Katalog

Gönülden Bilime leden yıkıldı? Fıkat TUBITAK Yeıbılımleıı Gıubu bu buvutmenın her yonde olduğunu ıddıa ptmekteyse de bu sonuç varolan elde veıücılc soylencbılecek bırşey degıl dır Daha açık soylemek gerekııse Te kırdag açıklarında oluşabılecek bır WEMIW depıetnde Avcılaı m sısmık davranışı A V C I L A R LBJP KAVNAĞI 90 nın 1999 Agustos ve Kasım depremle ııylt aynı olacagı konusunda elımızdo Marmcr* Omiıt hıçbır verı yoktur Soz konusu bu dep remın Istanbul un bır başka bolgesını ddhd fazld etküeyemıyecegmı kımsc ıd dıa edemez Avcılar ddkı buyutmenın ANAKAVA (Pataozoyik etkısı yuzeysel olmaktan çok derın ko keıüı olmalıdıı Bu derınlıkler 500 m 1000 m veya daha tazla olmalıdır Gore Avcılar slsmlk celı olaıak Adalaı açıklannda ve son büyütme kesltl olarak Bakııkoy açıklarında oluşan dep ıcnılcıın Anadolu yakasında oldugu kadar Avcılar da etkılı depıemınden onemlı deıecede etkılenmıstıı Noı mal ^ »t oldmadığı kı^ı^el t>oı u^turmalatda depıemp duyarlı pek lar altında Avnlar zemınınde statık anlamda hıç bır sorun çok kışı tarafından ıfade edılmektedır Yukarıda sozu edılen yokken deprem sııasında dınamık yukleıle yapüaıın altın TUBITAK ve Kandıllı yeıbılımlerıne aıt zemın ve bma ol dakı zemın sar.>ıntıyı/genlıgı buyutmuş (anıplıfıcdtıon of çumlermde bınaldrda etkılı olacak fıekanslar 0 5 üe 0 9 Hz "hakıng/amplıtude) ve bu etkıleşım Avcılar da onemlı hasa arasında bulunmuştur Avcüarda 5 ve uzerındekı yuksek rd ııtduı olmu^tuı Nıtekım depıemsırasındaAmhaılıTpı bınalar guneyden veya guneydogudan gelecek deprem mık Santralı rıde bulundrı siMiıık kayıt aletındekı ivme dedalgalarından etküenebüecegı dnld^ılrridktadır Bu tur bına ğeri Manbul da pn yuksek olmak uzere 0 2S gal olarak bu larm olasılı depremlere karşı ıyıleştırümesı gereklıdır Cn lunrnojtuı azından depıemde yeıle bıı olucdk (dığeı bıı deyışle yas Avnlar da depremın beklenmedık etkısı hem halk sı kadayıhpancake tıpı goçme) şekılde etkılenecel bındlar aidsında hom de bılım çevresınde cıddı meraklar uyandır saptanmalı ve guçlendn ılmolıdn Boğazıçı llnıversıtesı Kan mıştır Elbette onemlı katkısı olmakla bırlıkte bu hasarı sa dıllı Kasathanesı ve Depıem Aidştırmdsı ogretım uyelerın dece kotu yapılmış brnalara bağlamak yanlış olur Çunku den Prof Dt Mustafa Erdik ve arkadaşlan Istanbul da koşullcirına gore yapılmamış kotu bınalar bılındıgı gıbı Is 5000 6000 tane tamdmıyle çokebılecek duı umda oldugu tanbul un her yerınde yaygın bıçımde vardır Ustelık yapı nu ve bu bınaların oncelıkle gelecek bır Istanbul (ya da hıın uzerınde oturdugu zemının statık olarak hıçbır proble çevresı) depremıne hazırlanması gerektığını ıfade etmek mı yoktuı Benzer formasyonlaı btanbul un pekçok yerınde tedııleı yu7pylpnır Ornecîın Kuçuk ve Buyuk Çekmece bolgelerı Ahmet Inam ^€> Ahlâk mı, ahlâksızlık mı? Ahlakın ahlaksızlığı ustune çok çalışılmıştır Ahlâkın ahlâksızlığı kavramı ılk bakışta "renklılığın renksızlığı", 'mutluluğun mutsuzluğu" soyleyiflerındekı "çelışkıyı" yansıtır gıbıdır "Duz" mantıkla bakıldığında anlamsu bır soz gıbı gorulebılır Oysa, bır tukenmışlığı, bozulmuşluğu dıle getırmektedır Inal'dekı "Tuz, tuzsa o neyle tuzlanır?' sorusuyla soylenmek ıstenene yakın bır anlamı vardır Ahlak, ahlâksızlığın bır goruntusu kılıfı olmuştur Ahlâksızlığımızı, ahlak perdesıyle ortebıldığımız duzenlerı ışaret eder Elbette, ınsanın yaşayabıleceğı en aşağılık, en tehlıkelı, en "yoz" durumdur Bır yaşam bıçımı, bır toplumsal, ekonomık, sıyasal duzen, kendı