Katalog

Ter kokusu feromonlara karşı * • • • Soru Doğum kontrol haplan kadınlarda feromonlara karşı duyarsızkk nv yaratıyor? Yanıt Doğru Son yapüan bır araşürmaya gore doğum kontrol haplan kadınların eş seçme yeteneğını koreltiyor çunku haplar erkek tenndekı krmyasal maddelere karşı duyarlüıgı azaltıyor bır artış meydana gelıyor Ne var kı bu araştırmadan çırkm erkeklerm koltuk altlarını yıkamamalan gerektığı mesajı çıkartılmamalı Dr Neave ıtıcı ter kokusunun kokusuz feromonun olumlu etkılennı sılıp supurecegını üerı suruyor Sözmetik bulmaca: Katı mantık Arkadaşım Alı'nm çok katı bır mantık adamı oldugunu büıyoruz Geçenlerde çet1 refülı bır soruyu tartışırken Alı, 'Konunun başka açıkldmdsı yok 'Ikı kere ıkı dort eder kadar kesın" dıyerek tartışmaya son verdı Alı'nm sozlen, bendekı sozmetık bulmaca oluşturma tutkusunu alevlendırdı Duşundum kı tKİ + KERE + Üd + DÖRT = EDER Soru 1den 9'a kadar her rakamın bellı bır harf üe degıştırüdıgı bu toplama ışle1 mmde "EDER" sozcugu 4'un tam katıdır Toplama ışlemını sayısal olarak yazınız Hazırlayan: Necah Buyukdura • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Uykudan sonra agız kokusu neden olur? Soru Ozellıkle uykudan sonra, ağızdan yayılan kotu kokulann nedenı nedır? Yanıt Saglıksız agızlardan kotu kokuların yayılması normaldır Ornegın dış etı hastalıklan veya bademcık ıltıhaplan bu kokulara yol açar Ote yandan dışlerın arasmda kalan yemek artıklan, dılm uzerındeh bırıkımler veya akcığerler de halıtosıs'e (nefesm kotu kokması) kaynaklık edebüır Bu arada sağlıklı bır şekılde beslenen temızhgme dıkkat eden saghklı bır kışınm ağzı saglıklı olsa dahı nefesı sabahlan kotu kokabüır Gunduzlerı ağızda uretılen tukuruk rahatça yutulur Oysa gecelerı bu sureç yavaşlar ve agız açık kaldığı zaman tukuruk kurur Bu arada bırıken baktenler yapacagını yapmış, tukuruk proteınlermı çurutmuş ve kokulu sulfur bıleşıklerı ortaya çıkmıştır Başta yaşlılar olmak uzere tukuruk bezı faalıyetlerı yavaş olanlarda bu sorun gunduzlen de gorulur Bunun çozumu gece yatarken dılı bır guzel firçalamak sabahlan ıse hıjyenık agız solusyonu üe yıkamaktır Gerekırse bu ışlem gun ıçmde de tekrarlanabılır Akşam yemeklermde ıçkıyı fazla kaçırma mak baharatlı ve sarmısaklı yemekler yememek koku nskını azaltır 682.sayıdaki "Halı Parçalarını Değerlendirmek" isimli bılmecenin çözümü: Bulmacayı dogru bılen okuyuculanmız Elıf lnceIstanbul Necah BuyukduraAnkara Ilker ÇelenIstanbul Ozen ErenAnkara, Aydın BıngolAnkara ı»ı ı ı ı ı Northumbna Unıversıtesı'nden bır grup araştırmacının yuruttugu araştırma, aynca kadınlann yumurtlama donemlennde (en doğurgan oldukları donem) feromon denüen terdekı kokusuz kımyasal salgılara daha duyarlı oldugunu ortaya çıkarttı Araştırmarun sonuçlannı bır konferansta açıklayan psıkolog Nick Neave bundan oncekı çalışmalarda kadınlann