Katalog

Felsefe Sözlüğü Felsefe Sözlüğü, Geliştirilmiş ve Gözden Geçirilmiş m . Baskı (Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınl&n, tst. 1999) Ahmet Cevizci'nın ük baskısıra okuma fırsatını buldugum Felsefe Sozlugu, bu kez gozden geçınlerek ve genışletüerek uçuncu baskısını yapmış Ük baskısının neredeyse uç katı bır hacme uldşmış olan bu sozluk, hemen butun felsefe terım ve kdvramlarıra, felsefe akım ve okullaıını ve ayrıca füozofları kapsamakta, bu konularda nesnel, ozlu ve sağlam bügüer vermek le konuların yorum ve eleştırueıını yapmaktan kaçınmakta boylece ortaya ornekleııne daha once pek rastldmadıgımız guvenüır ve oldukça doyurucu bır felsefe sozlugu çıkmış bulunmaktadır Sozluk hazırlamak guç bır ış oldugu gıbı sonu gelmez bır çabayı da gereklı kılar, hele bu bır felsefe sozlugu olursa Istan bul Umversıtesı Edebıyat Fakultesı, Felsefe Bolumu nde uzun yıllar Felsefenın Temel Kavıamları konulu bır ders verdım Bu derslerde bellı bu felsefe terımını bır ya da ıkı saat boyunca ogrencılerımle ırdelıyor, bu kavidmın yuklendıgı çeşıtlı anlamlan tanhsel boyutu ıçınde ele alıyorduk Bu derslerm hem ogrencılerurı ıçın hem de benım ıçın çok yararlı geçtıgmı soyleyebüınm Ancak burada fılozoflar, felsefe okul ve akımlanna degın mıyoıduk ya da gerektıgınce ve kısaca sozedıyorduk Oysa bır felsefe sozlugunde butun bu konuların bulunması gerekır, bu ıse, uzun ve yorucu bır çalışmayı zorunlu kılar Boylesıne zorlu bır çabaya gırışenlerın emegını de yabana atmamak ve kendı lennı takdır etmek bır gorev sayümalıdır Turkçe'de felsefe sozlugu ve ansıklopedısı olarak daha once bazı çalışmalar yayımlandı Bunlardan heı bırının bu alandakı bır boşlugu doldurdugunu ve bır eksıklığı gıderdığını soyleyebüırız Turk Dıl Kurumu tenm çalışmalan sırasında oluşru rulan kuçuk boyutlu "Felsefe Tenmlen Sozlugu" bu alandakı ılk verımdır, Cumhurıyet domemırun ılk felsefe çalışması olarak orıern taşır Sonra Cemil S«na run Fılozoflar Ansıklopedısı 'nı goruyoruz Burada filozoflann duşunce ve eserlerıne yer verılmekle yetınılmıştır Daha sonra Oıhan Hançerlioğlu nun Felsefe Sozlugu (7 cıll) yayımlanıı Bu sozluk felsefe terımrerıne agırlık vermekle bırlıkte hıçbır kaynak gostermeksızın fazlasıyla oznel bır yorumlama anlayışı sergılemekte ve yazar daha sonra yayımlayacagı "Fılozoflar Sozlugu"nde bu bakış açısını aynı bıçımde surdurmektedıı Burada fı lozofları yazar kendı goruşlen dogrultu sunda değerlendırmekte ve oııları oz gun duşuncelerıyle tanıtmaktan çok füo zofların duşuncelerıyıle hesaplaşmakta ve onları kendı onyargüı bakışı ıçınde eleştınnektedır Bu yaklaşım ıse eserle ıın nesnel bır tururnla hazırlanmadıgı ızlenımını vermektedır Aynı donemde Bedia Akarau nun Felsefe Terımlerı Sozlugu nurı Dıl Kuıu mu nda yayınlandıgını goruyoruz Tıtız bır çalışmayla hazırlanan bu sozluk ne yazık kı pek çok felsefe kavramını dışarda bırakmış felsefe okul ve akımlarına da yeı veımemıştır Başarılı bır dılı olmasına karşın bu sozluk ıhtıyaca cevap vermekten uzaktır Turkıye'dekı Felsefe Sozlugu çalısmalarma büebüdıgım kadarıyla ekleyebıleceğım ıkı yayın daha var bunlardan bırın cısı Aulla Tokatlı'nın kaleme aldıgı Ansıklopedık Felsefe Sozlu gudur, burada yazar yabancı bır kaynağı Tuıkçe'yc aktararak bazı duzenlerneleı yapmıştır Ikmcısı ıse Afşar Timuçin m ha zırlamış oldugu Felsefe Sozlugudur Bu çalışmada yazar felsefenın temel kavramlarını nesnel ve doyurucu bıçımde yorumla mış, genış kıtleleım yararlanabılecegı bır eseı ortaya