Katalog

Yayın sıralaması ve kütüphaneler C umhurıyet Bılım Teknık'te dış yayın sıralamasmda lurkıyenın ^5ıncı sıraya yukseldıgını gormek benı sevındırdı Her şeye ragmen Turk bılım ın sanldrı drdştırnidlar yapıyor onları yayımlıyorlar dıye du şundum Her şeye ragmpnlprın arasında laboratuvar alet malzeme eksıklıkleı ı nıaalesef turrı unıversıteleı ırı derdı Kutuphane sorunu bızlerm en buyuk ortak yarası Yurtdı şında unıversıte kutuphanelermın abone oldukları dergı ler 5000 10000 gıbı sayılarla ıfade edüırken bızde en ıyı unıversıte kutuphanelermın abone oldukları dergıler 1000 2000 lerde dolaşıyor Her yü acaba bu yıl hangı dergılerımız kesılecek' korkusuyla yaşıyoruz Kutupha dlıridn dprgılprdp surpklüık çok onemlı Parasızlıktan da sonra 1998 yüında dergı abonelüden aksadı durdu Oradakı yetküüerle konuşma fırsaüm olmadı ama sarunm sorun butçe Eskı borçlar odenemeyınce yayınevlerı yenı dergı yolkmıyorlar Emmım kutuphane yetkılılerı de bu durumdan hoşnut degüdır Ama bu durumu ıyıleştırecek bır şeyler yapümalı Kutuphaneler kutuphane mudurlerı nın degü hepımızm hepımız sahıp çüdamıyız bu soruna Bana gore kutuphaneler kutsal yerler farkına varmadan zamanm akıverdıgı her yenı makalede yenı füarlerın üha mı olan mekanlar Kutuphanelerm temel taşlan dergüer ve kıtaplar Tabıı bır kıtabm çücması ıçın geçen sure genelde daha uzun oldugundan dergılprdekı bügıler daha guncel olu yor Okudugunu/ rnakaİPİer sızın daha sonrakı çalışmala rınızın ılham kaynagı olabılıyor, bügının evn mıne olgunlaşmasına olanak tanıyor Büım ınsanları esınlendüderı çalışmayı bır adım daha one taşıyabüıyor bu şeküde üerleme gerçekleşıyor Zaman zaman huzunlenırım kutuphanede okudugum onlarca guzel ma kaledekı çdlışmalar neden Turkıye de de ya pdmıyor neden halâ gereksız şeylere kafa yorup enerjı harcıyoruz dıye Ben her yü verdıgım seçmelı derste ogrencı lerımle bırlıkte seçtığımız bır konuda bılgı sayar taraması yapıp ufak çaplı bır derleme makale yazmalannı bunu sınıfta arkadaşları na sunmalarını ıstıyorum Bügısayarların yay gınlaşması ıle ODTU'de dergı taraması, ügüı ııidkdlelprın ısımlerın kaynaklarının çıkarüması artü< sorun olmaktan çıktı Bu gerçekten çok buyuk bır üer leme Ancak ogrencüer yuzlerce kaynak ısmı bulup bun ların arasında çok azına hatta hıçbırıne ulaşamaymca buyuk hayal kmklıgı yaşıyorlar Berum hayal kınklıgım ogrencı sayısı üe orantüı oldrak daha da çok oluyor Ne olur sızler, bızler hepımız polıtıkacüanmıza ulaşsak ve büımsel dergüerın bılım ınsanldn ıçın Turkıye ıçın üer lemek ıçın onemını anlatsak ve kutuphanelerde sureklı dergı kesüme korkusu artüc yaşamasak Incı Gokmen ODTU KımyaBolumu emaü ıgokmen/metu.edu tr Bilimsel yayını ölçmeler yetersiz zunca bır suredır Cumhurıyet Büım ve Teknık te ya yımlanmakta olan 'Turkıye de büımın gelışmesı üe ügılı" yazıları ılgıyle okumaktayım Yayımlanmakta olan pek çok yazıdd ve de TUBITAK ın degerlendırmelerın de sadece ' Y YN SAYISI' bır olçut olarak verümektedır AI tum ıstatıstüder normalızasyonldr bu yayın sayısına gore yapümaktadır (1) TUBITAK yabancı yayınlan odullendııır ken büımsel dergüerı sınıflandırmak ıçın A,B C kategerüe rı gıbı kategorüer kullanmaktaysa da bu kategorüer de yetprsız kalmaktadır Bıhmdekı gelışmeye krıter olarak YAYIN SAYlSr'nın alınması çok yanlıştır çunku yayın sayısı bılımsel gelışmeyı büımselhgın kalıtesını ve büımsel durumu tam anlamıyla yansıtmaz Bır bilimsel çalışmayı degerlendırırken en onemlı faktorler şunlardır U bır yıl dergüere ıu\ verıldıgınde sdnkı sayfaları eksık tu man okuyor gıbı oluyor ınsan Kutuphdneler konusunda Turkıyedekı gelışmelerı ızlıyor musunuz bılmıyorum ama keşke merkezı bır kurum bu konuda araştırma yap sa Ankara da şu an TUBITAK a baglanan ULAKBIM ısımlı bır merkezı kutuphane var Eskı ısrruyle YOK kutuphane sı Bu kutuphanenın kuruluşunda olabüdıgınce çok sayıda dergı satın alınıyordu yayın taraması yapılıp tum Turkıye'ye