Katalog

Hayali parçacıkları algılayan dev göz cık tızıkçderı yerıı bır detektoı ydtdımıyld rıotrırıo bılmece.sını çozırıek amacındaldi Bu amaçla Ruınıldb draştıınıa nıoıkezmde buluridiı (Batavıa ABD GRIP TERORUNE ONLEM Influenzd vırusunun neden oldugu qrıp enfeksıyonu hem sagkk hem de ekono mık açıdan cıddı sorunlara ozellıkle yaşlüarda rnenenjıt kalp zan ütıhabı zatuı ree oı ta kıılak ütıhabı gıbı komplıkasyonlara yol açabılır Grıpten koı urınıak ıçın yaşlüann ve kronık sağlık sorunu olan kışüenn aşılanması oneıılıyoı Pekı yayüdıCjı yeılerde buyuk te ı or esüren ve olumcul bır karaktere sahıp olan grıpten korunrridk olası mP Bu soı umu zu yanıtlayan Acıbadem Hn^tan^nı Iç Hasta hkları Uzrndnı Ür Neşet Köktürk, grıp aşısmın etkınlığının kışıden kışıye degıştıgını genç erışkınlerde aşının hastahgı onlenıe oranının yuzde 7090 arasmda olduğunu behrterek şu açıklamayı yaptı Kronık tıbbı soı unları olan yaşlılarda aşı grıp enfeksıyonu nu onlemekte daha az etküı olsa da hastalı gın şıddetını komplıkasyonları ve olum ora nını azaltmakta oldukça etkın bulundu Ydşhlaıda aşırun hastaneye yatışları yuzde 70 olum oranını ıse yuzde 85 oranında azalttıgı gorulmektedır Ancak bırçok kışı yetennce etküı olmadıgını duşunerek aşı yaptırmayı red edebüıyor En sık, aşı yapıl dıktan sonra grıbe benzer bır ust solunum enfeksıyonu ortaya çü<abüıyor Grıp toplam ust solununı yolu enfeksıyonlan nırı sadece yuzde 40 ını oluşturur Oysa başka vııuslere ve bakterüere bağlı olarak ortaya çıkan grıp benzer ust solunum yolu enfeksıyonlan dd vardır Aşı bunlara karşı koruyucu degüdıı Ancak çogu zaman bu enfeksıyonların seyrı gıı be gore çok daha hafıftır Grıp aşısı olmuş ınsanlarda grıp vırusune bağlı gerçek grıp de ortaya çıkabılıyor Grıp vırusu anüjeruk yapısıru değıştırebüıyor Grıp aşısınddkı ınfluenza vırus suşlan grıp sezonundan 910 ay once belırlenıyor Eğer bu sure ıçınde vırusun antıjenık yapısında decjışıklık olursa aşmın oluşturdugu anükorun vıruse karşı koruyuculugu azalıyor Grıbın orüemnesı ıçın aşı dışmda neleı yapümalı' Dr Kokturk vırusun son derece bulaşıcüıgma karşın grıplı kışılerden uzak durma sagiüdı beslenme gıbı basıt onlemlerle onlenemeyecegı goruşunu üerı suruyor ' Hastalıgı onlemek ıçın aşüanma antıvıral üaçlaıla korunma ve hastalıgın'erken başlangıç donemınde antıvıral üaç kullanma yontemlerı arasında karşılaştırmalı çalısma yapümış ve aşüanma en etkılı olarak bulunmuştur' Vural Ahı Illmoıs eyaletı) ve sankı ıçerı dogru kıvrılmış devasa ha şere gozune benzeyen observatuvar bu yılın Aralık ayında faalıyete geçecek Aıaştırrnacüar bu deneyle evlende hadsız hesapsız uçuşan hayalı parçacıklar hakkında daha çok büqı toplayacaklannı umuyorlar Notı ıno üe bır atom çekudegmm çaıpışması, kı bu olay çok na dıren gorulur, notrınoyu doldurulmuş bır parçaya do nuşruruyor Boylece notnno ışıgını yayarak nerede oldu gunu gostermış oluyor Detektor bır rnılyon lıtre mıneıal yagla dolan dev bır tanktan oluşuyor Notrınonun her bır yag molekuluyle çarpışması ışık dalgasının yayılmasına neden oluyor Bunun sonucunda bu goruntu foto hucre lerıne kayıt edılıyor f Tasarlanmış düşüş Kotu muamele goımuş çocuklaıın yaralanmalan yakın zamanda merdıven duşuşlerıne mal edılemeye cek Pıttsburgh Unıversıtpsı bıhm adarnları tasarlanmış arabd kdzas] gıbı ışleypn bır sırnulasyorı (benzetım) pıogidmı gelıştııdıleı Bu pıogıanı uç yaşmddkı bır ço cugun rnerdıvenden dustugunde qorçekte hangı yarala rı alacagını gostcrebılıyor Progıam ozcllıkle meıdıven çoşıdıne baglı olarak uz\ bıldıı knümal.