koymuş tur Ahmet Cevizci'nın hazırlamış oldugu Felsefe Sozlu gu'ne gelrnce Bır akademısyen olarak yazarın bır sozlugun ha zırlanmasında "olmazsa olmazlarm ' çogunu yerıne getırdıgını soyleyebıkrız Soz konusu çalışma sureklı gelıştırmeye açık bu çalışma olup bu halıyle de ıçerık bakımından doyurucu ve ye teıhdu Felsefe terımlerı, ahmları ve okulldrı dışında filozoflara da yer veren sozluk, bence bellı bır gonışun sozculugunu yap mamak gıbı, çok onemlı bır gorevı de yerrne getırmıştır Çunku bu tur yanlı sozcuklere Batı lıteraturunde sıkça rastlarnakta yız Turkıyede son yıllarda yogunluk kazanan felsefe çalışmalan arasında, Turkcede ük kez bu boyurta bır sozlugun de bulun ması ona ozel bır yer kazandırmaktadır Boyle bıı çalışmanın yalnız meslekten felsefecıler ıçın degıl butun toplum ve doğa bdımcılen ıçın de yardrmcı bır kaynak olacagını soyleyebılırız Gunumuzde bu tur çauşmalatın brr ekıp ışıne donuşmesıne karşılık boyle brr gınşımı ustlenen bıreyler de ovguye hak kazanmaktadırlar Eleştırüerııne gehnce Felsefe kavramlarının çogunlukla Ingılızce ve Fransızca karşüıklan, yer yer de Osmanlıca ve Almanca karşılıklaıı verdmış her kavramın bu dort düdekı kar şılıgının verümesı eğer mumkunse ıyı olur Her madde sonunda o maddeyle ılgüı bumcı elden kaynaklarm gosteıılmesı yapıta guç kazandrrır ve okuyucuya da guven veı ır Uluslararası Batı dıllerrnde (Ing, Ft, Alm) yayımlanmış başlıca felsefe soz luklerının bu hstesı verılebılırdı Bu eksıklıkleıuı de zamanla gıderıleceğını umarak Ahmet Cevizci nrn yogun bıı emek urunu olarak çahşmasını başarılı buluyor, genış bır okuyucu kıt lesıne ulaşmasını düıyorurn Boyle bır sozlugun ne zoılu bır çalışmayı gerektırdıgını büen bırı olarak da yapıtın yazaıını bu başarısından oturu kutluyorurrı Nejat Bozkurt Felsefe Sözlüğü ÖNÜM, ARKAM, SAĞIM SOLUM HİPERAKTİVİTE.. DEVAM ılaç tedavılerı (uyarıcı ılaçlar), çocugun ogrenme ve orgarıızdsyon/planlama becerüerınrn arttınlmasına yonelık pedagojık terapüer çocugun kendısıyle ügüı olumsuz duşuncelerının azaltümasma ve ozguvenının arttırümasına yonelık psıkoterapüer Bu yapılanlan bıyolojık/tıbbı ve psıkososyal tedavüer olarak ıkıye ayırabüır ve etküıhklerıru degerlendırebüırsınız En son şubat ayında ulkemıze gelen Dr James Svvanson başkarüıgındala çok merkezlı araştirma grubu da bu yontemı uygulayarak son yedı yü ıçerısrnde yuruttugu çalışmada hangı tedavılerın hangı koşullarda daha yararlı olacagrna üışlon temel bılgılerı ortaya koydu tlaç mı, terapi mi, hem ilaç hem terapi mi? Te mel soru şuydu Ilaç mı, terapi mı, ılaç ve terapi beraber mı, hangısı dahd \yp Ilaç tedavısı de ıkı bıçımde uygulandı usta bır doktor tdrafrndan, çok yatan bır ızleme ıle (en az ayda bır) veya "herhangı" bır doktor tarafından, yılda 4 6 kez Her üa durumda da ük degerlendırmeden sonra goruşmelerde üaçların etkılerının degeılendırümesı, doz ayarlanması.vs genel konuların otesıne pek geçılmedı Terapüer hemen her yerde çok ıyı yetışmış aüe terapıstlerı, gıup tera pıstlerı ve ozel egıtım uzmarüan tarafından uygulandı So nuçlar ılgınç üaçlar usta doktor tardfından ve yakın takıple tek başına kullanüdıklarında en etküı tedavı olarak belırlendı (çocuklann yaklaşık yuzde 65'ı tedavı suresınce ve bıtımınden sonrakı 10 ayhk donemde "problemlerı hayatrnın etkılemez duzeyde") Terapüer tek başlarma yaklaşık yuzde 45 cıvarmda etküı Bu etkı duzeyı "herhangı" doktorun verdıgı pek de ozenümeyen üaç tedavılermden büe daha az Terapüer ve ılaçlar bırlrkte kullanüdıgında