Katalog

GEN ARAŞTIRMALARI Canlıların dokusundan elde edilen hücrelerin gen teknik yöntemlerle kullanımı ile bütün canlıların daha hayatta iken bile tıpkı benzerinin yapılmasının yolu açıldı... Örneğin bir erkek veya kadın, isterse .hayattayken kendine benzer bir çocuk sanibi olabilecek... Hoşgeldin kopyalama çağı Cinsel ilişki olmadan, suni olarak döllenmeden. Sadece aslının meme hücrelerinden!... Olay yılın, belki de yüzyılın en büyük bilımsel sansasyonel haberiydi. Ga zeteler ve yorumlar bu yolda sürerken, Ingilız Nobel Barış ödülü sahibi Rotblat geniş bir çoöunluğun endişesini dile getırecek ve "fnsanlığın geleceği üzerine kumar oynanıyor" diyecekti. Aslında endışesınde haklıydı biraz. Babalar anneler, örneğin kendi kopyaları minik bebekler ısteyebilirlerdi... Ingıliz bilim yazarı Andrevv Marr şöyle diyecekti:" Bu olay atomun parçalanması ve Kopernik devrimi ile eş anlamlıdır". ABD Başkanı Clinton, derin kaygılarını dile getırecek ve 18 kişilik mitli etik komitesini, olayı incelemesı için toplantıya çağıracaktı. Din otoriteleri "Yaratıcılığa ızinsız mudahale" olarak olayın karşısına çıkarken.çok sayıda bilim adamı da kopyalanan canlının aslıyla ayrı ruhu taşıyıp taşımayacağını tartışmaya girişeceklerdi. Dolly'nin yaratıcısı lan Wllmut ise başka türlü düşünüyordu: "Bu birsevinç günüaür; Dolly'yi kopyalamak için kullandığımız teknik sayesinde, pek yakın gelecekte bütün hayvanlar âleminde yepyeni ve insanlara çok yarariı canlılar yaratılabilir". Evet, kopyalama tekniğl daha iyi geliştirildiği takdirde, birbirinin aynı seri canlı üretimi gündeme gelmektedir. Dolly'nin kopyalanmasına maddi destek veren şirket ise, artık en pahalı ve en değerlı hayvanların seri üretiminin önünde engel olmadığı görüşünde. Artık en değerlı domuzların, Döllenmemiş ineklerin binlercesi yaratıbir yumurtadan lacak. Şirket bu işten çok DNA'yı alınıyor para kazanmayı umuyor. Çeşitlı ilaç üretiminde kopya hayvanların kullanımı gündemde. Bu konuda en Hücreler büyük umutlar ise ınsanların hastalanmış organlarıbirleştiriliyor nın gen teknik yöntemlerle hayvanlarda üretilmesinde; yanı hayvanların insan organları için bir canlı depo olarak kullanılmasında. Teknığin sahibi Iskoç bılım ^ç,^,, Dolly'nin doğumuyla gen teknolojisiyle, tıbbın üreme disiplini birbiriyle sarmay dolaş oldu. Gen tekniği, bı son gelişmeyle blrlikte, istenilen özel likte canlı yı, ölçüye ve isteğe göre yaratma gücünü ele geçirdi. adamı, insanların kopyalanmasına karşı. "Biz bunu insan kopyalamak için geliştırmedik" diyor. Ama, insan kopyalamak için kullanılmasının önünde de bir engel yok. Olayı yumuşatmak ve tepkıleri önlemek için, şunları ileri sürüyorlar: *lşi büyütmeyın, kopyalamak ötedenberi yapılıyor, bitkiler köklerinden yenıden üretıliyor, fareler embriyon hücrelerinden kopyalanıyor.. Dolly üzerinde bu kıyamet neden? * Doğanın kendisi de biyolojik mühendısliği kullanmakta. Örneğin normal doğan ikizler de bir kopyalama değil mi? * Bu keşif insanlığa hizmet için gelıştirildi. Dolly'nin memelerinden ıleride hayati önemde ilaçlar sağlanacak. Buna hayır mı diyeceğız? * İnsan kopyalamaya hayır diyoruz. Buna izin veriimemelidir. NATURE dergisi, kopyalama için kullanılan yöntemi ayrıntılarıyla yayımladı. Ancak yöntemin insanlarda kullanılmasına karşı çıktı. Ancak ne kadar karşı çıkılırsa çıkılsın, insanların elinde olan, yapabıleceği bir tekniği uygulamaktan kim alıkoyacak? Nitekim bir Amerikalı bıyolog, Lee Silver şöyle diyor: "Klonlama, yani kopyalamayı kımse durduramaz. Şimdi artık herşey yapılabilir ve denenebilir. Bütün sınırlar yıkılmıştır" Dolly'nin doğumuyla gen teknolojisıyle, tıbbın üreme disiplini birbiriyle sarmay dolaş oldu. Gen tekniği, bu son gelişmeyle birlikte, istenilen