hızmet verılıyordu Bılmıyorum bu ışlevını ne kadar surdurebıldı dma ılk yıllarda gerçekten yok yoktu O donemde sorun ogrencılerın kutuphaneye sokulmaması ıdı Bu konuda da sıze yazmıştım bu yazımı CBT'de yayımla rraştınız bu durum şımdı duzeldı Ama aünan dergılerde aksamalar oluyor hatırladıgım kadan ıle once 1995 yılın 21. yüzyıl sorunu 629 sayı Gundem yazınızla ılgüı bır da noktaya degınmek ıstıyorum Uzulerek soylemelıyım kı çogunlugun yaptığı bır hatayı sız de yıneledınız 21 yuzyüın başlama zamanı Uzulerek soyluyorum kı,' bı tershk" olacak çunku yuzyüın bıtışı 31 Aralık 1999 gecesı degü 31 Aralık 2000 gecesı Yanı yuzyüın devrüışıne 8 degü 20 ay sonra taruk olacagız Bu neden mı boyle hsaca anlatayım Müadı takvımın başlangıcı 1 Ocak 1 yüıdır (Bu onemlı "sıfir" yüı yok) 1 yuzyüın bıtışı 31 Aralüc 100 yüıdır Çunku yuzyüın dolması demek, 100 yılın tamamlanması demek 2 yuzyüın ük gunu bu durumda 1 Ocak 101 yüıdır 2 yuzyılın tamamlanması ıçm de 100 yü geçmelıdır ve 31 Aralık 200 gecesı 100 yü dolar ve 2 yuzyü bıter Bu boyle devam eder 20 yuzyüın başlangıcı 1 Ocak 1901 yüıdır ve 100 yılın tamamlanacağı gun (yanı 20 yuzyüın bıtecegı gun) 31 Aralık 2000'dır ve ancak 1 Ocak 2001 gunu yenı bır yuzyüa başlayacagız Nad Erkan Ege Unıversıtesı Astronomı ve Uzay Büımlerı 4 sınıf 1) Ne kadar saygın ve ımpakt faktoru ne kadar yuk sek bır dergıde yayımlandıgı (ımpakt faktorun tanımı ıçın bkz 2) 2) Çahşmanın ne kadar pmpk harcanarak yapıldıgı 3) Dunya büımıne ne kadaı kdtkıdd bulurıdugu yanı kaç kere atıfta bulunuldugu 4) Bu büımsel çalışmalaı sonucunda belırh bır çızgı boyunca gelıştırüen bır tekmk yontem olup olmadgu (ve ya bu çalışmalann bır patente ahnmasını saglayıp saglama dıgı) Ya da bu bılımspl çdhşrndların pratık uygulanırlıgı okn onemlı bır buluşd yol dçıp dçmadıgı (yanı ulusdl veya uluslararası odul alıp dlmadıgı) Yukarıdakı faktorlerden bu ıncısının saptanması çok onerrüıdır Çunku ımpakt faktoıu 20 nın uzerındekı (ıçındekı bır makale son üa yü ıçınde en az 20 sıtasyon almış) NA TURE SCIENCE THE CELL gıbı büımsel dergılerde çıkan bır makale üe ımpakt faktoru 1 ın altındakı bır makaleyı ay nı kefeye koymak, bır pırınç tanesı üe karpuzu karşüaştırmaya benzer Ornegın Nature'da bır makalenın yayımlanabümesı ıçın, bazen 23 yülık büımsel çalışmalar gerekmektedır, oysa, ımpakt faktoru duşuk olan (0 51) bır dergıde yayın yapmak ve makaleyı kabul ettırmek daha kolaydır çok daha az emekle ve çok kısa surede (ornegın bır üa ay) yapüan ve çok daha az verı ıçeren kısa bır makale ımpakt faktoru duşuk dergüerde yayımlanabümektedır Bu ıkı ma kaleyı aynı degerlendırmeye sokmak büımsel krıterlere gore, hatalıdır Ne yazık kı, Turkıye nın Expanded Scıence Cıtaöon Index'e" gırebüen üa dergısmın (T Journal of Chemıstry ve T Journal of Pedıatrıcs), ımpakt faktorlerı 0 2'nın büe altındadır (bkz 2) Fakat doçenüık sınavlarında profesor atamalarında ımpakt faktoru 0 5'ın altındakı bır büımsel dergıde yayınlanmış bır makaleyle ımpakt faktoru 8'ın uzerınde olan (ornegın Journal of Neuroscıence Neuron) bır dergıde y ayınlanmış bır makalenın aynı degerlendırmeye gırdıgı gorulmektedır Bu konuda getırümesı olası tek çozum, yayınların belırh formule ve krıterlere gore puanlandırılmasıdır Bu puanlandırma sırasında, makalenın yazarlarına verüme sı olası puanda ısım sıralamasının da etküı olması gerekhdır Bu konuda TUBtTAK TUBA ve YOK daha detatylı çahş malar yapmalı, akademık aktıvıtelerı sıstematık olarak be lırleyen bır BlLlM SKORU nu tanımlamanm yanısıra yayınla rın da büımsel akücı krıterlere gore sınıflanmasını sagld yan bır puanlandırma sıstemını yukarıda sıraladıgım krıtpı lerı de goz onune alarak getırmelıdırler Umıt Sayın, VVısconsın Unıversıto REFERANSLAR 1) L Yurtsever Yayın sayıldnnddkı artışlar uzermı Cumhu yet Büım ve Teknık 10 Nısan 1999 ?) IJmıt Sayın Turkıyede Bılım Nasıl Gelışebıiıı' Bılım Utopya Nısan veMayıs 1998 633/1