ıyılık oranı yuzde 75'lere tırmanıyor Bu sonuçlara bıraz daha yakından bakalım Ilaç tedavısıne terapi eklenmesınden ozellüde yararlananlar krm9 Ilaç tedavüerının tek başına uyguldnmasından yararlanamayanldr 9 krm Aüelerı tutum ve dısıplın sorunu gosteren, ozguvenlerı ve kendüenne bıçtıklerı degeı azalmış, sarsümış olan çocuk lar Çogunun tedavı sureçlerı başlayana kadar zaman kay betmış ya da aılenın duzensız tutumu sebebıyle başladıkları tedavüerı yarım bırakmış olduklan gozlendı Kaygüı ve gergın olan bu çocuklar hıperaktıvıte adıyla anılan bu problem yumagının daha agır dıye tanımlanabüecek bır ucundalar Aılelere ve uzmanlara çıkan mesaj şu Problem hafıf duzeyde ıse üaç tedavılerı yeterb olabüır, ancak problem agır ıse (aüe duzeru sarsümış, anne baba tutumları dagıruk ve kararsız, çocugun ozguvenı yıüp gıtmış ıse) üaç tedavılerı tek başına yeterlı olmayacaktır Mutlaka uygun psıkolojüc ve pedagojık terapüer ve anne baba egıtımı üe butunlenmesı gerekır Çalışmanın bır başka ılgınç sonucu ıse, hemen her düenırı hangı tedavıyı almış olurlarsa olsunlar kendüerıne ayırüan zaman olçusunde tdtmın olduklanydı Sıze ıyı gelen bır tedavı sızı tatmın etmeyebüır, ya da ıyı gelmeyen bır tedavıden tatmın oldbüırsınız Üaçlarla ıyüeşıp de tedavıden tatmın olmayanlara soruldugunda, "belkı terapıye ıhtıyacımız yok, bella sorunumuz çozuldu, ama bız yıne de terapi de ısterdık", dedıklermı aktardı Svvanson ABD'de psıkıyatrıst olmayan doktorların (norolog, çocuk doktoru, aıle hekımı) psrkososyal yontemlere hemen hıç ütıfat etmeyıp, sadece üaç tedavılerıne yonelmesme bu yuzden bır tepkı dogdugunu ekledı Ilaçların hıperakhvıtedekı kullanımını çocuga açüan bır kredı, tanınan bır nrsat olarak gormeh Bu frrsatı gerek aüe ıçı tutumlar, gerekse okul ve derslere yaklaşım konusunda bır yenüenme ve toparlanma amacıyla kullanan, sorumluluklarını kendüerı ustlenen aüeler bu kredı kullanımından en karlı çıkan oluyorlar Turkıye'de ya da New York'taküer arasında sahıcı bır fark yok "Insanldr sadece şıkayetlerının azalmasını ıstemıyorlar, bügılenmek, büınçlenmek, durumu kontrollarına almak ıstıyorlar" Ve haklılar Bir Lider Olabilmek Warren Bennis, Çeviren: Utku Teksöz, Sistem yayıncıhk Kıtap bır varsayımdan yola çüayor Lıder kendısını butunuyle ıfade edebüen msandır Krm olduklannı, guçlu ve zayıf yonleruıı büuler, guçlu yonlerını üerı çı karıp zayıf yonlerını de gıderebüırleı Ayrıca lıderler neyı nasıl ıstedıklerıra ve başkalannın destek ve ışbırlıgını saglamak ıçın onlarla nasü üetışrm kurmaları ge rektıgını de bdrrler Yanı lıder, amacına nasü ulaşacagını büen ınsandrr >j SISTIM YAVIMÇ1LIK Kıtap lıder olabümeye bu açıdan yaklaşarak BIR LIDER dunyayı ve kendını OLABİLMEK anlamak ve yaşamdan dersler çücarmak Warr*n lcnnu uzermde durur Insarüar nasü lıdeı olur, nasü yonetır ve kurumlarda lıderlıkler nasü oluşur kıtabın araştırdıgı noktdlardır Yazar çeşıtlı meslek guruplarından lıder bk ozellüderı ıle sıvrılen 28 kışının yaşamları ve goruşlerme de yer venyor Çok farklı konumlarda bulunan ve farklı çevrelerden gelen bu lıderlerrn ortak ozelhklerı şudur Bırıncısı lıder dogulmaz fakat lıder olunur ve lıderlık dışşal faktorlerden çok, bıreyın kendısınden kaynaklarur Ikıncısı hder, lıder olmak ıçın degü sadece kendısını ozgurce ve butunuyle ıfade edebümek ıçın yola çıkar Lıderlerın dığer bu" ortak yanı ıse her bırı yaşamlan boyunca buyur ve gelışır Kıtabın ıçındekı konu başlıkları Şartlara hakım olmak Temellerı anlanidk, Kendını tanı 648/18