ahlaksızlığını kendı ahlâkıyla "meşrulastırabıhyorsa, orada ahlâk bıtmıştır Pekı, ne olur ahlâk bıterse? Ne ıçındır ahlak7 Toplumsal duzen ıçındır, ruhsal duzen ıçın Insanın bırey olarak kendıne, otekı ınsanlara guvenmesı ıçın Kendıne bır topluluğa, bır gruba, bır aıleye, bır vatana aıt hıssetmesı ıçın Dunyayı, çevresını yasanır bır ortam, bır çevre olarak gorup, yaşamını surdurmesı ıçın Ahlakı, kaynağını bır turlu anlayamadığımız "vaazlardan", pratıkte geçerlığı olmayan, yaslı, ıçı geçmış ınsanların, dunyadan el ayak çekmışlerın boş sozlerınden oluşmuş, geçerlığı olmayan soz yığınları olarak gorursek, ınsanı, ınsanlığı kavramada buyuk bır yara alırız Boyle bır anlayışın haklı gerekçelerı olabılır Ahlakı tekellerı altına almış, guçlerden çok çekmış olabılırız Oğretmenler, anamız, babamız, sahtekâr bılımadamları, dın adamları, sozde ahlakçılar, bıze uygulamalarını kendı yasamlarında goremedığımız, anlamlarını ne bızım ne de kendılerının kavradığı sozlerle, beynımıze ahlâk denen "canavan" sokmaya çalışmış olabılırler Oysa, ahlak yasanan deneyımlerden, eylemlerden, değerlerden olusur Ornek olunarak, ornek gostenlerek oğretılebılır Ahlak vardır Yalnızca kaba gucun geçerlı olduğunu sanmak buyuk bır yanılgıdır, gorunuste bu sanı doğruluk ızlenımı uyandırsa da Bıreylerın, topluluklann, ulkelenn bır arada yasamalannda, bırı çıkıp, "ahlak yoktur, asıl olan kaba guçtur Gucu olanın dedığınden ote bır şey degıldır, ahlak" derse, tum eylemlerını de bu sozu ustune dayandırırsa, tasıdığı buyuk tehlıkelerı gorerek, bu goruşune "ahlaksız" dıyebılırız Çunku uymayı onayladığı bır ahlak goruşu yoktur1 (Bu anlayısa da, bır ahlâk anlayışı denebılırse de1) Baştan bılırsınız kı bu adam her hangı bır "ılke"den yola çıkmıyor, kaba guç yanlısıdır, ustelık, "şaşılası" bır durustluk orneğı gostererek, gorusunu saklamamış, çarpıtmamıs, oldugu gıbı soylemıştır Bu kışıye, bu kısının aıt oldugu topluluğa ahlaksız ahlaksız dıyebılırız Ahlaksız ahlaksız, ahlaksız ahlaklı kadar tehlıkelı degıldır Ahlaksız ahlâklt, ahlaksızlığını, sorumsuzluğunu, sozunde dur mayısı, yalan soylemeyı, otekı ınsanlara karsı yaptığı haksızlığı, hırsızlığını, zulmunu ahlak perdesı arkasına saklar "Demokrası", "Insan hakları", "Yuksek değerler", "Tanrı ınancı", "Adalet" der, ahlak adına yola çıktığını soyleyerek, her turlu ahlaksızlığını meşrulastınr. Bır de ahlaklı ahlaksız var, uzerınde duşunulmeye değer Borçlannı muntazam odeyen, kırmızı ışıkta duran, vergılerını veren, kımselerı rahatsız etmeyen bır ınsan Ama, gorunuste "ahlaklı" eylemlerının dayandığı ılkelerın farkında olmayan (farkında olması ıçın, okur yazar olması sart degıldır'), "korkusundan", 'annesı oyle soyledığı ıçın", "polıs ceza yazacağı, komşuları kızacağı, hapıse gıreceğı ıçın", "hadı ahlaklı davranayım da başım belaya gırmesın" dıyen Ahlaklı ahlaksız, kımsenın gormedığını dusunduğu anda "ahlâksızlık" yapabılır Ahlaklılığı salt goruntudur, toplumsal bır gıysıdır "Ahlaklı davranıyor ya," ılkesınden sana ne, hem adamın ılkelerı olup olmadığını nereden bıleceksın7" dıyebılırsınız Ahlak, bır farkındalıkla baslar Ahlâklılık bır bılınç ısıdır Insana, emeğıne, değerlerıne saygı goitermekle gerçekleşır Dışım ahlaklı, ıçım ahlaksız olamaz Nıyetlerım, duşuncelerım, duşlerım "kotuluklere" dolu, eylemlerım "lyı" olamaz Ahlâksızlığın en onemlı kaynağı ıçımız Oraya dıkkat etmelıyız oncelıkle Içımızın ahlaksızlığını yalnız kendımız gorebılırız Kendımıze karşı sorumluluğumuz, ınsanlığa