ırının derecesını bıldırıyor Ornegın merdıvpnın kaç bdsarndgı var riPİddar dık ne kddar elastıl VP yd /emırı doşempsı rid.sıP Basanidk sdyısı çogdldıkça yaidldnmd olasılıgı dd o de rece di tıyoı Çunku duşu^ hızı duşuş suıesı uzadıkça aı tıyoı Oı negırı bıı çocuk 15 basanidktan duştugundc uç basamak duşen bıı çocuktan uç kat daha fazla yara aJır Ayrıca ayakkabının nıtelıgı de buyuk onem taşırndktadıı Kaygarı zemınde lastık tabanlı ayakkdbılaı la PVC kaplı zenıınden on kat daha kulay kayılır Bılım adamları doktoılann yakın gelecekte saklı kalan kotu muamele gormuş çocuklan bu sımı lasyon sayesındp daha çabuk kurtarabüecekleırnıunıuyorlar Leonid meteorları uydulara zarar verebilir Leonid meteor yagmuru bu yıl o kadar buyuk ola cak kı dunyanın etrafmda donen bmlerce uydu tehdıt altında Astronomların tahmınıne gore dunya TpmpelTutt1P kuyruklu yıldızmın tozlu ızmden geçerken en azından bır uydu ışlevuu yıtııecek 17 19 Kasım tdiıhlerı arasın da gokyuzunde heı küometıe kaıtde herııen hcmen 10 nıetooı bulunacak Bu ıakam 1999 da meydana gelen son zamarüaım en goıkemlı yıldız yagmurunddn on kez daha fazla Amenka Bıtipşık ÜPVİPtletı Los Alamos Ulusal Ldboratuvar ldrırıddn Peter Brown VP NA SA'mn Marshall Uzay Mcrke?ın den Bill Cooke boyle soyluyorIdr Leonid meteorları Tempol Turtle kuyruklu yıldızmın kalan parçalandır Kuyruklu yıldız heı 33 yüda bır Guneş Sıstemınm ıçınden geçıp gıder Çogu bır kum tanesınden bıle kuçuk olan bu parçalar saatte 150,000 mü hızla dunya atmosferınden geçerken yanarlar ve çok parlak gorunurler Kuzey Irlanda'dakı Aımagh Gozlemevınden Mark Bailey Kuçucuk bır toz tanecıgının bıle uyduya dogrudan çarpması onun ıçın felaket olabüır Parçacık, çarptıgındd buharlaşır ve bır plazma oluşturur Bu elekt rık yuklu gaz bulutu uydunun narın elektronık devrelerınde kısa devreye neden olabüır" dıye anlatıyor Kuyruklu yüdızın tozdan oluşmuş ızının dagılmdsı yuzyülar alır Bu arada dunya guneş etrafında her yıl yorungesmde donerken bu tozdan geçeı Kuyı uklu yıldızın her gerı donuşu farklı bıı yerde bır ız bıraktıgınddn toz bulutu dagılırken, gezegenımız farklı safhalardakı farklı ızlerle sıra ıle karşılaşabılır Gezegenımız bu toz neruılerıne dık bır açıyla gırer Bu yuzden nıeteorlaı, gokyuzundekı tek bır noktadan dagılıyoılaımış gıbı, Lsımleıını aldıklaıı Leo takım yüdızmu: ıçındeyırnşler gıbı gorunuıler Bu yıl Leonid meteor yagmurunda ıkı onemlı aktıvıte ızlenecek 18 Kasımda, 12 00 GMT sıralarmda dunya 1766 ve 1799 dan kalan ızlerden geçerek Yaklaşık beş saat sonra 1866, 1833, ve uç tane de onyedıncı yuzyıldan kalma daha zayıf ızlerden geçecegımız belırtüıyor Bunun gorulmeye degeı bu şov olduğunu duşunuyoruz, ama ne kadar gorulmeye deger bunu onceden tahmın etmek bıraz zor Kuyruklu yıldızın ızlerı eskıdıkçe burıların tam yerını tesbıt etmek zorlaşır Ük taın dogru Leonid meteor yagmuru 1999 yüında saptanmışü Bu yağmur sırasında saatte 3,000 kadar meteor goıuldu Brown ve Cooke bu toz nehırlermın zaman ıçınde nasıl dagıldıgına bakarak bunlann başlangıçtakı durumlan hakkında bır dızı olabüırlık hesapladılar Daha oncekı Leonid meteor yagmurlarının gozlernlerınden çıkan verüerden, bunların hangısınırı en ıyı tahmm olduguna karar vermeye çalışıyorlar Toz nehırlerının, eskı 2001 tahmınlerının ortaya koydugundan daha genış ve daha dağınık olduğunu hesaplıyorlar bu da gosierıyor kı meteor yağmurları daha uzun ama daha az yogun olabüır Çımen Oner Kaynak Phılıp Hall, nnc 762/7 J Sayfa haberleri. Julide Ancan