Katalog

B 1 LIM YAYI N DÜŞÜN BUL SORU: Astronot elbisesi giymeyen bir insanı kapsulden uzay boşluguna atarsanız ne olur ? Bir anda patlar mı, yoksa anıden donar mı ? Ortamda guneş ışığı olması veya olmaması durumu etkıler mı? YANIT 1: Bırçok bılım kurgu fılmı boyle bir durumda ınsanın patlayacagı fıkrı uzerıne kuruludur arna gerçekte durum boyle değıldır Uzay boşluguna çıplak olarak bırakılan bir ınsan patlamaz, zıra ınsan derısının yuzey genlımı boyle bir patlamayı engellpmpye yeter lıdır Space Odyssoy 2001 fılmı, ızleyıcılere bu gerçegı yansıtan ender bılım kurgu fılmlerınden bırıdır Vakuma yakın ortamlarda buharlaş rna çok hızlıdır yanı uzaya çıplak atılıp da olmpmenız mumkun olsaydı çok uşurdunuz YANIT 2: Çıplak olarak uzay boşluguna bırakılan bir ınsan patlamaz Zıra vakum ortamındakı genışlemelerın se bebı vakumun emme kuvvetı degıl, vucudun ıçerıden dışarı uyguladığı basınçtır (yanı vakumun emme kuvvetı dıye bir şey yoktur) Ortalama atmosfer basıncı (uzay araçlarının kabın basıncı 1 atmosferden bıle azdır), vucudun patlamasına yetecek basınç yuklemesı ıçın yeterlı değıldır Insanın uzay boşluquna atıldıgında patlaması ıçın ıç basıncının normal de Astronot elbisesi giymeyen birine uzayda neler olur? 21 Eyliil Cumaptesi TV 2 10.30 Belgesel "Uçuş Rüyaları" TV 2 15.20 Belgesel "Perspektif" Gokyuzundekı çop kutuları TV 3 17.25 Belgesel "Vahşi Sığınaklar" Florıda eyaletının ucundakı bir parkta yaşayan kuş turlerı, geyık ve kedıgıllerden turu tukenmekte olan Puma turu tanıtılıyor TGRT 10.05 Belgesel "Bilim Magazin" HBB 17.00 Checkup; Sağlık Konusu TGRT 11.00 Belgesel "Keşif ARMAGANLI BULMACA Bip yıldız problemi Şekılde karelerı olmayan bir satranç tahtası uzerıne yerleştı rılmış 64 yıldız goruyorsunuz Bu yıldızların 62 tanesı sıyah, 2 tanesı beyaz Şımdı bu beyaz yıldızların bir tanesının uzerıne kurşun kalemınızı (yanlış yapar sanız sılmenız ıçın) koyup elınızı hıç kaldırmadan tum yıldızları bırer bırer dolaşarak ve toplam 14 duz çızgı çızerek ıkıncı beyaz yıldıza gplpceksınız Çızgı ler herhangı bir yonde çızılebılır ve çaprazlamasına çızgıler de geerlı Yanı ornek alttakı beyaz yıldızdan sol alt koşedekı sıyah yıldıza bir çızgı çızılebılır Tum donuşlerın (ya da koşelerın) bir yıldızın uzerınde olması gerekıyor Yanı yıldızların dışına çıkıp bir koşe yaparak donmece yok Bir sıyah yıldızın uzerınden bir den çok kere geçılebılır ama beyaz yıldızlar ıçın bu geçerlı değıl Yanı çızgı bir beyaz yıldızdan başlayıp dığerıne sonlanacak Çızgılerın bırıbırını kesmesı konusunda da herhangı bir engel yok * A A A * A A * A * * A A A" * * A # A A 22 Eyliil Pazar TV 2 15.20 Belgesel "Artık Açıklıyoruz" TV 2 19.20 Belgesel "Bilim Teknoloji ve Biz" TV 3 14.50 Bilim ve Teknoloji TV 3 23.00 Belgesel "Dünyanın Kalbi" TGRT 12.20 Bılım Magazin A * A A A A * <* * * A A Cr A * A A A A A •âr T* A A A A A * A A A A A" A A 23 Eyliil Pazartesi TV217.05Deniz Ekvator'dakı Sağotome takımadalannda yapılan kılıç balıgı avı konu edılıyor TV 2 21.20 Tarihin Suskun Bekçileri Ankara kedısı tanıtılıyor Van kedısı ıle farklılıkları ele alınıyor TV 3 4.00 Belgesel "Colomb'un Yumurtası" Gazetelerın ve muzık