karşı sorumluluğumuz kadar buyuktur O halde neden Avcılar depremden neden bu kadar şıddet lı oldu 9 Işte bu soruya ydnıt drdrıidk uzere Avcılar Beledıye Başkanhgına bazı araşnrmalar yapılrnasıru onerdım Bır dı zı projcden ılkı Boledıye ıle TUBITAK Yerbılımlerı Gru bunun protokolu sonucu yapıldı TUBİTAK yerbıümulerı onprılpn yerlerdekı çeşıtlı formasyonlara 4 ay sure boyunAVCILAR Avcüarda yuzeyden ıtıbaren bırkaç yuz metre kaün lıga eıışen Neojen dedıgımız katmanlann altındakı kaya toplulukları ve jeolo]ik ılışkılen bu etkıleşımde ne kadaı onemlıdır^ Bu bolgede sozunu ettığımız ortu kaydçlarınırı altmda faıklı kıtalaıın yan yana geldıgını saha gozlemlerı mızden bılıyoruz (şekil1 ve 2) üıtu bınmleımın altında Yarı Pckışoıış Ncoıen Kayaları Karadenız U.İKLE KRETASE YAŞLI CÜKE1 KAYALAR ^5 Olaıılıklı Bltmlkçe akttt zon ca 5 tane sısmık alet yerleştn ıldı Amaç bolgenın sısmık aktıvıtesı karşısında zemın verecegı karşılığı bulmaktı Aıaştııma bonucımda kayıt edılen 10 adet depıemle Avcı lardakı hd&arın lazla olrnafairıddn t>ısmık/genlık buyutnıesı sorumlu rutuldu TUBITAK m bulduğu benzeı sonuçları depremden heınen t>oma Kandülı Rasathanesı nın yardı mıyla Avcılar da zemın ve bınalarda çalışma Amerıkalı sıs mologlaı da hulmuşlaıdıı Fıkat bu buyutme ıçın ongor dukleıı lopogıalya zemın gıbı nedenler duıumu çok açık layan taktorler degıldır Gerçektende bu buyutmenın nasıl oıtaya çıktığının jeolojrk (dalıa çok tektoruk) rnekdnızması henuz çok açık olarak anlaşılamadı Burada sorun buyutmenın sıÇj (50 60 m) mı yokbd derın kokenlı mı olduğuduı Varoldiı veııleıe Avcılar'de Jeolo/lk keslt kı bu farkiı kıtaların yuzeylenmelerını Kuçuk Çekmece Go lu nun kuzoy kısmında ve Buyuk Çekmece Golu nun batı layılarında gorebılıyoruz Kuçuk ve Buyuk Çekmece golle rı altındakı yeraltı derınlıklprmde bu ıkı kıtanın yama (sutu te) kuşagı oluşturmabi bıı baloma burada bır zayıflık zonu yaratmaktadır Geçmış jeolojık sureçlerde bırardya gelse bıle guncol depıemsellıkte bu jeolojık yapının ne derece etkılı oldugu açık degıldır Bu sorunun yanıtını almak ıçın daha çok çahşmak gereklıdır Ozellıkle derın kdid sısrnıgı bu konuda çok faydalı olacaktır Şekil3 de Davıs ın sısmık buyutmeyı açıklayan sısmık mercek kavramının Avcılar a uyaıhnmış halını gonıyoruz Bu modellde olasüıkla genç ve yumuşak Neojen çokelloıının yavlı ve sert kayalardan ayrılan sınırı mercek gorevı gormektedır Boylelıkle sı&mık dalgalaı ozellıkle Avcılaı bolgesınde dar bır alanda odak lanmışlaıdıı Bu hıpoteük modelın kdnıtidnmdsı ıçın daha pekçok bıümsel çalışmanın yapılması gcrekmpktedır Avcılar dakı hasar konusunda Boğazıçı ogretım uye oi Jcolog/Jeofızıkçı Sayın Esen Arpat ıse olaya farkiı bakış açısıyla yakla^rridktadıt Sayın Aıpata gore Avcılar dakı nsmık buyutmenın nedenı sığ derınlıkte (50 m ye kadaı) kılleıle sarıü ve arasında su ıle doygun kum katmanlandır Deprem gıbı dınamık yukler altmda küleı ara^ında hapsol gore bırkaç farkiı goruş ortaya konmdktddır Bunldrddn ü kı yıne Avnl ır Beledıyesı nın destegı ıle Istanbul Unıversı tüoi JLrar gemlsiyle yapüan sısrnık çalışmalar sonucunda belırtılmıştn Bu deprem sırasında denız ıçınde oluşan heyelanların Avcılar dakı şıddet artışma neden olabılecegı goıuşuduı Avulardd 4 ay boyunca alebel çalışma yapın TUBİTAK a gore ıse sısmık buyutme nedenı yerın derınlık leıınde aranmalıdır Neye bağlı olarak degıştıÇp konusunda elde verı olrndmaüi nedenıyle bıışey soylenememektedır Yazının devamı 21. sayfada 762/9