salgüadıgı feromonların erkekler uzerındekı etkılerının araştırddıgını ancak erkek feromonlannın kadınlan nasıl etkıledıgı konusunda çok az şey büındıgını soyledı Neave araştırma sırasında 32 kadına (farkettırmeden) erkek gonullulenn koltuk altlanndan elde etügı feromonlan koklattı Kadplann yansı hap kullanırken dığer yarısı kullanrruyordu Bu test kadınlara, bırıncısı adet kanamalan sırasında dıgen üa adet donemının tam ortasında olmak uzere ıkı kez uygulandı Test sırasında kadınlara aynca 4 adet erkek fotografı gostenldı Resımlerden uçu, bagımsız bır grup kadın tarafından yakışıklı bulunurken, bırı çırkm olarak nıtelendırılmıştı Ve kadınlardan bunlan yakışıkhlık derecelenne gore sıralamalan ıstendı Bu arada kadınlan yanıltmak ıçın bır çeşıt glukoz testıne tabı tutulduklan soylendı Feromonlara maruz kalan kadınlann tumu erkeklerı hepsını çekıcı bulduklarını soyledı Ancak hap kullanan kadınlar, kullanmayanlara oranla erkeklen daha çekıcı bulduklannı belırttıler Aynca adet donemının tam ortasındakı kadınlar erkeklen daha çekıa buldular Neave bu sonuçlan şoyle değerlendırdı "Bu çakşma feromonların erkek çekıcılıgını nasıl etküedığını gostermesının yanısıra, doğum kontrol hapı kullanan kadınlann çehcdığm doğal sınyallerını algılamakta zorlandığını ortaya çıkarttı" Dr Neave'ye gore bu olgudan ozellıkle çırkm erkekler yarar saglıyor Erkek feromonlarına maruz kalan kadınlar çırkın erkeklen daha guzel bulurken, yakışıklı erkeklenn çekıcılık degerlerınde çok az uyuru MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİKTE TEMEL KAVRAMLAR Bükent Umversılesı Molekuleı Bıyolojı ve Geneük Bolumu ve BılGen (B U Genetik ve Bıyoteknolojı Araşürma ve Uygulama Merkezı) 1930 Hazıran 2000 tarıhlen arasında MBG 2000Molekuler Bıyolojı ve Genetıkte Temel Kavramlar ve Bıyoteknolojıde Yenı Ufukldi ve MBG 2000Molekuler Bıyolojı ve Geneük Tekmklenrun Yasam Bılımlenndekı Uygulamalan adlı bırbınnı talap eden ıkı kurs duzenlemektedır Aynca her ıta etkmlık Turk Tabıpler Bırhgı Sureklı Tıp Egıümı Kredılendırme Kunüu tarafından kredüendırümışür (sırasıyla 20 ve 22 5 Kre dı) Tbplantüarla ügılı detaylara BılGen ın ana sayfasına koydugumuz mbg2000 baglanüsı ıle ulaşabılırsınız BılGen ın ddresı http //wwwbükent edu tr/bılgen En uzak kuasar nerede? Soru En uzak kuasar Dunya'dan ne kadar uzaktadır? Yanıt Astromlar gorulebılecek en uzak gokcısmını saptadılar Bu gokcısmı 12 mılyar ışık yılı uzakta bulunuyor Bılım adamlan bu cısmm bır kuasar olduğu konusunda goruş bırlıgme vardılar Kuasar, çok uzakta olan çok kuvvetlı radyo dalgalan gonderen ve ışık yayan bır gokcısmıdır Bu «keşıf Sloan Dıgıtal Sky Survey'de (SDSS) çalışan astronomlar taraündan yapıldı Beş yülık bır proje olan SDSS New Mexıco'dakı Apache Poıntdetı teleskoptan yararlanıyor Bu araştırma uzak mesafelerdeh kuasarlar üe kırmızı renkh yüdızlar