aletlerının genel bir tarıhçesı verılıyor TV 3 15.15 Belgesel "Vahşi Doğa" 494. sayıda kitap kazanan okurlarımız Ruşen Keleş Trabzo'n, Ramazan Ocak Istanbul, Meliha Şenyuva Ankara, Didem Eralp Istanbul, Gunsel Rahmanoğlu Edırne, Resul Erkut Kutahya, Bahar TüreIstanbul, Emel Sevindik Istan bul, Vildan Sandıkçı Amasya, Fikret Uralcan Ankara, Rabıa Şahlan Istanbul, Yıldız DemırIzmır, Arıf Serhat Boğaç Izmır, Medine Sarıkal Manısa, Havva Belgin Berat Istanbul, Emirhan Bağcı Istanbul, Nizamettın KekovaGazıantep, Selcan Dumlupınar Kayserı Hazırlayan: Zeze Mey ve bahçeslnde düzen 24 Eylül Salı TV 2 11.35 Belgesel "Deniz" Defıne arayıcılarının macera dolu yaşamı anlatılıyor TV 2 13.30 Belgesel "Bilim Gözüyle" Sesı duymak TV 3 20.00 Belgesel "Merhaba Çağdaş Türkiye" 25 Eyliil Çarşamba TV2 17.05Denız Berıng Boğazı cıvarında yaşayan Tchouch halkının zorlu yaşam mucadelesı konu edılıyor P A 1 P AP^P 26 Eyliil Perşembe ğerlerın çok uzerınde olması gerekır Ornegın sureklı olarak yuzlerce metre derınlıkte yaşayan bir balıgı uzay boşlu guna atarsanız, patlar Sıcaklık maddenın ortalama enerjısının bir ölçusudur Vakum ortamlarda "neredeyse' hıç madde olmadığı ıçın bunların gerçek anlamda sıcaklıkları da yoktur Yeryuzunun soğuk bölgelerınde ınsanlar donarak olebılırler çunku ıç ısılarını dışarıdakı havaya (ya da suya) ve nrler, oysa vakum ortamda sıcaklığı verecek boyle bir ortam yoktur Uzayda çıplak ve olu olarak seyreden bir ınsan vucudu guneşın radyas yonundan etkılenır, atmosfer koruması olmadığı ıçın dakıkalar ıçınde bronzlaşır YANIT 3: Uzaya çıplak olarak atılan bir ınsan çok anı bir şekılde olur, zıra kandakı oksıjen , cığerlerden geçerken bir anda dışarı pompalanır Vakum or tamda oksıjenın kısmı basıncı sıfırdır, oysa cığerlerınızdekı basınç oldukça yuksektır Bir şekılde, vakumlu bir ortamda ozel elbısenız olmadan bir kaç sanıye kalmak zorunda kalırsanız, nefesınızı tutmaya çalışmayın Nefesınızı tutmaya kalkarsanız anıden su yuzune çıkan dalgıçlar gıbı vurgun yersınız NOT ' http //medlıb |sc nasa/gov/ıntro/vacuum/html ' ınternet adresınde NASA dakı bir vakum odası denemesı sırasında uzay elbibesı delınen bir ast ronotun başına neler geldıgını anlatan bir yazı okuyabılırsınız TV 2 17.05 Deniz Rusya'dakı Murmask bolgesındekı tehlıkeden söz edılıyor Kuzey Kutbu yakınlarında bir buz kutlesıne sıkışıp mahsur kalan Antarktıka teknesının hıkayesı konu edılıyor TV 2 19.20 Çevre Paneli TV 2 20.35 Yerli Belgesel "Parmak Uclarında Yaşam" Bale ve orkestra sanatcılarının mesleklerını tanıtmak, çalışma ortamları ve yaşadıkları zorlukları yansıtmak amacıyla hazırlanmış bir belgesel TV 3 12.30 Belgesel "Düş Değil Gerçek" TV 3 13.30 Belgesel "Hayvanlar Dünyası" TV 3 19.00 Belgesel "Omni" Annenler arıyorlardır sevgilim. Demiryolu belgeselinin başladığını haber vereceklerdir mutlaka... '// 27 Eyliil Cuma TV 2 17.05 Deniz. Maldıv adalarında, tropık okyanus balıgı avcılığı ıle hayatını kazanan bir yerlının yaşam oykusu TV 3 11.35 Belgesel "Dört Mevsim llgaz" TV 3 14.30 Belgesel "Niçin Savaşıyoruz?" Japonların tarıh ıçındekı rollerı anlatılıyor TRTINT 15.05 Belgesel "Suyla Gelen Kültür" 494 11