Katalog

Biyoloji 2 Geç yaşlanma veya uzun yaşamanın sırrı Biyoloji Bedenimizin içindeki saat nasıl çalışır? Zümrüt'ten akisler Zümrüt'ten akis konusu Uzay Istasyonu MIR mikrop dolu Bilim dünyasından kısa haberler 5 O/ 4 Bilimcinin görevi nedir? Saçma bır soru ve yanıtı kendı ıçmde gıbi geliyor, ama tartışmaya açık bir yönü var. Orneğın, Doğan Yucel, geçen haftaki dergımizde Lavoisier'in hayat öyküsünü anlattığı "Büyük bir bilimcinin trajıksonu" başhklı yazısmda, bu soruya, dünya tiyatrosunun buyuk devrimcisı Bertold Brecht'ın dıhyle yanıt verır. Brecht, Gahleo'nım hayatmı anlattığı oyununda kahramanını şöyle konuşturur. "Benım düşünceme gore bılimin tek amacı, insan varhğının çilesini haüfletmektir. Eğer bilimciler, .. kendilerını yalnızca bilgi toplamayla sınırlarlarsa, bılım hasar görecek ve yeni buluşlar yalnızca yeni dertler getırecektır. Zamanla keşfedilecek her şeyı keşfedebilirsin, ancak ılerleme insanlardan uzak bir ilerleme olacaktır. Seninle insanlık arasmdaki uçurum bir gün o kadar büyüyebıhr h, scnın yeni bırbuluş üzerine duyduğun coşkunun karşıhğı, evrensel bır dehşet hayhnşı olabılır." Bu daha çok ınsan ve toplumjnerkezh bırbahşhr. Bilıme, bılımcıye, araştırmalarda bır rehber düşünce onerır. Araşürma eylemınm arkasını onunü duşünmesini soyler. Biümcıye, insanlık tarihi ve geleceğı perspektiünden, bır amaç koyar. Bılımın, ne ıçm yapıldığını sorgular ve yanıt verır Yukarıda aldığımız bır mınıkparagrafta, Brecht'ın, dıl gucunu, duşuncesının berraklığmı, bakışmm keskinlığini, toplumsal tarıhı özetleyışmdekı buyükluğünü, geleceğe yonelik endişelerindeki haklıhkpayını, tıyatroya getırdığı hrık soylemın gölgesmde ızlıyoruz... (Brechtibırbütun olarakdeğerlendırmck, O'nun faşızmın Almanya'yaItalya'ya ve arkasından Avrupa ve bütün dünyaya kan kusturduğu bır tarıhı donemdc yaşadığinı bılmek gerekir Sosyalizmin reel uygulamasmdah dogmatıznu , sadece bılımın eleştırel bahşı değil, sonunda toplum da reddetmışür. Brecht de son dönemlerinde eleştirel bir tutum almıştır. Ama yiğide vururken hakhnı da vermek gerekir. Bunu, ünlu Ingılız tıyatro yazan Harold Pmter çok guzel yapıyor "Brecht 'm saygmlığı, "yanlış tarafta" bulunmasının acısı altmda kalmıştır. Gerçekıse, O'nun olağanustu yapıda ve mukemrnellikle bır tıyatro yazan olduğudur. Onun çelik gıb panldayan aklma, esprı gucune, buluş yeteneğmm buyuklüğüne ve genışhğme hayranım. O bıze aynı zamanda, yuksek rnukemmellık ve berrakhkta bır hrık eser hedıye temıştır O'nu selamlıyorum." *** Bır dığer goruşe göre, bılım bılım ıçındır Tartışmarun bu bağlammda söz konusu olan daha çokfen bilimcıdır. Bılımci, sadece araştırdığı konuya odaklanmıştır. Toplumsal bır yon aramaz. Öyle h, buluşunun sözgelimi "evrensel bır dehşet hayhnşma" yol açrnası onu ilgilendirmez. Insanoğlunun aklı olsun ve bunu kötüye kullanmasm, der. Belkı bunu da duşunmeye değer bulmaz. O, doğanın sırlannı keşfetmekle kendinı yükümlu tutar. Bu açıdan bakarsak, kendini toplumun değil, daha çok doğanın birparçası olarak düşündüğünü ve gördüğunü söyleyebıhrız. Tabii olay bu kadar sıyahbeyaz, bu kadar iki kutuplu değil. Ama bu konu hep tartışmahdır. *** Gelecek cumartesı yenıden bırlikte olmak umudu ve düeğıyle... 5 Fizik ve Yaşam O9 Elektronik cihazlar sağlığımız için ne kadar tehlikeli? Aylak Bilgi Sanal dünya Psikiyatri Otizm geni ve ailesel yatkınlık Manyetik alanın sırrı. 9 10 Bilgisayar dünyası • • :, .; t • 1 1 Elektronik dünyada ne var ne yok? Türkiye bilgisayar dünyasından... Beyin araştırmaları 1213 Beyin üzerine "mükemmeliyet merkezi" oluşturma çabaları... Tıp araştırmları "Tanrım şu ses bir kesilse..." Matematik Olimpiyatları köşesi Tartısma 10 Kırsal alanda kadınlar ve işgücü değeri Cönüllü kütüphaneci Yeni ürünler 17 Teknoloji dünyasında yeni ürünler Arkeoloji İO19 141 5 Ankara'yı kuran Keltler barbarlıktan üstün ırka terfi etti. Astronomi Türkiye'deki optik teleskoplar 20 Yayın Bilinmeyenin sınırı, Sinir dili ZT obursalı@prızma net.tr orhan. bursali@raksnet. com programlaması, Herba Medica, Astronomi magazin. Kareli Bulmaca Dörtköşe llginç Sorular Düşün Bul TV Cumhunyet BILIMTEKN1K • No 570 21 Şubat 1998* Basan ve Yayan Yeni Gun Haber Ajansı A Ş • Genel Yaym Yonetıııeru Orhan Erınç " Gerıel Y.ıyın Koordınatoru Hıkmet Çetuıkaya • Yazı lşlerı Muduru tbrahim Yıldız • Sorumlu Yazı tşlerı Muduru. Fıkret \\Y\7 * Yayın YonPtmenı Orhan Bursalı • Grafık Yonetmeru Tules Hasdemır • Reklam Medya C 570/3