenlığm (pro duktıvıtenm) yukselülmesme bağlı olduyu yme artık herkesm kabul ettığı bır dı ğer gerçek Uıetkenhğm yukseltılmesı ıçm mutlaka teknolojı gpreklı teknolojı ıçmse mutlaka Ar Ge AykutGoker TTGV Danışmanı mık olarak en yüksek katma değeri uıeten ve savunma sıstemlerınde uıetı cılere devamlı bağımlı kalınmasını sağlayan bolum olmasıdır Sınaı urunlerın değer zıncırı ıçınde erı fazla katma değerı teknolojı uret mek' sagladıgından gunumuzun kureselleşen dunyasında hemen butun bu yuk sanayi şırketlerı aıtık sadece yenı teknolojüer gelışürmekte uretımı ure tıırı gırdılerının gorecelı olarak ucuz ol dugu ulkelere kaydırmaktadırlar Orne ğin ınerkp'/ı Isvıçrede olan Nestle şırketı toplam uretırrurun %98'ını başka ulkelerde gerçekleştırıyor" Sony uretımının %70 ten fazlasını yabancı ulkeler de gerçekleştırıyor Yüda ıka mılyar dolarlık spur ayakkabı satan Nıke ın ABD de gorkemlı ıdare bınasmdan baş ka hıçbır uretım bınası yoktuı Nıke uretımının tamamını ABD dışında gerçek Sonuç olarak; guçlu bır sanayııçın ulkemızın ulusal teknolojı yetenegını yukseltmemız geıektıc^ı ulusal teknolojı yetenegının ozgun teknolojı uretımı ıle gelıştırüebılecegı savunma sıstemlerı ıçm gereklı olan ılerı teknolojıle rın transfer edılemeyecegı teknolojınm urunleım deger zıncırı ıçınde en yuk sek katma değer sağladıgı yabancı rakıp şırketlerm pazarlarını kaybetme mek açısından Turkıye nın ozgun teknolojı gekşürmesıne engel olmaya ça lışmalannın dogal olduğu dolayısıyla bızım ıçm onemlı olanın bu yanıltıcı pro pagandalara kapılmamak olduğu Turk muhendıslerının ılerı teknolojı gelıştıre bıleceğının (Aselsan'da) kanıüanmış ol dugu tum yetkılılerce benımsenmeh ve TSSPSC dokumanı odun verılmeden uygulanmalıdır Aytekın Zılan Not Yazımn ılk bolumu 76S sayıda yayımlanmıştır Kaynakça ] Mühmpt /aım TSSPSE Etudu 2 Meral Tamer Ufuk TVıru Mülıyet GazetPsı 27 Şubat 2000 3 Mahmul Kaı idenız Aikerı Sılah Tedarık Yontemlerınm Karşılaştıı ılması Tuıkıye Gazetesı 24 25 Ekun 1996 4 Doç Dr Tulay Arın Teknulo |ik YenılıkJen Belırleyen Etmenler 5 Mehmet Za ım lt?knolo]iye Sahıp Olmak Aselsan Dergısı Maıt 2001 6 Onur Oymen Gelecegı Yakalamak 7 Metın Aydoğan YDU Kemahzm ve Turkıye 8 Jan Nahum III Teknolojı Kongresı 11 Eylul 2000 yız' Dıyelım kı boyle bır çatıyı çattık (bır taşla bır kuş) ve ganban talebelerı ulkemıze transfer ettık Eğer bu talebeler beraberlermde nukleer ve bıyolojık sılahlan getınrlerse bız nukleer ve bıyolojık "knowhow" elde etme ımkâruna kavuşuruz (Bır taşla ılancı kuş1) Yok eğer getırmezlerse bız Aikanıstan ı bu bıçare talebelerden kuı tarmış 1 oluruz (Bır taşla uçuncu kuş ) Okurkrımın doğaldırkı bu ganban talebelerm ulkemıze uyum sağlayıp sağlayamayaca ğına ılışkm kuşkulan olabılır Derım kı Aikanıstan dan transfer edılecek ganban talebeler ıle kurulacak enstıtude konuşlanacak olan talebeler arasında hıçbır uyuşmazlık soz konusu olmaya caktır Olsa bıle bu tur soruna basıt çozumler bu lunabüır Ornegm denge unsuru oluşturmak ama cıyla General Reşat Dostum'un emeklıyc ayıılnıa sı ıstenebılır ve kurulacak enstıtuye Başkdn baş danışmanı olarak atandınlabılmılır (Bır taşla dor duncu kuş1) Yukardaküerı gerçekleştırdığımız takdırde hıçbır ulkenın duşunemedığı uçuk bışey yapmış olacağımızdan dunya dengelermı de değıştıımış oluruz (Bır taşla beşıncı kuş1) Hıç kuşkusuz tek taşla bunca kuş avlayabılecek bır duruma geldığımız ıçın ekonomımız de bundan payını haydı haydı alacaktır (Bıı taşla altıncı kuş1) 767/13