Katalog

Gençler niçin cinayet işliyor? ABD'nin Denver kentinde 20 Nisan 1999 tarihinde meydana gelen okul katliamı, ülke tarihine "Kanlı Salı" olarak geçti. Columbine Lisesindeki katliamın failleri Eric Harris (18) ve Dylan Klebold (17) aynı okulun öğrencilerinden. Bu iki öğrenci önce aralannda biri öğretmen olmak üzere 13 kişiyi öldürdüler; daha sonra da intihar ettiler. Çocuklarm son derece büyük bir soğukkanlılıkla gerçekleştirdikleri bu katliam ABD'de ve dünyada üzüntü ve endişe yarattı. ilk günlerin şoku atlatıldıktan sonra gençler arasında giderek yaygınlasan şiddet eylemleri tartışmaya açıldı. ABD'li uzmanlar son iki yıl içinde meydana gelen okul katliamlarmın baş sorumlusu olarak silah satışlarmdaki artışı gösteriyor. Harris ve Klebold'un kullandığı silahlar da bu görüsü haklı çıkartıyor. Ancak şiddet eylemlerinin bir de biyolojik boyutu var. ençlenn şiddet olaylanna kanşmasının altında pek çok neden yaüyor Kımı oldumcu süahlara kolay ulaşmalannı en onemlı etmen olarak one surerken, kımı aıle ıçı şıddetm sorumlu oldugunu savu nuyor Kımılerı de şiddet ve ıntıkam duygulannı yucelten bir kulturun ıçınde yetışen çocuklarm şıddetı olagan, sıradan bir olgıı olarak algıladıklanru, olum kavrarrunın cıddıyeünı kavrayamadıklannı ılerı suruyor Bu arada konuya büımsel açıdan açıkhk getırmek ısteyen bılım adamlan, elıne sılah geçıren, toplum taraundan dışlanan her çocugun nıçın bir Eric Harris veya Dylan Klebold olmadıgını araştınyor Bılım adamlanna gore bir çocugun acımasız bir katıl halıne gelebılmesı ıçın ozel genetık bir yapının, ozel çevresel koşullar altında tetiklenmesı gerekıyor Şıddetı bıyolojık yapıya baglamaya çalışan bılım adamlan ırkçı olduklan gerekçesıyle sert eleştırılere hedef oldular Oyle kı 196O'lı yülarda şıddete egılım goste renlere cerrahı mudahale yapılması büe gundeme getı rıldı Ancak daha sonrakı yıllarda sırurbılım ve psıkolojı arasındakı dısıphnlerarası araştırmalar yaygınlaştıkça şıddetı yalnızca genetık yapıya baglamanın veya cınayetlerın tek sorumlusunun beynın on lobu oldugunu ıddıa etmenın yanlışlıgı da ortaya çıktı Gerçekte tablonun daha karmaşık ve ınce nuanslarla dolu oldugu anlaşıldı Araştırmalar, deneyım ve çevresel koşullann beynı şekıllendırdıgını gostenyordu 'Çevre mı, doga mı" tartış ması bir sarkaç gıbı ıkı uç arasında gıdıp geurken şıddetin bıyolojık kokenlerı konusundakı araştırmalar son gunlerde yenıden hız kazandı G Ilk deneyımleı her zaman son deneyımlerden daha guçlu ve kalıcıdır Bu nedenle yetışkmlere oranla daha kolay şeMenen çocuk beynı, tanık oldugu şiddet olaylannı bir sunger gıbı emer, bu olaylar çocugun bey nınde derın ızler bırakır Stres yuklu olaylar sık sık tek rarlanırsd çocugun beymnde fızıksel degışıklıkler mey dana gelır. Baylor College Tıp Fakultesı'nden Dr Brnce Perry'ye gore, buyume surecınde sureklı olarak stres altında kalan çocuklar, duşunmeden hareket eden durtulerının esın olmuş ınsanlara donuşur Bu da tehlıkelı sonuçlar dogurur "Insarun ıçınde buyudugu ılk çevresel koşullar sınır sıstemını strese karşı programlar" dıye konuşan McGül Unıversıtesı'nden Michael Meaney, 'Aıle destegının yetersız ve zayıf kaldıgı durumlarda çocuk dunyanm çırkınlıklerle dolu olduguna karar venr Dolayısıyla dunyaya nefretle yaklaşır Bu da anne ve babasının tacızıne maruz kalan çocuklarm şıddete yatkın olacagı anlamma gelmektedır" dıyor Sureklı uzuntu ve şıddete maruz kalan çocuklarda ıse, stres hormonlan bir aşamadan sonra beynı tepkısızlıge şartlar Bılgısayar klavyesınde en fazla kullanılan tuşun bir sure sonra çalışmaması gıbı, beyın de savunma mekanızması olarak olaylara tepkı vermez Bu tıp çocuklar antı sosyal kışılık ozellıklerı sergıler Tıpık olarak bunlann nabızlan yavaştır ve duygusal duyarlılıklan çok zayıfhr Bunların en belırgm ozellıklerı empatı (bir kımse nm kendısını başka bırısı ıle veya bu kımseran davranışlan de yakın olarak gormesı) yoksunlugu ve çevrelenndekı dunyaya hıç ılgı gostermemelerıdır Çogunlugu hayvanlara ezıyet eder Aynca bu çocuklar cezalandırüdıkları zaman tepkısız kalır. Bunlar acı duymaz, hıçbır şey onlan heyecanlandırmaz, bılmç duzeylerı çok sıgdır Duşmanca, tepkısel ve saldırgan davranış şekü hepsmm ortak noktasıdır Sureklı kendılerıne haksızlık edıldıgı ıddıasmdadırlar Çocuga yeterlı ılgı gostermeyen anne babalar da tacızcı anne bdbdlar kadar zararlıdır lçıne kapanık, çocuklarını ıhmal eden pasıf anne babalarm çocuklannın duyguları guduk kalır, saglıklı bir şekılde gelışmez Ancak bu noktada bir konuyu netleştırmekte fayda vardır Çocuklanna yetermce ılgı gostermeyen her anne babanın çocugu mutlaka şıddete yatkm olmaz Ancak şıdde Columbine Usesl'nde okuyan Erk Harris (üstte) ve Dyan Klebold aynı okulun öğrencilerinden. 13 kiflyl büyük bir soğukkanlılıkla öldürüp intihar ettiler. CENÇLERDE ŞİDDETİN BİLİMSEL AÇIKLAMASI CINCULATE GYRUS PREFRONTAL KORTEKS NORMAL: Beynin bu bölgesi bir düfünceden diğerine atlamayıdıızenler. Bu beyinde aktiviteler normal gözükmektedir. 633/4 ŞİDDETE EĞİÜMU: cenif oeyaz alan beyin aktivitelerinde bir anormallik oldugunu göstermektedir. NORMAL: Bu bölge beynin denet cisi gibi hareket eder. Eyleme döniışmeden önce tutn dürtüler burada filtre edilir. .DETE EĞİÜMU: Bu bölgede aktivite azlığı dürtülerin filtre edilmeden eyleme dönüftüğünü göiteriyor. r