özellikte canlıyı, ölçüye ye isteğe göre yaratma gücünü ele geçirdi. Diğerleri ise neslin sürdürülmesı konusunda söz sahibi oldu ve cinselliğin tesadüflüğünü ortadan kaldırma gücünü ele geçirdi. Yöntem başarılı ancak oldukça da zor. Dolly doğuncaya kadar 276 yumurta harcandı. Dolly aynı zamanda babası olmayan tek canlı. Ama öyle görünüyor kı son canlı da olmayacak. Çünkü bundan sonra yeni yenı Dolly'lerin doğumu ıçın yol açıldı. Dolly'nin babası yok ama üç annesı var.. Birı genetik anne ki ondan Dolly kopyalandı, diğerı yumurta anne (ondan yumurta hücreleri) kullanıldı, bir de kiralık anne. (Dolly'i taşıdı, büyuttü ve doğurdu.) Dolly'nin yaratılması oldukça artıstık gen teknik beceriler gerektirdi. önce genetik annenın meme hücrelerınden Dolly'nin genetik malzemesı elde edıldi. Bu hücreler çok özel bir şekilde hazırlanan bir beslenme maddesinde korundu ve gelıştırıldı ve yepyeni ve tastamam bir canlıyı yaratabilecek blr duruma getırildi. Daha sonra ikinci bir koyunun yumurtası altndı ve yumurta ıçindekı genetik özellikler çok özel emme yöntemleriyle alındı ve yumurtanın ıçi boşaltıldı. İlk koyundan alınan hücreler bu yumurtanın içine aktarılarak yumurta ile kaynaşması sağlandı. Ve hücreler yumurta içınde sanki ilk kez döllenmış gıbı bölünmeye başladı. Bu embriyon halındekı minik canlı daha sonra kiralık annenin rahmine yerleştirildi. Sonuçta normal süre içinde (yani 150 gün sonra) Dolly doğdu. Dolly'nin dondurulmuş hücrelerden D ünya yen! bir çağa adım attı: Kopyalanma yoluyla çoğalma. Bu çağda, sekse, babaya bile ihtiyaç yok. Bulunan yöntemle erkek de çoğaltılabilir, kadın da. Üreme ve çoğalma dünya kurulalı beri seks aracıhğıyla yapılıyordu. Tabıi, bu şekılde çoğalma, canlılarda inanılmaz bir çeşitliliğin de yolüydu. Gen havuzu her zaman zengınleşiyor, bitmez tükenmez bir yaratılış oyunu sürüp gıdıyordu. Bu yılın 23 Şubatı'nda dünya üremenin yenı bir yolunu öğrendi. Bu hayatta yepyeni bir dönüm noktasıydı. Evrımin çok başarılı bir ürünü olan Homo sapiens, yani bugünkü insanın çoğalmak için sekse ihtiyacı yoktu.Homo sapiens'in kendısı, çoğalmak için seks zorunluluğunu bizzat kendisi ortadan kaldırıvordu. jarşamba günü dünya olayın kahnı olan yeni bir medya starı ile kartcaktı: Dolly! Dolly, tıpkı diğer kor gibı otunu yiyor ve gözleriyle kak ziyaretçilerini süzüyordu. 0, baolmayan ilk memeli canlıydı. Diğer jyunun kopyası olarak yaratılmıştı. X koyunun meme hücresini alınıyor Verici DNA'yı içeren erken embriyon Kendi kopyasını is Dolly'nin yaratıcısı VVilmut'la, Spiegel dergisinde yayımlanan söyleşiden özet Soru: Bay VVilmut, ABD'de yapılan bir kamuoyu yoklamasında, ankete katılanların yüzde 6'sı, kendi kopyalarının yaratılmasını fstedller. Size bir hafta içinde kaç kişi başvurdu? Yanıt: Birkaç yüz kişi. özellikle de kadınlar. Ayrıca sayısız tebrik yazısı aldık. Bunlar işımizi sürdürvnemizi istediklerlni bolirttiler. Soru: Kamuoyundan böyle bir tepkı bekliyor muydunuz? Yanıt: Evet. Biz buna seviniyoruz, çünkü kullandığımız yöntemin kamuoyunda tartışılmasını istiyoruz. Soru: Dolly'nin genlerinin alındığı koyunun iki yıl önce öldüğü, hücrelerin dondu. rulduğu ve Dolly'nin bir yeniden doğma olduğu söylentilerıne ne diyorsunuz? Yanıt: Zırva. Hücreler alındıktan birkaç ' gün içinde klonlanmalıdır, yoksa kalıtım malzemesı ölmeye başlar. Bizım yöntemimizde ölümsüzlük yoktur. Soru: Hücreler ölümsüzleştirilebiliyor mu? Yanıt: Evet. Ancak bu hücreler klonlanmaya uygun doğıl Soru: Dolly'yi genlerini aldığınız koyunun adıyla anmak doğru olmaz mıydı? Dolly ve ^Geçiçi olarak başka bir koyunun rahmine yerieştiriliyor. X koyundan kopyalanan koyur Dolly gazetecilerle tanışıyor. Bir anda yeni blr gündem dünya basınına yansıyor. 5276