arasmdakı farkı ortaya çıkartmak uzere duzenlendı Kuasarlar ne kadar seyrek gorulurse kırmızı yüdızlar o kadar sık ortaya çıkar Bu ayınm kuasar ve yüdızlann çıkarttıklan ışık spektrumu goz onunde bulundurularak yapüıyor 13 15 Nısan 2000 tanhınde Çanakkale 18 Mart Unıveısıtesınde yapüan sempozyumun sonuç büdırgesmde yer venlen goruşler arasında nukleer santrallenn yapılmasırun kaçınümaz ol dugu gıbı sıyasal hukumetın polıtık tavnnın ve karannın da oldugu dıkkaü çekü Enerjı Bakanının kaüldıgı toplanü sonucunun nukleer enerjı taraftarlanna da destek verdıgı goruldu Büdırıde ulkenın dogal gaza komure olan bağımlılıgın bunların enerjı kuUanımında azalma saglanmasınırn dıle getirüıdrgıne baküacak olursa bıldırı en onemlı seçenek olarak Turkı yeranonunde nukleer santral uretımını bırakmaktadır Bıldınde şu noktalar vurgıılandı *Enerjı ureüm ve tukenm rraktarlan gehşmışllkle orannhdır Bugun Avrupa ve Dunya ortala maldiının çok altında olan kışı başına enerjı uretımımız (ve tuketunımız), nufusumuzun hızlı artışıyla beraber Avrupa Bırlıgı'ne gırme surecınde enerjı gereksınmemıze baglı olarak hızla artma durumundadır Bu nedenle devlet ve ozel kuruluşlar enerjı ureümı alanına daha fazla yatinm yapmalı yabancı sermayenın bu alana yaönm yapması kolaylaşnnlmah ve teşvüc edümelıdır *Enerjı ureümınde ye kullanımındakı kayıplan mınımuma ındngemek ve venmlılıgı artürmak ıçın planlı çahşmalar yapüması gerekır * Hıçbır enerjı kaynagı tek başına Turkıye'nın gelecektekı enerjı sorununa çozum degıldır Farkh bolgelerde farkh enerjı kaynaklannın devreye sokulması onem taşımaktadır * Komur ve petrol urunlen gıbı fosü yakıtlann tukenmı sera ethsıyle kuresel ısınmayı arttırdı gı ıçın hızla azaltümalı depolanarak ve farkü enerjı kaynaklan devreye sokularak dogal gaza bagınüılık uzun zaman olçegmde azaltümalıdır * Çagdaş ulkelerde en guvenüır enerjı kaynagı durumuna geünlen nukleer santrallenn ulkemızde enerjı açıgını kapatmada onemle dıkkate alınması gerekmektedır *Hıdrolık enerjı potansıyelının bır sure daha enerjı ureümınde yerını koruyacagı ama uzun zaman olçegınde katkısının zamanla azalacagı balınmelıdır * Tbplam enerjı uretımıne katkısı henuz kuçuk olan jeotermal ruzgâr ve Guneş enerjüerı yerel olarak uygun kuçuk alanlarda enerjı sorununa çozum olabüır Çanakkale bu uç terrnz enerjı kaynagı ıçın en uygun bolgelerden bındır Agır sanayı ıstemeyen Çanakkale nın bugun ve gelecekte tum enerjı ıhtıyacı bu uç kaynaktan saglanabüır Çanakkale'de bu uç temız enerjı kaynagına yaünm yapümalıdır * Uzak gelecek ıçın Guneş enerjısı ozel bır onem taşımaktadır Bugun venmı %30 larda olan guneş pıllen enerjı ureümınde yavaş yavaş fosü yakıüann yennı alacakür Bu alana şımdıden daha fazla yaünm yapüması gerekmektedır Tbplannda sunulan büdırüerm tam meünlen kıtap halınde basüacakür ENERJİ KAYNAKLARI • • • ; 684/^3